صفحه نخست » عمومی
کد خبر: ۵۶۷۱۹۹
تعداد نظرات: ۱ نظر
تاریخ انتشار : ۱۷ دی ۱۳۹۷ - ۱۰:۴۸
الحاق بیش از ۱۰۰ هزار هکتار به محدوده بزرگترین منطقه آزاد تجاری کشور با کدام منطق علمی انجام می گیرد!؟
هدف کلان ایجاد مناطق آزاد تجاری مطابق با تجربیات موفق جهانی، ایجاد مناطقی با رویه‌های اداری کمتر و سهل‌تر نسبت به سرزمین اصلی است .
آفتاب‌‌نیوز : حمید ابراهیمی* - در بند ۱۱ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، ۴ هدف اصلی و مولد شامل انتقال فناوری‌های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تامین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج، برای مناطق آزاد قید شده است.
آمارهای رسمی و غیررسمی از میزان ایجاد اشتغال مولد و سرمایه گذاری و صادرات از مناطق آزاد در طول ۳۰ سال گذشته و اظهار نظر اکثریت قریب به اتفاق مسئولان عالی‌رتبه کشوری، نمایندگان مجلس، صاحب‌نظران و کارشناسان اقتصادی، نشان از عدم تحقق اهداف اصلی مناطق آزاد در کشور دارند.
اخیرا اما، شاهد جدی‌تر شدن شایعاتی مبنی بر الحاق شهرستان خوی به محدوده منطقه آزاد تجاری ماکو هستیم که به نظر می‌رسد فارغ از هرگونه مصلحت‌اندیشی منطقه‌ای و ملی است، چرا که از یک سو، در حال حاضر نیز این منطقه، بزرگترین منطقه آزاد تجاری کشور به شمار می‌رود و نیازی به توسعه غیرمنطقی و عجولانه آن دیده نمی‌شود و از سوی دیگر تمامی ساکنان، فعالان اقتصادی و کارشناسان بومی نیز مخالف چنین اقدامی بوده و آن را بر خلاف مصالح منطقه خود می‌دانند.
البته پیش از این نیز برخی نمایندگان جزو منتقدان اصلی عملکرد مناطق آزاد بوده و اعلام کرده بودند که اگر شرایط کامل تاسیس و توسعه مناطق آزاد جدید مهیا نشود، به لایحه افزایش مناطق آزاد رأی نخواهند داد اما دیری نپایید که ورق برگشت و موضع‌گیری‌های متفاوتی اتخاذ شد.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی هم طی گزارشی اعلام کرده است: ایجاد مناطق آزاد بدون تأمین زیرساخت‌های لازم و در مساحت‌های وسیع و بدون داشتن الگوی کلان توسعه اقتصادی کشور، تضمین‌کننده پیشرفت کیفی و متوازن در کشور نیست با وجود هفت منطقه آزاد تجاری و صنعتی در کشور و ۶۴ منطقه ویژه اقتصادی نیازی به توسعه کمی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جدید به شکل فعلی نیست .
اما به نظر می‌رسد برخی نمایندگان محترم مجلس، حتی از نظرات کارشناسی‌شده خود نیز روی برگردانده و تمایلی به اجرای ملزومات اصلی توسعه مناطق آزاد تجاری (که خود ترسیم کرده بودند) ندارند و در این شرایط، این پرسش مطرح می‌شود که آیا در آینده شاهد سهم‌خواهی‌های مجدد برای ایجاد مناطق آزاد جدید و یا الحاق بخش‌های دیگری از سرزمین‌های همجوار به محدوده مناطق آزاد موجود نخواهیم بود؟
طبق تعاریف نهادهای بین المللی مساحت مناطق آزاد باید زیر هزار هکتار باشد و طبق نظرات مرکز پژوهشهای مجلس این مساحت باید زیر ۳۰۰۰ هزار هکتار باشد. کارشناسان اقتصادی نیز همواره بیان می‌کنند که مساحت مناطق آزاد باید به اندازه‌ای تعیین شود که امکان ایجاد زیرساخت‌ها برای آنها وجود داشته باشد و مساحت زیاد این مناطق منشاء فساد و گریزگاهی برای دور زدن قانون، پرداخت مالیات و حقوق گمرکی است.
مناطق آزاد ایران جزو مناطقی هستند که وسعت بالایی دارند و میانگین وسعت آنها ۹۳ هزار هکتار است، در حالی که میانگین وسعت مناطق آزاد جهان ۷۵۰۰ هکتار است و موفقترین مناطق آزاد جهان یعنی شنژن چین و جبل علی امارات دارای مساحت‌هایی کمتر از ۵۰۰۰ هزار هکتار هستند و دولت امارات برای تکمیل زیر ساختهای منطقه آزاد جبل علی در گام نخست ۲/۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرد.
آمارهای رسمی و غیررسمی از میزان ایجاد اشتغال مولد و سرمایه گذاری و صادرات از مناطق آزاد در طول ۳۰ سال گذشته و اظهار نظر اکثریت قریب به اتفاق مسئولان عالی‌رتبه کشوری، نمایندگان مجلس، صاحب‌نظران و کارشناسان اقتصادی، نشان از عدم تحقق اهداف اصلی مناطق آزاد در کشور دارند.
