ماجرای غم‌انگیز جنگل‌های زاگرس/ چرا روستاییان به قطع درختان روی آورده‌اند؟
رویشگاه زاگرس از شهرستان پیرانشهر در آذربایجان غربی شروع می‌شود و تا حوالی فیروزآباد در فارس امتداد می‌یابد تا منطقه‌ای با طول ۱۳۰۰ و عرض ۲۰۰ کیلومتر از خاک ایران را به خود اختصاص دهد.۶ میلیون هکتار مساحت جنگل‌های زاگرس است و ۲ هزار و ۳۷۲ گونه گیاهی شناسایی‌شده، ۶۱ گونه پستاندار، ۲۷ گونه ماهی، ۱۶۷ گونه پرنده و ۳۷ گونه خزنده در جنگل‌های زاگرس زیست می‌کنند.
همچنین ۱۸۰ گونه درختی و درختچه‌ای، بیش از ۲۵ گونه جنگلی و مرتعی، ۷۰ درصد عشایر و ۵۰ درصد واحد دامی کشور در منطقه زاگرس قرار دارد تا این اکوسیستم به‌عنوان یک منطقه استراتژیک در کشور مطرح باشد، متوسط بارش در جنگل‌های زاگرس حدود ۸۰۰ میلی‌متر در سال است و بیش از ۵۰ درصد آب کشور را تأمین می‌کند. این عرصه جنگلی ۴۰ درصد جنگل‌های ایران را شامل می‌شود.
فارس، لرستان و خوزستان در بین ۱۱ استان زاگرس‌نشین رتبه‌های اول تا سوم وسعت رویشگاه‌های جنگلی و درختی را به خود اختصاص داده‌است و بلوط با پوشش حدود ۷۰ درصد بخش اعظم گونه‌های جنگلی زاگرس را تشکیل می‌دهد، جنگل‌های زاگرس در سال‌های اخیر به دلایلی مانند عدم زادآوری، خشک‌سالی و نفوذ ریزگرد‌ها دچار ضعف فیزیولوژیک شده و علاوه بر آن آتش‌سوزی‌های ادامه‌دار در فصل گرما و آفات خشکیدگی درختان بلوط را رقم زده‌است.
در استان لرستان ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار مرتع و جنگل وجود دارد که از این میزان یک میلیون و ۲۰۰ هزارهکتار وسعت جنگل‌های بلوط است که در سال‌های اخیر شاهد بیشترین میزان تخریب این جنگل‌های ارزشمند به دلایل مختلفی ازجمله آتش‌سوزی، چرای بی رویه، بیماری‌ها و آفات، خشکسالی‌ها، بریدن و اجرای طرح‌های توسعه‌ای و عمرانی بوده‌ایم و چنانچه برنامه‌های موثر و مناسبی در راستای احیاء و مراقبت از آن‌ها صورت نگیرد در سال‌های آتی با خطر از بین رفتن این جنگل‌ها در حجم وسیع و جبران ناپذیر مواجه خواهیم شد.
جای گرفتن ۱۱ استان کشور در دل رویشگاه زاگرس
مظفر افشار پدر بلوط ایران اظهار داشت: ۱۱ استان کشور رویشگاه زاگرس را در خود جای داده‌است و رودخانه‌های کارون، کرخه، زاینده‌رود، رود‌های دز، سیمره و کشکان نیز از این رویشگاه سرچشمه می‌گیرد.
وی دوسوم ۴۵ درصد رویشگاه زاگرس را مختص به بلوط اعلام کرد و افزود: اگر جنگل‌های بلوط تخریب شود سفره‌های آب زیرزمینی در زاگرس از بین می‌رود و سکونت در زاگرس محال می‌شود.
پدر بلوط ایران به راهکار‌های احیای بلوطستان زاگرس اشاره و تصریح کرد: مدیریت کلان کشور باید برای حفظ این اکوسیستم غنی پای کاربیایند، زیرا یکی از عوامل تخریب این رویشگاه چرای بی‌رویه دام است.
