آفتاب- سرویس اجتماعی: باید ار خود پرسید دلیل نامگذاری روز و هفته جوان چه بودهاست؟ آیا نامگذاری به نام جوان فقط نمادی است برای ماندگاری نام جوان درمیان روزهای دیگر سال، یا اینکه یادمانی است برای اینکه باید به فکر بود و برای جوانان برنامه ریزی عملیاتی و کاربردی داشت. متاسفانه تاکنون درباره جوان حرفهای زیادی شنیده شده اما برنامهای مناسب و در خور شأن جوانان ایرانی در جامعه کمتر دیده شده است.
خبرنگاران سرویس اجتماعی آفتاب برای پاسخ به سوالات خود، با جوانان فعال عرصه اجتماعی و سیاسی ایرانی به گفتگو نشستهاند؛ جوانانی که ممکن است درآینده نقش فعال و تعیین کننده در عرصههای مختلف جامعه ایرانی داشته باشند و امروز فعالان حوزه جوانان در عرصه احزاب و تشکلهای سیاسی ایران هستند؛
الزامات خوب جوانی کردن چیست؟
«مجید صالحی» رئیس کانون جوانان حزب کارگزاران سازندگی، مفهوم جوانی کردن را در شور و شیدایی، آرمانگرایی، خروش و جهش یکباره و به تحرک و فعالیت پرداختن میداند. اما درباره جوانی کردن می گوید: «بر این اساس جوانی کردن نیازمند ایجاد فرصت برای روحیه پرالتهاب و همه خصوصیات جوان است، تنگ نمودن عرصهها برای ظهور و بروز جوانی، موجب اختلالات شدید در عرصه اجتماع و بروز ناهنجاریها و یا مسائل ومشکلاتی میگردد که هزینه فرصت بروز آگاهانه جوانی به نتیجه تنگنظری برای جوانی کردن به مراتب پایینتر است».
صالحی در ادامه میگوید: «تعصب بیجا، خطکشی رفتارهای جوانی، سنگاندازی برای «جوانی کردن» مانع از تکامل و رشد انسان در این مرحله میگردد و میتواند اعتماد به نفس، شور و شوق، تهور و شجاعت، ابتکار و خلاقیت جوانان را تحت تاثیر قرار دهد».
به اعتقاد «سید مهدی جولائی» رئیس سازمان دانشجویی حزب موتلفه اسلامی، جوانی کردن، مطلوب و مثبت است چرا که او مفهوم جوانی کردن را در این میداند که جوان آینده خود را در این دوره بسازد و در ادامه میگوید: «جوان باید آینده خود را با کوشش و تلاش بسازد این تعریفی از خوب جوانی کردن است. اگر جوانی در این دنیا از لحاظ مادی و معنوی خوب بکارد در سنین آینده برداشتی خوب خواهد داشت. جوانی کردن یعنی تلاش برای بدست آوردن آینده مطلوب و جذب زندگی خوب. طبعا خصوصیات جوان موفق را میتوان در صفاتی چون دارای انرژی بودن، امیدواری، تغییرات مثبت در اجتماع خود، ابتکار، حس مسئولیت، حرکت بر مبنای ایمان، بصیرت و آگاهی دانست».
«محمد جعفر ایرانی» رئیس شاخه جوانان مجمع نیروهای خط امام(ره) معتقد است: «سیر تکاملی و رشد و بلوغ جسمی و فکری آدمی از دیرباز مورد توجه و اهمیت اندیشمندان و دانشمندان علوم اجتماعی و خصوصا ادیان الهی و دین مبین اسلام است. یکی از حساسترین برههها در رشد و تکامل انسان، دوران جوانی است که دوران طلایی هر انسان تلقی میشود».
او میافزاید: «نیروی جوانی در شرایطی میتواند این دوران را به خوبی طی کند که از الزاماتی همچون آزادی در گفتار و اندیشه و عمل، ارائه و بروز خویش، طرح ناگفتهها و بروز و ظهور خلاقیتها و توانمندیها، دفع انرژیهای مثبت و منفی با بسترهای متناسب ایجاد شده، درک متقابل جامعه و جوان و شناخت توان و ارزش جوانی و پروسهای نمودن برنامهها بجای پروژهای عمل کردن را با خود به همراه داشتهباشد».