اخیرا اما، شاهد جدی‌تر شدن شایعاتی مبنی بر الحاق شهرستان خوی به محدوده منطقه آزاد تجاری ماکو هستیم که به نظر می‌رسد فارغ از هرگونه مصلحت‌اندیشی منطقه‌ای و ملی است، چرا که از یک سو، در حال حاضر نیز این منطقه، بزرگترین منطقه آزاد تجاری کشور به شمار می‌رود و نیازی به توسعه غیرمنطقی و عجولانه آن دیده نمی‌شود و از سوی دیگر تمامی ساکنان، فعالان اقتصادی و کارشناسان بومی نیز مخالف چنین اقدامی بوده و آن را بر خلاف مصالح منطقه خود می‌دانند.
البته پیش از این نیز برخی نمایندگان جزو منتقدان اصلی عملکرد مناطق آزاد بوده و اعلام کرده بودند که اگر شرایط کامل تاسیس و توسعه مناطق آزاد جدید مهیا نشود، به لایحه افزایش مناطق آزاد رأی نخواهند داد اما دیری نپایید که ورق برگشت و موضع‌گیری‌های متفاوتی اتخاذ شد.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی هم طی گزارشی اعلام کرده است: ایجاد مناطق آزاد بدون تأمین زیرساخت‌های لازم و در مساحت‌های وسیع و بدون داشتن الگوی کلان توسعه اقتصادی کشور، تضمین‌کننده پیشرفت کیفی و متوازن در کشور نیست با وجود هفت منطقه آزاد تجاری و صنعتی در کشور و ۶۴ منطقه ویژه اقتصادی نیازی به توسعه کمی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جدید به شکل فعلی نیست .
اما به نظر می‌رسد برخی نمایندگان محترم مجلس، حتی از نظرات کارشناسی‌شده خود نیز روی برگردانده و تمایلی به اجرای ملزومات اصلی توسعه مناطق آزاد تجاری (که خود ترسیم کرده بودند) ندارند و در این شرایط، این پرسش مطرح می‌شود که آیا در آینده شاهد سهم‌خواهی‌های مجدد برای ایجاد مناطق آزاد جدید و یا الحاق بخش‌های دیگری از سرزمین‌های همجوار به محدوده مناطق آزاد موجود نخواهیم بود؟
طبق تعاریف نهادهای بین المللی مساحت مناطق آزاد باید زیر هزار هکتار باشد و طبق نظرات مرکز پژوهشهای مجلس این مساحت باید زیر ۳۰۰۰ هزار هکتار باشد. کارشناسان اقتصادی نیز همواره بیان می‌کنند که مساحت مناطق آزاد باید به اندازه‌ای تعیین شود که امکان ایجاد زیرساخت‌ها برای آنها وجود داشته باشد و مساحت زیاد این مناطق منشاء فساد و گریزگاهی برای دور زدن قانون، پرداخت مالیات و حقوق گمرکی است.
مناطق آزاد ایران جزو مناطقی هستند که وسعت بالایی دارند و میانگین وسعت آنها ۹۳ هزار هکتار است، در حالی که میانگین وسعت مناطق آزاد جهان ۷۵۰۰ هکتار است و موفقترین مناطق آزاد جهان یعنی شنژن چین و جبل علی امارات دارای مساحت‌هایی کمتر از ۵۰۰۰ هزار هکتار هستند و دولت امارات برای تکمیل زیر ساختهای منطقه آزاد جبل علی در گام نخست ۲/۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرد.
حال باید دید علت اصرار برخی، برای الحاق غیر قابل باور بیش از ۱۰۰ هزار هکتار به محدوه ۵۰۰۰۰۰ هکتاری منطقه آزاد ماکو چیست؟ چرا علیرغم مشاهده بسیاری از چالش‌ها و آسیب‌های بالقوه و بالفعلی که مناطق آزاد ایران را بصورت جدی تهدید می‌کنند، همچنان قصد تحمیل و تصویب ۸ منطقه آزاد جدید و ۸۰ منطقه ویژه و گسترش بی‌رویه محدوده بزرگترین منطقه آزاد جهان از لحاظ وسعت را دارند؟ مگر گسترش مناطق آزاد مخالف بندهای ۱۱و ۱۷ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و ماده ۲۳ قانون برنامه ششم توسعه و ماده ۶۱ و ۶۲ ضرورت ملی آمایش سرزمین، نیست؟ آیا آثار و تبعات خسارت‌بار ناشی از اینگونه سیاست‌ها و اقدامات غیرکارشناسی پیش‌بینی شده است؟
* فعال اقتصادی
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۱
على
| 
۱۵:۱۶ - ۱۳۹۸/۰۳/۰۱
پاسخ
هدف اصلى افزایش ارزش وفروش زمینهاى این مناطق هست وبس !هیچکس به فکر توسعه کشور نیست همه به جیب خود مى اندیشند 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید