آفتابنیوز : آفتاب: اروپا در سال ۲۰۱۴ میلادی شاهد تحولات زیادی بود. درگیری در مناطق شرق اوكراین، تشدید تنش روسیه و آمریكا، تغییر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و خارج شدن نام حماس از فهرست سیاه این اتحادیه از جمله این موارد است.
در این گزارش به مهمترین وقایع اروپا در سال ۲۰۱۴ میلادی میپردازیم.
ریاست دورهای یونان بر اتحادیه اروپا / ۱۲ دی ۱۳۹۲ / ۲ ژانویه ۲۰۱۴
با آغاز سال ۲۰۱۴ میلادی، یونان ریاست دورهای اتحادیه اروپا را بر عهده گرفت و جایگزین لیتوانی شد. ریاست دورهای اتحادیه اروپا، یک دوره شش ماهه است. کشوری که عهدهدار این مسئولیت میشود، مسئول برگزاری و میزبان نشستها خواهد بود. مقامهای ارشد یونان اعلام کردند که قصد دارند در طول شش ماه ریاست خود بر اتحادیه اروپا، ۱۴ اجلاس وزیران در آتن، ۳۵ نشست در سطوح بالا، ۵۷ اجلاس کاری و ۳۳ همایش برگزار کنند.
تظاهرات در کییف اوکراین / ۲۹ دی ۱۳۹۲ / ۱۹ ژانویه ۲۰۱۴
حامیان پیوستن به اتحادیه اروپا در اوکراین، بیتوجه به قانون محدودیت تظاهرات در میدان استقلال کییف تظاهرات کردند. پس از تصویب قانون محدودیت تظاهرات در پارلمان اوکراین و امضای آن توسط رئیسجمهوری، این قانون مورد اعتراض آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفت.
در مقابل طرفداران پیوستن به اتحادیه اروپا، حامیان دولت و طرفداران روسیه نیز اقدام به برگزاری تظاهرات کردند و کییف به صحنه زورآزمایی سیاسی موافقان و مخالفان دولت تبدیل شد.
مجمع جهانی اقتصاد در «داووس» / ۳ بهمن ۱۳۹۲ / ۲۴ ژانویه ۲۰۱۴
برگزاری مجمع جهانی اقتصاد در «سوئیس» یکی از مهمترین وقایع اروپا در سال جاری میلادی است. چهل و چهارمین مجمع جهانی اقتصاد موسوم به «اجلاس داووس» تفاوت عمدهای با نشستهای مشابه در سالهای گذشته داشت. در این دور از اجلاس، مقامهای سیاسی زیادی شرکت کرده بودند که این اجلاس را به بیشتر یک رویداد سیاسی جلوه داد. ۳۰ رئیسجمهور و نخستوزیر و ۸۰ مقام رسمی از کشورهای مختلف در این اجلاس حضور داشتند.
اجلاس امسال با سخنرانی «دیدیه بورکهالتر» رئیسجمهوری سوئیس و «شینزو آبه» نخستوزیر ژاپن فعالیت خود را آغاز کرد.
این اجلاس هر سال توسط سازمان غیردولتی مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس برگزار میشود و میزبان بیش از دو هزار و ۵۰۰ نفر از سران سیاسی، اقتصاددانان، مدیران کارخانههای عظیم و خبرنگاران از سراسر جهان است.
استعفای نخستوزیر اوکراین / ۸ بهمن ۱۳۹۳ / ۲۸ ژانویه ۲۰۱۴
در پی ادامه درگیریهای اوکراین و جانبداری روسیه و غرب از طرفین درگیری، بحران در این کشور فراگیر شد. «نیکلای آزاروف» نخستوزیر اسبق اوکراین به دنبال تشدید ناآرامیها از سمت خود استعفا کرد.
استعفای دولت یکی از خواستههای معترضان بود. آزاروف پس از انتشار خبر استعفای خود، اعلام کرد که برای کمک به حل مسالمت آمیز بحران در کشورش، از سمت نخستوزیری کنار رفته است.
