نقد سازمان برنامه و بودجه بخاطر مشکلات اقتصادی و بازار ارز و سکه، انحراف افکار عمومی است
آفتابنیوز : سرویس سیاسی- فشارهای سیاسی برای رفتن نوبخت از سازمان برنامه و بودجه نه به بخاطر عملکرد این سازمان و کارنامه اجرایی رئیس آن است، بلکه افراد خاصی از یک جریان سیاسی در پشتپرده این ماجرا هستند تا بلکه بتوانند از این وضعیت کشور، جایی برای خود در کابینه باز کنند و به نوایی برسند. به باور بسیاری از کارشناسان اقتصادی و فعالان سیاسی حمله به عملکرد نوبخت در سازمان برنامه و بودجه و فشار برای استعفای وی، انحراف افکار عمومی از واقعیتهاست؛ چراکه اساسا این سازمان نقشی در وضعیت بازار ارز و سکه که این روزها یکی از مشکلات اصلی اقتصاد کشور است، ندارد.
انحراف افکار عمومی
به گزارش آفتابنیوز؛ در همین زمینه، غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، در گفتوگویی به سوابق محمدباقر نوبخت و لزوم حفظ وی در کابینه اشاره کرده و گفته است: بنده معتقدم آمدن به طرف سازمان برنامه و بودجه برای مباحثی همانند مشکلات اقتصادی، با هدف انحراف افکار عمومی است.
جعفرزاده ایمنآبادی ضمن تقدیر از نوبخت بخاطر اعلام استعفا و بازگذاشتن دست رئیس جمهور جهت تغییر و تحولات احتمالی کابینه، تأکید کرد: این اقدام نوبخت، دست رئیسجمهور را باز گذاشت و این خیلی بزرگمنشی، مردانگی و یک اخلاق بزرگ حرفهای میخواهد که ما در بسیاری از افراد ندیدهایم و سفت و سخت به صندلیهای خود چسبیدهاند.
وی به سایت خط اعتدال گفته است: اداره کردن کشور با این امکانات موجود و این بیپولی و پاسخگویی به افکار عمومی کار راحتی نیست اما آقای نوبخت خود را هزینه دولت کرد. بنده معتقدم باید این مرد را تحسین کرد و بقیه را هم تشویق کرد که این راه را بروند و به دولت اجازه دهند که آزادانه تصمیم خود را بگیرد. همه کابینه باید اعلام آمادگی میکردند که آقای رئیس جمهور اگر در مورد وزارتخانهای، ذرهای شک و شبههای دارید، دغدغهای نداشته باشید و ما هم برای کنار رفتن آمادگی داریم. بقیه اعضای کابینه هم باید اعلام میکردند ما هیچ مقاومتی نخواهیم کرد و آمادگی داریم که وزارتخانه را واگذار کنیم؛ همانگونه که آقای دکتر نوبخت این اقدام را انجام دادند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره رابطه و تعامل نوبخت با این کمیسیون اظهار کرد: رابطه بسیار عالی بوده است. بنده قصد گلایه از رؤسای سابق سازمان برنامه و بودجه را ندارم اما برخی از آنان بودهاند که در هیچ جلسه کمیسیون تلفیق حضور پیدا نمیکردند اما خود دکتر نوبخت شخصا در جلسات حضور پیدا کرده و از عملکردها دفاع میکردند.تسلط، توانمندی، گفتمان و ادبیات صحبت و اینکه با همه نمایندگان از طیفها و گروههای مختلف ارتباط برقرار کنند واقعا منحصر به فرد بوده است.
