خط و نشـان مخالفـان دولت برای هم‌سرنوشت‌کردن فرهـادی با فرجی‌دانــا
گذشتن محمد فرهادی از سد رای اعتماد نمایندگان تقریبا قطعی است و به نظر می رسد بدون دردسری جدی بتواند چهارشنبه آینده سکان هدایت وزارت علوم را در دست بگیرد. اما این شاید تازه آغاز دردسرهای او باشد؛ اصولگرایان تندرو و مخالفان دولت در اولین اظهارات خود بعد از معرفی او برای دوران وزارت فرهادی خط و نشان کشیده اند. خط و نشانی که این پیام را دارد که این طیف ها قصد ندارند وزارت علوم دولت روحانی را از زیر بار فشارهای خود خارج کنند.
آفتاب‌‌نیوز :
آفتاب: سایت خرداد در ادامه نوشته است: به نظر نمی رسد «صلوات» نمایندگان بعد از اعلام نام محمد فرهادی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم در صحن مجلس تکلیف جلسه روز چهارشنبه و بررسی صلاحیت او را روشن کرده باشد. همانطور که فریاد «دو، دو»ی آنها هنگام معرفی دانش آشتیانی تکلیف رای شان را خیلی قبل تر از برگزاری جلسه رای اعتماد مشخص کرد. موضع گیری عمومی نمایندگان هم تا اینجای کار مثبت بوده است. احتمال حمایت فراکسیون رهروان از این انتخاب رئیس جمهوری بسیار زیاد است و چهره هایی چون بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رئیسه و صفر نعیمی زر، سخنگوی فراکسیون رهروان هم تائید کرده اند که احتمال حمایت این فراکسیون از وزیر پیشنهادی جدید خیلی زیاد است. بهروز نعمتی تاکید کرده که فرهادی راه سختی برای گرفتن رای اعتماد ندارد.
پلان دوم مقابله، پیش روی تندروها
اما این همه به معنای دوران آرام او در وزارت علوم نخواهد بود. اکنون وضعیت فرهادی شباهت زیادی به وضعیت فرجی دانا در یک سال قبل و هنگام معرفی به مجلس بعد از سرپرستی جعفر توفیقی دارد. مخالفان دولت نامه ای را دست به دست می کنند که مربوط به مرداد سال 88 است و در آن به اتفاقات بعد از انتخابات همان سال اعتراض شده است و نام فرهادی در کنار اسامی چون مهدی کروبی، میر حسین موسوی و محمد خاتمی و بسیاری از چهره های اصلاح طلب به عنوان یکی از امضا کنندگان دیده می شود. هر چند به نظر نمی رسد انتشار این دست مدارک بتواند تاثیری در رای اعتماد فرهادی داشته باشد اما قرار گرفتن آن در کنار اظاهارات برخی چهره های مخالف دولت حکایت از آن دارد که هم اکنون سناریوی رای عدم اعتماد از روی میز آنها کنار رفته و سناریویی جدید برای «مهار» وزارت علوم روی میز آنها است که می تواند شبیه سناریوی دوران فرجی دانا باشد.
الیاس نادران و روح الله حسینیان از چهره های محوری جریان مخالفان دولت به صراحت وزیر پیشنهادی را درباره هم سرنوشت شدن با فرجی دانا مورد هشدار قرار داده اند. نادران گفته که «نگرانی مجلس از بابت حلقه‌های پشت پرده‌ای است که وزارت را مدیریت می‌کردند و حاضر شدند فرجی‌دانا را فدا کنند اما آن حلقه‌ها آسیب نبینند بنابراین ایشان باید نسبت به رفتار با آن حلقه‌های تندروی اصلاح‌طلب در وزارت علوم تکلیفش را روشن کند.» روح الله حسینیان هم تاکید کرده که «وزیر پیشنهادی باید مراقب باشد افرادی را که حساسیت مجلس را تحت تاثیر قرارمی دهد و در فتنه نقش داشتند ازخود دور کند و این موضوع به نوعی اخطار و اتمام حجت است، زیرا علاقمند نیستیم که باز جریان آقای فرجی دانا در مجلس پیش آید.»
