چرا بورس در حال ریزش است؟ این سوالی بود که سهامداران خرد دیروز در شبکههای اجتماعی توییتر، کلابهاوس و گروههای تلگرامی آن را مطرح و دربارهاش صحبت میکردند. صبح دیروز در شبکه اجتماعی کلابهاوس، دو گروه تشکیل شد که بیشتر اعضای آن بورسیها و سهامداران بودند. آنها در صحبتهایشان درباره چرایی دلایل ریزش بورس و نابسامانی آن صحبت میکردند. همچنین برخی از چهرههای حاضر در این گروهها به این موضوع میپرداختند که این ریزش در اواخر شهریور ماه عادی است اما در مقابل بودند افرادی که این موضوع را قبول نداشتند و آن را به نامعلوم بودن نتیجه مذاکرات احیای برجام و عدمرشد نرخ دلار در بازار ربط میدادند.
با این حال انتقادهایی هم نسبت به وزیر اقتصاد دولت سیزدهم در فضای توییتر فارسی دیده میشد. برخی کاربران با استفاده از هشتگ خاندوزی در توییتر، نزدیک ظهر دیروز در تلاش بودند تا توجه دیگران را به این موضوع جلب و عامل ریزش بورس را خاندوزی معرفی کنند. اما نکتهای که باید گفت این است که هر زمان چنین شرایطی در بورس پیش میآید، کاربرانی چه مستعار و چه غیرمستعار که تعدادشان خیلی کمتر است، در فضای توییتر فارسی به وعدههای بورسی ابراهیم رئیسی، بازدید او از ساختمان سازمان بورس و اینکه دولت قول رشد بورس را به مردم داده بود، اشاره کرده و سعی میکنند با گذاشتن نمودار و اعداد در کنار هم وضعیت را نسبت به گذشته خرابتر نشان دهند. اما در نقطه مقابل هم، هستند کاربرانی که در چنین فضایی - که دیروز تا حدودی در توییتر فارسی ایجاد شد - سعی کردند جو پیدا کردن مقصر و ربط دادن ریزش بورس به شخص یا موضوعی خاص را تا حدودی خنثی کنند. آنها به این مساله در نوشتههایشان میپرداختند که سهامداران باید به بورس دید بلندمدتی داشته باشند و بعد از چند روز منفی یا ریزش، واکنش هیجانی نداشته باشند و تصمیماتشان تحتتاثیر صحبتها و اتهاماتی که در شبکههای اجتماعی مطرح میشود، قرار نگیرند. موضوع دیگر، انتشار خبری در روزهای گذشته بود که واکنش تند کاربران توییتر فارسی را به مسوولان داخلی در پی داشت. ماجرا از این قرار است که گویا دولت گرجستان به ایرانیان دارای اقامت و افرادی که در این کشور خانه خریدهاند و سرمایهگذاری کردهاند، اجازه ورود به این کشور را نداده است. این موضوع نه تنها صدای کاربران فضای کلی توییتر فارسی را درآورد و باعث شد که نسبت به سیاستهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی داخل کشور انتقاد کنند و به مسوولان خرده بگیرند که چرا راه و روشی را در پیش گرفتهاند که ایرانیان در کشوری دیگر سرمایهگذاری کنند و در نهایت با آنها اینطور برخورد شود، بلکه در جمع توییتری بورسیها و اقتصادیها هم مسالهای مورد توجه بود. در همین رابطه علی فیروزی، رئیس مرکز ملی مطالعات، پایش و بهبود محیط کسب و کار وزارت امور اقتصادی و دارایی در توییتر خود نوشت: «اینکه گرجستان با سرمایهگذار ایرانی این کار را کرده واحتمالا به زودی ترکیه هم همین کار را میکند، قابل پیشبینی بوده است. گناهش هم گردن مایی است که با بیبرنامگیهایمان، با حرفهایمان، با امضاهایمان، با مجوزهای بیخودمان و... محیط سرمایهگذاری را ناامن کردیم.» در قسمت نظرات هم روئین صمدزاده از فعالان حوزه کسب و کار برای فیروزی نوشت که «نهتنها به فکر حمایت از سرمایه داخلی نیستیم بلکه با قدرت آنها را فراری میدهیم! حرمت سرمایهگذار را دولتش نگاه میدارد.»
یکی دیگر از موضوعهایی که دیروز در فضای کلی توییتر فارسی مورد توجه کاربران این شبکه اجتماعی قرار گرفت، آماری بود که بانک مرکزی منتشر کرده بود. مطابق آمارهای بانک مرکزی درباره چکهای مبادلهشده در مرداد ماه امسال، ۹/ ۶میلیون فقره چک به ارزش ۳/ ۲۰۲هزار میلیارد تومان مبادله شده که از این میان، ۷۴۲هزار فقره چک به ارزش ۹/ ۲۹هزار میلیارد تومان برگشت خورده است. این موضوع در کنار گزارشهایی که کم و بیش توسط فعالان رسانه از وضعیت سفره خانوادههای ایرانی منتشر میشود، مورد توجه کاربران توییتر قرار گرفته بود. آنها به این مساله میپرداختند که دولت سیزدهم زودتر از هر اقدامی باید فکری به حال وضعیت اقتصادی مردم کند.