نوبخت در شرایط بسیار سختی مسئولیت را برعهده گرفتند
معصومه آقاپورعلیشاهی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در گفتوگویی به بیان نکاتی درباره عملکرد و سوابق محمدباقر نوبخت و ارتباط ایشان با مجلس پرداخت و گفت: بنده معتقدم که جناب آقای دکتر نوبخت در حال نهایت تلاش و زحمات هستند و مخصوصاً با کمبود و خشکی منابع که در کشور ما وجود دارد، هرکسی که چنین مسئولیتی را قبول میکند باید دست وی را ببوسیم. بنده معتقدم چنین تغیراتی تأثیر آنچنانی در شرایط اقتصادی کشور نخواهد داشت. ما نیازمند ترمیم اقتصادی هستیم و این ترمیم اقتصادی دارای ویژگیهایی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
آقاپور علیشاهی عنوان کرد: از جمله ویژگیهایی که در ترمیم اقتصادی باید تحقق پیدا کند این است که باید امنیت روانی در کشور افزایش پیدا کرده و بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که سرمایه اجتماعی نیز افزایش پیدا کرده و اعتماد مردم به مسئولین بازگردد.
منتخب مردم شبستر در خانه ملت افزود: همچنین ما باید شرایطی را فراهم کنیم که سیاستگذاری ما منجر به افزایش تولید ناخالص ملی کشور شود. جناب آقای دکتر نوبخت یک مدیر با تجربه هستند و نهایت زحمت و تلاش خود را انجام دادهاند و ما سپاسگزار ایشان هستیم؛ چراکه در شرایط بسیار سختی این مسئولیت را بر عهده گرفتند و امیدواریم با انگیزه بیشتری به کار خود ادامه دهند.
تعدیل نرخ ارز وظیفه بانک مرکزی است
هادی حقشناس،کارشناس اقتصادی و نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی و معاون سازمان بنادر و دریانوردی کشور نیز در گفتوگویی درباره عملکرد محمدباقر نوبخت در سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: طبیعتا عملکرد آقای دکتر نوبخت در سازمان برنامه و بودجه از جنبههای مختلف قابل ارزیابی است. ابتدا باید به این نکته توجه کنیم که دولت یازدهم در چه شرایطی استقرار پیدا کرد. این دولت در شرایطی مستقر شد که شاخصهای اقتصادی در بدترین وضعیت ممکن بودند.
وی ادامه داد: رشد اقتصادی سالهای ۹۱ و ۹۲ منفی بود و اقتصاد ایران مجموعا حدود ۸ درصد کوچک شده بود. در آن مقطع تحریمهای ظالمانه حاکم بود و به لحاظ سیاسی در بدترین وضعیت ممکن قرار داشتیم. در همان مقطع میزان نقدینگی به نزدیک ۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود که بخش عمده آن، پول پُرقدرت بود؛ برعکس الان که بخش عمده نقدینگی، شبهپول است. از سوی دیگر، مشکلاتی که از بابت خط اعتباری بانک مسکن یا تامین اعتبار پول پرقدرت برای مسکن مهر تامین شده بود و شاخصهای دیگر که اگر بخواهیم بشماریم طبیعتا طولانی خواهد شد، نشان میدهد که دولت یازدهم در شرایط عدم تعادل در محیط اقتصاد کلان استقرار پیدا کرد.
معاون سازمان بنادر و دریانوردی کشور عنوان کرد: در آن شرایط دولت یازدهم عملکرد مطلوبی داشته و اقتصاد کشور را از لبه پرتگاه؛ اصطلاحی که رقیبان انتخاباتی در مناظرهها مرتبا تکرار میکردند قرار داشت. دولت این اقتصاد را نجات داد و به سرمنزل مطلوبی رساند و از این منظر، هم اقتصاد کشور رشد اقتصادی مثبتی را تجربه کرد، هم تورم برای دو سال پیاپی تک رقمی شد و هم محیط کسب و کار کشور مناسب شد.
وی افزود: همچنین شاخص خالص اشتغال که در دولت نهم و دهم، زیر عدد سی یا چهل هزار نفر بود در این دولت به ۷۰۰ هزار نفر رسید. بنابراین دستاوردها مثبت بوده و عملکرد آقای دکتر نوبخت و تیم اقتصادی را باید از این منظر تحلیل کرد که وضعیت دولتی که تحویل گرفتند و وضعیتی که امروز داریم با دوران سابق قابل قیاس نیست.
