گشودن باب توبه برای مجرمان زندانی
غلامحسین محسنی‌اژه‌ای خواستار در نظرگرفتن «فرصت توبه» برای مجرمان شد. معاون اول قوه قضاییه از «توبه» به عنوان یکی از نعمت‌های پروردگار یاد کرده و معتقد است که باید بستر را برای این کار فراهم کنیم.
او که از زمان ریاست سیدابراهیم رییسی بر دستگاه قضایی، نقشش به عنوان سخنگوی این قوه را به غلامحسین اسماعیلی واگذار کرده، مدتی از حضور در عرصه عمومی و اظهارنظر‌های جنجالی‌اش در نشست‌های خبری دور مانده بود و حالا به عنوان معاون در مراسم تکریم و معارفه رییس سازمان زندان‌ها در برابر دوربین رسانه‌ها حاضر شد تا حرفی بزند که در سال‌های اخیر کمتر شنیده شده است: فصل توبه؛ اما سخن جنجالی او به سوالی برگشت که یکی از خبرنگاران پرسید: احتمال کاندیداتوری رییسی برای ۱۴۰۰ که او آن را رد کرد و زمزمه‌ها در این رابطه را «زمزمه بی‌خود» توصیف کرده است.
سخنگوی دیروز، معاون اول امروز
از نهم دی‌ماه که رهبری، صادق آملی لاریجانی را به سمت ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو فق‌های شورای نگهبان منصوب کرد، گزینه‌های متفاوتی برای تکیه زدن بر صندلی ریاست دستگاه قضایی مطرح شدند که در افواه نام محسنی‌اژه‌ای نیز برده می‌شد. اما سرانجام این ابراهیم رییسی بود که بر مسند قاضی‌القضاتی نشست. اگرچه او پس از خروج آیت‌الله آملی‌لاریجانی از عدلیه و ریاستِ رییسی، گفته بود که بهتر است افراد «جوان» و «تازه‌کار» جایگزینش شوند، اما چندی بعد تاکید کرد که از ابتدا در قوه قضاییه بوده و در خدمت آقای رییسی هم خواهد ماند.
با وجود اینکه برخی گمانه‌زنی‌ها حکایت از آن داشت که ممکن است تغییرات رییس جدید قوه قضاییه، خداحافظی اژه‌ای با این قوه را رقم بزند، اما این تغییر تنها در حد به پا خاستن از کرسی سخنگوی عدلیه بود و اژه‌ای که از سال ۹۳ به عنوان معاون اول آملی‌لاریجانی در دستگاه قضایی بود، دوران ریاست سید ابراهیم رییسی را نیز همچنان معاون اول باقی‌ماند. اما منصب سخنگویی را او به اسماعیلی واگذار کرد و رفته رفته از صدر اخبار کنار رفت و در صفحات روزنامه‌ها حضورش کمرنگ‌تر شد. اژه‌ای از زمان ترک جایگاه سخنگویی یک بار خردادماه ۹۸ و در مراسم تودیع و معارفه روسای دادگستری کل استان هرمزگان با طرح این پرسش که «چرا فیلم قانون‌گریزی و بی‌عفتی‌ها را برای مقامات قضایی نمی‌فرستید» جنجال به پا کرد و بار دیگر در شهریورماه ۹۸، سخنان حسن روحانی، رییس‌جمهوری مبنی بر اینکه «با بگیر و ببند فساد از بین نخواهدرفت» را تایید و تاکید کرد که «این را که با بگیر و ببند فساد از بین نمی‌رود، رد نمی‌کنیم.»
بازگشت آقای معاون
معاون اول قوه قضاییه که طول این مدت به جز چند مورد خاص، در سکوت و به دور از حواشی معمول سیاسی- رسانه‌ای سرگرم انجام فعالیت‌های قضایی بود، دیروز با طرح موضوعی با عنوان «فصل توبه» بار دیگر به صدر اخبار بازگشت. محسنی اژه‌ای در مراسم تکریم و معارفه رییس سازمان زندان‌ها از لزوم در نظرگرفتن فرصت «توبه» برای مجرمان سخن گفت؛ سخنی که اگرچه کمتر شنیده شده، اما به نظر می‌رسد فصل جدیدی در رویکرد قوه قضاییه به اقدامات تنبیهی آغاز شده است. اژه‌ای در این مراسم گفت که تلاش نظام جمهوری اسلامی از ابتدا بر این بوده که بیش از آنکه به فکر مجازات باشد، به فکر تربیت باشد، اما موضوعاتی به ما تحمیل و موجب شده که از این موضوع فاصله بگیریم. او معتقد است که اگر اقدامات دشمنان و ترور‌های اول انقلاب نبود، قطعا رویکرد ما براساس تعلیم و تربیت و آموزش بود، اما ناچار شدیم مجازات در نظر بگیریم و امروز باید به آن رویکرد سابق بازگردیم. معاون اول قوه قضاییه مقررات و دستورالعمل‌های در نظر گرفته شده را موثر، اما «ناکافی» خواند و تاکید کرد با وجود اینکه اقدامات بسیاری انجام شده، اما باید بیشتر استفاده کنیم و رویکرد اصلاح و تربیت را پررنگ‌تر ببینیم.
اژه‌ای با بیان اینکه «ناگزیر هستیم برای کسانی که فساد می‌کنند، مجازات در نظر بگیریم»، گفت «اگرچه فرد متخلفی غفلتی کرد، خدا به او فرصتی می‌دهد و اگر توبه کرد نه‌تن‌ها او را می‌بخشد، بلکه او را دوست دارد.»
معاون اول دستگاه قضایی با طرح این پرسش که «آیا در طول این ۴۰ سال ما این باب توبه و فرصت مجدد برای مجرمان را مدنظر قرار داده‌ایم؟» از رییس جدید (سازمان زندان‌ها) خواست که برای این فصل راهکاری بیندیشد و در ادامه از مجلس و نظام و همه خواست تا فرصت داده و بستر را فراهم کنند تا مجرمان توبه کنند.
معاون اول قوه قضاییه همچنین با تاکید بر اینکه «ایجاد ساز و کار برای کاستن مشکلات زندانی و خانواده‌اش باید در دستور کار قرار گیرد»، گفت که باید در زندان‌ها ترتیبی قرار دهیم که زندانی مورد آزار قرار نگیرد و حق او در زندان زیر پا گذاشته نشود.
