مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا روز سهشنبه با انتشار بیانیهای اعلام کرد: «ایالات متحده نگران ناپدید شدن جمال خاشقجی است. مقامات ارشد وزارت خارجه با مقامهای سعودی از مسیرهای دیپلماتیک گفتگو کردهاند.»
ابراز نگرانی ترامپ
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا نیز اعلام کرد، شنیدن خبرهای مربوط به جمال خاشقجی، روزنامهنگار ناپدیدشده سعودی «مایه نگرانی» است. معاون ترامپ نیز در این زمینه گفت: جهان آزاد حق دارد که پاسخی بشنود. در همین حال، قانونگذاران جمهوریخواه و دموکرات نیز به گزارشها درباره کشتهشدن این روزنامهنگار سعودی واکنش نشان دادهاند.
دونالد ترامپ در واکنش به رخدادهای پیرامون ناپدید شدن خاشقجی گفت: نگران هستم. دوست ندارم این چیزها را بشنوم. امیدوارم مسائل حل شود. در حال حاضر کسی چیزی در این مورد نمیداند. داستانهای خیلی بدی در مورد این قضیه گفته میشود. من آنها را دوست ندارم.
مایک پنس، معاون رئیسجمهوری آمریکا معتقد است، این ماجرا «عمیقا مایه نگرانی» است. پنس در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: اگر درست باشد، روز اسفباریست. خشونت علیه روزنامهنگاران در سراسر جهان، تهدیدی علیه آزادی رسانهها و حقوق بشر است. جهان آزاد حق دارد که پاسخی بشنود.
باب کورکر، سناتور جمهوریخواه و رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در توئیتر خود نوشته است: شخصا در مورد ناپدید شدن جمال خاشقجی با سفیر عربستان گفتوگو کردهام. در حالیکه منتظر پاسخ هستیم، بدانید که ما به هر کشور خارجی که روزنامهنگاران را هدف قرار دهد، واکنش درخور نشان خواهیم داد.
سناتور باب منندز، عضو ارشد حزب دموکرات در کمیته سیاست خارجی سنا هم در توئیتر نوشت: اگر ماجرا حقیقت داشته باشد، جامعه بینالملل باید بهشکل یکپارچه دست به مجازات بزند.
سناتور منندز در عین حال تأکید دارد که مایک پامپئو، وزیر خارجه کشورش باید بهروشنی و با قدرت علیه خاموش کردن کنشگران، مخالفان و روزنامهنگاران عرب موضع بگیرد.
سناتور جمهوریخواهاه، لیندسی گراهام گفته اگر ماجرای کشتهشدن خاشقچی واقعیت داشته باشد، بهای سنگینی در انتظار آن خواهد بود؛ «چه از نظر اقتصادی و چه به شکلهای دیگر».
سناتور گراهام تصریح کرد: ارزشهای ما باید سنگ بنای روابط خارجی ما چه با دشمنان و چه با همپیمانان باشد.
از سوی دیگر رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه نیز از ریاض خواست مدارک و اسناد خود را مبنی بر خروج آقای خاشقجی از کنسولگری این کشور در استانبول ارائه کند.
آقای خاشقجی که پیشتر سردبیر برجسته نشریات و نیز مشاور رئیس اسبق سازمان اطلاعات عربستان بود سال گذشته این کشور را ترک کرد.
وی اعلام کرده بود به خاطر انتقاد از سیاستهای عربستان در جنگ یمن و نیز سرکوب مخالفان در این کشور بیم آن دارد که از سوی مقامات عربستان مجازات شود.
ناپدید شدن این روزنامهنگار برجسته سعودی نگرانی و واکنشهای بسیاری را در سطح جهانی برانگیخت، به ويژه پس از آنکه منابع ترک از احتمال کشته شدن وی در کنسولگری عربستان سخن گفتند.
آقای خاشقجی سهشنبه برای دریافت مدارکی برای ازدواج راهی کنسولگری عربستان در استانبول شد و مقامات عربستان مدعی شدهاند که وی اندکی بعد ساختمان کنسولگری را ترک کرده است. اما نامزد وی که بیرون ساختمان منتظر او بوده میگوید آقای خاشقجی هرگز باز نگشته است.
خاشقجی پیامی به ملک سلمان درباره باجخواهی ترامپ از عربستان داده بود
همچنین گفته شده است که یک روز قبل از ناپدید شدنش، جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی در مصاحبهای مطبوعاتی با شبکه دویچه وله آلمان به حرفهای دونالد ترامپ درباره مکالمه تلفنیاش با پادشاه عربستان واکنش نشان داده بود. ترامپ در آن تماس تلفنی به ملک سلمان گفته بود، عربستان بدون حمایت واشنگتن دو هفته هم دوام نمیآورد.