افشار گفت: بلوط پس ازبارش برف از زیر خاک جوانه می‌زند، اما ورود دام مانع رشد این گونه گیاهی می‌شود و باید با تغییرات اساسی دامداری سنتی با حمایت دولت به صنعتی تبدیل شود.
وی عنوان کرد: ادارات منابع طبیعی و محیط‌زیست دررأس حفاظت از جنگل‌های بلوط قرار دارند و علی‌رغم نقش این ادارات درختی با قدمت ۸۰۰ سال برای چند گونی زغال در روستا‌های لرستان قطع می‌شود و باید نفت و گاز را به قیمت ارزان در اختیار روستاییان قرار داد.
افشار بیان کرد: کرایه حمل یک بشکه نفت در برخی روستا‌های لرستان تا همین چند ماه اخیر ۱۲ هزار تومان بود که افزایش سرسام آور قیمت آن باعث شده تا روستاییان برای سوخت به قطع درختان روی آورند.
آسیب دیدگی جنگل‌های بلوط زاگرس
مجید توکلی عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان نیز اظهار داشت: جنگل‌های لرستان جزیی از جنگل‌های زاگرس است که این جنگل‌ها نیز به‌عنوان جنگل‌های حفاظتی تعریف شده و کارکرد اکوسیستمی دارد.
وی به نقش جنگل‌های زاگرس در پیشگیری از وقوع سیل‌های احتمالی، حاصلخیزی خاک، جلوگیری از فرسایش خاک و ایجاد تنوع زیستی اشارهکرد و افزود: چوب درختان این منطقه و سایر محصولات فرعی با توجه به نقش حفاظتی‌ای که جنگل‌های زاگرس دارد، ارزش بهره‌برداری و اقتصادی را ندارد.
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان بیان کرد: جنگل‌های زاگرس با توجه به نقش زیست‌بومی که برای محیط دارند، از ارزش بیولوژیک فوق‌العاده‌ای هم برخوردار است و اصلاً به جنبه بهره‌وری اقتصادی برای این جنگل‌ها نباید نگریست بلکه باید جنگل‌های زاگرس را حفاظت کرد.
توکلی تأکید کرد: معیشت بخشی از مردم منطقه رویشی زاگرس مانند جمع‌آوری گیاهان دارویی و خوراکی، برداشت قارچ، زراعت در عرصه‌های جنگلی یا مرتعی، دامداری و تولید زغال تا حدودی وابسته به جنگل‌ها شده و همین عامل آینده این زیست‌بوم را در وضعیت مبهمی قرار داده‌است. جنگل‌های زاگرس جنگل‌هایی آسیب‌دیده است و با توجه به خشکسالیهای مداوم، طغیان آفات، تنش‌های مختلف محیطی و اقلیمی نمی‌توان از این جنگل‌ها به کسب درآمد رسید.
لزوم حفظ تک تک درختان ارزشمند بلوط
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان گفت: نقش اکولوژیک جنگل‌های زاگرس برای ما ناشناخته است و به‌همین دلیل اغلب به جنبه‌های درآمدزایی از این جنگل‌ها تمرکز می‌شود، در حالی که با توجه به شرایط موجود باید تک‌تک درختان را حفظ کرد.
وی تصریح کرد: چرای بی‌رویه دام و رمه‌گردانی در جنگل‌های زاگرس سبب تخریب پوشش گیاهی و از بین رفتن بذر‌های بلوط شده‌است و باید معیشت مردم را به مشاغل جایگزین سوق داد تا اقتصاد مردم این منطقه محدود به درختان جنگلی و گیاهان مرتعی زاگرس نباشد.
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان گفت: باید با اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی نسبت به مشارکت مردم در حفاظت و احیای جنگل‌های زاگرس اقدام کرد، زیرا با توجه به تخریب فزاینده در این منطقه نمی‌توان چشم‌انداز روشنی برای جنگل‌های زاگرس متصور شد.