همایش امنیتی مونیخ / ۱۱ بهمن ۱۳۹۲ / ۳۱ ژانویه ۲۰۱۴
همایش امنیتی مونیخ یکی از مجامع مهم بینالمللی درباره مسائل امنیتی است. این همایش صلاحیت تصمیمگیری ندارد اما محلی برای دیدار و تبادل نظر کارشناسان نظامی و سیاستمداران ارشد کشورهای شرکتکننده است. در این کنفرانس هر سال به یک موضوع ویژه بینالمللی پرداخته میشود.
پنجاهمین کنفرانس امنیتی مونیخ با سخنرانی «یواخیم گاوک» رئیسجمهوری آلمان افتتاح شد. «بان کی مون» دبیر کل سازمان ملل، رهبران ۲۰ کشور جهان، سران نهادهای بینالمللی، اعضای کمیسیون اروپا و تحلیلگران نظامی از حاضران در این اجلاس بودند. در این اجلاس امنیتی به مسائل مختلفی از جمله بحران سوریه، بحران اوکراین، پرونده هستهای ایران، تروریسم و رسوایی جاسوسی آمریکا از کشورهای دیگر پرداخته شد.
المپیک زمستانی سوچی / ۱۸ بهمن ۱۳۹۲ / ۷ فوریه ۲۰۱۴
المپیک زمستانی ۲۰۱۴ در «سوچی» روسیه برگزار شد. این رویداد بینالمللی ورزشی در سایه تدابیر شدید امنیتی نیروهای اطلاعات و پلیس روسیه انجام گرفت. ۳۷هزار نیروی امنیتی مسئول حفاظت و تامین امنیت این رویداد بینالمللی بودند. روسیه پیشنهاد آمریکا و انگلیس برای همکاری در تامین امنیت این بازیها را قبول نکرد.
تدابیر امنیتی اتخاذ شده به دلیل انفجارهای چند ماه گذشته در روسیه بوده است. تروریستهای چچن نیز تهدید کرده بودند که به این مراسم حمله خواهند کرد.
استعفا نخستوزیر ایتالیا / ۲۵ بهمن ۱۳۹۲ / ۱۴ فوریه ۲۰۱۴
«انریکو لتا» نخستوزیر وقت ایتالیا در پی درخواست «ماتئو رنزی» رهبر حزب حاکم، استعفای خود را تقدیم رئیسجمهوری این کشور کرد. کابینه لتا ائتلافی از احزاب راست، چپ و میانه رو ایتالیا بود اما از ابتدای تشکیل دارای وضعیت مناسبی نبود و اختلاف در آن وجود داشت.
پس از پذیرش استعفای لتا توسط «جورجیو ناپولیتانو» رئیسجمهوری ایتالیا، ماموریت تشکیل دولت ائتلافی به رنتزی سپرده شد.
آزادی «تیموشنکو» و برکناری یانوکویچ / ۳ اسفند ۱۳۹۳ / ۲۲ فوریه ۲۰۱۴
بر اثر افزایش تنش در اوکراین، پارلمان این کشور رای به آزادی «یولیا تیموشنکو» نخستوزیر اسبق این کشور و برکناری «ویکتور یانوکویچ» از ریاستجمهوری داد.
حضور تیموشنکو با ویلچر در جمع تظاهراتکنندگان و پوشش رسانهای این واقعه، تاثیر زیادی بر روند اعتراضهای کییف داشت. پارلمان اوکراین، ۴ خرداد ۱۳۹۳ را به عنوان تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام مشخص کرد.
همهپرسی در کریمه / ۲۵ اسفند ۱۳۹۳ / ۱۶ مارس ۲۰۱۴
همهپرسی پیوستن شبه جزیره کریمه به روسیه در این تاریخ برگزار شد. برگزاری این همهپرسی با واکنش منفی ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و اوکراین مواجه شد. کشورهای غربی، این رفراندوم را مداخله آشکار روسیه در امور کشورهای دیگر دانستند. شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامهای همهپرسی انجام شده را بیاعتبار اعلام کرد.