به نوشته روزنامه فرامنطقهای رای الیوم، جمال خاشقجی روزنامهنگار ناپدید شده سعودی در این مصاحبه گفته بود، ترامپ با این تصور که اوست از عربستان مقابل ایران حمایت میکند، سخت در اشتباه است.
خاشقجی تاکید کرده بود، کشورش میتواند با توانمندیهای ذاتیاش و گستره اسلام در این کشور از خود محافظت کند به شرط این که ائتلافات خود را از نوع احیا کند.
وی در گفتوگو با دویچه وله این حرفهای ترامپ را پیامی روشن برای معرفی عربستان به عنوان کشوری ناتوان از دفاع از خود بدون حمایت آمریکا توصیف کرد.
این روزنامهنگار و منتقد سعودی گفته بود، اظهارات ترامپ را باجخواهی جدید آمریکا از عربستان نمیداند اما این اظهارات بهرهبرداری ارزان ترامپ از طریق اهانت به عربستان برای تقویت پایگاه انتخاباتیاش است. این موضعگیری میطلبید ریاض به این حرفها اعتراض و آن را رد کند به خصوص که ترامپ همواره به همین منوال ادامه داده است.
وی در پیامی به عربستان و ملک سلمان، پادشاه کشورش تاکید کرده بود، عربستان همچنان به ترامپ به دلیل وعدههایی که داده یعنی منزوی کردن ایران در منطقه تکیه کرده است اما بهتر است عربستان از حالا به بعد روابطش با ترامپ را مجددا ارزیابی کند؛ ترامپی که موضعگیریهایش در داخل آمریکا ضعیف است.
این روزنامهنگار ناپدید شده ادامه داده بود، اگر فرض بگیریم عربستان با ایران روبهرو شود جنگی پرهزینه برای هر دو طرف و کل جهان خواهد بود اما عربستان قدرت کافی برای حمایت از خود را دارد و نیازی ندارد بداند چه کسانی همپیمانانش هستند.
وی تصریح کرده بود، ریاض میتواند از خودش دفاع کند.
ترامپ در یک تجمع انتخاباتی در بین حامیانش در آستانه انتخابات میاندورهای کنگره این کشور گفته بود، از ملک سلمان خواسته است در ازای حمایتی از که آمریکا دریافت میکند به این کشور پول بدهد.
ترامپ تاکید کرده بود: ما از کشورهای بسیار ثروتمند حمایت میکنیم و آنها میزان اندکی پرداخت میکنند. ما با آنها بسیار تفاهم داریم مثل عربستان. ما از آنها دفاع میکنیم و آنها حدودا تنها ۳۰ درصد پرداخت میکنند.
سفیر عربستان در آمریکا: انتقادات خاشقجی از ما همواره صادقانه بود
سفیر عربستان در آمریکا نیز برای اولین بار از زمان ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامهنگار مخالف عربستانی درباره او صحبت کرد.
خالد بن سلمان، شاهزاده عربستانی و سفیر این کشور در آمریکا در گفتوگو با روزنامه واشنگتن پست برای اولین بار افشا کرد، در طول سال گذشته که خاشقجی به صدای مخالف مسؤولان عربستان تبدیل شده بود، با او در ارتباط بوده است.
این شاهزاده عربستانی در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: سال گذشته شخصا با خاشقجی گفتوگو کردم، همچنین ما پیامهایی را با یکدیگر ردوبدل کردیم.
خالد بن سلمان درباره برخی گمانهزنیها در مورد کشته شدن خاشقجی در داخل کنسولگری کشورش اظهار کرد: محال است که چنین جنایتی از سوی کارمندان کنسولگری مخفی شود و ما بیاطلاع از این موضوع باشیم.
وی بار دیگر تاکید کرد: دوربینهای مدار بسته موجود در کنسولگری اتفاقات روز ورود خاشقجی به این ساختمان را ثبت نکردهاند.
سفیر عربستان در آمریکا با خودداری از ورود به جزئیات این پرونده تاکید کرد: نمیخواهم تاثیری بر روند تحقیقات جاری بگذارم، گمانهزنیها نیز کمکی به ماموریت هیئت ما نمیکنند.
این مسؤول عربستانی در پایان، گفت: خاشقجی که پیشتر چهرهای نزدیک به خاندان حاکم در عربستان بود، همواره انتقاداتش علیه رهبری عربستان صادقانه بوده است.
فرید راین روزنامهنگار واشنگتن پست در این گفتوگو. ضمن ابراز نگرانی از ناپدید شدن خاشقجی گفت: واشنگتن پست متعهد به افشای واقعیت است و اگر تحقیقات نشان دهند که دولت عربستان در این موضوع مداخلهای دارد این رسانه آن را همانند حمله علنی به یکی از روزنامهنگارانش محسوب خواهد کرد.