فقرا با حذف یارانه فقیر‌تر می‌شوند

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: یک اقتصاددان تاکید کرد: «با وجودی که این دولت عنوان می‌کند که از عدالت اجتماعی کوتاه نمی‌آید؛ اما تند‌ترین گزینه از برنامه تعدیل ساختاری یعنی حذف یارانه‌ها را با عنوان تحول اقتصادی در دستور کار قرار داده است؛ یعنی تعدیل ساختاری برنامه راست افراطی در مقیاس جهانی».

به گزارش سرویس اقتصاد و صنعت آفتاب به نقل از ایسنا، فرشاد مومنی درنشست انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران که در دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد خاطرنشان کرد: «بانک جهانی در سال 2004 کتابی منتشرکرد که در آن تصریح شده بود که با وجودی که حجم یارانه‌ها در ظاهر با مفاهیم عدالت‌خواهانه است اما بنابر محاسبات اقتصادی ایران میزان رفاه از دست رفته طبقات فقیر دو برابر میزان رفاه از دست رفته طبقات مرفه می‌شود».

مومنی توضیح داد:‌ «با وجودی که گروه‌های پردرآمد در صورت حذف یارانه‌ها رفاهی را از دست می‌دهند، اما از اجرای این سیاست حمایت می‌کنند؛ چرا که حذف یارانه‌ها منشاء موج‌های بزرگ تورمی است که این موضوع باعث ثروتمندتر شدن خارق العاده ثروتمندان می‌شود، بنابراین آنها رفاه اندکی را از دست می‌دهند اما ارزش‌ دارایی‌هایشان بر اثر این تورم افزایش می‌یابد. ولی فقرا به دلیل نداشتن دارایی‌های ثابت تنها گرفتار تورم می‌شوند».

این اقتصاددان با بیان اینکه تورم ظالمانه‌ترین مالیاتی است که دولت‌ها از فقرا می‌گیرند و در اختیار اغنیا قرار می‌دهند، بر لزوم استفاده از تجربیات دولت‌های قبلی تاکیدکرد و گفت: «دوستان فکر می‌کنند تجربیات برای اشخاص است اما نباید یادمان برود که این مردم برای کسب این تجربیات هزینه دادند».

وی با بیان اینکه وضعیت فضای کسب و کار در سه سال گذشته در موقعیت جهانی 23 رتبه تنزل کرده است گفت: «بر این اساس با نامساعد شدن این فضا گرایش‌ها به سرمایه گذاری مولد کاهش پیدا کرده و فعالیت‌های سوداگری و واسطه‌گری موتور اصلی ارزش افزوده در اقتصاد می‌شود. از این رو این سوال مطرح است که آیا از طریق دلالی‌گری و ضربه زدن به بنیادهای تولید می‌توان عدالت اجتماعی را برقرار کرد».

مومنی این سوال را مطرح کرد که در شرایطی که فساد مالی افزایش پیدا کند چگونه می توان انتظار داشت که جامعه به سمت عدالت اجتماعی نزدیک شود؟

این استاد دانشگاه با تاکید بر لزوم شناخت جهان آینده گفت: «جهان آینده به عنوان عصر دانایی معرفی می‌شود انقلاب دانایی همچون هر انقلاب دیگری همه وجوه حیات جمعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و برندگان و بازندگانی دارد اگر نتوان به موقع اقتضائات این تحول مهم را شناسایی کرد در معرض پرداخت هزینه‌هایی فراتر از چیزهایی که دوره قاجاریه به این کشور متحمل شد، می‌شویم».

مومنی ادامه داد: «در صورت شناخت انقلاب جهانی و مشخص کردن نسبت خود با آن می‌توان از فرصت‌های آن استفاده کرد؛ چرا که ایران از لحاظ ظرفیت‌های سرمایه انسانی در مساعدترین شرایط تاریخی خود به سر می برد که در صورت استفاده درست از سرمایه‌ها می توان چشم انداز روشن‌تری را برای این کشور ترسیم کرد».

این اقتصاددان با بیان این که بسیاری از چیزهایی که فکر می‌کنیم در زمره یارانه قرار دارد یارانه نیست، گفت: «این‌که قیمت کالایی در کشور ما به یک میزان و در کشوری دیگر متفاوت باشد تفاوت این قیمت به معنای دادن یارانه نیست. اگر دولتی چنین اشتباهی را در مورد مفهوم یارانه بکند خود را به دست خود در توهم اینکه با حذف یارانه‌ها می‌تواند درآمد خارق‌العاده‌ای کسب کند قرار داده است. مطمئنا در این صورت پیش از آنکه ملت از روند جهشی قیمت‌ها شگفت زنده شود خود این دولت خجل‌زده می‌شود».