بعد از رایگیری و شمارش آراء، مشخص شد که بیش از ۹۶ درصد شرکتکنندگان خواستار پیوستن به روسیه هستند.
آغاز تحریمهای آمریکا علیه روسیه / ۲۶ اسفند ۱۳۹۳ / ۱۷ مارس ۲۰۱۴
رئیسجمهوری آمریکا با صدور دستوری، ۱۱ نفر از مقامهای ارشد روسیه و اوکراین را در فهرست تحریمهای این کشور قرار داد. در این لیست نام دو نفر از مشاوران ارشد پوتین نیز به چشم میخورد. بر اساس این دستور، دارایی تمام این افراد در آمریکا مصادره شده و حق سفر به ایالات متحده را نخواهند داشت.
پیوستن کریمه به روسیه / ۲۷ اسفند ۱۳۹۳ / ۱۸ مارس ۲۰۱۴
«ولادیمیر پوتین» رئیسجمهوری روسیه با امضای سند الحاق کریمه به روسیه، کریمه را جزء جدایی ناپذیر روسیه اعلام کرد. این اقدام پوتین مقدمهای برای وضع تحریمها علیه این کشور شد و واکنش منفی اوکراین و کشورهای غربی را در پی داشت.
تحریم مقامهای روسی توسط اتحادیه اروپا / ۲ فروردین ۱۳۹۳ / ۲۲ مارس ۲۰۱۴
اتحادیه اروپا نام ۱۲ نفر از مقامهای ارشد اتحادیه اروپا را در فهرست تحریمهای سیاسی خود قرار داد. اتحادیه اروپا تهدید کرد که در صورت ادامه داشتن رویکرد کنونی مسکو نسبت به بحران اوکراین، علیه این كشور تحریم اقتصادی نیز اعمال میکند. اتحادیه اروپا پیش از این نیز ۲۱ مقام ارشد روس از جمله تعدادی از مشاوران ولادیمیر پوتین را در فهرست تحریمهای سیاسی و اقتصادی خود وارد کرده بود.
اجلاس امنیت هستهای در لاهه / ۴ فروردین ۱۳۹۳ / ۲۴ مارس ۲۰۱۴
نشست امنیت هستهای در لاهه با حضور دبیرکل سازمان ملل متحد و مقامهای ۵۳ کشور جهان برگزار شد. بان کی مون در سخنرانی خود از کرهشمالی خواست که نسبت به قطعنامههای سازمان ملل پایبند باشد. این نشست در حالی برگزار شد که روسیه و کشورهای غربی با یکدیگر درگیر هستند. اعضای «گروه هشت» در حاشیه این دیدار با یکدیگر گفتوگو کرده و تصمیم گرفتند که نشست این گروه که قرار بود در ماه ژوئن به میزبانی روسیه برگزار شود را لغو كرده و بدون حضور روسیه در بروکسل دیدار کنند.
از این زمان، نام گروه هشت به «گروه هفت» تغییر کرد.
اعلام جمهوری دونتسک / ۱۸ فروردین ۱۳۹۳ / ۷ آوریل ۲۰۱۴
نیروهای طرفدار روسیه در دونتسک، «جمهوری مستقل» اعلام کردند و پرچم خود را بر فراز ساختمان فرمانداری برافراشتند. بعد از الحاق کریمه به خاک روسیه، مناطق شرقی اوکراین که اکثریت ساکنان آن روستبار هستند، خواستار برگزاری همهپرسی مشابه در شهرهای خود و همچنین پیوستن به روسیه شدند.
سفر رئیس سیا به اوکراین / ۲۵ فروردین ۱۳۹۳ / ۱۴ آوریل ۲۰۱۴
آمریکا حامی صلی دولت اوکراین در بحران جاری این کشور است. در این تاریخ، کاخ سفید سفر «جان برنان» رئیس سرویس اطلاعاتی این کشور به اوکراین را تایید کرد. خبر سفر برنان به کییف توسط روسیه افشا شد و کاخ سفید مجبور به پذیرفتن این امر بود.