توکلی با اشاره به آفات جنگل‌های زاگرس، افزود: آفاتی مانند برگ‌خوارها، چوب‌خوار‌ها و بیماری‌های قارچی هر ساله خسارات بالایی به این عرصه جنگلی وارد کرده‌است و زاگرس دیگر توان تحمل این آفات و بیماری‌ها را ندارد.
وی با ذکر این هشدار که حدود ۳۰ گونه مختلف آفت پروانه برگ‌خوار و ۱۵ سوسک چوب‌خوار مهم در جنگل‌های زاگرس وجود دارد، اعلام کرد: جمعیت حشرات و آفات در این عرصه افزایش یافته است، به‌گونه‌ای که در حال تغذیه از درختان هستند و خشکیدگی جنگل را رقم زده‌است.
افزایش بهره‌برداری از چوب درختان بلوط زاگرس
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان، عنوان کرد: بهره‌برداری از چوب درختان زاگرس طی چند سال اخیر در حال افزایش است و این چوب‌ها به‌صورت قاچاق به‌صورت صنایع چوبی به شمال و یا سایر نقاط کشور ارسال می‌شود.
توکلی بیان کرد: جنگل‌های هیرکانی در شمال کشور در طرح استراحت پنج ساله اجازه هیچ‌گونه بهره‌برداری را ندارد و صاحبان صنایع چوب بخشی از خوراک خود را از استان‌های غرب کشور به‌صورت قاچاق تهیه می‌کنند.
وی افزود: اداره منابع طبیعی با تمام توان با هرگونه قاچاق چوب مقابله می‌کند، اما تعداد بهره‌برداران در حال افزایش است و باید امکانات و نیرو‌های بیشتری را برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس مهیا کرد.
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان به لزوم حفظ تعادل زیستی در اکوسیستم زاگرس تأکید و تصریح کرد: احیای جنگل‌های این منطقه در دستور کار است، اما باید کاشت درختان در زاگرس متناسب با شرایط محیط باشد تا با صرف هزینه‌های گزاف به فنا نرود.
توکلی بیان کرد: یکی از معضلات پیش روی احیای جنگل‌های زاگرس وجود دام در این عرصه است، به‌طوری‌که بذر‌ها و نهال‌های کاشته‌شده در همان مراحل اولیه رشد توسط دام‌ها از بین می‌رود.
درختان ارزشمند بلوط مامن هزاران موجود زنده
عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان، عنوان کرد: درختان زاگرس محل پناه هزاران موجود زنده است و نباید به‌صرف برداشت چند محصول فرعی و یا آتش‌سوزی‌ها این زیست‌بوم ارزشمند را با تهدید بیشتر مواجه کرد.
احسان سهرابی رئیس اداره جنگل‌داری و جنگل‌کاری منابع طبیعی لرستان نیز با بیان اینکه ناحیه رویشی زاگرس وسیع‌ترین رویشگاه گونه‌های مختلف بلوط محسوب می‌شود، اظهار داشت: این ناحیه حدود ۶ میلیون هکتاروسعت دارد که از شمال غربی کشور واقع دراستان آذربایجان غربی شروع شده و با جهت شمال غربی جنوب شرقی به استان فارس می‌رسد و ۱۱ استان کشور را در برمی گیرد.
وی افزود: بیشترین مساحت این ناحیه رویشی به ترتیب مربوط به دو استان فارس و لرستان است که ۴۰ درصد جنگل‌های ایران را شامل می‌شود، حدود ۲۰ درصد خاک ایران را در بر می‌گیرد و بیش از ۴۰ درصد آب مورد نیاز کشور از این ناحیه رویشی تولید می‌شود و ازاین نظر مهمترین ناحیه رویشی یک کشور به حساب می‌آید.
