عملیات پنهانی در عصر سیستمهای نظارتی و رسانههای اجتماعی، سختتر از هر زمان دیگری در تاریخ بشر هستند
آفتابنیوز : سرویس بینالملل- نشریه امریکایی "نشنال اینترست" نوشته است که به نظر میرسد پوتین و محمد بن سلمان آموزههای ماکیاولی پدر فلسفه سیاسی مدرن و از اصلیترین نظریهپردازان واقعگرایی در عالم سیاست را سرلوحه خود قرار دادهاند. این نشریه اما به چالشهای پیشروی پیروی از چنین آموزههایی در عصر حاضر میپردازد.
به گزارش آفتابنیوز؛ مشروح این مقاله در ادامه میآید: حدود پنج قرن پیش "نیکولو ماکیاولی" در مشاوره و پیشنهاداتاش به حاکمان سبب شد تا شیوهای بیرحمانه از حکومتمداری باب شود. توصیه اصلی ماکیاولی این بود: "بیش از آنکه یک حاکم دوستداشتنی به نظر برسید باید به گونهای باشید که سایرین از شما بترسند و باید فراتر از اخلاقیات سنتی عمل کنید. حاکم باید در راستای منافع خود، حفظ قدرت و تضمین تداوم ثبات حکومتاش تلاش کند". او هشدار داده بود که هرحاکمی غیر از این عمل کند امکان سقوطاش افزایش خواهد یافت. از دید او شهروندان عادی آزاد هستند تا در اولویتهایشان از نظر فضیلت شخصی تصمیمگیری کنند اما برای شهریار این گونه نیست.
آیا پوتین رییسجمهوری روسیه زمانی که فرمان حمله شیمیایی به "سرگئی اسکریپال" را در لندن صادر کرد یا زمانی که "محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان سعودی دستور قتل جمال خاشقجی را در استانبول صادر کرد به وضوح از توصیههای ماکیاولی در سیاست به عنوان عرصه نبردی خشن و اغلب مرگبار پیروی کرده بودند؟ آنان بدون تردید با استفاده از تاکتیکهای خشن در چچن و همچنین در استانهای شیعهنشین در شرق عربستان سعودی و نقاط دیگر این موضوع را اثبات کردهاند. از دید آنان طبیعت انسانی و اصول نظام بینالمللی که همراه با آنارشی و بینظمی است از زمان ماکیاولی تاکنون تغییری نکرده است. از این دیدگاه این رهبران، دشمنان خود را باید حذف کنید تا بتوانید موثرتر و راحتتر حکمرانی کنید.
در مفهوم مدرن و امروزی از اصول ماکیاولیستی به نظر میرسد مفهوم حمایت دولت از قتل در اصل خود رد نمیشود. از این منظر قتل در صورتی که تضمینکننده امنیت ملی باشد توجیه میشود. اسرائیل و بسیاری دیگر از کشورها از چنین اصلی در صورت لزوم استفاده کردهاند و از این موضوع اظهار شرمساری نکردهاند. حتی آمریکا کشوری که خود را منادی ارزشهای لیبرال در سیاست خارجی میداند نیز از قتلهای هدفمند به عنوان یک ابزار ضدتروریستی استفاد کرده است.
با این وجود، انجام عملیات پنهانی در عصری که سیستمهای نظارتی پیچیدهتر شدهاند و رسانههای اجتماعی حضور دارند، سختتر از هر زمان دیگری در تاریخ بشر هستند. سازمانهای اطلاعاتی پیشتر میتوانستند با آموزش افسران مخفی و اعزام آنان با نام مستعار به کشورهای دیگر به صورت مخفیانه کار کنند اما در جهان دیجیتال امروزی این کار دشوارتر میشود. اکنون سیستمهای ردیابی بیومتریک در فرودگاهها و ایستگاههای قطار و مترو در سرتاسر جهان سبب میشوند تا افراد سختتر بتوانند با نام مستعار فعالیت کنند. سیستمهای نظارتی با دوربینها در سرتاسر خیابانهای جهان حضور دارند و سیستم تشخیص چهره کار را در این زمینه دشوارتر میسازد. گسترش تلفنهای هوشمند شهروندان سرتاسر جهان را به عکاسان آماتوری تبدیل ساخته که رویدادها را مستند میسازند.
از سوی دیگر در جهان امروز تحمل افکار عمومی درباره کشتهشدن غیر نظامیان کمتر از گذشته شده است. در زمان ماکیاولی این درک وجود داشت که سیاست میتواند امر خونینی باشد و مردم بیشتر از حاکمان خود امنیت و رفاه میخواستند؛ فارغ از این که حاکم به آرمان فضیلت شخصی پایبند بود یا خیر. امروز اما مردمان کشورهای جهان تمایلی به کشتهشدن افراد غیرنظامی ندارند. انزجار عمومی در جریان کشته شدن اسکریپال و خاشقجی این موضوع را به خوبی نشان داد. در دادگاه افکار عمومی اکنون دولتهای روسیه عربستان سعودی در مظان اتهام ارتکاب جرم و جنایت قرار دارند.
در مورد قتل خاشقچی دولت عربستان مسئولیت ان را پذیرفته است. اما در مورد ترور اسکریپال دولت روسیه مسئولیت ان را نپذیرفته است و اعلام بی گناهی کرده است.