این نماینده اسبق مجلس تأکید کرد: اما امروزه انتظاراتی مطرح است و طبیعتا کسی نمیخواهد سال ۹۱ و ۹۲ را تجربه کند. بلکه امروز بحث این است که دولت در اقتصاد، حرکت جهشی داشته باشد. به عبارت سادهتر اگر نرخ تورم تکرقمی شد، نرخ بیکاری هم تک رقمی شود یا محیط اقتصاد کلان پررونقتر بشود.از اواخر سال گذشته و سال جاری، نرخ ارز دچار جهش شد و این نرخ هم لنگر اقتصاد ایران است و وقتی این نرخ دچار نوسان میشود همه متغیرها را تحت تأثیر قرار میدهد. بخش زیادی از تعدیل نرخ ارز وظیفه بانک مرکزی بود اما امروزه به پای تمام تیم اقتصادی است؛ لذا این عدم تعادل در بازارهای مختلف متوجه همه نهادهای کلان اقتصادی شده است. مضاف بر اینکه دولت دوازدهم جایگزین دولت نهم و دهم نشده است بلکه جایگزین دولت یازدهم شده است و انتظار از این دولت این بود که کشور را به آرامش برسانند و حال که دولت یازدهم کشور را به ساحل آرامش رساند و به قول آقای رئیسجمهور، «آواربرداری» انجام شد، حالا باید ساخت و ساز شدت بگیرد. اما این انتظار برآورده نشد؛ بنابراین همه تیم اقتصادی مورد انتقاد جدی قرار گرفته است.
حقشناس تصریح کرد: برای پاسخگویی به این انتقادات، نیازمند یک اصلاح ساختاری به معنای واقعی کلمه هستیم. نکته کلیدی این است که شاید امروز تصور شود که اگر تیم اقتصادی برود، تحول اقتصادی مثبتی رخ خواهد داد اما زمانی میتوان به این تحلیل خواهیم رسید که کسانیکه جایگزین میشوند حتما چند سر رو گردن بالاتر باشند اما آیا چنین اتفاقی خواهد افتاد؟
این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان گفت: اگر چنین اتفاقی رخ دهد، طبیعتا دستاورد بزرگی هم برای دولت، هم برای ملت و هم برای نظام جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. بنابراین اصل، نباید بر تغییر باشد بلکه اصل باید بر این باشد که تغییرات براساس یک تحول و پاسخ به انتظارات مردم از دولت دوازدهم باشد؛ بنابراین درباره تیم اقتصادی دولت باید به صورت منصفانه و در چارچوب این تحلیل اظهار نظر کرد.
تغییر رئیس سازمان برنامه و بودجه به دلیل نوسانات بازار سکه و ارز منطقی نیست
عزتالله یوسفیانملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی نیز درباره عملکرد محمدباقر نوبخت در سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: سازمان برنامه و بودجه در تیم اقتصادی دولت هیچ دخالتی در مسائل ارز، سکه و همانند آن را ندارد. این سازمان با دخل و خرج کشور سر و کار دارد؛ یعنی درآمد کشور از طریق این سازمان در خزانه جمع شده و سازمان برنامه و بودجه مطابق با قانون برای بخشهای مختلف کشور، اعتبارات لازم را توزیع میکند.