تخریب و بهره‌برداری بی‌رویه از جنگل‌های بلوط زاگرس
رئیس اداره جنگل‌داری و جنگل‌کاری منابع طبیعی لرستان با اشاره به اینکه گونه غالب ناحیه رویشی زاگرس بلوط ایرانی است، عنوان کرد: گونه‌های همراه آن نیز شامل کیکم، زالزالک، افرا، گلابی وحشی، بنه و زبان گنجشک می‌باشد. جوامع بلوط در ارتفاع ۶۵۰ تا ۲۴۰۰ متر از سطح دریا رشد می‌کنند و فرم غالب جنگل‌ها متاسفانه شاخه زاد می‌باشد که نشان از تخریب و بهره‌برداری بی رویه از این ناحیه است.
سهرابی با بیان اینکه در طول دهه‌های اخیر ناحیه رویشی زاگرس تحت تاثیر عوامل مختلفی دچار تنش گردیده و ضربات جبران ناپذیری بر پیکره نحیف آن وارد شده است، گفت: یکی ازمهمترین آن‌ها پدیده شوم زوال بلوط و یا همان خشکیدگی بلوط است که سطح بسیار زیادی از جنگل‌های زاگرس مخصوصاً دراستان‌های گیلان و لرستان را تحت تاثیر خود قرار داد به گونه‌ای که فقط در استان لرستان بیش از ۵۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های بلوط دچار خشکیدگی و یا در معرض خشکیدگی قرار گرفت.در سال‌های پربارشی مثل ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ میزان پدیده زوال بلوط و خشکیدگی به شدت متوقف شد، اما با ادامه روند کاهش بارندگی در سال گذشته باز هم سر و کله زوال بلوط و خشکیدگی در این ناحیه پیدا شده است.
رئیس اداره جنگل‌داری و جنگل‌کاری منابع طبیعی لرستان خاطرنشان کرد: در حال حاضر علاوه بر پدیده زوال بلوط، عوامل دیگری بقاء و حیات آن را تهدید می‌کنند که شامل بالا بودن جمعیت جنگل نشینان، بروز آتش سوزی‌های مکرر در فصل گرم سال، زغال گیری توسط سوداگران، قطع درختان برای تهیه سوخت، تبدیل اراضی جنگلی به کشاورزی، چرای دام مازاد در جنگل‌ها و وجود زباله‌ها و پسماند‌ها در اراضی جنگلی است.
ممنوعیت بهره‌برداری چوب از جنگل‌های شمال و تهدید بلوط‌های زاگرس
وی با اشاره به یکی دیگر ازعوامل اصلی تهدید جنگل‌های زاگرس پس از ممنوعیت بهره‌برداری چوب در شمال کشور، اظهارداشت: این امر سوداگران را به سمت جنگل‌های زاگرس سوق داد و باعث شد اقدام به قطع درختان ناحیه رویشی زاگرس به منظور تامین نیاز کارخانجات تولید کاغذ و صنایع چوبی کنند.
وی افزود: در این خصوص اقدامات نسبتا خوبی از جانب اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان صورت گرفته و سامانه‌ای تحت عنوان سامانه چوب در سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری کشور طراحی شده که به موجب آن هرگونه حمل چوب در کشور حتی چوب‌های حاصل از استخراج در باغ‌های شخصی هم نیاز به درج اطلاعات آن در سامانه مذکور و صدور مجوز حمل چوب توسط منابع طبیعی است.
رئیس اداره جنگل‌داری و جنگل‌کاری منابع طبیعی لرستان عنوان کرد: برای این کار ناحیه اجرایی دقیق این طرح تمامی پاسگاه‌های انتظامی موظف به همکاری هستند که از هرگونه حمل چوب بدون مجوز ممانعت به عمل می‌آورند و خوشبختانه با اجرای این طرح تا حدود زیادی از قاچاق چوب جلوگیری شده است.
