اصولگرایان درگیریهای مرزی بین ایران و نیروهای طالبان را نادیده میگیرند در حالی کهاصلاح طلبان آن را نشانهای از تهدید فزاینده ناشی از قدرت گیری طالبان علیه ایران قلمداد میکنند.
به گزارش آفتابنیوز؛ سایت "میدل ایست آی" در گزارشی درباره اختلافنظر در ایران درباره نوع رویکرد در قبال طالبان مینویسد: "رسول موسوی" دیپلمات ایرانی میگوید طالبان به دلیل ایدئولوژیای که دارد تهدیدی علیه ایران محسوب میشود و تصور اینکه آن گروه یک تهدید نیست، سادهانگارانه است. ایران نگران است که اگر با طالبان مدارا نکند آن گروه به دشمنان ایران نزدیک شود".
اصولگرایان، اما مخالف نظر این دیپلمات هستند. خبرگزاریهای اصولگرا مدعی شدند که تیراندازی نیروهای طالبان ناشی از یک خطا بوده و به دلیل عبور کشاورزان از ناحیه مرزی رخ داده است. اصلاحطلبان اما مانند اکثریت ایرانیان تفاوتی میان طالبان با داعش قائل نیستند و از نوع مدیریت رابطه با آن گروه توسط دولت رئیسی انتقاد میکنند.
"عبدالله رمضانزاده" از چهرههای اصلاح میگوید دولت رئیسی سیاست روشنی در قبال طالبان ندارد. او پیشتر هشدار داده بود که عربستان از طالبان در مرزهای ایران استفاده میکند.
"میثم شرفی" فعال اصلاحطلب میگوید استراتژی طالبان ورود به زمینها و خرید زمان است. فارس و تسنیم خبرگزاریهای اصولگرا، اما درگیری مرزی را ناشی از سوءبرداشتی مرزی قلمداد کرده اند. روزنامه جوان نیز نگرانی اصلاحطلبان را "بزرگنمایی" قلمداد کرده است. با این وجود، برخی فعالان اصولگرا در فضای مجازی نوشتهاند چگونه این درگیری میتواند نتیجه سوء تفاهم و سوء برداشت مرزی بوده باشد اگر درگیری در سطح توپخانهای و تبادل آتش سنگین رخ داده است؟! روزنامه میانهروی "جمهوری اسلامی" نوشته است طالبان با اقدامات مرزی اخیر ماهیت و چهره واقعی تروریستی خود را نشان داده است".
یک منبع نزدیک به دولت ایران به "میدل ایست آی" میگوید دولت ایران به توافقی با طالبان دست یافته بود مبنی بر آنکه ایران در افغانستان با طالبان مقابله نمیکند، در مقابل طالبان افراد وابسته به ایران و شیعیان از نخواهند کشت و باعث ایجاد منازعه، تنش و درگیری در ۷۰ کیلومتری مرز با ایران نمیشوند. این منبع که نخواسته ناماش فاش شود میگوید طالبان تمام این شروط تعیین شده از سوی ایران را از زمان قدرتگیری در افغانستان نقض کردهاند.
یک دیپلمات سابق به "میدل ایست آی" میگوید: "درگیریهای مرزی اخیر زنگ خطری برای ایران هستند". از دید او در آینده با تحکیم قدرت طالبان ممکن است حوادث مشابه بیشتری رخ دهند. این دیپلمات بازنشسته میگوید، نگرانی تهران آن است که برخورد تند با طالبان آن گروه را به سوی ریاض و واشنگتن سوق دهد. او میگوید توطئهای در کار است تا ایران به جنگ با طالبان در مرزهای شرقی کشانده شود.
یک کارشناس ایرانی مسائل افغانستان میگوید: "وضعیت پیچیده است". او به "میدل ایست آی" میگوید: "طالبان توافق، تعهد و قول را درک نمیکنند. آنان سازمانیافته و یکپارچه نیستند. آنان دارای ماهیت قبیلهای و طایفهای هستند. آنان طایفهای و قومیتی تصمیمگیری میکنند. ایران نمیتواند رفتار طالبان را پیشبینی کند". از دید او هسته ایدئولوژیک طالبان برای تشکیل خلافت در تضاد با ایدئولوژی شیعی ایران است.
او میافزاید: "طالبان از دید ایدئولوژیک نزدیک به سعودیها هستند. همزمان با رقابت ایران با عربستان وجود طالبان تهدیدی بلندمدت برای ایران است. در طولانیمدت طالبان رابطه خوبی با ایران نخواهند داشت. مشکل ایران با آن گروه جدیتر خواهد شود؛ به خصوص بر سر مسئله آب و سد ساخته شده افغانها بر روی رودخانه هیرمند در هلمند. اگر آنان حق و سهم آب ایران را در نظر نگیرند روابط تهران و کابل متشنج خواهد شد".