تکلیف مسافران ترکیه چه می‌شود؟
حرمت‌الله رفیعی می‌گوید: به نظر می‌رسد وزارت بهداشت نمی‌تواند شرایط را کنترل و مدیریت کند و توپ را به زمین دیگری می‌اندازد و سفر را به عنوان گزک دست گرفته است. اگر این وزارتخانه نگران انتقال بیشتر بیماری از خارج کشور است، چرا به پروازهای شلوغ داخلی توجه نمی‌کند؛ تعداد پروازها و مسافران کیش به هیچ‌وجه با ترکیه قابل مقایسه نیست.
او با اشاره به کاهش سفر و پروازهای ترکیه، اظهار می‌کند: در حالت عادی بین ایران و ترکیه هفتگی ۲۰۰ فروند هواپیما مجوز پرواز دارند که در تعطیلات نوروز امسال، برخلاف سال‌های گذشته نه تنها مجوز اضافه‌ای برای پروازهای این مسیر صادر نشد که تعداد پروازهای بین ایران و ترکیه از حدود ۲۸ به ۵ پرواز در روز رسید. چطور فکر می‌کنند حجم سفر در مسیر ترکیه زیاد شده است!؟
رفیعی می‌گوید: بهتر است برای متقاعد کردن مردم از آمارهای درست استفاده کنید. یک گزارش و آمار دقیق ارائه دهید که یک بیمار مبتلا به ویروس جهش‌یافته و یا کووید ۱۹ در بین مسافران ترکیه بوده است. وزارت بهداشت این آمارهایی را که می‌دهد در کجا ثبت کرده است؟ آیا دوائر نظارتی به آن دسترسی دارند؟ ما که به عنوان آژانس‌دار به سامانه‌ای که آمار افراد مبتلا در آن ثبت شده باشد دسترسی نداریم.
او اضافه می‌کند: چرا وقتی از مسافر خروجی و ورودی تست منفی می‌خواهند و یا قانون قرنطینه را برقرار کرده‌اند، این همه نگرانی دارند؟ مگر اینکه کنترل مسافران در مرزها دچار مشکل باشد. در بیشتر کشورها با همین قوانین، ترددهای بین‌المللی در حال انجام و تحت کنترل است.
او در پاسخ به این سوال که در صورت لغو پروازها تکلیف مسافرانی که بلیت یا تور خریده‌اند، چه خواهد شد، با سیاست مسدود کردن مرزها مخالفت کرد و خواستار تشدید نظارت‌ها شد و در ادامه گفت: مسافر ایرانی با هر دستوری که داده می‌شود فقط متحمل دلهره و نگرانی شده است. قطعا مسدود شدن مسیر ترکیه بسیاری از مسافران ایرانی را دچار سرگردانی و بلاتکلیفی می‌کند.
ترکیه از جمله مسیرهای پرتردد خارجی ایران محسوب می‌شود که سفر به آن تنها جنبه تفریحی ندارد. با توجه به حجم سرمایه‌گذاری شهروندان ایرانی در این کشور برای خرید خانه، تردد به ترکیه در این سال‌ها و تا پیش از همه‌گیری کرونا افزایش قابل توجهی داشته است. از طرفی، با توجه به محدود شدن پروازهای بین‌المللی ایران از سال ۹۸ بسیاری از مسافران از مسیر ترانزیتی ترکیه برای دسترسی به مقصد مورد نظر استفاده می‌کنند. علاوه بر این، با توجه به فعال نبودن سفارتخانه‌های برخی کشورهای خارجی در ایران، شهروندان ایرانی به ناچار برای پیگیری امور تحصیلی، اداری و مهاجرتی از طریق سفارتخانه‌های مقیم در ترکیه اقدام می‌کنند.
با این وجود، شدت جهش ویروس کرونا از هفته گذشته در ترکیه برای ایران به عنوان همسایه شرقی این کشور نگران‌کننده شده است. خبرگزاری آناتولی در خبری از وزیر بهداشت ترکیه نقل کرده که آمار مبتلایان به انوع جهش‌یافته کرونا در این کشور درحال افزایش است و این آمار ۷۵ درصد کل مبتلایان را تشکیل می‌دهد. بر همین اساس، مقررات قرنطینه در بسیاری از شهرهای ترکیه تمدید شده است.
