آفتابنیوز : بحث حضور خانوادهها در ورزشگاهها از سوی وزارت ورزش و جوانان مطرح و در حال پیگیری است، موضوعی که در صورت ایجاد راهکاریهای اجرایی، میتواند بسیاری از گرههای کور ورزش ایران در راه میزبانی از رقابتهای بینالمللی را باز کند. حجت الاسلام ناصر نقویان یکی از روحانیونی است که در این باره دغدغههای فراوانی دارد و راهکاریی نیز برای فرهنگسازی و ایجاد بستر مناسب جهت ورود خانوادهها به ورزشگاهها در نظر دارد.
حجت الاسلام ناصر نقویان، استاد حوزه و دانشگاه در گفتوگو با ایسنا، درباره حضور خانوادهها در ورزشگاهها بر این باور است که عامل فرهنگ سازی در حل این مشکل بسیار مهم است. او پیشنهاد میکند که مسئولان ورزشی کشور با مایه گذاشتن از خود و با حضور خانوادههایشان در ورزشگاهها، زمینه و بستر لازم برای فرهنگ سازی مطلوب و در نتیجه رفع دغدغههای موجود را فراهم کنند.
مشاور فرهنگی سابق وزارت ورزش و جوانان با یک مثال صحبتهای خود را آغاز و بیان کرد: حضور مردان و زنان در مکانهایی که مرز ممنوعه وجود ندارد، بلامانع است و این یک اصل کلی است. ممنوعیت ممکن است شرعی و یا ممنوعیت عرضی باشد. برای مثال زمانی حضور در یک مجلس گناه است که کار حرامی در آن انجام می شود و حضور در آن ممنوعیت شرعی دارد اما گاهی فرد در یک مجلسی وارد میشود که میزبان و سایر مهمانها حاضر به پذیرایی و تحویل گرفتن آنها نیستند و به شان و شخصیت او لطمه وارد میشود. آن جایی که به شخصیت و شان فرد لطمه وارد میشود بهتر است که فرد در آن جا حضور نداشته باشد. متاسفانه با اوضاعی که در میادین و سالنهای ورزشی ما وجود دارد خانوادهها حس میکنند که اگر فرزندان دختر و همسرشان در استادیومها حاضر شوند مورد هتک حرمت قرار میگیرند. بعضی از رفتارها و گفتارها به گونهای است که حالت توهین و جسارت دارد و کسی حق ندارد در چنین مجموعهای که هتک حرمت قرار میگیرد وارد شود، اما اگر یک جایگاههای ویژه را مخصوص خانوادهها قرار دهند شرایط میتواند برای حضور خانوادهها مهیا شود.
وی ادامه داد: یک زمانی من بیان کردم تا اجازه دهند رسانهها تمام آن چیزی که در استادیومها رخ میدهد را پخش کنند آن وقت ببینند کسی حاضر است خانواده خود را به استادیومها ببرد یا خیر؟ جامعه ما یک جامعه نیمه آزاد و نیمه بسته است. یعنی یکسری از اتفاقات که در متن جامعه اتفاق می افتد هرگز از طریق رسانهها پخش نمیشود.
نقویان با اشاره به سابقه حضورش در وزارت ورزش و جوانان به عنوان مشاور فرهنگی، بیان کرد: در زمانی که من به عنوان مشاور فرهنگی سرپرست ورزش و جوانان بودم فضاها را بررسی کردم و متوجه شدم که فضاهای استادیومها آماده نیست و مانند یک مهمانی میماند که وقتی شما در آن حاضر میشوید کسی شما را تحویل نمیگیرد و با یک ادبیات زشت برخورد میشود و فرد را مورد سرزنش، آزار، توهین، اذیت و ناسزا قرار میدهد. هیچ انسانی حاضر نیست که در چنین فضایی حاضر شود مگر این که بخواهد یک عمل زشتی را در آن جا انجام دهد. مردان ما حافظ نوامیس و خانوادههایشان هستند. حضور زنان در ورزشگاهها با حفظ هویت زنانه برای ورود آنها به استادیومها مهیا نیست. آیا ارزش این را دارد که یک زن با پوشش مردانه وارد ورزشگاه شود و مورد هتک حرمت قرار بگیرد؟
مشاور فرهنگی سابق وزارت ورزش و جوانان در ادامه به مسئولان و وزارت ورزش و جوانان اشاره و خاطرنشان کرد: اگر وزارت ورزش و جوانان، دولت، مسئولان و سایر ارگانهایی که دخیل هستند، سطح فرهنگ عمومی را افزایش دهند میتوان شرایط را فراهم کرد. در میادین ورزشی خارجی اگر فردی کار خلافی را انجام دهد، برای مثال وسیلهای را به وسط زمین پرتاب کند تلویزیون او را نشان میدهد و متناسب با جرمش با او برخورد کیفری میکنند، اما ما در ایران این موضوع را مخفی میکنیم. یک تیم در میدان مسابقه پیروز میشود و هواداران تیم مقابل صندلی های اتوبوس را تخریب میکنند و در واقع به اموال عمومی ضربه وارد میکنند. این افراد باید شناسایی، معرفی و مجازات شوند. در مرحله بعد به آنها اجازه ورود به ورزشگاهها را ندهند. در یک زمانی در این مملکت اگر فردی کمربند ایمنی ماشین را میبست مورد تمسخر سایرین قرار میگرفت و همه به او توهین میکردند که او چقدر سوسول است، اما امروزه اگر فردی کمربند ایمنی ماشین را نبندد جریمه میشود و فرد به صورت اتوماتیک زمانی که وارد ماشین میشود کمربند ایمنی خود را میبنند. در واقع بستن کمربند ایمنی در جامعه فرهنگ سازی شده است.
