اشتاین مایر، استراو و بلازی وزیران امور خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه و همچنین خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در پایان این نشست در مصاحبهای مطبوعاتی شرکت و نتایج گفتوگوهای خود را تشریح کردند.
فرانک والتر اشتاین مایر وزیر امو خارجه آلمان در این مصاحبه خبری که به طور مستقیم از شبکههای خبری بی.بی.سی و سی.ان.ان پخش میشد، با قرائت بیانیه سه کشور اروپایی گفت: ایران سالها برنامههای هستهای پنهانی داشته است و اکنون نیز برنامههای غنی سازی و بازفرآوری این کشورجامعه جهانی را نگران کرده است.
وزیر امور خارجه آلمان افزود: ایران تعهدات خود را نقض کرده است و اعتماد سازی ایران منحصراً بسته به ماهیت صلحآمیز برنامههای این کشور دارد. سه کشور اروپایی در سال 2003 اقدامات دیپلماتیک خود را درباره ایران آغاز کردند. از آن زمان تاکنون نگرانیهایی درباره برنامههای هستهای ایران وجود دارد و این کشور باید اعتماد بینالمللی را جلب کند. مساله اصلی در حال حاضر این است که ایران باید تمام فعالیتهای غنیسازی خود را متوقف و فعالیتهای خود را که در گذشته داشته و عاملی برای نگرانی جامعه بینالملل بوده است دنبال نکند چرا که این فعالیتها به ایران این امکان را میدهد تا تسلیحات هستهای بسازد.
فرانک والتر اشتاین مایر در ادامه این مصاحبه خبری گفت: اعتماد ما به اهداف ایران در زمینه هستهای مکررا در محک آزمایش گذاشته شده و هر بار با شکست مواجه شده است. در آگوست گذشته ایران برنامههای هستهای خود را شروع کرد و اعتماد ما را متزلزل کرد. این نقض آشکار قطعنامه شورای حکام آژانس و نقض آشکار و پنهان تعهداتی است که ایران با اروپا در توافق پاریس در نوامبر سال 2003 داشته است، اما با وجود این مسایل، باب گفتوگوها هنوز باز است لیکن ایران اکنون با از سرگیری برنامههای تحقیقات هستهای خود، گامی برداشته که نقض یک جانبه گفتوگوهای دو سال و نیم گذشته اروپا با ایران است.
وزیر امور خارجه آلمان گفت: ایران فرایندی را که ما در 21 دسامبر 2005 در زمینه امکان شروع گفتوگوها شروع کردیم قطع کرده است. از نظر ما اقدام جدید ایران به معنی از دست رفتن فرصت مهمی است. اروپا در گفتوگوهایی که با ایران داشته به این کشور پیشنهاد کرد که در روابطش با اروپا باب جدیدی را بر اساس و زمینههای بسیاری بگشاید. در آگوست سال گذشته ما پیشنهاد قبلی را به ایران در خصوص همکاریهای اتمی و تکنولوژیکی ارایه دادیم اما ایران بدون اینکه پیشنهادها را محک بزند همه آنها را رد کرد. امروز ما تصمیم گرفتیم که شورای حکام آژانس را از اقدام جدید ایران مطلع کنیم. در حقیقت روابط ما با ایران به بنبست رسیده است بنابراین به شورای حکام میگوییم که به این موضوع توجه داشته باشد اما بسیار تمایل داریم تا این مسئله از طریق دیپلماتیک و به طور چندجانبه حل شود و برای این منظور در چند روز آینده مشورتهای مهمی با هیئت اجرایی آژانس خواهیم داشت.
اشتاین مایر که بیشتر وقت این مصاحبه خبری را به خود اختصاص داد افزود: با توجه به این واقعیت که درخواستهای ما از آژانس توسط ایران نادیده گرفته شده و با توجه به این واقعیت که همکاری ایران با آژانس کافی نبوده است اکنون زمان آن رسیده که این مسئله به شورای امنیت اطلاع داده شود. نظر ما این است که قطعنامهای در آژانس باید تنظیم شود. سه کشور اروپایی موافقت کردند تا از هیئت مدیره آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخواست نشستی فوق العاده داشته باشند تا این نهاد تدابیری را که باید اتخاذ شود اعلام نماید. اما باید تاکید کنم که این به معنی پایان تلاشهای دیپلماتیک برای یافتن راه حل مسئله هستهای ایران نیست.
در ادامه مصاحبه خبری وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه، جک استراو وزیر امور خارجه انگلیس گفت: ما میخواهیم با این نشست به ایران کمک کنیم که سئوالات زیادی که درباره اهداف برنامههای هستهای این کشور مطرح است حل و فصل شود، اتحادیه اروپا و تروئیکای آن علیرغم پیشرفتهایی که در گفتوگو با ایران وجود داشت اکنون از این کشور میخواهد به تعهدات خود عمل کند. ایران پیشنهاد امتیازات زیادی نه فقط توسط اتحادیه اروپایی بلکه از سوی آمریکا و جامعه بینالملل دریافت کرده است.