رایزنی اوباما و سران اروپایی برای همکاری تشدید تحریمهای روسیه / ۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ / ۲۵ آوریل ۲۰۱۴
اوباما در سفر به ژاپن، در کنفرانس تلفنی خود با «دیوید کامرون» نخستوزیر انگلیس، «فرانسوا اولاند» رئیسجمهوری فرانسه، «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان و «ماتئو رنزی» نخستوزیر ایتالیا درباره تشدید تحریمها علیه روسیه گفتوگو کرد. در آن زمان، اروپا به دلیل وابستگی به گاز روسیه، مایل به ورود در مساله تحریمهای اقتصادی نبود.
دیدار شاهزاده بحرین و پوتین / ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۳ / ۳۰ آوریل ۲۰۱۴
«سلمان الخلیفه» در سفر به مسکو با رئیسجمهوری روسیه دیدار کرد. خلیفه در این دیدار درباره مذاکرات سازش، تحولات سوریه، مسائل خاورمیانه و ایران با پوتین گفتوگو کرد. در پایان این دیدار یک یادداشت تفاهم میان «صندوق سرمایه گذاری مستقیم» روسیه و «صندوق مستقل» بحرین امضا شد.
روسیه به دلیل مواجه شدن با تحریمهای اقتصادی غرب در حال جایگزین کردن شرکای اقتصادی خود میباشد.
انتخابات ریاستجمهوری اوکراین / ۴ خرداد ۱۳۹۳ / ۷ ژوئن ۲۰۱۴
انتخابات ریاستجمهوری اوکراین با حضور سه نامزد شناخته شده برگزار شد. «پترو پروشنکو» کاندیدای مستقل، «یولیا تیموشنکو» از حزب میهن و «اوله لیاشنکو» از حزب رادیکال اوکراین در این انتخابات حضور داشتند. بر اساس نتایج اعلام شده، پروشنکو با کسب ۵۵ درصد آراء به عنوان رئیسجمهوری اوکراین انتخاب شد.
در دو استان جداییطلب دونتسک و لوهانسک گروههای شبه نظامی متمایل به روسیه، اجازهٔ برگزاری انتخابات را ندادند.
تمدید تحریمهای آمریکا علیه بلاروس ۲۱ خرداد ۱۳۹۳ – ۱۱ ژوئن ۲۰۱۴
باراک اوباما با امضای سند تحریم بلاروس و ارسال آن به کنگره، تحریمهای آمریکا علیه بلاروس را به مدت یک سال تمدید کرد. در این سند با اشاره به مسائل داخلی بلاروس، عنوان شده است که «برخی اقدامات دولت بلاروس تهدید فوق العادهای برای امنیت ملی و سیاست خارجی آمریکا محسوب میشود. این اقدامها روند دموکراسی و توسعه اجتماعی در جمهوری بلاروس را دچار اخلال کرده است.»
از نظر واشنگتن، بلاروس به دلیل نقض حقوق بشر، فساد مالی و عدم آزادی رسانهها باید مورد تحریم این کشور قرار بگیرد. در نتیجه این تحریمها، برخی مقامهای بندپایه «مینسک» اجازه ورود به خاک ایالات متحده را ندارند. مسدود شدن حسابهای بانکی و ممنوعیت هرگونه فعالیت مالی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی آمریکا از جمله دیگر موارد تحریمها علیه بلاروس است.
سقوط هواپیمای مالزیایی در مرز اوکراین و روسیه / ۲۷ خرداد ۱۳۹۳ / ۱۷ ژوئن ۲۰۱۴
پرواز شماره ۱۷ خطوط هوایی مالزی که از آمستردام هلند به مقصد کوالالامپور در حرکت بود، در مرز روسیه و اوکراین سقوط کرد. کارشناسان علت سقوط را شلیک موشک عنوان کردند. پس از این واقعه، سازمانهای بینالمللی خواستار آتشبس در شرق اوکراین و همکاری برای حل این مساله شدند.
از زمان وقوع این حادثه، کشورهای غربی انگشت اتهام را به سمت روسیه گرفتند. شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامهای خواستار تحقیق فوری درباره این حادثه شد و روسیه به این قطعنامه رای مثبت داد.
