نبرد شدید سرما و گاز! / چطور صرفه جویی کنیم؟
شرایط جوی حاکم بر کشور که به افزایش شدید مصرف گاز منجر شده است، مجموع مصرف گاز در بخش‌های تجاری و خانگی به حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده است که نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش ۱۵۰ میلیون مترمکعبی را نشان می‌دهد. همچنین با ورود سامانه هوای سرد به کشور شاهد افت دما و سرمای فراگیر در بیشتر نقاط هستیم، به‌طوری که هم‌اکنون دمای هوا در بیش از ۴۶۰ شهر در ۲۷ استان کشور زیر صفر است، ضمن آنکه در بعضی شهرستان‌ها دمای هوا تا منفی ۲۸ درجه نیز رسیده است.
آنطور که مسوولان اعلام کردند تا این لحظه هیچ‌گونه قطعی گاز در کشور اتفاق نیفتاده، اما نگرانی‌هایی در این ارتباط وجود دارد و در استان‌های شمال‌شرقی کشور نیز شاهد کاهش فشار گاز بوده‌ایم که این موضوع هشداری برای مشترکان این استان‌ها برای مصرف بهینه‌تر است، جواد اوجی وزیر نفت روز گذشته اعلام کرد: تلاش می‌کنیم پایداری گازرسانی در کشور را به‌ویژه در استان‌های شمال شرقی و غربی حفظ کنیم، البته در بعضی نواحی کشور با افت فشار روبه‌رو بوده‌ایم.
افت فشار گاز در ۵ استان
وی با اشاره به نگرانی خود از افت فشار گاز در استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، گلستان و سمنان گفت: در صورت همکاری مردم شریف کشور و نیز با توجه به اقدام‌ها و تدابیر اندیشیده شده ان‌شاءالله بتوانیم این روز‌های سرد را سپری کنیم.
قطع کامل سوآپ گاز ترکمنستان
اتفاق دیگری که رخ داد قطع کامل سوآپ گاز ترکمنستان از ۶ صبح روز پنجشنبه بود، وزیر نفت در این باره نیز توضیح داد:: به‌دلیل سرمای شدید هوا گاز بخش خانگی در کشور دوست و برادر ترکمنستان قطع شده است، اما همکاران من در استان‌های شمالی کشور با تغییری که در آرایش خطوط فشار قوی گاز در آن منطقه داده‌اند تا این لحظه اجازه نداده‌اند گاز هم‌وطنان قطع شود.
استان‌های شمالی، ایستگاه اول افت فشار
مجید چگنی معاون وزیر نفت در امور گاز نیز در همین راستا اعلام کرد طی فصول گرم سال تعمیرات اساسی در پالایشگاه‌ها، ایستگاه‌های تقویت فشار و خطوط لوله گاز کشور به‌موقع انجام شده است، تأسیسات گازرسانی در کشور با حداکثر ظرفیت بدون هیچ مشکلی در حال فعالیت هستند.
وی با اشاره به افت فشار گاز در استان‌های گلستان و مازندران و استان‌های شمال شرقی، تصریح کرد: با تمهید‌های درنظر گرفته‌شده خوشبختانه تاکنون هیچ قطعی گازی در این استان‌ها مشاهده نشده است. طول شبکه گازرسانی در سراسر کشور و راهبری این خطوط از استان تهران ۴۳۸ هزار کیلومتر است، از همه مردم تقاضا داریم با مصرف بهینه گاز در منازل خود ما را در تأمین پایدار گاز استان‌های شمالی و غربی یاری رسانند.
رکورد برداشت گاز به ۹۹۰ میلیون مترمکعب رسید
مقدار برداشت گاز ترش به رکورد روزانه ۹۹۰ میلیون مترمکعب از میدان‌های مشترک و مستقل گازی و گاز همراه واحد‌های ان‌جی‌ال رسیده است، حدود ۱۸ میلیون مترمکعب از شوریجه بی در شمال‌شرق کشور مربوط به میدان خانگیران دریافت می‌شود و این دریافت به‌دلیل این است که هم‌زمان حدود ۲۰ حلقه چاه از پیش آماده شده و اکنون در سقف تولید گاز قرار داریم و در چند سال گذشته تاکنون چنین رکوردی وجود نداشته است.
اکنون روزانه ۷۰۵ میلیون مترمکعب تنها از پارس جنوبی و ۲۰۰ میلیون مترمکعب از تاسیسات شرکت نفت مناطق مرکزی برداشت می‌شود، برای جبران و تأمین پایدار گاز در مناطق نفت‌خیز جنوب، از کارخانه ان‌جی‌ال ۱۰۰۰ حدود ۹ میلیون مترمکعب گاز تأمین شده است و چاه‌های تازه‌ای که از میدان آغار عملیاتی شدند کمک کردند تا پایداری متفاوتی ارائه شود.
چه باید کرد؟
در این بین توجه به میزان مصرف اهمیت ویژه‌ای دارد، استفاده از پوشش مناسب، استفاده از پرده‌های ضخیم، استفاده از شیر‌های ترموستاتیک و رعایت دمای رفاه (۱۸تا ۲۱درجه) و پوشش مناسب موتورخانه‌ها و تعمیرات لازم در آن‌ها به عنوان بخشی از راه‌های مصرف بهینه گاز توصیه می‌شود.