استراو افزود: من به خاطر دارم که در نشستی که در ماه می سال گذشته پس از توافق پاریس در ژنو داشتیم کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا موافقت کرد تا به ایرانیها بگوییم که گفتوگوها با ایران در زمینه عضویت در سازمان تجارت جهانی آغاز خواهد شد که این امتیاز بسیار زیاد و تصمیم بسیار مهمی بود که از سوی آمریکا اتخاذ شد. آمریکا همچنین در آن مرحله تصمیم به برداشتن تحریمها از صنایع هوایی ایران داشت که بسیار مهم بود. اما جای بسیار تاسف است که ایران تصمیم گرفته تا فعالیتهای هستهای خود را از سر بگیرد و گفتوگوها را به بن بست برساند من فکر میکنم در این شرایط ما گزینهای نداریم جز اینکه تصمیم بگیریم نشست اضطراری شورای حکام آژانس را درخواست کنیم و نظری هم به شورای امنیت سازمان ملل داشته باشیم. شورای حکام هم در نشست سپتامبر خود اعلام کرد که ایران به تعهدات خود عمل نمیکند.
فیلیپ دوست بلازی وزیر امور خارجه فرانسه نیز در ادامه این مصاحبه خبری گفت: تروئیکای اروپا دو سال و نیم پیش تلاش کرد صفحه جدیدی در تاریخ روابط جامعه بین الملل با ایران را بر اساس اعتماد باز کند و ایران نیز توافق کرد برنامههای حساس خود را به حال تعلیق درآورد و در عوض کمکهایی در زمینه تکنولوژی هستهای در امور بازرگانی به ایران پیشنهاد شد که مربوط به فعالیتهای هستهای غیر نظامی بود، اکنون متاسفانه ایران به طور یکجانبه از تعهدات خود در توافق با اروپا عقب نشسته و اعلام کرده که مهر و موم تاسیسات هستهای خود را برداشته شده است.
وزیر امور خارجه فرانسه افزود: بنابراین نشستی که قرار بود ایران و اروپا در 18 ژانویه برگزار کنند با درخواست برای نشست اضطراری شورای حکام، بیمعنا است. شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در نشست اضطراری خود در مورد مسایلی که وزیران امور خارجه آلمان و انگلیس درباره ارجاع پرونده ایران از آژانس به شورای امنیت گفتند، تصمیم خواهد گرفت. جامعه جهانی که به شدت از برنامههای هستهای ایران نگران است باید جبههای واحد درباره این موضوع اتخاذ کند و درخواست برای نشست اضطراری نیز به این منظور است تا مشخص کنند که آژانس برنامه ایران را باید به شورای امنیت ارجاع نماید.
در ادامه مصاحبه خبری وزیران امور خارجه تروئیکای اروپا، خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز که در نشست شرکت کرده بود گفت: دیدگاههای من هم همانند دیگر همکارانم است. تصمیمگیری در مورد مسئله هستهای ایران در روزها آتی با مشورتهایی که صورت خواهد گرفت مشخص خواهد شد.
سولانا افزود: باید به صراحت بگویم که ما با مردم ایران نزاعی نداریم، ایران و مردم این کشور مردمان بسیار محترمی هستند و ما حق آنها را برای داشتن برنامههای صلحآمیز هستهای منکر نیستیم و مایلیم به ایرانیها در این موضوع کمک کنیم. ما به همکاری و رایزنیهای خود با جامعه بینالملل ادامه خواهیم داد همانطور که وزیر امور خارجه آلمان گفت: این تنها به ما بستگی ندارد بلکه ما به نمایندگی از جامعه جهانی با ایران گفتوگو میکنیم.
دوست بلازی وزیر امور خارجه فرانسه در پاسخ به این پرسش که آیا شما مطمئن هستید که میتوانید حمایت روسیه و چین را از ارجاع پرونده هستهای ایران از وین به نیویورک به دست بیاورید گفت: به نظر من این مسئلهای مهم برای ما است، همانطور که ما به ایران گفتیم به علت از سرگیری فعالیتهای هستهای آنان درخواست نشست اضطراری کردهایم. به چین و روسیه نیز مسئله را تفهیم خواهیم کرد. روسیه به ایران پیشنهاد مسالمتآمیزی در زمینه غنیسازی کرده است اما ایران آن را قبول نکرده است به همین علت باید تلاشی توامان را برای حل این مسئله از سوی جامعه بینالملل انجام دهیم.
استراو وزیر امور خارجه انگلیس نیز در پاسخ به پرسش خبرنگاری گفت: اگر کشوری تحت نظارت آژانس همکاری نکند و به تعهدات خود عمل ننماید باید به شورای امنیت ارجاع شود. دو سال و نیم قبل ما تصمیم گرفتیم تا ارجاع ایران به شورای امنیت را کنار بگذاریم در عوض ایران نیز تمام فعالیتهای مربوط به غنیسازی خود را کنار بگذارد.
استراو افزود: دو نکته در صحبتهای خاویر سولانا وجود داشت، اول اینکه این مسئله نزاعی با مردم ایران نیست و ما برای مردم ایران احترام زیادی قائلیم دوم اینکه ما هم به حق ایران و دیگر اعضای ان.پی.تی برای تعقیب برنامههای هستهای صلحآمیز احترام میگذاریم اما مسئله این است که ایران به تعهدات خود عمل نمیکند که این میتواند منجر به توسعه تسلیحات هستهای شود و نقض تعهدات از سوی ایران ما را به تصمیمی که هم اکنون گرفتیم رهنمون میکند.