بازداشت سارکوزی / ۱۰ تیر ۱۳۹۳ / ۱ جولای ۲۰۱۴
«نیکلا سارکوزی» رئیسجمهوری سابق فرانسه به اتهام نقض اعتماد و سواستفاده از نفوذ بازداشت شد. سارکوزی متهم به سواستفاده از موقعیت خود برای اعمال نفوذ در روند تحقیقاتی درباره خود توسط یک قاضی بوده است. در پی بازداشت سارکوزی، «تییری هرزوگ» وکیل وی و دو نفر از مقامهای ارشد دستگاه قضایی فرانسه نیز بازداشت شدند.
تقاضای اوکراین برای مداخله ناتو / ۲۵ مرداد ۱۳۹۳ / ۱۶ آگوست ۲۰۱۴
وزیر خارجه اوکراین خواستار کمک نظامی ناتو و کشورهای اروپایی برای مبارزه با جداییطلبان شرق اوکراین شد. وی همچنین بر لزوم تغییر رویکرد غرب در قبال اوکراین تاكید كرد.
در اوکراین نبرد نیابتی شرق و غرب میان جدایی طلبان شرق و ارتش جریان دارد. روسیه و غرب به طور مستقیم وارد این مناقشه نشدهاند و به پشتیبانی و موضعگیری سیاسی اکتفا کردهاند. اوکراین خواستار ورود مستقیم آمریکا و ناتو به این بحران است.
دیدار مرکل و پوروشنکو / ۱ شهریور ۱۳۹۳ / ۲۳ آگوست ۲۰۱۴
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در سفر به اوکراین، با رئیسجمهوری این کشور دیدار کرد. مرکل در این دیدار با اشاره به الحاق کریمه به خاک روسیه، این اقدام مسکو را اشتباه خواند و تاكید کرد که در صورت تغییر نکردن رویکرد مسکو در قبال جداییطلبان شرق اوکراین، اتحادیه اروپا آمادگی وضع تحریمهای سختتر علیه این کشور را دارد.
انتخاب موگرینی به عنوان جانشین اشتون / ۸ شهریور ۱۳۹۳ / ۳۰ آگوست ۲۰۱۴
«فدریکا موگرینی» وزیر خارجه سابق ایتالیا، به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا جایگزین «کاترین اشتون» شد. انتخاب موگرینی به این سمت مخالفتهایی به دنبال داشت. وی یکی از مخالفان تحریم روسیه است و توسط کشورهای غربی به جانبداری از مسکو متهم میشود. موگرینی در پرونده هستهای ایران وارد نشد و اشتون به دلیل تسلط بر روند مذاکرات، نماینده این اتحادیه در گفتوگوها باقی ماند.
همهپرسی استقلال اسکاتلند / ۲۷ شهریور ۱۳۹۳ / ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۴
در میانه ماه سپتامبر سال جاری میلادی، اسکاتلند شاهد همهپرسی استقلال از انگلیس بود. این همهپرسی در نتیجه توافق دولت اسکاتلند و دولت انگلیس صورت گرفت.
آغاز فعالیت دبیر کل جدید ناتو / ۹ مهر ۹۳ / ۱ اکتبر ۲۰۱۴
«ینس استولنتبرگ» نخستوزیر سابق نروژ فعالیت خود را در صدر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) آغاز کرد. استولنتبرگ جانشین «آندرس فوگ راسموسن»، نخستوزیر سابق دانمارک شد که از سال ۲۰۰۹ این سمت را در اختیار داشت.
انتخاب این شخص موجب حیرت و ابراز نگرانی مخالفان وی شد. استولنتبرگ هیچ سابقه فعالیت نظامی نداشته و تنها یک سیاستمدار است و قرار گرفتن وی در صدر یک سازمان نظامی با مخالفتهایی روبهرو شد.