نقویان در ادامه با بیان این که اگر فرهنگ سازی حضور خانوادهها در ورزشگاهها انجام شود منع فقهی در این زمینه وجود ندارد، بیان کرد: ممکن است که فقها بگویند بانوان نباید بدن نیمه برهنه بازیکنان و ورزشکاران را نگاه کنند. سوال این است که آیا بانوان میتوانند به بازیکن نگاه کنند؟ از نزدیک یا دور چطور؟ اینها بحثهای فقهی است و به این مربوط میشود که آیا فقها اجازه میدهند یا خیر؟ یا آن کسی که مقلد فقیهی است که آن فقیه اجازه میدهد که بازیکنان را به قصد بازی نگاه کنند نه به قصدهای دیگر، آیا این اشکال دارد یا خیر؟
مشاور فرهنگی سابق وزارت ورزش و جوانان ادامه داد: باید در بحث تقلید، فقه و مقلد بودن نگاه کرد. فقهها میگویند چه به قصد لذت و چه به قصد بدون لذت، نگاه مرد به زن حرام است و همچنین نگاه زن به بدن مرد نیز حرام است. حال اگر کسی بگوید من این کار را انجام میدهم و گناه آن به پای من، آیا میتوانم این کار را انجام بدهم یا خیر؟ این مربوط میشود به زمانی که فضاهای ورزشگاه ها آماده باشد و از نظر فرهنگی مشکلی در آن وجود نداشته باشد.
وی در ادامه به حدود حجاب بانوان در جامعه اشاره و خاطر نشان کرد: در حال حاضر در جامعه ما بسیاری از بانوان حدود حجاب را کامل رعایت نمیکنند، آیا ما در هر خانهای یک مامور قرار دادهایم تا اجازه خروج به آنها ندهند؟ در شهر قم نیز که علمای بسیاری در آن زندگی میکنند آیا بانوان بد حجاب در کوچه و خیابانها وجود ندارند؟ در دانشگاهها، فرودگاهها و بازارها چطور؟ آیا تنها مشکلات ما مربوط به بدحجابی است. بازاریها در بازار دروغ نمیگویند؟ مسئولان ما در مناظرات با مردم بد اخلاقی نکردهاند؟ متاسفانه در جامعه ما بعضا قبح بداخلاقیها، زشتیها، منکرات شکسته شده است. در حالی که در خارج از کشور ممکن است خیلی بدتر از این باشد اما در بازار دروغ نمیگویند. در ساختن جنس فریب به کار نمیبرند. جنس چینی را به جای جنس ژاپنی نمیفروشند. در ادارات به مردم ظلم نمیکنند و کار مردم را درست انجام میدهند، رشوه نمیگیرند، پارتی بازی نمیکنند، نور چشمی ندارند. ما باید اینها را نیز ببینیم نه این که فقط بگوییم در غرب مشروب میخورند و بانوان حجاب را رعایت نمیکنند. این یک بخشی از منکرات است. بقیه آن نظم و قوانین، صداقت و درستی کار، راهاندازی کار مردم در ادارات است.
نقویان فرهنگسازی را عامل بسیار مهمی در موضوع رفع ناهنجاریها دانست و بیان کرد: یک زمانی در همین تهران به مجردها خانهی اجاره داده نمیشد ولی در حال حاضر هر کسی که پول بیشتری دارد میتواند یک خانه را اجاره کند. در قدیم فرهنگ مردم این را نمیپذیرفت که به یک مرد مجرد خانه اجاره داده شود، چه برسد به این که بانوان خانه اجاره دهند. اما اندک اندک با توسعه دانشگاهها، مهاجرت دانشجویان از شهرستانها به تهران و بالعکس این فرهنگ جا افتاد و به مجردها خانه اجاره داده شد. در بحث ورزشگاهها نیز باید فرهنگ آن در بین مردم نهادینه شود. در خارج از کشور در ورزشگاهها نیز یک حریمهایی حفظ میشود و حرمتها نباید شکسته شود. اگر در استادیومهای ورزشی خارج از کشور فردی به یک خانم توهینی کند و حرف زشتی را به او بزند بدون شک مجازات خواهد شد و تنها کافی است که از آن فرد شکایت شود.
