تجارت بدون دلار
اخیرا آمریکا طی اقدامی مغرضانه سپاه پاسداران ایران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد. به اعتقاد برخی از کارشناسان این اقدام نمی‌تواند تاثیری بر اقتصاد کشور ما بگذارد. اما در راستای این ماجرا برخی از راه حل‌ها از سوی مسئولان برای مقابله با این عمل ارائه شد که حذف دلار از معاملات بین‌المللی یکی از این راهکارها بود.
آفتاب‌‌نیوز :
جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را به منظور حذف دلار از معاملات بین‌المللی در مجلس تدوین و به هیئت رئیسه مجلس تقدیم کردند و با مطرح شدن این موضوع نظرات متعدد کارشناسان روانه شد. بسیاری از صاحب‌نظران حذف دلار از معاملات بین‌المللی را اقدامی عجولانه می‌دانند که می‌تواند به ضرر کشور تمام شود. در مقابل اما عده‌ای دیگر معتقدند این اقدام تاثیر چندانی در اقتصاد نخواهد گذاشت.
ابراهیم نکو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نهم و کارشناس مسائل اقتصادی طرح حذف دلار به شکل دوفوریتی را دارای ایراداتی می‌داند و دراینباره به «ابتکار» می‌گوید: نوع طرح حذف دلار از معاملات تجاری کشور به صورت دوفوریتی در مجلس دارای اشکالاتی است که باید به آن توجه شود. من معتقدم اینگونه طرح‌ها قبل از اینکه به نفع ما باشد به زیان اقتصاد ما که ستون فقرات آن دارای اشکال است تمام خواهد شد. این طرح‌ها حتی نباید به صورت یک فوریتی هم مطرح شود.
وی می‌افزاید: اگر این جریان به شکل عادی در کمیسیون‌های مربوطه عنوان شود و با پختگی کامل و در نظر گرفتن تمامی جوانب تصویب شود، می‌تواند به نفع اقتصاد باشد. واقعیت را نمی‌توان انکار کرد. با این شرایط اگر این طرح تصویب شود قبل از اینکه به نفع اقتصاد ایران باشد آن را با زیان روبه‌رو خواهد کرد.
نکو در ادامه ایرادات این طرح را بررسی می‌کند و درخصوص آن می‌گوید: همان‌طور که قبلا اشاره کردم فوریت طرح دارای ایراد است. به عنوان نمونه این طرح باید در اسرع وقت به مجلس برگردد و دولت نظرش را با عجله مطرح کند. در این مسئله مهم خیلی از سطوح اقتصاد ما با بحث دلار گره خورده است و دولت هم اگر بخواهد همراهی کند، تصویب این طرح عجولانه می‌شود و قطعا خروجی مثبتی نخواهد داشت. ما در گذشته هم طرح‌های مشابه این را داشته‌ایم که کار شدند اما ابزار و امکانات لازم برای آن منظور نشد و در نهایت موفقیت چندانی را به همراه نداشت. به عنوان مثال می‌توان به قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشاره کرد.
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: موضوع دیگری که باید به آن توجه شود این است که آیا ما می‌توانیم با فوریت، ارز تمامی مراودات اقتصادی‌مان را در کوتاه‌مدت تبدیل به سایر ارزهای خارجی کنیم و دلار را در این سطح وسیع از معاملات تجاری جمع‌آوری کنیم یا خیر؟ از سوی دیگر ما در سطح وسیعی از جامعه شاهد هستیم که افراد چه واردکنندگان و چه صادر کنندگان با این ارز بیش از ارزهای دیگر انس گرفته‌اند و جمع آوری آن قدری مشکل است.
نکو با اشاره به هزینه بر بودن این اقدام در شرایط کنونی اقتصاد ایران می‌گوید: نکته دیگر دراینباره این است که آیا ارزش این کار درصورتی که بخواهیم دلار را به ارزهای دیگر تبدیل کنیم برای ما به‌صرفه خواهد بود یا خیر؟ ما اگر بخواهیم با یورو معاملاتی را انجام دهیم، کشورهایی که کالاهای خود را با دلار تهیه کرده‌اند در تبدیل آن به ارز جدید متضرر نمی‌شوند و این تبدیل به ضرر ما خواهد بود. برخی از کشورها ارزش پولی‌شان در مقابل دلار مخدوش است و تبدیل این ارز در معاملات را قطعا محاسبه می‌کنند و مابه‌التفاوت را از ما خواهان می‌شوند و به عبارت دیگر تبدیل دلار به ارزی دیگر نوعی هزینه اضافی برای ما خواهد بود.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نهم با اشاره به حفظ سلطه دلار در اقتصاد دنیا می‌گوید: ریال ما دچار لرزه شده است و نمی‌تواند در برابر ارزهای دیگر خودنمایی کند. من معتقدم که در حال حاضر نباید دست به این اقدام زد. در گذشته بسیاری از کشورها خواستار حذف دلار از تجارات خود بودند اما در عمل نتوانستند دلار را از سفره معاملات تجاری خود حذف کنند و همچنان دلار سلطه اقتصادی خود را حفظ کرده است.
