در هفتهای که گذشت، ساختمان هرمیشکل بهارستان میزبان نمایندگان و مسئولان کشور بود، اما ترکیب میزبانان آن تا حد زیادی دستخوش تغییر شده بود. حتی قاب تصاویر به رسم سالهای اخیر نبود و جای خالی یک نفر بیش از دیگران محسوس بود: علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی و تنها فردی که ۱۲ سال بر کرسی ریاست یک قوه تکیه زده است.
هرچند در روز افتتاح مجلس یازدهم او دیگر بر کرسی ریاست پارلمان ننشسته بود، اما رهبری هم پیام خود به مناسبت آغاز به کار مجلس یازدهم را، با تقدیری از او به پایان بردند، تقدیری که کمی از رویههای مرسوم فراتر رفته بود و وی را «پرانگیزه و پرتلاش» توصیف کرده بود. ایشان همچنین در حکمی علی لاریجانی را بهعنوان مشاور خود و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام، منصوب کردند.
تقدیر رهبری از مدیر قدیمی
به نظر میرسد این پیام نهتنها به پاس ریاست ۱۲ ساله او بر مجلس، بلکه به دلیل سالها همراهی با رهبری در سمتهایی چون ریاست صداوسیما، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیری شورای عالی امنیت ملی بوده است. هرچند به گواه تاریخ، لاریجانی بارها نشان داده معتمد رهبری است، اما مخالفان او کم نیستند، در عین حال حامیان بسیاری هم دارد، موافقان و مخالفانی متکثر در میان جناحهای سیاسی کشور.
حمله و حذف؛ تکنیک تندروها علیه لاریجانی
شاید مخالفتها و بدگوییهای برخی اصولگرایان در سالهای اخیر بود که او را از نامزدی دوباره برای انتخابات مجلس بازداشت. آبان ماه سال گذشته، اصولگرایان در تحرک برای حضور در انتخابات بودند و مجلسی در قم برپا کرده بودند، مجلسی که علی لاریجانی در آن غایب بود. حتی حمیدرضا ترقی، رئیس شورای مرکزی حزب مؤتلفه درباره عدم اقبال اصولگرایان به لاریجانی به فارس گفته بود: «دلیل اول عدم حضور ایشان، شکست پروژه برجام و بینتیجه بودن مذاکره با آمریکاست. چون ایشان در تصویب برجام نقش قابل توجهی داشت و این موجب عقبنشینی مسئولیت در مجلس شده و تبعات این مسئله در جامعه، قم و مراجع تقلید روشن است». وی با بیان اینکه لاریجانی بدون توجه به نظر تخصصی کمیسیون ویژه برجام و انتقادات منتقدان، معاهده بزرگ برجام را در عرض بیست دقیقه به تصویب رساند، آن را یکی از نکات پرابهام کارنامه سیاسی علی لاریجانی خواند. ترقی در ادامه گفته بود: «همچنین تلاش لاریجانی برای تصویب FATF و کنوانسیون پالرمو نیز از مواردی است که از لاریجانی خاطره خوبی در اذهان جریان عمومی کشور به جا نمیگذارد». این فعال سیاسی اصولگرا در بخش دیگری از اظهاراتش درباره انصراف لاریجانی از حضور در انتخابات گفته بود: «گفتمان رهبر انقلاب برای گام دوم انقلاب گرایش به جوانان و مخصوصاً نیروهای انقلابی است و به نظر میرسد این روحیه و شرایط در برخی نمایندگان و از جمله ایشان هنوز نیست و احساس میشود که چهرههای باسابقه اینچنینی به دلیل عدم هماهنگی با آن گفتمان، رأی نمیآورند، بنابراین بهطور طبیعی باید جای خود را به چهرههای دیگر بدهند.»
مخالفت اصولگرایان در مجلس هم ادامه داشت. او از سال دوم مجلس دهم برای رسیدن به کرسی ریاست نهتنها با عارف، بلکه با حمیدرضا حاجی بابایی، رئیس فراکسیون ولایی هم رقابت میکرد. نمایندگان تندرو و نزدیک به جبهه پایداری نیز بر سر تصویب لوایح چهارگانه مرتبط با FATF صحن علنی را به صحنه رویارویی با لاریجانی بدل کردند.
در جواب مخالفان: به این مجلس جفا کردید
البته او هم در آخرین روز فعالیت مجلس دهم، زبان به اعتراض و گلایه گشود و گفت: «به این مجلس جفا شد و هیچوقت به مصلحت کشور نبود که یک رکن مهم و اصلی دموکراسی در کشور که این همه تلاش کرده، با الفاظ سبک، تحقیر و تخریب مواجه شود. طی ۴۰ سال گذشته هیچیک از مجالس به این اندازه مورد توهین و هجوم مواجه نشد، نهتنها از سوی دشمنان که دشمنان باید دشمنی کنند، بلکه از سوی کسانی که انتظار میرفت حرمت قوه و نهاد مهمی از نظام را پاس بدارند و واقعاً مجلس دهم مظلوم واقع شد. این موضوع به معنای این نیست که نباید انتقاد کرد یا مجلس دهم ضعف نداشته است، بلکه منظور جفایی است که در حق این مجلس به ناحق صورت گرفت.»