۱۰ فروردین، علیرضا وهاب‌زاده ـ مشاور وزیر بهداشت ـ با اشاره به این وضعیت، در توئیتر نوشت: سراسر شهرهای ترکیه در وضعیت قرمز است، اما هم پروازها به این کشور ادامه دارد و هم تورهای گردشگری برقرار است. گردشگران و مسافران به این همسایه شمال غربی کشورمان می‌توانند ناقل ویروس کشنده کرونای انگلیسی به داخل کشور باشند.
یک روز پس از آن، سعید نمکی ـ وزیر بهداشت ـ در نامه‌ای به وزیر کشور و فرمانده قرارگاه عملیاتی ستاد کرونا درخواست کرد: با توجه به شیوع گسترده بیماری کووید ۱۹ در کشور ترکیه با ویروس موتاسیون‌یافته، ایاب و ذهاب از طریق مرزهای هوایی و زمینی با کشور مذکور به مدت یک هفته متوقف شود.
نمکی گفت: شهروندان ایرانی که در ترکیه به سر می‌برند و قصد ورود به کشور را دارند و همچنین اتباع کشور ترکیه که در ایران بوده و قصد خروج از کشور را دارند، می‌توانند با رعایت پروتکل‌های مربوطه و انجام تست PCR و اطمینان از عدم آلودگی اقدام به ورود و خروج کنند.
حسین قاسمی، مدیر کل امور مرزی وزارت کشور و دبیر کمیته امنیتی اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا در پاسخ به این درخواست، از بررسی همه‌جانبه پیشنهاد وزارت بهداشت مبنی بر اعمال محدودیت‌های بیشتر در مرز با یک همسایه غربی در کمیته امنیتی اجتماعی و انتظامی ستاد ملی و ارائه گزارش جامع آن برای تصمیم‌گیری نهایی به ستاد ملی مدیریت کرونا خبر داده است.
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی هم با گذشت پنج روز از درخواست وزیر بهداشت خبر داده که پروازهای ترکیه طبق برنامه در حال انجام است و برنامه‌ای برای قطع پروازها بین ایران و ترکیه تا زمان ابلاغ رسمی ستاد مبارزه با کرونا وجود ندارد.
او گفته که قرار است در جلسه آتی ستاد مبارزه با کرونا موضوع قطع پروازها بررسی شود، در صورتی که ستاد برنامه قطع پروازها را ابلاغ کند پرواز شرکت‌های هواپیمایی در مسیر ترکیه لغو خواهد شد.
ابوالقاسم جلالی، معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی نیز گفته است: تا کنون درخواستی مبنی بر توقف پروازهای ترکیه به دست ما نرسیده است، اما در صورتی که از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا درخواستی مبنی بر توقف یا ممنوعیت پروازهای خارجی یا داخلی شود، به سرعت آن را اعمال خواهیم کرد.
این نخستین‌بار نیست که ویروس کرونا عامل مسدود شدن مرز مشترک ایران و ترکیه می‌شود. ترکیه همزمان با شیوع ویروس کرونا از اسفندماه ۹۸ تا اواسط سال ۹۹ چندین‌بار مرز هوایی و زمینی با ایران را مسدود کرد و حتی پس از باز شدن مرز هوایی، تا مدت‌ها نسبت به بسته ماندن مرز زمینی به بهانه ویروس کرونا اصرار داشت. در دی‌ماه ۹۹ نیز با شناسایی ویروس جهش‌یافته در بسیاری از کشورها، قوانین سفر به ترکیه هم کمی محکم‌تر شد؛ شهروندان خارجی از جمله ایرانی‌ها برای سفر به این کشور به ارائه گواهی منفی تست کرونا تا ۷۲ ساعت قبل از پرواز ملزم شدند.