نکو با بیان اینکه درصورت حذف دلار، روابط ما با دیگر کشورها کمی تغییر پیدا خواهد کرد، می‌افزاید: به عنوان مثال اگر بخواهیم با کشور عراق روابط اقتصادی داشته باشیم، چون دلار به عنوان یک ارز مهم در این کشورها مبادله می‌شود و در اقتصاد آنها نقش‌آفرینی می‌کند، کمی دچار تغییر خواهیم شد. نمی‌توان به‌طور کامل گفت چون ما دلار را قبول نداریم پس آنها هم نباید قبول داشته باشند. همان‌طور که اشاره کردم اقتصاد این کشورها آلوده به دلار است. در محاسبات مالی و تجاری با کشور ما مسلما زیان حذف دلار متوجه حال ما خواهد شد.
** حذف دلار از معاملات تجاری یک بحث قدیمی است
مجید شاکری، تحلیلگر اقتصادی حذف دلار از معاملات خارجی را یک عملکرد از سوی صاحب‌نظران برای مقابله با آمریکا می‌داند و دراینباره به «ابتکار» می‌گوید: حذف دلار از جمله تصمیماتی است که مجموعه کارشناسان برای مقابله با اقدامات خصمانه آمریکا مد نظر قرار داده‌اند. اما باید بدانیم که ما با یک یا دو عمل نمی‌توانیم به مقصودمان برسیم بلکه باید در این شرایط مجموعه راهکارهایی که می‌شود به هدف رسید را با یکدیگر دنبال کنیم.
وی می‌افزاید: ما با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد می‌توانیم روابطی را با کشورهای همسایه ایجاد کنیم، در آن‌صورت هم کاری با دلار نداریم و با توافق‌ها بین چند کشور با پول ملی خودمان یا عنصر دیگری روابط را مدیریت کنیم.
شاکری با اشاره به قدیمی بودن بحث حذف دلار و پایان سلطه اقتصادی آمریکا می‌گوید: بحث دلار و کاهش سلطه آن یک بحث قدیمی است و شاید بتوانیم بگوییم که مساوی با فروپاشی سلطه اقتصادی آمریکا در جهان است. این خواسته بسیاری از کشورها است و در بسیاری از موارد تا یک جایی هم پیش می‌روند اما به دلیل ارتباطی که می‌خواهند با آمریکا برقرار کنند مسیر را تا انتها نمی‌روند و در بین راه دچار سستی می‌شوند.
این تحلیلگر اقتصادی در ادامه از امکان تاثیرگذاری این ماجرا در کوتاه‌مدت می‌گوید: اگر قرار باشد که در ایران دلار از معاملات بین‌المللی حذف شود ممکن است که برای کوتاه‌مدت و تا زمانی که این ماجرا شکل بگیرد و به‌صورت یک سیستم درآید مشکلاتی به وجود بیاورد و برخی از کشورها همکاری لازم را نداشته باشند.
** حذف دلار یک هزینه تبدیل اضافی است
مسعود دانشمند، کارشناس مسائل اقتصادی نیز معتقد است که حذف دلار تاثیر مثبت و یا منفی بر اقتصاد ما نخواهد گذاشت و دراینباره به «ابتکار» می‌گوید: حذف دلار از معاملات بین‌المللی ما خیلی پیامد منفی و یا مثبت خاصی نخواهد داشت. اگر دلار را از معاملات تجاری خود حذف کنیم به عنوان مثال باید در مقابل یورو را جایگزین کنیم. اما این کار اشکالاتی دارد و آن‌هم این است که برخی از کالاها بورس‌شان دلار است.
به عنوان مثال ما باید نفت را به دلار بفروشیم، از طرفی دیگر اگر بخواهیم گندم، روغن و شکر را از بازار بخریم هم باید به دلار بخریم. بنابراین ما برخی از کالاها را به دلار خرید و فروش می‌کنیم و در آن‌صورت برای نگهداری باید آن را به یورو تبدیل کنیم و پس از آن برای خرید دوباره یورو را تبدیل به دلار کنیم. تمام این ماجرا یک هزینه را برای ما اعمال می‌کند و نتیجه دیگری نخواهد داشت.
این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه روابط تجاری ما با کشورهای دیگر تغییری پیدا نخواهد کرد، می‌افزاید: جریان حذف دلار در روابط ما با کشورهای دیگر هیچ تاثیری نخواهد داشت. پول، پول است و این اقدام تنها یک ژست به حساب می‌آید و تفاوتی را ایجاد نمی‌کند.
منبع: روزنامه ابتکار
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید