آفتابنیوز : محمدی، عباس - در آخرین یادداشت سال 1394، پیش از سخن اصلی، آرزو میکنم سال پیشِ رو با تندرستی و شادکامی برای هممیهنان همراه باشد، و برای محیط زیست کشور سالی باشد مصون از طرحهای «توسعه» که سودش به حساب رانتخواران میرود و خسارت آن نصیب ملت میشود... .
سفر، نه از آداب نوروزی است و نه آنگونه که تبلیغ میشود، مفید برای اقتصاد ملی.
شاید تعطیلی کم و بیش طولانی نوروز، برای کسانی که در یک شهر به کار یا تحصیل مشغول اند و خانوادهشان در شهری یا روستایی دیگر به سر میبرند، فرصت خوبی باشد برای سفر و دیدار بستگان. اما این که امکان استراحت در شهر یا روستای خودمان و بهره بردن از فرصت تعطیلی برای دیدار قوم و خویش نزدیک، برای مطالعه، برای دیدن آثار فرهنگی و طبیعی محل زندگی خودمان، و مانند اینها را با رانندگی در جادهها و سوزاندن بنزین و در به دری از این شهر به آن شهر... تاخت بزنیم، شیوهای است که شاید بازنگری در آن درستتر باشد.
سفرهای ایرانی، بهویژه سفرهای نوروزی، مفید به حال اقتصاد ملی نیست، زیرا: 1- با صرف مقدار هنگفتی بنزین توسط خودروهای پرمصرف و آلودهکننده، موجب خروج ارز از کشور و آلوده کردن محیط میشود. 2- با شیوههای نادرست رانندگی و وضعیت راهها و خودروها، در این دو هفته معمولا صدها تن در جادهها کشته میشوند و هزاران خودرو به شدت آسیب میبیند. 3- نیروی عظیمی از پلیس و هلال احمر و دیگر ماموران، بسیج میشوند تا ترافیک باورنکردنی را سامان بدهند (که نمیتوانند!) و به مسافران خدمات بدهند. 4- بیشتر سفرها، نه متکی به «صنعت گردشگری» و با استفاده از هتل و راهنما و دیگر امکانات حرفهای عرصهی گردشگری، بلکه به شکل بیبرنامه و با رفتن به خانهی قوم و خویشی که باید به اجبار نقش میزبان را بازی کند، یا با چادر زدن در بوستانها و کنار خیابان و جاده... انجام میشود. 5- تولید زباله و ریخت و پاش آن در همه جا، همچنین ورود با خودرو به عرصههای طبیعی مانند دشتها، کنارهی دریا و رودخانه، جنگلها، و کشتزارها و باغها، اثر منفی شدیدی بر محیط زیست و اقتصاد ملی دارد. 6- شمار گردشگران ایرانی که به خارج میروند، بسی بیش از گردشگران خارجی است که به ایران میآیند، و این یعنی خروج ارز و سرمایه از کشور.
فکر میکنم بهتر است رسانههای کشور و مقامهای مسوول، دست از تبلیغ برای سفر بردارند، و اینقدر عبارت «سفرهای نوروزی» را به کار نبرند، تا به مردم (بهویژه به بچهها) القا نشود که در نوروز حتما باید به سفر رفت و مقدار زیادی هزینه کرد!
به هر حال، اگر به هر دلیل راهی سفر شدیم، بد نیست که به نکتههای زیر توجه داشته باشیم تا سفرمان «کماثر» یا بیزیان برای طبیعت و سرمایههای ملی باشد:
بکوشید که با قطار یا اتوبوس سفر کنید، نه با خودروی شخصی.
آهسته و با احتیاط رانندگی کنید تا سوخت کم تری مصرف کنید، تصادف نکنید، و با جانورانی که از جاده عبور میکنند، برخورد نکنید.
در استراحتگاه های بین راه و هر جای دیگر که فرصت شد، با دیگران از ضرورت حفظ محیط زیست و میراث فرهنگی سخن بگویید. خودتان، با جمعآوری تفکیک شدهی زبالهها و کمک به پاکسازی محیط، الگوی دیگران باشید. با عادتِ افروختن آتش در طبیعت، مبارزه کنید. صدای رادیو پخش خود را کم کنید. در جاهایی چادر بزنید که قبلا چادر زده اند، و در همه حال از آسیب رساندن به پوشش گیاهی خودداری کنید.
به ماموران و داوطلبان هلال احمر، شهرداریها، سازمان میراث فرهنگی، و سازمان حفاظت محیط زیست که در نقاط مختلف در کار خدماترسانی به مسافران هستند، کمک کنید و به آنان پیشنهاد دهید که از رییسان خود بخواهند کار آموزش همگانی برای حفظ میراثهای طبیعی و فرهنگی را جدیتر بگیرند.
از ظرفهای یک بار مصرف استفاده نکنید و به مدیران غذاخوریها پیشنهاد دهید که آنان نیز از ظرف و رومیزی دورانداختنی استفاده نکنند.
در مهمانسراها، از روشن گذاشتن بیمورد لامپها، ریخت و پاش آب، سفارش به عوض کردن هر روزهی ملافهها و حولهها، و گرم یا خنک کردن بیش از حد اتاقها خودداری کنید.
هر جا که مقرراتی برای محدود ساختن شمار بازدیدکنندگان وجود دارد، آن را رعایت کنید؛ مثلا از ماموران نخواهید که شما را به بخشی از یک بنای تاریخی که ورود ممنوع است، یا داخل منطقهای که حفاظت شده است، راه بدهند.
از فروشگاههای محلی خرید کنید. صنایع دستی و محصولات کشاورزی محلی بخرید. در روستاها و دیگر نقاط دور افتاده، به دیدن بناهای تاریخی و چشم اندازهای کمتر معروف و درختان کهن بروید و به مردم بومی بگویید که چقدر این آثار با ارزش اند و شما برای دیدن آنها آمده اید. با اهالی محل، از اهمیت حفظ زبان، پوشاک، موسیقی و دیگر جلوههای فرهنگ بومی سخن بگویید. مشکلات این مردم را بشناسید تا بعدا در جهت رفع آن کاری بکنید.
اگر عضو یک سمن (NGO) هستید، پیش از سفر برنامهریزی کنید که دوستان عضو سمن خود را در شهرها و روستاهای مسیر ببینید و با آنان به تبادل تجربه و اطلاعات بپردازید و شبکهی خود را تقویت کنید.
با خود، کتابها و بولتنهای محیط زیستی داشته باشید و در فرصتهایی که مییابید، بخوانید. اگر میتوانید، نشریههایی برای اهدا به دیگران با خود داشته باشید.
یادداشت بردارید و برای بهتر شدن وضع محیط زیست و محدودههای تاریخی، به رسانهها مقاله و گزارش بدهید.
منبع: خبرآنلاین