آینده مبهم آقای رئیس
از آذرماه سال گذشته که علی لاریجانی در مصاحبهای اعلام کرد دیگر قصد نامزدی در انتخابات مجلس را ندارد سؤالهای بسیاری پیرامون او در افکار عمومی ایجاد شد. جایگاهش آنقدر در مجلس تثبیت شده به نظر میرسید که بسیاری میپرسیدند: «سرنوشت مجلس و روابط قوا پس از لاریجانی چگونه خواهد بود؟» البته سؤالها به اینجا ختم نمیشود و سؤال دیگری همچنان باقی است؛ «لاریجانی پس از بهارستان راهی کجا میشود و کجا مأمور به خدمت خواهد شد؟ » حتی زمزمههایی درباره رفتن او به شورای عالی امنیت ملی مطرح است؛ با اینحال تاکنون هیچ مقام رسمیای در این باره اظهارنظر نکرده است.
ایمانی: به لاریجانی نیاز داریم
ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا درباره کارنامه لاریجانی طی ۱۲ سال ریاست بر مجلس میگوید: عملکرد آقای لاریجانی طی بیش از ۳۰ سال مدیریت در نظام موفق بوده است و انباشتی از تجربیات مدیریتی رده بالا دارند؛ البته اینها صرفنظر از نقاط ضعفی است که هر فردی ممکن است داشته باشد. در مجموع، عملکرد ایشان قابل تقدیر است.
وی درباره اینکه لاریجانی علیرغم آنکه بارها نشان داده، معتمد رهبری است، طی سالهای اخیر بارها مورد حمله و بیمهری اصولگرایان قرار گرفته، تصریح میکند: برای پاسخ به این سؤال باید به عقب بازگردیم، ایشان در انتخابات ریاست جمهوری ۸۴ با طیفی از اصولگرایان دچار تنش شدند. هرچند ایشان مورد تأیید شورای وقت اصولگرایان برای کاندیداتوری قرار گرفتند، اما طیف دیگری از اصولگرایان به آن روند معترض بودند.
ایمانی با بیان اینکه در اعتماد رهبری به ایشان شکی وجود ندارد، میافزاید: گروهی از اصولگرایان کمی دلخوری بابت مواضع ایشان در حوادث سال ۸۸ دارند. گروه دیگری از اصولگرایان بر این باورند که آقای لاریجانی در دفاع از حقوق مجلس در برابر دولت کمکاری کرد؛ در اداره مجلس مسیر فردی را پیش گرفتند و به نظرات و آییننامه داخلی بیتوجه بودند. مجموع این مسائل باعث دلخوری اصولگرایان از آقای لاریجانی و فاصله از ایشان شد.
وی با بیان اینکه البته این دلخوری دو سویه بود، تصریح میکند: اینگونه نبوده است که ایشان با اصولگرایان همراه باشد و آنها با ایشان همراه نباشند؛ ایشان کمی توجهشان به اصولگرایان کم شد. در انتخابات مجلس گذشته، علیرغم آنکه به گردهماییها و جلسات اصولگرایان دعوت شدند، در آنها حاضر نشدند. درحالیکه در جلسات اصلاحطلبان حاضر شدند و این موضوع به ذائقه اصولگرایان چندان خوش نیامد. این درحالی است که در اواخر دولت آقای احمدینژاد، ایشان و اصولگرایان، مواضع تند و یکسانی نسبت به دولت داشتند، اما با روی کار آمدن دولت آقای روحانی اوضاع تغییر کرد و کدورتها بیشتر شد.
این فعال اصولگرا تأکید میکند: با این حال آقای لاریجانی یک اصولگراست و آنها نیز ایشان را اصولگرا میدانند؛ اگر چه کمی فاصله بین آنها ایجاد شده است.
وی درباره ضرورت حضور لاریجانی در مدیریت سیاسی کشور میگوید: ما در اداره کشور به همه باورها نیاز داریم. ما نباید نیروهای معتقد به انقلاب را طرد کنیم؛ این موضوع نهتنها شامل اصولگرایان، بلکه شامل اصلاحطلبان نیز میشود. ما هم به آقای ناطق نوری که خودشان را بازنشسته کردند، نیاز داریم هم به آقای لاریجانی و عارف و .... در واقع ما باید نگاهمان را به مدیریت کشور کمی کلانتر و فراختر کنیم.