بلوک اقتصادی پیشنهادی ترکیه، ایران و عراق؛ چالش‌ها، فرصت‌ها و پیامد‌های آن
دو دیدگاه وجود دارند که از طریق آن می‌توان به وجود هر بلوک اقتصادی نگاه کرد. نخستین دیدگاه خوش‌بینانه است و به منافع موجود و مورد انتظار از وجود این بلوک می‌نگرد که انگیزه برنامه‌ریزی و هماهنگی برای اجرای آن را موجب می‌شود و دیدگاه دوم بدبینانه است و تنها به چالش‌ها و مشکلات نگاه می‌کند.
به گزارش آفتابنیوز؛ شبکه خبری "الجزیره" در گزارشی درباره پیشنهاد تشکیل بلوک اقتصادی مشترک میان ایران، ترکیه و عراق به چالش‌ها و موانع پیش روی آن و فرصت‌های احتمالی برای سه کشور می‌پردازد و می‌نویسد: تجربه اتحادیه اروپا گامی موفق در تشکیل بلوک بود. عکس آن در شکست تجربه پروژه همگرایی اقتصادی عربی حاصل شد.
اخیرا عراق خواستار ایجاد یک بلوک اقتصادی با حضور ترکیه و ایران شده است و این پیشنهاد در تاریخ ۱۹ نوامبر در نشست سرمایه‌گذاری در استانبول مطرح شد. موانع پیش روی این پیشنهاد وضعیت بی‌ثباتی سیاسی و امنیتی در عراق و مشکلات ترکیه و ایران با کرد‌های عراق هستند. از سوی دیگر، ایران از تحریم‌های اقتصادی رنج می‌برد و این خود یک مانع برای گسترش روابط آن کشور با کشور‌های دیگر است.
عوامل تسهیل‌کننده تشکیل این بلوک، اما نزدیکی جغرافیایی میان سه کشور، وجود جاده‌های زمینی، معاملات تجاری و اقتصادی در جریان و موجود و پیوند‌های فرهنگی و تمدنی گسترش یافته در طول زمان هستند.
ایران و عراق جزو کشور‌های صادرکننده نفت هستند و می‌توانند تامین‌کننده انرژی برای ترکیه باشند. همزمان ترکیه منبع مهمی از آب است و می‌تواند برای رودخانه‌های جاری در عراق و ایران مفید باشد. بدون شک تولیدات کشاورزی و مواد غذایی در ترکیه منبع مهمی برای عراق و ایران خواهند بود.
ترکیه کشوری صنعتی است و در مسیر تولید فناوری در زمینه‌های مختلف است و می‌تواند به ایران و عراق در این باره کمک کند. در صورت تشکیل این بلوک عراق می‌تواند از تنوع اقتصادی برخوردار شود و نفت تنها یکی از منابع تامین درآمدی آن باشد و در آن صورت بخش کشاورزی در آن کشور توسعه خواهد یافت و از منابع آبی ترکیه برخوردار خواهد شد. ترکیه نیز تجارت خود را با ایران و عراق تقویت خواهد کرد و روابط منطقه‌ای‌اش را از طریق آن گسترش خواهد داد.
در صورتی که تحریم‌های وضع شده علیه ایران لغو شوند، تهران می‌تواند از سرمایه‌گذاری شرکت‌های ترک در زمینه جاده‌سازی و نیروگاه‌ها و بسیاری از صنایع دیگر برخوردار شود. البته موانعی در این مسیر وجود دارند؛ مانند عدم عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی و پایبندی ترکیه به برخی از توافق‌های گمرگی و تجاری با اتحادیه اروپا.
اولویت این بلوک احتمالا تقاضای ایران و عراق برای سهم بهتر از آب است که ترکیه کشور مبداء تامین آن خواهد بود. مانع اصلی در مسیر ایجاد این بلوک وضعیت بی‌ثباتی سیاسی و امنیتی در عراق است و مشکلات کرد‌های عراق در قبال ترکیه و ایران که مسئله‌ساز است.