وی افزود: بنابراین مسائلی همانند تورم در بخشهای مختلف اقتصاد ربطی به این سازمان ندارد اما بهتر است وضعیت کنونی این سازمان با گذشته آن را مقایسه کنیم. واقعیت این است که بنده ۱۴ سال در کمیسیون تلفیق بودجه و مستقیما در جریان اعتبارات و بودجه و درآمد و هزینه کشور بودهام و باید عرض کنم سازمان برنامه و بودجه در دوران آقای نوبخت بینظیر بوده است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: ما فراموش نمیکنیم و شما رسانهایها هم در جریان هستید که قبل از آقای نوبخت، خبرهایی میآمد که پیمانکاری در فلان اداره، خود را با بنزین آتش زده است یا کارگران در جلوی فلان فرمانداری تجمع کردهاند اما الان چنین مواردی را شاهد نیستیم.
منتخب مردم آمل در خانه ملت اظهار کرد: ممکن است یک کارخانه، واحد تولیدی یا شهرداری در فلان منطقه کشور، دستمزد کارگران را پرداخت نکرده باشد اما این ربطی به سازمان برنامه و بودجه ندارد. این سازمان کاری کرده که چه زمانیکه وضع خزانه خوب و چه زمانیکه وضع مالی خزانه بد است، کار تعطیل نشده است؛ چراکه ابتکار به خرج داده و اوراق چاپ کرده است.بر این اساس، به پیمانکار گفته میشود پروژه را شروع کن، ما هم اوراق را چاپ کرده و به دست تو میدهیم. این اقدام مبارکی بود و باعث شده که طلب پیمانکاران هم تسویه شده و کارهای عمرانی به خوبی پیش برود و سود اوراق هم نصیب پیمانکار شود.
یوسفیانملا افزود: هر ورقهای که در بازار جایگزین پول شود، بدین معنی است که جلوی تورم را گرفته و نقدینگی را کاهش دادهایم و این از اقدامات بسیار خوب سازمان برنامه و بودجه در دوران ریاست جناب آقای دکتر نوبخت است.شما نمیتوانید یک پروژه را در کشور نشان دهید که به دلیل نبود اعتبار تعطیل شده باشد. از سوی دیگر این اوراق مربوط به سال جاری یا سال گذشته نیست بلکه از ابتدای کار دولت آقای روحانی وجود داشته است و این اقدام توسط سازمان برنامه و بودجه انجام شده است.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: ما در کمیسیون برنامه و بودجه در جریان هستیم که کارهای عمرانی به خوبی پیش میرود و تمام بدهیها تسویه میشود؛ لذا سازمان برنامه و بودجه در دوران مدیریت آقای نوبخت اقداماتی انجام داده است که کسی نمیتواند آنها را زیر سؤال ببرد.
منتخب مردم آمل در خانه ملت اظهار کرد: علت این موضوع این است که آقای نوبخت چندین دوره نماینده گیلان بودند و خودشان هم بعدا کاندید نشدند وگرنه میتوانستند برای همیشه نماینده باشند. ایشان در دوران نمایندگی، ریاست کمیسیون برنامه و بودجه و اقتصادی را بر عهده داشتند یعنی تجربه کامل دارند و بر بودجه کشور مسلط هستند.از سوی دیگر ایشان سخنگوی دولت هم هستند و به شهادت اکثریت همکاران و نمایندگان مجلس، تاکنون یک جمله خلاف واقع یا اینکه سخنی که باعث تشنج شده باشد یا اینکه دولت مجبور شود تکذیبیه بدهد را از ایشان شاهد نبودهایم. با همه این اوصاف، وی استعفا داد چون معتقد بود با توجه به اخبار منتشر شده مبنی بر تغییر تیم اقتصادی دولت، ممکن است اسم بنده هم در این لیست باشد لذا از همه سمتها استعفا دادند تا هم دست دولت را باز بگذارند و هم نشان دهند که هیچ دلبستگی به مقام و منصب ندارند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در پایان گفت: جناب آقای رئیس جمهور هم که بهتر از من، آقای نوبخت را میشناسند، با استعفای ایشان مخالفت کرده و رئیس دفتر رئیس جمهور هم اعلام کرد که این استعفا رد شده است. در مجموع اگر بخواهیم عملکرد دوران ایشان را بررسی کنیم باید بگوئیم که کارنامه کاری جناب آقای دکتر نوبخت بسیار موفق بوده است.
