آفتابنیوز : آفتاب: طی دو روز گذشته که رئیسجمهور اسلامی ایران از کسب توان تولید سوخت هستهای در مقیاس صنعتی توسط کشورمان خبر داده رهبران کشورها و رسانههای بینالمللی واکنشهای متفاوتی نسبت به آن ارائه دادهاند. در این میان مقامات دولتی و رسانههای روسیه به عنوان مهمترین شریک خارچی برنامه هستهای کشورمان موضع سرد و محتاطانهای نسبت به این خبر اتخاذ کرده و ظاهرا واکنشهای جدیتر را به آینده موکول کردهاند.
«پیتر گونجاروف» تحلیلگر خبرگزاری دولتی ریانوستی نیز به بیان دیدگاه خود در این زمینه پرداخته است که هرچند نگاه جانبدارانه و منفی او نسبت به توانمندی هستهای ایران در آن مشهود است اما آگاهی از آن با توجه به شرایط ویژه کنونی و نقش مسکو در در این زمینه برای صاحب نظران داخلی خالی از فایده نیست. گزیدهای از این تحلیل در پی میآید: محمود احمدی نژاد رییس جمهور ایران اعلام کرده که این کشور وارد مرحله تولید اورانیوم غنیشده در مقیاس صنعتی شده است. این بدان معناست که تجهیزاتی که در تاسیسات هستهای نطنز کار گذاشته شدهاند از این به بعد میتوانند اورانیوم مورد نیاز برای فعالیت در راکتورهای اتمی ایران را تامین کنند. تنها ساعاتی پیش از آن نیز علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرده بود که اگر اعمال فشار بر این کشور به علت اجرای برنامه تحقیقات هستهای صلح آمیز ادامه یابد تهران راهی جز بازنگری در عضویت خود در معاهده منع گسترش سلاح هستهای نخواهد داشت.
زمان برای اعلام موفقیت های جدید هسته ای ایران به طور اتفاقی انتخاب نشده است. دقیقا یکسال پیش یعنی روز 9 آوریل سال 2006 تهران برای اولین بار اعلام کرد که کارشناسان ایرانی توانستهاند به فناوری تولید سوخت هستهای دست یابند. در آن زمان بحث در مورد غنی سازی مقادیر ناچیزی از اورانیوم برای امور آزمایشگاهی بود. اکنون چنین به نظر میرسد که ایرانیها در موقعیتی قرار گرفتهاند که میتواند نیروگاه اتمی راه اندازی کنند.
اما پخش خبر مراسم «جشن هستهای» با حضور احمدی نژاد یک سئوال بزرگ برای همه ایجاد کرد: ایران اورانیوم غنی سازی شده را در کجا مصرف خواهد کرد؟ تا چند ماه قبل قرار بود که نیروگاه اتمی بوشهر با کمک متخصصین روسی تا ماه سپتامبر(شهریور) سال جاری راه اندازی (فیزیکی) شود، اما با توجه به اختلافنظرهای پیشآمده میان ایران و شرکت پیمانکار اجرای این پروژه یعنی «اتم استروی اکسپورت» تردیدهای زیادی در این رابطه بهوجود آمدهاست.
مسکو واکنش بسیار محتاطانهای نسبت به این خبر پرسروصدا نشان داد. «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه در تفسیر این خبر گفت: «ما سخنان رئیس جمهور ایران را شنیدیم، اما برای ما وقوع رویدادهای قابل تائید در برنامه هستهای ایران مهم است».
در میان کارشناسان روس کمتر کسی تردید دارد که ایران درباره توان هستهای خود مبالغه میکند. به ادعای روسها توان سانتریفیوژهای غنی سازی ایران بسیار کمتر از هر کشور دیگری است که از چرخه کامل سوخت هسته ای برخوردار است و این کشور حداقل 5 سال زمان نیاز دارد تا با این توان، سوخت کافی برای یک رآکتور را غنی کند. بویژه که ایران تا امروز فناوری لازم برای استفاده از اورانیوم غنیشده را ندارد و هنوز نمیتوان درباره تولید سوخت هستهای برای نیروگاه اتمی صحبت کرد.
روز 24 مارس سال جاری میلادی شورای امنیت سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه 1747به اتفاق آراء خواستار توقف غنی سازی اورانیوم از سوی ایران شده بود و برای این منظور به ایران 60 روز فرصت داد. اکنون سئوال ایناست که آیا «جشن هستهای»، همان پاسخی نیست که قرار است که تهران تا اواخر ماه مه(اوایل خرداد) به شورا بدهد؟
در میان رهبران و تحلیلگران سیاسی جهان کمتر کسی تردید دارد که وارد شدن ایران به مرحله غنیسازی اورانیوم در مقیاس صنعتی، میتواند منجر به گسیخته شدن کامل NPT شود. عدم مجازات ایران، انگیزهای برای کشورهایی دیگر خواهد بود که از الگوی ایران پیروی خواهند کرد و در وهله اول کشورهایی مانند عربستان سعودی و مصر خواهند بود که دیگر صدور هیچ اعلامیهای از سوی ایران مبنی بر اینکه برنامه هستهای این کشور «مطلقاً صلحآمیز» است آنها را متوقف نخواهد کرد.