وی با اشاره به وسعت هزار و ۲۱۷ هکتاری جنگل‌های بلوط در لرستان، اظهار داشت: افزایش سطح جنگل‌های بلوط در قالب جنگل کاری انجام می‌شود که در استان لرستان از دو محل اعتبارات ملی و اعتبارات استانی طرح‌هایی تعریف و برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس به اجرا می‌رسد.
جنگل‌های ارزشمند بلوط با کمبود جنگلبان مواجه هستند
وی با بیان اینکه بخشی از ساختار اداری منابع طبیعی و آبخیزداری یگان حفاظت است، افزود: در این راستا هر بخشی از عرصه‌های جنگل‌های بلوط استان توسط یک نفر جنگلبان حفاظت و حراست می‌شود.
سهرابی با بیان اینکه در استان لرستان با کمبود جنگلبان مواجه هستیم و در مقایسه با استاندارد‌های موجود از میزان مناسبی برخوردار نیستیم، عنوان کرد: در حال حاضر هر ۴۰ تا ۵۰ هزار هکتار از عرصه‌های جنگلی استان توسط یک جنگلبان حفاظت می‌شود درحالی که نرم استاندارد هر ۵ تا ۱۰ هزار هکتار یک جنگلبان می‌باشد که استان لرستان فاصله بسیاری با این استاندارد‌ها دارد.
رئیس اداره جنگل‌داری و جنگل‌کاری منابع طبیعی لرستان با اشاره به کمبود نیرو در سازمان جنگل‌ها دراکثر شهر‌های کشور، بیان کرد: استان لرستان نسبت به استاندارد‌ها ۵ برابر در زمینه نیروی مورد نیاز جهت حفاظت ازعرصه‌های جنگلی از استاندارد‌ها عقب‌تر است.
وی با اشاره به اینکه تعهدات اداره جنگل‌ها درخصوص حفاظت و توسعه جنگل‌ها در چند زیربخش است، افزود: جنگل‌کاری که صورت می‌پذیرد تحت عنوان احیاء، توسعه و غنی‌سازی جنگل‌ها است که تعهدات امسال ما ۵۵۰ هکتار با برآورد ۴ میلیارد تومان اعتبار است که در مراحل مناقصه و انتخاب پیمانکار است.
سهرابی با اشاره به اجرای طرح‌های جنگل کاری در سطح ۲ هزار و ۲۰۰ هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی لرستان در سال گذشته، عنوان کرد: برای اجرای این سطح حدود ۶ میلیارد تومان از اعتبارات ملی و استانی هزینه شد.
جنگل کاری اقتصادی مشارکتی راهکاری برای افزایش وسعت عرصه‌های جنگلی
وی با اشاره به در حال اجرا بودن ۶۰۰ هکتار طرح جنگل کاری اقتصادی مشارکتی در سطح عرصه‌های جنگلی استان، تصریح کرد: در این طرح عرصه‌هایی از منابع ملی که نه جنگلی بوده و نه مرتعی، اما قابلیت کاشت را داشته باشند به صورت مشارکتی (۲۰ درصد سود برای منابع طبیعی و ۸۰ درصد برای فرد) واگذار شده و با درختان جنگلی اقتصادی کشت می‌شوند.
سهرابی با اشاره به کشت بادام کوهی، گردو و بادام شیرین در این عرصه‌ها توسط کشاورزان، عنوان کرد: این عرصه‌های ملی در راستای اجرای ماده ۳ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها در یک مدت زمان خاص به کشاورزان واگذارمی‌شوند، گفت: یکی دیگر از طرح‌های در حال اجرا در سطح استان در راستای حفاظت از جنگل‌های بلوط، طرح زراعت چوب است
وی با اشاره به اختصاص ۶۰۰ هکتار ازاراضی استان برای زراعت چوب، افزود: در این طرح اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری نهال موردنیاز کشاورز را تامین کرده و تسهیلات لازم را دراختیار وی قرارمی‌دهد و کشاورز به جای کاشت سایر محصولات کشاورزی اقدام به کاشت درخت صنوبر و اکالیپتوس می‌کند که اجرای این طرح به افزایش تولید چوب کشور کمک کرده و از قطع درختان جنگلی برای تولید چوب جلوگیری می‌کند.
وی با بیان اینکه هر هکتار درخت صنوبر بعد از سه سال ۹۰ میلیون تومان درآمد داشته و باعث اشتغال سه نفر به‌صورت مستقیم و ۱۲ نفر غیرمستقیم خواهد شد، بیان کرد: سال گذشته طرح زراعت چوب در سطح هزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی استان اجرا شد.
سهرابی با اشاره به لزوم افزایش تخصیص اعتبارات مورد نیاز این طرح‌ها، افزود: امسال به ازای هرهکتارهزار و ۳۰۰ نهال تحویل کشاورز داده‌ایم که بایستی در سطح ۶۰۰ هکتار گفته شده ۷۵۰ هزار اصله نهال تولید کنیم که برای تولید آن‌ها درمجموع ۳ میلیارد اعتبار هزینه می‌شود.
تغییرات اقلیمی مهمترین چالش جنگل‌های بلوط لرستان
شیرزاد نجفی مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری لرستان نیز با اشاره به مهمترین مشکلات جنگل‌های بلوط لرستان، اظهار داشت: تغییرات اقلیمی سال‌های اخیر به یکی ازمهمترین چالش‌های پیش‌روی جنگل‌های بلوط استان تبدیل شده و خشکسالیهای پی درپی دهه گذشته ضربه‌های جبران ناپذیری به عرصه‌های جنگلی استان وارد کرده است.
وی با اشاره به صدمات بیماری‌های ناشی از خشکسالیهای پی در پی بر پیکره جنگل‌های بلوط لرستان، افزود: فشاراقتصادی وارد بر مردم مناطق حاشیه جنگل‌ها و بیکاری آن‌ها باعث شده که حجم بالایی از این فشار را برطبیعت وارد کنند و سهل و الوصل‌ترین راه یعنی بهره‌برداری از طبیعت را انتخاب کنند.
نجفی با اشاره به قطع درختان جنگلی به منظور تولید زغال چوب، تصریح کرد: استفاده نادرست تفرج‌گران طبیعت نیز ضربه‌های جبران ناپذیری بر این عرصه‌ها وارد کرده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان گفت: کمبود آب شیرین، تغییر اقلیم و جنگل‌زایی سه چالش روبه‌روی ما در آینده است، به‌طوری‌که شرایط توپوگرافیک این استان، شیب تند، عدم انجام آبخیزداری، بحران آب و تغییرات اقلیم منجر به خشک‌سالی می‌شود.
نجفی تصریح کرد: حدود ۵۶۳ هزار هکتار از جنگل‌های لرستان معادل ۴۶ درصد از سطح جنگل‌های این استان دچار زوال است و هر هکتار عملیات بهسازی در جنگل به‌طور متوسط یک میلیارد تومان هزینه نیاز دارد.
وی سقف اعتبارات خشکیدگی بلوط را بسیار ناچیز برشمرد و اعلام کرد که خشکیدگی درختان بلوط به خشک‌سالی و تغییر اقلیم مرتبط است، از سوی دیگر جنگل‌های زاگرس چندین برابر سد‌ها آب تولید می‌کنند و به‌ازای هزینه یک سد به جنگل‌های زاگرس کمک نشده‌است.
نجفی گفت که جنگل‌های زاگرس به حفظ منابع آب و خاک کشور کمک می‌کند و هر هکتار جنگل سالیانه به‌طور متوسط زیر ۵۰۰ تا ۲ هزار و ۵۰۰ متر آب را ذخیره و ۶۸ تن گردوغبار را نیز جمع‌آوری می‌کند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با اعلام این نکته که ارزش اکولوژیستی هر درخت بلوط ۲۰۰ هزار دلار معادل شش میلیارد تومان در حال حاضر است، گفت: آستانه تحمل بلوط ۴۳ درجه گرماست و دولت باید اعتبارات ویژه‌ای به جنگل‌های زاگرس همانند جنگل‌های ارومیه اختصاص بدهد.
وی با اشاره به راهکار‌های حفظ جنگل‌های بلوط، عنوان کرد: اجرای طرح‌های آبخیزداری یکی از موثرترین راهکار‌های ممکن جهت حفاظت از عرصه‌های جنگلی استان است.
سامانه‌های سطح آبگیر راهکار محافظت از درختان در معرض خشکیدگی
نجفی با تاکید بر لزوم استفاده بهینه از بارندگی ها، افزود: یکی از ابتکارات اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری که بسیار هم موثر می‌باشد این است که آبخیزداری را وارد مباحث جنگلی کرده ایم. یکی از تعهداتی که اداره جنگل‌ها در این راستا دارد احداث سامانه‌های سطوح آبگیر است که در حال حاضر در سطح جنگل‌های حدود ۶ شهرستان استان که دارای مشکل کم آبی هستند در حال اجرا است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان درخصوص این طرح، گفت: در این طرح در بالادست هر درخت بلوطی که در حال خشک شدن است، سامانه‌ای تحت عنوان چاله‌های فلسی ایجاد می‌شود که حداقل بارندگی‌های بالادست این درخت را کنترل و استفاده بهینه نماید.
وی با اشاره به اینکه طرح سامانه‌های سطوح آبگیر در سطح یکهزار و ۲۰۰ هکتار از جنگل‌های لرستان با اعتبار ۵ و نیم میلیارد تومان در حال اجرا است، افزود: در سفر رئیس جمهور به لرستان نیز مبلغ ۲۰ میلیارد تومان اعتبار برای احیای جنگل‌های بلوط لرستان اختصاص یافت که مقرر شد طی چهارسال به استان پرداخت شود، اما این مقدار ناچیز است و باید اعتبار ویژه‌ای به این کار اختصاص دهند.
نجفی با اشاره به تخصیص ۵ میلیارد تومان از این اعتبار در سال گذشته، عنوان کرد: اعتبار تخصیص یافته سال گذشته تماما صرف تولید نهال شد که در سنوات بعد کاشته شوند.
حفاظت از جنگل‌های ارزشمند بلوط نیازمند عزم همگانی
وی افزود: امسال نیز مقرر شده مبلغ ۵ میلیارد تومان از این اعتبار تخصیص یابد که احداث سامانه‌های سطوح آبگیر در قالب بخشی از اعتبار امسال در حال اجرا است که امیدواریم با اعتبارات پیش بینی شده و اجرای طرح‌های مناسب بتوانیم بخشی از صدمات وارد شده به جنگل‌های ارزشمند بلوط استان را جبران نماییم.
نجفی گفت: حفاظت از جنگل‌های بلوط تنها مختص یک اداره نیست و منابع طبیعی و آبخیزداری به تنهایی نمی‌تواند متولی این امر باشد بلکه نیاز است که همگی دستگاه‌ها و مردم پای کار بیایند و در راه حفاظت از این جنگل‌های ارزشمند به عنوان ریه طبیعت قدمی بردارند.
بسیاری از کارشناسان محیط زیست معتقدند که جنگل‌های بلوط زاگرس به عنوان ریه‌های کشورمحسوب می‌شوند و نقش بسزایی در جلوگیری از خطرات بحران‌های زیست‌محیطی همچون سیل، زلزله و طوفان‌های مهیب ایفا می‌کنند بنابراین با توجه به نقش ارزشمند درختان بلوط عرصه‌های زاگرس ضروری است که دولت سیزدهم با تخصیص اعتبارات مناسب و به موقع و اجرای طرح‌های اثرگذار آبخیزداری در حفظ این ذخیره‌گاه‌های ژنتیکی ارزشمند کشور بکوشد.