در اینباره «نعمت الله توان» عضو شورای مرکزی شاخه جوانان جامعه اسلامی مهندسین، میگوید: «از الزامات خوب جوانی کردن استفاده کامل و بهینه این فرصت گرانبها برای ارتقاء در مسائل روحی و معنوی و رشد جایگاه اجتماعی و نیز ظهور پتانسیلهای درونی را میتوان نام برد جوان ایرانی باید تلاش کند با توجه هرچه بیشتر به معنویت رابطه خود با خدای خویش را هر چه میتواند نزدیکتر کند».
همچنین «میثم نیکفر» دبیر کل تشکل در حال تاسیس جامعه جوانان متحد اسلامی اعتقاد دارد که؛ «آنطور که در جامعه عرف شدهاست جوانی کردن به اقداماتی گفته میشود که حاکی از بیتجربگی و خامی میباشد، اما جوانی کردن به معنی ثابت شاید استفاده حداکثری از پتانسیل یک انسان باشد.به عبارتدیگر شاید استفاده حداکثری از شور و خروش و بلوغ این دوره به مناسبترین شکل، بهترین راه برای جوانی کردن باشد».
وی ادامه میدهد: «لذا باید جوان امروزی امکانات و تکنولوژی را به خدمت بگیرد و با دوراندیشی و تامل گام بردارد، تا علاوه بر نزدیک شدن به اهداف خود از گردابها و مشکلاتی که امروزه گریبانگیر اکثریت جوان امروزی است عبور نماید. از الزامات اینگونه جوانی کردن که نهاد پویایی و نشاط میباشد. استقلال شخصیتی جوان است که میتواند زیربنای فعالیت جوان امروز باشد».
بزرگترین نگرانی جوانان ایرانی چیست؟
سید مهدی جولائی رئیس شاخه دانشجویی حزب موتلفه اسلامی معتقد است: «اگر بتوانیم هویت ایرانی و اسلام را بصورت مطلوب، واقعی و آرمانی تبیین کرده و بصورت جدی میان جوانان خودمان ارائه کنیم یکی از مشکلات اساسی ما که هویت جوانان است را حل کردهایم».
از نگاه مجید صالحی رئیس کانون جوانان حزب کارگزاران سازندگی بزرگترین نگرانی جوان ایرانی آینده نا آشنا با وضعیت مبهم امروز، مشکلات ناشی از بیکاری، عدم امکان انتخاب آینده شغلی و تحصیلی، عدم دسترسی مناسب به منابع مالی و معیشتی برای داشتن زندگی با حداقل رفاه و تامین اجتماعی، و بسیاری از دغدغههای اقتصادی است.
اما از منظر محمد جعفر ایرانی رئیس سازمان جوانان مجمع نیروهای خط امام(ره)؛ «بزرگترین نگرانی جوان ایرانی درانتخاب آینده تحصیلی و رشته، انتخاب همسر، انتخاب شغل است».
همچنین نعمت الله توان عضو شورای مرکزی شاخه جوانان جامعه اسلامی مهندسین اعتقاد دارد: «قشر جوان به دلیل خصوصیت آرمانخواهی همواره در تضاد بین ارزشهای مطلوب خویش و مصلحت سنجیهای دیگران است که سکوت نسل گذشته در برابر پرسشهای شفاف، این تضادها را مضاعف میکند تاحدی که خطر عدول از مبانی به علت تلفیق تضادها با هیجانات، همواره نسل جوان امروزی را تهدید میکنند».
در اینباره مسعود شفیعی رئیس کانون جوانان حزب اعتدال توسعه به مسئولین هشدار میدهد که باید خطر یاس و ناامیدی میان جوانان را جدی گرفت و اعتقاد دارد که مسئولین باید به سرعت نسبت به این نگرانی، با حساسیت و جدیت وارد صحنه شوند.
شفیعی تصریح میکند: «نگرانی از خطر رسوخ یاس و نا امیدی درمیان جوانان ایرانی از آنجا اهمیت مییابد که این مشکل منجر به بروز خسارات مادی و معنوی بسیار فراتر از تصور یعنی اتلاف سرمایه های انسانی در جامعه خواهد شد».
وی در ادامه می گوید: «به اعتقاد ما تنها را تقویت روحیه امید در جوانان، ایجاد این اطمینان در آنها است که کشور بر اساس برنامههای مدون شده در چه مسیری، با چه سرعتی و با استفاده از چه منابعی قرار است حرکت کند و نقش و کارکرد نسل جدید کشور در این فرایند چگونه تعریف شدهاست. تاکید میکنیم که تضمین «ایران توسعه یافته» بر اساس الگوهای اسلامی بزرگترین خواسته جوانان است».
میثم نیکفر دبیر کل تشکل در حال تاسیس تشکل جامعه جوانان متحد اسلامی می گوید: «متاسفانه بزرگترین نگرانی جوانان، به عبارتی دغدغه جوان امروز ایرانی که سالهاست شناخته شده است سه گانه ازدواج، مسکن، اشتغال مهمترین دغدغهای است که جوان امروز با آن دست به گریبان است. و از این بین میتوان اشتغال را بعنوان مهمترین و اصلیترین نگرانی جوانان بیان کرده که میتواند عامل مهمی برای حل دیگر مشکلات جوان امروزی باشد. که بحمدا... اقدامات خوبی در سالهای اخیر بخصوص در دولت فعلی انجام شده است که اگر با برنامهریزی و تنظیم پیش برود،میتوان امیدوار بود که روند اشتغال زایی با توجه به تقاضا شتاب صعودی بگیرد».
درجامعه امروز ایران نسبت جوانان و سیاست را چگونه قابل ارزیابی است؟
در این خصوص میثم نیکفر اعتقاد دارد: «در جامعه امروزی متاسفانه دغدغهای که در بین سیاسیون وجود دارد، شکاف بین نسل بنیانگذار انقلاب و پیش کسوتان تحزب اسلامی و نسلهای بعدی انقلاب است. بدین معنی که جوانان باید با دانشاندوزی و کسب تجربه و آموزش از پیشکسوتان سیاست و استفاده از اطلاعات آنان خود را جهت اداره کشور و مدیریت امور آماده نمایند و معلمان خوبی برای نسل های بعد از خود باشند و پیرو رهنمود مقام معظم رهبری مبنی بر نخبهپروری سیاسی جوانان و جنبش علمی و نرمافزاری، جامعه جوانان متحد تمامی تلاشهای خود را جهت آماده نمودن بسترهای انجام خواهد داد».
محمد جعفر ایرانی تاکید میکند: «در ایران هیچوقت سیاست به صورت متدولوژی درست و صحیحی پایهگذاری و شکل نیافت و استمرار پیدا نکرده است اگر سیاستورزی در کشور در مسیر پویا و مستمر و منطقی شکل یابد و اثر تاثیرگذاری و قدرت سیاسی جریانات سیاسی و شکل منسجم آن بصورت تحزب ایجاد شود، ریسکپذیری و خطرات آنرا معین و محدودتر میکند».
ایرانی ادامه میدهد: «با تحقق مقدمات لازم برای فعالیت سیاسی، جوان نیز میتواند با نگرش و بالانس خطرات احتمالی آن به این عرصه وارد شود. هرگاه حضور در عالم سیاست همواره یک طرف را برحق و دیگری را مطرود و منفور و ضدنظام و انقلاب تصور نماییم و تقسیم کنیم عرصه را محدود و خطرات و آسیب آنرا بیشتر نمودهایم و بدین دلیل حضور فعالانه و آرامانگرایانه جوان را با بدنه سیاست و احزاب به حداقل میرسانیم. سیر تاریخی سیاستورزی و تحزب در ایران و صد ساله اخیر از مصادیق این وضعیت میباشد».
این عضو مجمع نیروهای خط امام میافزاید: «در کشورهای جهان سوم در عالم سیاست و سایر موارد هیچگاه سنجشها و رقابتها دارای سطوح و حد واسط و حداقل و حداکثر نیست یعنی در یک نگاه دیگر نسبتی یا کف است یا سقف یا صفر یا صد در صورتی که افراد چونکه از پیچیدگیهای مختلفی برخوردارند تصمیمات و نظراتشان نیز میتواند در قالب سیاست اینچنین باشد یعنی میتوان موضعی را نسبی و خلاف موضع را مجددا نسبی تخمین زد و به همین دلیل راه را برای ادامه و استمرار سیاست ورزی جوان و اتصال به بدنه احزاب وصل نمود در صورتی که یا صفر یا صد رقم زدن حرکت یک عنصر سیاسی یا اجتماعی در مسیر انسداد و دگماتیسم قدم نهادهایم».
مجید صالحی رئیس کانون جوانان حزب کارگزاران سازندگی، درباره نسبت جوانان و سیاست در ایران معتقد است که بدلیل فضای سیاستزده جامعه ایران جوانان از سیاست اجتناب میورزند زیرا که جوان این دهه بیش از پیش طعم ناخوشایند سیاست پیشگی را چشیده است و حاضر نیست تجربه تلخ مشارکت سیاسی دراین چند ساله اخیر را مجدداً تکرار نماید و هزینه غیرمتعارف و شکننده فعالیت سیاسی را پرداخت نماید.
اما او درنگاهی امیدوارانه میگوید: «البته مشارکت سیاسی جوانان میتواند تحرک را در جامعه سیاسی تزریق نماید و ناخودآگاه جامعه ایران را نسبت به مسائل سیاسی و مشارکت سیاسی در آحاد جامعه تقویت کند».
صالحی میافزاید: «بر این مبنا میبایست حق مشارکت سیاسی را در جوانان با هدف تاثیرگذاری آگاهانه در سرنوشت و آینده خویش تقویت نمود و فرصت ابراز و اظهار فعالیت سیاسی جوانان در بطن جامعه سیاسی کشور ایجاد کرد و از هرگونه سنگاندازی و تنگنظری در این خصوص نیز پرهیز کرد چرا که حضور جوانان در عرصه سیاست نیز بر مبنای حس جوانی جوانان در این عرصه میباشد و تعجیل، مصلحتسنجی و دریک مجمل،«خامی کردن» در این عرصه نیز حق بلامنازعه فعالیت سیاسی جوانان است».
این عضو حزب کارگزاران سازندگی در ادامه تصریح میکند: «با توانمندسازی و آموزش سیاسی و تقویت دانش سیاسی در جوانان میتوان از فعالیتهای سیاسی برگرفته از احساس جوانی به نوعی فرهیختگی سیاسی دست یافت که اگر چنین شود میتوان بهروزی را برای جامعه جوان سیاسی انتظار داشت».
او خاطرنشان میکند: «لازمه فعالیت سیاسی جوانان، نوعی رضایتمندی از زندگی اجتماعی است تا جوان فارغ از مسائل و مشکلات روزمره زندگی و معیشت با خصلتهای جوانی به عنوان راهی نو با اندیشهای نو سبب تحول در عرصه سیاست گردد».
جالب است که فعالان سیاسی جوان، با سلایق مختلف در مواردی اشتراک نظر دارند، جملگی آنها تاکید دارند که برای استفاده بهینه از انرژی عظیم نسل جوان باید برنامهریزی کرد، به شعارها نباید اکتفا کرد و به جای نگاه سطحی، با راهحلهای علمی برای حل مشکلات جوانان وارد عرصه شد.
در اینباره همه مسئولیت دارند مخصوصاً آنها که شعار «جوانگرایی» و «درک مسائل جوانان» را هر روز و هر روز تکرار میکنند. باید دید که سرانجام چه زمانی برای چارهجویی مسائل جوانان از مسیر درستش اقدام میشود.