مشاور فرهنگی سابق وزارت ورزش و جوانان افزود: کاری که مسئولان ما باید در استادیومهای ایران انجام دهند این است که باید جایگاههای ویژهای را مخصوص خانوادهها تهیه کنند، همان طور که در قدیم در سینماها یک تابلو مربوط به لژ خانوادگی نصب میشد و جایگاه خانواده مشخص بود. در بحث بعدی باید فرهنگ سازی عمومی را اجرایی کنیم و این فرهنگ سازی از طریق رسانهها، بلندگوهای ورزشگاه، تابلوهای اعلانات و حضور مامورانی که مراقب باشند و اگر کسی قصد حرمت شکنی را داشت با او برخورد کنند. رسانه ما باید رسانهای باشد که تمام واقعیتهای قابل بیان را پخش کند و نباید نیمی از حقیقت جامعه پنهان شود، این بسیار مهم است. متاسفانه انتقادات و فریادها تنها در زمان انتخابات نشان داده میشود و پس از آن همیشه نیمی از اتفاقات اصلی جامعه و حقوق اصلی مردم پنهان است و این شایسته یک نظام مردم سالاری نیست. اگر ما میگوییم که یک نظام مردم سالار هستیم باید صدای مردم را بشنویم و مشکلات آنها را جویا شویم نه این که جویای مشکل مسئولان باشیم. ما انقلاب کردهایم تا هوای مردم را داشته باشیم، اما سالهاست که هوای مسئولان را داریم.
نقویان در ادامه بیان کرد: نباید بگذاریم دختران ما حسرت پیدا کنند و حسادت کنند و اندک اندک به این حس دست یابند که اصلا چرا خدا آنها را زن آفریده است که باید در محدودیت و مشکل باشند. زنان ما به طبیعت و فرهنگ خودشان نسبت به حفظ حجاب پایبند هستند. دختر ایرانی در هر سطح فرهنگی باشد بسیاری از روابط آزادی را که در غرب رایج است را نمیپذیرد. زمانی که این حس را داشته باشد که در محدودیت قرار دارد و از بسیاری از حقوق خود محروم است ممکن است سر به اعتراض بزند و حق او است که مسئولان او را به رسمیت بشناسند.
او در ادامه بیان کرد: حضور خانوادهها در ورزشگاهها قطعا موثر خواهد بود و اگر بانوان بخواهند در ورزشگاهها حضور داشته باشند نباید به دلیل این که او یک زن است از حضور در ورزشگاهها محروم شود و به او بگوییم که در این مکان مردان حرفهای نامربوط میزنند. ما باید فرهنگ را درست کنیم. همان طور که در غرب بانوان در نیمه شب در خیابانها قدم میزنند و هیچ کس هم مزاحم آنها نمیشود و احساس امنیت دارند. این یک فرهنگ سازی خوب است و ما باید این فرهنگ را ایجاد کنیم. فضای مسموم ورزشگاهها علاوه بر این که به کرامت و شخصیت زنان لطمه وارد میکند به کرامت مردان نیز لطمه وارد میکند. ما باید بحث فرهنگ سازی را جدی بگیریم. مسئولان ما در بسیاری از مواقع باید از خود مایه بگذارند. مردم به مسئولان و حاکمان خود نگاه میکنند و به مرور زمان میتوان این فرهنگ سازی نهادینه شود. اگر مسئولان به همراه خانوادههای خود در ورزشگاهها حاضر شوند بسیاری برای احترام به آنها از الفاظ زشت خودداری و آن را به کار نمیبرند. در کنار این فرهنگ سازی عمومی از جایگاههای ویژه مخصوص خانواده ها استفاده کنیم همان طور که در اقصی نقاط دنیا جایگاههای ویژهای را برای افراد مهم در نظر میگیرند در استادیومهای خود نیز میتوانیم جایگاهی را مخصوص خانوادهها در نظر بگیریم.
حجت الاسلام نقویان درباره شرایط رضایت فقها برای حضور خانوادهها در ورزشگاهها نیز بیان کرد: طرح موضوع برای مراجع بسیار مهم است. امروزه بسیاری از خانوادهها علاقهمند هستند تا در ورزشگاهها حضور داشته باشند و بازیها را از نزدیک تماشا کنند. من یقین ندارم، اما این احتمال را میدهم که بسیاری از فقها رضایت داشته باشند. اگر این موضوع برای آنها روشن شود که نگاه زن به بازیکنان در مسابقات ورزشی یک نگاه آلی است نه استقلالی. این نگاه تنها برای تماشای هیجان انگیز یک بازی ورزشی است. هرچند معتقدم فقهای ما نیز بایستی همان طور که حضرت امام خمینی (ره) بعد از انقلاب بسیاری از فتاوای خودشان را که قبل از انقلاب داده بود مورد تجدید نظر قرار داده و با توجه به مبانی حکومتی، فتاوایی جدید صادر کردند، فقهای ما نیز باید این مطلب را در نظر بگیرند و نسبت به شرایط در نگاهها و فتاوای خود تجدیدنظر کنند.