این اقتصاددان در ادامه تاکید کرد: «مساله پرداختن یارانه‌ها ابزار سیاستی است که این ابزارها به خودی خود حسن و قبح ذاتی ندارند و باید آن را برحسب آنکه چه کسانی با چه هدفی و تحت چه شرایطی و چگونه می‌خواهند آن را پرداخت کنند داوری کرد».

وی با تاکید بر اینکه پرداخت یارانه‌ها در ذات، منشاء عقب ماندگی نیست گفت: «بانک مرکزی که به دنبال حذف یارانه‌ها بود در مواجهه با بحران‌های حاد کشورهای توسعه یافته تاکید کرد که برای حذف یارانه‌ها باید زمان مناسب در نظر گیرند و مواردی همچون اینکه دولت از لحاظ سیاسی محبوبیت داشته، رشد اقتصادی آن کشور در بالاترین سطح و تورم در پایین‌ترین سطح و نظام تامین اجتماعی در بهترین موقعیت باشد در این صورت می‌توان به صورت تدریجی یارانه‌ها را حذف کرد اما اکنون وضعیت این‌گونه نیست».

وی با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه در اجرای طرح تحول اقتصادی عجله نکنیم، گفت: ‌«تاکید ایشان و همچنین کارشناسان اقتصادی نشان می‌دهد که این مساله یک مساله خطیر و حساسی است و نباید در آن عجله شود ولی اینکه عنوان می‌شود دولت‌های قبلی شجاعت چنین کاری را نداشتند و ما این شجاعت را داریم مفهوم ندارد؛ چرا که در بحث علم شجاعت مطرح نیست بلکه دانایی مطرح است چرا که ساحت علم ساحت استدلال ، منطق و عقل سلیم است و نه شجاعت است».

این اقتصاددان در رابطه با تک رقمی شدن نرخ بیکاری و با بیان این عقیده که براساس متغیرهای اقتصادی ایران وضعیت بیکاری بدتر شده است، گفت: «هنگامی که عنوان شد نرخ بیکاری یک رقمی شده است بنده شگفت‌زده شدم بر این اساس با مطالعات و در نظر گرفتن پنج متغیر کنترلی، مطرح کردم که بدون استثنا وضع بیکاری بدتر شده است. از سوی دیگر شاهدیم که در حال حاضر ستاد حل و فصل بنگاه‌های بحران زده تشکیل شده است از این رو اگر نرخ بیکاری تک رقمی شده و ما در آستانه اشتغال کامل قرار داریم تشکیل چنین ستادی برای چیست؟».

مومنی با اشاره به بحث سهام عدالت گفت: «هنگامی که دولت بحث سهام عدالت را مطرح کرد ما در این زمینه انتقاداتی را عنوان کردیم و با وجودی که به انتقادات ما توجه نشد و همچنان آنها مصر به اجرای این طرح هستند اما شاهد بودیم که در سال گذشته سازمان خصوصی سازی که مجری طرح سهام عدالت است مطالعاتی را تحت عنوان آسیب شناسی طرح سهام عدالت انجام داد که در این مطالعه عنوان شد این سیاست منجر به بهبود وضع عدالت در جامعه نمی‌شود و اشکالات آن کشور را با 27 چالش جدی روبه رو کرده است».

وی در ادامه در رابطه با طرح تحول اقتصادی تاکید کرد: «در حال حاضر مجلس کمیسیون ویژه ای را در این زمینه اختصاص داده است و در تلاش است دولت را ملزم کند تا هر کاری را که در این زمینه قرار است انجام دهد به قانون ملزم باشد که این موضوع نگرانی‌ها را تا حدود زیادی برطرف می‌کند».

این استاد دانشگاه در رابطه با وظایف مردم و دانشگاهیان در رابطه با طرح تحول اقتصادی در این زمینه گفت: «وقتی قرار است تصمیمی که همه ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد گرفته شود رسالت و مسوولیت دانشگاهیان زیاد است از این رو بزرگترین خدمت شما دعوت از مجریان و طرفداران این سیاست است تا منطق‌های چنین کاری را با ضوابط و معیارهای علمی در حضور افرادی که جور دیگری در این زمینه فکر می‌کنند مطرح کنند این خدمت شما قابل مقایسه با هیچ نهاد دیگری نیست؛ چرا که هر چقدر زوایای تاریک این مساله روشن شود دولت و ملت سود می‌برند و دانشگاه زندگی و طراوت را تجربه و می‌تواند به چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای برای کشور برسد».