نشست مشترک سران اتحادیه اروپا، پوتین و پروشنکو / ۲۵ مهر ۱۳۹۳ / ۱۷ اکتبر ۲۰۱۴
این نشست در شهر میلان ایتالیا با حضور «دیوید کامرون» نخستوزیر انگلیس، «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان و «فرانسوا اولاند» رئیسجمهور فرانسه، «ماتئو رنتزی» نخستوزیر ایتالیا، «فدریکا موگرینی» مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا، «هرمان فن رامپوی» رئیس شورای اروپایی و «خوزه مانوئل باروسو» رئیس کمیسیون اروپایی برگزار شد. پروشنکو و پوتین نیز در این دیدار حاضر بودند.
این جلسه برای پایان دادن به مناقشات گازی و برقراری آتش بس در مناطق شرق اوکراین برگزار شد که در پایان نیز نتیجه خاصی در بر نداشت.
ادامه تحریم جدایی طلبان اوکراین توسط اتحادیه اروپا / ۷ آذر ۱۳۹۳ / ۲۸ نوامبر ۲۰۱۴
با ادامه درگیریهای شرق اوکراین میان جدایی طلبان طرفدار روسیه و ارتش، اتحادیه اروپا با تحریم ۱۳ نفر و ۵ سازمان مربوط به جدایی طلبان موافقت کرد.
بر اساس این تحریمهای جدید، اموال این ۱۳ نفر در بانکهای اروپایی ضبط شده و از ورود این افراد به حوزه اتحادیه اروپا جلوگیری خواهد شد.
کوتاه نیامدن روسیه در مورد بحران اوکراین و ادامه مناقشه شرق و غرب، دلیل تشدید تحریمهای غرب علیه جداییطلبان است.
احتمال انتخاب مجدد مرکل به ریاست حزب دموکرات مسیحی آلمان ۱۸ آذر ۹۳/ ۹ دسامبر ۲۰۱۴
«آنگلا مركل» صدر اعظم آلمان برای هشتمین بار و به مدت دو سال رهبری حزب دموكرات - مسیحی را بر عهده گرفت. مرکل توانست با کسب ۹۶ و ۷۲ صدم درصد آرا بار رئیس حزب دموکرات مسیحی آلمان شود.
خارج شدن نام حماس از فهرست سیاه اتحادیه اروپا / ۲۵ آذر ۱۳۹۳ / ۱۶ دسامبر ۲۰۱۴
دادگاه اتحادیه اروپا نام حماس را از فهرست سیاه خود حرف کرد. این اقدام اروپا باعث خشم مقامهای رژیم صهیونیستی شد.
مقامهای اسرائیل این اقدام اتحادیه اروپا را اشتباهی بزرگ خواندند. بر اساس اعلام اتحادیه اروپا، ممنوعیت کمک مالی به حماس هنوز لغو نشده است و این امر نیازمند بررسیهای بیشتری است.
امضای مصوبه تحریمهای روسیه توسط اوباما / ۲۷ آذر ۱۳۹۳ / ۱۸ دسامبر ۲۰۱۴
باراک اوباما، مصوبه تحریم علیه روسیه را امضا کرد. با امضای این مصوبه کنگره، اعمال تحریم علیه روسیه به یک قانون لازم الاجرا تبدیل شده و اختیار گسترش تحریمها را به اوباما میدهد. این قانون در کنار گسترش تحریمها ضد شرکتهای انرژی و تسلیحاتی روسیه، راه صدور سلاح به اوکراین را نیز باز میکند. در بیانیه کاخ سفید آمده است: «قانون تحریمهای روسیه به دولت آمریکا اختیارات بیشتری میدهد تا در صورت اقتضائات و شرایط، از آن برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه مسکو استفاده شود.»
خروج نیروهای ائتلاف از افغانستان / ۱۰ دی ۱۳۹۳ / ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴
همزمان با پایان سال ۲۰۱۴ میلادی، نیروهای ائتلاف از جمله سربازان فرانسوی که در افغانستان حضور دارند، از این کشور خارج میشوند.
پایان ماموریت نظامی ۱۳ ساله ائتلاف، ۲۸ دسامبر طی مراسمی به طور رسمی اعلام شد و قرار است ماموریت نظامی این نیروها با ماموریت آموزشی جایگزین شود.
گزارش: محسن صالحیخواه