آفتابنیوز : 
امروزه يوري سوكولوف، معاون مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي تاييد ميكند كه "درباره هيچ ليست انحصاري صنعت هستهاي جاي سوالي نيست"، اما كاملا محرز است كه فردا اين سوال مطرح خواهد بود. بيدليل نبود كه محمد البرادعي، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي ايده "مصالح هستهاي در صورتي پاكسازي شده" را براي محدود ساختن تعداد كشورهايي كه فنآوريهاي هستهيي را توسعه ميدهند، مطرح كرد. بيدليل نبود كه تمام طول سال، متخصصين بر سر اين پيشنهاد بحث ميكردند و البته بيخود هم نبود كه امسال همه براي شركت در كنفرانس بينالمللي "روشهاي چندجانبه فنآوري و سازماندهي چرخه سوخت هستهاي به منظور تحكيم نظام عدم گسترش سلاح هستهاي"، 25-27 تيرماه سال جاري در مسكو گرد هم آمدند. اين چنين گامهاي استواري در راه دستيابي به اهدافي جدي برداشته ميشوند.
بسياري از ناقدان صنعت انرژي هستهاي ميگويند كه اين ايده به اين منظور طرح شده است كه برخي كشورها را به "زبالهدان" تبديل كنند، كشوري كه زبالههاي هستهاي از سراسر جهان را به آن جا خواهند برد. البته منظور از زبالهدان، مركز نگهداري سوخت مصرف شده هستهاي است كه حاصل عاليترين فنآوريهاست، اين مطلب را "الكساندر روميانتسف"، رئيس آژانس فدرال انرژي اتمي روسيه ميگويد. در حقيقت اين ايدهاي عاقلانه و برنامهريزي شده است و آژانس بينالمللي انرژي اتمي با روش آزمون و طرح نقطه نظري متعادل به سوي متحقق ساختن آن گام بر مي دارد. وي از اين بابت اطمينان خاطر دارد.
روميانتسف طرفدار اين عقيده است كه كشورهايي كه ميخواهند مشكلات انرژي خود را از طريق انرژي اتمي حل كنند، اصلا احتياجي ندارند كه صنعت انرژي خود را ايجاد كنند كه هم از لحاظ زيست محيطي خطرناك است و هم هزينههاي بسيار بالايي دارد. آنها ميتوانند از خدمات و تجربه ساير كشورهايي استفاده كنند كه داراي چرخه هستهاي هستند و از اين طريق تنها محصول نهايي را دريافت كنند: "الكتريسيته اتمي". با اين كار ريشههاي خطر "جنگ آفرينانه" انرژي اتمي نابود ميشود و استفاده صلحآميز آن به طور گستردهاي مورد دسترس خواهد بود.
علاوه بر اين، بشريت از اين طريق از فكر آزاردهنده امكان قرارگرفتن فنآوريهاي "حساس" در دست تروريستها و اسرار برنامههاي هستهيي برخي كشورها آسوده ميشود.
به محض اين كه اين طرح آژانس بينالمللي انرژي اتمي در جهان مورد حمايت قرار بگيرد، لازم خواهد بود تا درباره اين مسالهي مهم تصميم گرفت كه انبارهاي بينالمللي سوخت هستهاي كجا قرار خواهند گرفت. روميانتسف معتقد است كه "روسيه براي اين كار مناسب است، چراكه تمامي مواد و موضوعات هستهاي در اين كشور از داراييهاي دولت محسوب ميشوند. اين بدان معني است كه دولت به عنوان مالك آن ميتواند تحويل سوخت هستهاي و بازگرداندن آن را براي بازيافت ضمانت كند.
روميانتسف ميگويد زماني كه ما درباره اين مساله با آمريكاييها و فرانسويها بحث و مذاكره ميكرديم، آنها گفتند كه نميتوانند دراين باره چنين ضمانتي بدهند، چراكه صنايع اتميشان در بخشهاي خصوصي متمركز است كه دولت نميتواند در كار آنان مداخله كند.
روسيه، از ابرقدرتهاي "باشگاه هستهاي" كه داراي نيم قرن تجربه است و داراي صنعت قوي انرژي اتمي مي باشد، اين را كتمان نميكند كه ميتواند در ساخت و ساز انبارهاي بينالمللي هستهاي شركت كند. به هر حال ولاديمر پوتين، رييس جمهور روسيه در زمان حضورش در كراسنويارسك (سيبري شرقي)، اظهار داشت كه وي مشكلي را در راستاي انتقال سوخت هستهاي مصرف شده به كشور نميبيند. وي اشاره داشت: "اگر اين كار را بدون عقبنشيني از فنآوريها انجام داد و اگر سود آن را روانه حل مشكلات زيست محيطي كرد، مخصوصا در ارتباط با آلودگيهاي هستهاي، در اين صورت اين تصميم مستدل و صحيح است." منظور وي از اين تصميم، قانون تصويب شده در مجلس دوماي روسيه در سال 2001 ميلادي بود كه طبق آن وارد ساختن ضايعات سوخت هستهاي از جمله از كشورهاي خارجي به روسيه، به منظور بهرهبرداري، بازيافت و نگهداري آن مجاز ميشود.
عظيمترين مركز نگهداري ضايعات سوخت هستهاي در ژلزنوگورسك واقع در سيبري در محدوده مجتمع شيميايي قرار گرقته است كه در اين مجتمع در زمان رقابت در زمينه سلاح هستهاي، پلوتونيوم ويژه سلاح توليد ميشد.
سوخت رآكتورهاي آبي كه تحت اشعه قرار گرفتهاند براي نگهداري به اين مجتمع آورده ميشوند كه اين رآكتورها نه تنها در نيروگاههاي اتمي روسيه، بلكه در نيروگاههاي كشورهاي بلغارستان، مجارستان و اوكراين نيز وجود دارند.
همين مجتمع شيميايي است كه براي نگهداري از ضايعات سوخت هستهاي در نظر گرفته شده است، البته اگر روسيه حق ساخت آن را دريافت كند. آژانس بينالمللي انرژي اتمي به منظور بالا بردن محافظت از مركز نگهداري و نيز محافظت از آن در برابر تروريستها، معتقد است كه در صورت امكان اين مركز بايد در يك محل متمركز باشد.
طبق اظهارات روميانتسف، اين مجتمع هم اكنون توان پذيرش هشت تن ضايعات سوخت هستهاي را داراست و در حال حاضر به منظور افزايش ظرفيت آن بازسازي ميشود. متخصصين معتقدند كه در اين محل ميتوان چند ده هزار تن ضايعات سوخت هستهاي را از سراسر جهان نگهداري كرد. اين كار براي خزانه روسيه درآمد قابل توجهي را به همراه خواهد داشت، يعني يك ميليون دلار به ازاي هر تن ضايعات سوخت هستهاي كه البته 25 درصد از سود آن صرف رفع مشكلات زيست محيطي ژلزنوگورسك خواهد شد.