آفتابنیوز : آفتاب: در حالیکه در آستانه پنجم مارس و جلسه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی برنامه هستهای ایران به مراحل حساسی رسیده بروز اختلافات مالی بین تهران و مسکو ادامه ساخت نیرگاه اتمی بوشهر را با هالهای از ابهام روبرو ساخته است. پس از آنکه مقامات روسیه پس از چندبار بدقولی تعهد نمودند تا پایان سال 2007 فاز نخست این نیروگاه را راهاندازی نمایند هفته گذشته مقامات شرکت «استرویاتم اکسپورت» (از شرکتهای زیر مجموعه روس اتم و از پیمانکاران اصلی ساخت نیروگاه بوشهر ) عدم ایفای بهموقع تعهدات مالی از سوی تهران را عامل اصلی کندی پیشرفت پروژه معرفی کردند.
بهانه تازه روسها برای تکمیل نیروگاه بوشهر[کلیک کنید]
واکنش تهران به ادعای جدید روسها [کلیک کنید]«پتر گونچاروف» تحلیلگر خبرگزاری ریانوستی با رویکردی جانبدارانه به بیان دیدگاه طرف روس درمورد این مشکل پرداخته است: «از زمانی که تهران و مسکو در هشت دسامبر سال 1995 توافق کردند که روسیه تکمیل و تحویل نخستین نیروگاه اتمی ایران در بوشهر را برعهده گیرد این موضوع همواره به یکی از مسائل مورد اختلاف بین غرب و کرملین بودهاست. این پروژه در واقع از سال 1975 توسط شرکت آلمانی زیمنس آغاز شده بود و ایالات متحده و فرانسه نیز در ان مشارکت داشتند، ولی وقوع انقلاب 1979(1357) در ایران پروژه ساخت آن را برای مدتزمانی نزدیک به دودهه متوقف کرد».
مفسر روس در ادامه ادعا میکند: طی این سالها مردم روسیه اخبار زیادی درباره بوشهر شنیدهاند. برخی آن را نمادی از اطمینان سیاسی تهران به مسکو تلقی کرده و از مشارکت کشورشان در این پروژه خوشنودند، در مقابل برخی نیز میگویند تقبل مسئولیت ساخت یک پروژه اتمی برای ایران مسئولیتها و دردسرهای زیادی برای مسکو پدید آورده است.
این نویسنده در ادامه مینویسد: ماموریت ساخت و تحویل نیروگاه بوشهر مدت زیادی است که از چارچوب روابط معمول دوجانبه و یا یک پروژه صرفا تجاری خارج شده است. دسامبر گذشته زمانی که آمریکا و متحدانش در شورای امنیت برای تصویب قطعنامه 1737 درباره برنامه هستهای ایران بسیج شده بودند روسیه به «کارشکنی دربرابر بهکارگیری تحریمهای موثر علیه ایران» متهم شد چرا که کوشید نیروگاه بوشهر را به این سبب که قرارداد ساخت آن به زمانی بسیار قبلتر از آغاز مناقشه هستهای ایران برمیگشت از شمول قطعنامه خارج کند.
به نوشته «پتر گونچاروف»، روزنامه پاریسی لوموند از مدتها پیش ابراز نگرانی کرده بود که تهران پروژه ساخت نیروگاه بوشهر را به ابزاری برای باجگیری سیاسی از روسیه تبدیل کرده است و مسکو نیز به سببآنکه نگران از دست دادن قراردادی سودبخش است از ایران اطاعت میکند. اما اگر فرض کنیم که برای روسیه موضوع نه ایفای درست تعهدات که سود اقتصادی بوده باز این یک تحلیل اشتباه است زیرا برای مسکو از لحاظ اقتصادی بهصرفهتر میبود که با احتساب تعهدات (بدهیهای) طرف ایرانی، قرارداد را فروخته و از ادامه آن دست بردارد.
ریانوستی در ادامه ادعا کرده است: «با اینکه سرگئی کرینکو رئیس آژانس فدرال انرژی اتمی روسیه (روس اتم) در جریان دیدار خود از تهران در دسامبر گذشته میلادی به طرف ایرانی هشدار داد که پایان دادن به کار ساخت نیروگاه اتمی بوشهر مستقیماً به تامین مالی آن بستگی دارد از سوی تهران هیچ اقدام عملی برای پرداخت مطالبات پیمانکاران روس بعمل نیامد».
این مقاله در پایان میآورد: بالاخره «بوشهر» به مرحله نهایی رسیده است. همانطور که مقامات «اتم استروی اکسپورت» اعلام نمودهاند تا پایان ماه مارس 2007 باید عرضه سوخت هستهای به ایران آغاز شده و نیروگاه حداکثر تا پایان نوامبر به بهره برداری کامل برسد. اینک باید منتظر دید که آیا تهران با پروژه بوشهر همچون یک قرارداد فنی-تجاری عمل میکند یا آنگونه که غربیها میگویند ایفای تعهدات خود در قبال تکمیل آن را به نحوه همراهی روسیه با قطعنامههای شورای امنیت منوط کرده است.