در این میان حمید رسایی موضوع را مقداری بیشتر باز کرده و گفته «برخی وزرای دولت اقای روحانی علیرغم اینکه در فتنه مواضع خوبی نداشتند به دلیل اینکه در زمان رای اعتماد صراحتا موضع گرفتند و آن را محکوم کردند توانستند رأی اعتماد نمایندگان را جلب کنند مثل آقایان زنگنه و آخوندی و فرجی دانا هرچند بعدا متاسفانه در عملکردشان فاصله خود را حفظ نکردند که منجر به استیضاح یکی در مجلس و تذکر صریح رهبر انقلاب در دیدار هفته دولت شد. با این حال در خصوص آقای فرهادی منتظریم تا مواضع صریح ایشان را بشنویم. طبعا اگر ایشان امضای خود را انکار کند مجلس یک طور برخورد می کند و اگر آن را بپذیرد ولی آن را تصحیح کند و قبول کند که اشتباه بوده طور دیگری برخورد می کند.»
در یک ارزیابی عمومی می توان گفت که با توجه به رد شدن چهر وزیر قبلی تقریبا ظرفیت سیاسی «رای عدم اعتماد» مجلسی ها به اصطلاح رایج «ته کشیده» است و ندادن رای اعتماد به گزینه پنجم تبعات منفی زیادی برای آنها دارد. روحانی با معرفی گزینه های سوم و چهارم به مجلس حداقل در داوری افکار عمومی چون را چند قدم جدی از مخالفان و رقبای سیاسی اش پیش انداخت. روحانی حالا خیلی محکم تر از قبل حداقل در حوزه دانشگاه می تواند بگوید که بر روی عهد و پیمان انتخاباتی اش ایستاده است. روی دیگر سکه مقبولیت روحانی در افکار عمومی، زیر سوال رفتن انگیزه های واقعی رقبا و مخالفان اوست.
مخالفان در آچمز سیاسی، دولت در حال تحکیم پیوند با اصلاح‌طلبان
حسن روحانی ماه های گذشته را طوری مدیریت کرد که مجلس در آخرین لحظات مجبور شود وزیری اصلاح طلب را از سوی او برای وزارت علوم بپذیرد. اما شکی نیست که این با خواسته و میل درونی جریان تندروی اصولگرا فاصله عمیقی دارد. آنها هنگام معرفی فرجی دانا هم همینطور از او استقبال کرده بودند. نه ماه بعد اما سرنوشتی کاملا متفاوت برای روابط او با مجلسی ها در انتظار دو طرف بود.
روحانی هر چند در این کشمکش یک وزیر خود را از دست داد و دو گزینه او نیز توسط مجلس رد شدند، اما نهایتا برنده بازی سیاسی شکل گرفته در این زمین بود. او با اصرارش بر انتخاب وزیر از اردوگاه اصلاحات اولا باعث شد تا پیوندش با طیفی که پایه رای او را تشکیل می دهند، تحکیم شود و اصلاح طلبان بتوانند از اینکه روحانی پای نیروهای آنها ایستاده است، سر خود را در فضای سیاسی بالا نگه دارند. همچنین این فرآیند تصویری واضح از کارشکنی های سیاسی طیف مخالفان در ذهن جامعه ایجاد کرد که هم باعث تضعیف پایه رای آنها شده است و هم آنقدر بازخورد منفی برای آنها داشته که دیگر قادر به ادامه آن روش نباشند. یعنی اتفاقات سه ماه اخیر هم تصویر عمومی مخالفان را خراب کرد و هم آنها را در بن بستی فرو برد که نهایتا مجبور به پذیرش گزینه ای اصلاح طلب شوند.
روحانی در این فضا هر چند هنوز در قامت رئیس جمهوری «غیر اصلاح طلب» حاضر است اما یک ویژگی متمایز از خود نشان داده که حتی باعث شده برخی از اصلاح طلبان او را در مقایسه با سید محمد خاتمی هم رئیس جمهوری موفق تر در راستای اهداف اصلاحستاات بدانند؛ این ویژگی ایستادگی روحانی است. چیزی که این پیام را برای اصلاح طلبان دارد که در انتخاب خود در 22 خرداد اشتباه نکرده اند و مهمتر از آن همچنان باید به حفظ ائتلاف شان با حسن روحانی بیاندیشند.
هر چه باشد در مجلس سراسر اصولگرای نهم، ورود وزیر میر حسین موسوی و سید محمد خاتمی به کابینه روحانی نمی تواند چندان برای طیف هایی چون نزدیکان جبهه پایداری قابل تحمل باشد. اما آنها کاری هم نمی توانند در مقابل گزینه پنجم انجام دهند. هر چه باشد فرهادی در یکی دو سال گذشته رئیس سازمان هلال احمر کشور بوده و خیلی نمی توان اتهامات وزرای پیشنهادی قبلی را به او هم نسبت داد. از طرفی وجه مخالفان دولت با رای اعتمادهای قبلی حداقل در بین قشر متوسط جامعه آسیب جدی دیده است. روندی که اگر ادامه پیدا کند، دولت یازدهم حتی در صورت ناکامی اقتصادی می تواند آن را به عنوان سند به پیشگاه ملت ارائه دهد و بگوید این مجلسی ها بودند که نگذاشتن امور اجرایی روی غاطک بیفتند.
وزارت علوم؛ موقعیتی استراتژیک برای دولت و مخالفانش
از آن طرف مخالفان نمی توانند وزارت علوم را که اکنون یکی از پایگاه های اصلاح طلبان است، به همین راحتی رها کنند. فضای دانشگاه، هم به لحاظ ساخت اجتماعی گروه های حاضر در آن اعم از استاد و دانشجو و هم در دوره جدید به لحاظ ترکیب مدیران از مجموعه های تحت اختیار اصلاح طلبان محسوب می شود. اصلاح طلبانی که پایگاه اجتماعی آنها اصلی ترین زیر ساخت ملی دولت یازدهم در حوزه قدرت است و مخالفان دولت نیاز دارند برای تخریب این سبد قدرتمند رای، همچنان فشار را بر وزارت علوم ادامه دهند.
سخنان حدادعادل به عنوان رهبر جریان مخالف دولت در مجلس نشان از دو چیز دارد؛ یکی اینکه این طیف خالا چاره ای جز رای دادن به محمد فرهادی ندارد و دوم هم اینکه دل تندروها علی رغم آنچه که به زبان می آورند با گزینه دولت نیست. حداد عادل گفته که «پاسخ دادن درباره نگرش کنونی نمایندگان مجلس به محمد فرهادی وزیر پیشنهادی زود است، اما شاهد بودیم که امروز در زمان اعلام وصول نامه معرفی، نمایندگان دیگر واژه "دو دو" نگفتند.» وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره پیش بینی اغلب نمایندگان مجلس درباره رأی آوری بالای فرهادی در نشست هفته آینده مجلس، گفته: «قطعا من قدرت غیب‌گویی بعضی از نمایندگان را ندارم، از این‌رو باید در این رابطه صبر کنیم.»
در این شرایط به نظر می رسد که فرهادی نباید چندان نگران رای عدم اعتماد باشد. نگرانی اصلی او باید معطوف به روزهای بعد از چهارشنبه هفته آینده شود که سکان هدایت وزارت علوم را به دست خواهد گرفت. تما تعریف و تمجیدهایی که از او می شود، یک سال پیش و در هنگام معرفی فرجی دانا به مجلس هم وجود داشت. اما نهایتا او اولین وزیری بود که کابینه را ترک کرد. بعید نیست که به دلایلی چون نزدیکی فرهادی به جریان اصلاحات و همینطور اهمیت وزارت علوم در سبد رای و مشروعیت عمومی دولت، شرنوشتی مشابه فرجی دانا هم در انتظار او باشد. در حقیقت جدی بودن هشدارهای امروز اصولگرایان درباره لزوم مرزبندی فرهادی با اتفاقات سال 88 از فردای وزارت او معلوم خواهد شد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید