غلامرضا موسوی(تهیهکننده سینما) درباره اکران فیلمهای خارجی در سینماهای ایران گفت: فیلمهای خارجی که میتواند در سینماهای داخل کشور تماشاگران را به سالن بکشاند، معمولا به ایران فروخته نمیشود. این موضوع دلایل متعددی دارد. به عنوان مثال قیمتهای این فیلمها خیلی بالاست. از طرفی فیلمهایی میتواند در داخل کشور نمایش داده شود، که در حقیقت خیلی مورد توجه تماشاگران نیست و مردم به خاطر آنها به سینما نمیروند.
وی ادامه داد: علاوه بر این به گمان من مردم به نمایش فیلم خارجی در سینما اعتماد ندارند. برای اینکه میدانند اگر به فیلم خارجی مجوز اکران داخلی داده شود، یعنی به قدر کافی دچار ممیزی شده و قیچی خورده است. طبیعتا حرفهایها در این شرایط ترجیح میدهند فیلم را در سالن سینما، آن هم به شکل قطع و وصل شده نبینند. بنابراین این برنامه خیلی موفق نخواهد بود. البته اگر دوستان علاقمند هستند حتما میدانند که همین الان در چند سالن سینما سه فیلم از فیلمهای معروف اسکاری بدون مجوز در حال نمایش است. اما تا جایی که بنده میدانم استقبالی از نمایش این فیلمها نشده است. در نتیجه شخصا بعید میدانم در این زمینه موفقیتی حاصل شود.
موسوی در ادامه بیان کرد: جدا از این موارد که گفتم، تعداد سالنهای سینمای ما بسیار کم است. یعنی سر جمع حدود پانصد و سی و چند سالن سینما داریم که این تعداد کفاف نمایش فیلمهای ایرانی را هم نمیدهد. ضمن اینکه دوستانی که حرفهای هستند میدانند که از قدیم الایام معمولا فیلم ایرانی با استقبال بیشتری نسبت به اکران فیلم خارجی در سینماها مواجه میشد. تازه این در زمانی بود که اجازه اکران انواع فیلمها وجود داشت.
این تهیهکننده با تاکید بر اینکه استقبال از فیلمهای ایرانی بعد و قبل از پخش فیلم «گنج قارون» بیشتر از فیلمهای خارجی بود، اظهار داشت: در گذشته اکران فیلمهای برای شهرستانها اصلا جواب نمیداد، مگر شهرستانهای بزرگی همچون مشهد که در آنجا نیز تنها یک سالن را به این کار اختصاص داده بودند و بقیه سالنها اغلب فیلمهای ایرانی را نمایش میدادند.
موسوی ضمن بیان اینکه مردم به اکران فیلمهای خارجی در سینماهای داخلی اعتماد ندارند، گفت: برخی دوستان میگویند مردم علاقمند به دیدن فیلم خارجی هستند و باید ببینند. اما اگر همین حالا سری به پلتفرمهای اینترنتی بزنید، میبینید که تمام فیلمها را به صورت قانونی یا غیر قانونی در سایت خود بارگذاری کردهاند. بنابراین همه فیلمها را میشود دید. اما با این وجود میزان استقبال مردم از فیلمهای ایرانی چند برابر فیلمهای خارجی است.
این تهیهکننده سینما در پاسخ به این پرسش که آیا اکران فیلمهای خارجی در شرایط کرونایی موجود که بسیاری از سازندگان راضی به اکران فیلم خود نیستند، نمیتواند مفید باشد، بیان کرد: این کار نیاز به طی کردن پروسهای دارد و باید برای آن قانونی در نظر گرفته شود. اما حتی اگر قرار باشد چنین قانونی را هم برای فیلم خارجی در نظر بگیرند، این موضوع به شرایط فعلی و کرونا نمیرسد. برای اینکه آمریکاییها و کمپانیهای اصلی به دلایل متعدد فیلمهای خود را به ایران نخواهند داد. تازه این موارد جدا از این موضوع است که برای اکران فیلمهای خارجی باید دوبله شوند و فیلمهایی باشند که حداقل ممیزی را داشته باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا فیلمی همچون ۱۹۱۷ که با معیارهای سینمای ما نیز هماهنگ است را به ما نمیفروشند، بیان کرد: معمولا کمپانیها بر اساس یک سیستم فیلمهای خود را میفروشند. بنابراین قیمتهایی را در نظر گرفته و پورسانتهایی را میخواهند که بنا به شرایط آنهاست. به طور کلی دو مدل فیلم را واگذار میکنند، یکی واگذاری فیت بوده که برای آن باید قیمت بالایی پرداخت کرد. به نوعی باید بدانیم قیمتهای معمولی که دوستان فکر میکنند وجود خارجی ندارد. این فیلمها را فقط میتوان از کره و چین و جاهایی به این صورت خرید. دوم نیز فیلمهای گروه ب سینمای آمریکاست که آن هم شرایط خود را دارد.
موسوی افزود: چراکه بعید است کمپانیهای آنجا فیلمهای الف خود را به ایران بفروشند. چون به هر حال در شرایط کنونی ایران تحریم بوده و ممنوعالمعامله است. وگرنه پول خوب بدهید میفروشند. حتی فیلمهایی که به صورت دست دو به ایران میآید، ابتدا به کمپانیهایی در کشورهایی همچون لبنان یا ترکیه فروخته شده و بعد ایرانیها آن فیلمها را خریدهاند. چراکه طرف نمینویسد فیلم را به چه کشورهایی واگذار کرده است. مینویسد خاورمیانه که ایران هم داخل آن قرار میگیرد. به این ترتیب اجازه دارند فیلم را به ما بفروشند.
این تهیهکننده سینما ادامه داد: اکران فیلمهای خارجی ویژگیهای خاصی دارد که عملی شدن آن در ایران بعید است. دوستان اگر همین امروز هم شروع کنند، به اکران در شرایط کرونا نمیرسد. ضمن اینکه به حق بیشتر فیلمهای خارجی سانسور و دچار ممیزی خواهد شد. بنابراین جذابیتی ندارد و به همین دلیل مردم هم به پخش این فیلمها اعتماد ندارند. حتی اگر به آماری که مدیران پلتفرمها ارائه میدهند توجه کنید، میبینید که مخاطبان آنها هشتاد درصد محتوای ایرانی را میبینند و کمتر از ۲۰ درصد فیلم و سریال خارجی را در آن فضا دنبال میکنند.
وی همچنین درباره آمار غیر رسمی که شامل افرادی است که در سایتهای بدون مجوز فیلمهای خارجی را میبینند، نیز توضیح داد: طبیعتا مدیران ویاودیها آمار خودشان را ارائه میدهند. اما در واقعیت بسیاری فیلمهای ایرانی را هم در سایتهای غیر قانونی میبینند. ۱۰ تا ۲۰ برابر آماری که از مخاطبان آثار اعلام میشود، فیلم را به صورت سرقت و دزدی تماشا میکنند. اگر همه این بازدیدها به صورت قانونی خریداری شود، قیمت بسیار خوبی را نتیجه میدهد. یعنی به این صورت میشود فیلم ساخت و مستقیم برای تماشا در شبکه نمایش اینترنتی فرستاد.
موسوی همچنین در بخش دیگری از صحبتهایش درباره پخش فیلمهای خارجی که اکنون در برخی سینماها در حال اکران است نیز بیان کرد: اکران فیلمهای خارجی که بدون مجوز در حال انجام است، رسما دزدی است. چون هیچکدام از این دوستان فیلم را از کمپانی سازنده آن نخریدهاند. دزدی به هر دلیل و هر عنوانی غیر شرعی است. هیچ مرجعی نمیتواند به دزدی انگ سلامت بزند. یک محصول میتواند برای هر گبر یا نصارا باشد، ولی دزدی، دزدی است.
وی افزود: اکنون شاهدیم که حتی در فضای مجازی نیز برای آنها تبلیغ میشود و اعلام میکنند که این فیلمها در این سینماها در حال پخش است. اگر امکان خرید اینترنتی بلیت این فیلمها فراهم شده باشد، هر کسی از هر کجای دنیا میتواند آن را ببیند. بر همین اساس کمپانیهای خارجی میتوانند از آنها به خاطر پخش غیرقانونی فیلم خود شکایت کنند.