در مورد سازمان برنامه و بودجه منصفانه نظر بدهیم
احمد انارکیمحمدی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای نیز درباره عملکرد محمدباقر نوبخت در سازمان برنامه و بودجه و استعفای وی که مورد پذیرش رئیس جمهور واقع نشد، اظهار کرد: واقعیت این است جایی که آقای نوبخت مسئولیت آن را بر عهده دارند، از نهادهای حساس کشور است و بودجه کشور را بر عهده دارد. از جمله ایراداتی که برخی میگیرند این است که جلوی برخی بودجهها گرفته شده است اما باید توجه کنیم که کشور در چه شرایطی است و بودجهریزی به چه شکلی انجام میشود. ما باید اختیارات معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه را بدانیم و براساس آن و به صورت منصفانه نظر بدهیم. الان بودجه کشور وضعیت مناسبی ندارد و مصارف و درآمدهای بودجهای تا حدودی بالا و پائین میشود اما بخش مهم کار به وزارتخانهها و برنامههای آنها مربوط است.
وی افزود: وارد شدن بخش خصوصی، فاینانس، مبادلات اقتصادی و بانکی دارای اهمیت است که بخش زیاد آن به عملکرد دولت مربوط است و جناب آقای نوبخت هم بخشی از دولت است اما با استعفای نوبخت مشکلی حل نمیشود بلکه باید اختیارات ایشان و وضعیت کنونی را در نظر بگیریم. ما باید شرایط را نگاه کنیم و سپس در مورد عملکرد ایشان نظر دهیم و باید به عملکرد سیستم توجه کنیم بنابراین اگر فرد دیگری هم بیاید، دوباره با همین مشکلات مواجه است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تأکید کرد: ما با خشکسالی مالی، خسارات کشاورزی، زلزله و … مواجه هستیم که همه آنها هزینهبر بودهاند؛ بنابراین باید توجه کنیم که جناب آقای نوبخت، چه چیزی داشته است و چه چیزی نداده است بنابراین بنده معتقدم با عوض شدن افراد، مشکلی برطرف نمیشود و اگر سیستم مالی و بودجهای کشور همین وضعیت کنونی را طی کند، نفرات بعدی هم با همین مشکلات مواجه خواهند بود.
منتخب مردم رفسنجان و انار در خانه ملت در پایان گفت: ما وضعیت بودجه و مصارف را میبینیم اما وقتی وضعیت بودجه اصلا مناسب نیست و اثرات سیاستهای قبلی هم باقی مانده است بنابراین به جای عوض کردن افراد، باید سیستم اقتصادی کشور را درست کنیم.
راغفر: نقش اصلی را کسان دیگری بر عهده دارند
حسین راغفر، اقتصاددان و عضو هیئتعلمی دانشگاه الزهرا(س)، نیز به بیان نکاتی درباره دلایل تلاش برخی افراد برای تغییر رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: ابتدا باید عرض کنم که توجیه عدهای برای تغییر رئیس سازمان برنامه و بودجه به دلیل نوسانات در بازار سکه و ارز، منطقی نیست؛ چراکه نقش اصلی را در این زمینه؛ کسان دیگری بر عهده دارند و به این وضعیت دامن زدهاند.بنده معتقدم مسئله فقط بازار سکه و ارز نیست بلکه همه اقتصاد است که با این مشکلات جدی روبه روست و نگاهی بر اقتصاد کشور حاکم است که نگاهی آسیب دیده است که در سه دهه گذشته حاکم بوده و امروز ثمرات آن را مشاهده میکنیم. دانشآموخته دانشگاه اسکس افزود: با این اوصاف، صرفا با تغییر مدیران نمیتوان انتظار تحول داشت بلکه باید نوع نگاه تغییر کند.