بهتر است صرفه جویی از ساده‌ترین راه‌ها شروع شود؛ به گفته کارشناسان، با کم کردن دمای خانه و پوشیدن لباس گرم می‌توانید در مصرف گاز صرفه جویی قابل توجهی کنید؛ یعنی با کم کردن فقط یک درجه از دمای خانه، می‌توانید هزینه‌هایی را که صرف گرمایش منزل می‌شود تا پنج درصد کاهش دهید.
یک پنجره با شیشه تک جداره تقریباً ۱۰ برابر یک دیوار عایق کاری شده هم اندازه خود تلفات حرارتی دارد. برای کاستن از مشکلات ناشی از پنجره‌ها، می‌توان از راه‌های مختلف یک لایه هوای ساکن بین محیط داخل و خارج ایجاد کرد، با انجام این کار تلفات حرارتی پنجره به نصف کاهش می‌یابد. برای ایجاد این لایه هوا راه‌های مختلفی وجود دارد.
برای دو جداره کردن پنجره یک جداره موجود می‌توان یک لایه دیگر از شیشه یا اکریلیک شفاف دیگر روی آن نصب کرد و فضای بین آن‌ها را کاملاً درزبندی کرد. در این فضا باید مقداری ماده جاذب رطوبت قرار داد تا رطوبت این فضا را کاملا بگیرد.
همچنین عایق‌های ویژه پنجره‌ها را که به شکل برچسب‌های شفاف ساخته می‌شوند به راحتی می‌توان روی شیشه پنجره‌ها چسباند و بخشی از خواص پنجره‌های دو جداره را در آن‌ها به وجود آورد. این برچسب‌ها باعث می‌شوند ورود گرما در تابستان تا ۸۰ درصدکاهش یابد. علاوه بر این انواع کم تابش این محصولات (Low-E) قادرند تلفات حرارتی و زمستانی را نیز تا ۳۰ درصد کاهش دهند.
راه دیگر برای بالا بردن کارآیی پنجره‌های موجود، نصب ورقه‌های پلاستیکی شفاف روی پنجره‌ها است. این ورقه‌های شفاف را می‌توان توسط چسب‌های دوطرفه طوری به شیشه چسباند که چند میلیمتر با آن فاصله داشته باشند. کار ساده‌تری که می‌توان انجام داد این است که در چند هفته از سال که هوا خیلی سرد است روی پنجره‌ها نایلون کشید و دور تا دور آن را با چسب نواری پهن چسباند. با این کار در درجه اول شرایط آسایش بالاتری برای ساکنین ایجاد می‌شود و در کنار آن در مصرف سوخت نیز صرفه‌جویی می‌شود.
همچنین نصب پرده‌های کاملا چین‌دار که پنجره را کاملا بپوشاند می‌تواند جلوی اتلاف حرارت را به مقدار زیادی بگیرد. این پرده‌ها در فصل تابستان نیز جلوی تابش خورشید را می‌گیرند و به خنک نگه داشتن داخل ساختمان کمک شایانی می‌کنند، بویژه اگر آستر براق داشته باشند. به اندازه بودن و نصب صحیح پرده بسیار مهم است. پرده باید طوری باشد که هوا نتواند پشت آن آزادانه حرکت کند. برای این کار می‌توان فاصله ریل پرده تا دیوار را با چیزی مانند تخته پرکرد یا گیره‌ها را طوری به پرده زد که خود پرده تا دیوار تا ادامه پیدا کند. همچنین می‌توان پایین پرده را با وسیله‌ای بر روی دیوار ثابت کرد.
یکی از بزرگ‌ترین دلایل اتلاف سوخت در منازل، استفاده نادرست از اجاق گاز است. زیاد کردن بیش از حد شعله، قرار دادن ظروف کوچک روی شعله‌های بزرگ و ظروف بزرگ روی شعله‌های کوچک، از مهم‌ترین اشتباهاتی است که برخی خانم‌های خانه‌دار مرتکب می‌شوند و باعث هدر رفتن ۴۰ درصد سوخت اضافی می‌شوند. در ضمن، حواس‌تان باشد که شعله اجاق گازتان باید آبی بسوزد.
علاوه بر این در حمام به جای باز گذاشتن یک‌سره دوش آب، مقداری آب گرم در وان بریزید و پس از شستشوی کامل، فقط برای آب‌کشی نهایی از دوش استفاده کنید. همچنین یکی از راه‌های صرفه‌جویی سوخت در فصل زمستان، بستن کامل در‌های منزل و حتی اتاق‌ها است. اگر اتاق سردی دارید که داخل آن بخاری یا هیچ وسیله گرمازایی روشن نیست، باید در طول زمستان در آن را ببندید تا از ورود سرما به داخل خانه‌تان جلوگیری کنید.
برای این که ۱۰ درصد در مصرف سوخت صرفه‌جویی کنید، می‌توانید از اتاق خواب‌تان شروع کنید. در زمستان هوای اتاق را آن‌قدر گرم نکنید که مجبور به باز گذاشتن پنجره‌ها شوید. پنجره‌ها و کانال کولر را خوب عایق‌بندی کنید. در زمستان تخت‌تان را از پنجره دور نگه دارید تا زیادی سردتان نشود و مجبور به زیاد کردن رادیاتور‌ها نشوید. از قرار دادن بخاری بزرگ در اتاق کوچک یا بخاری کوچک در اتاق بزرگ هم پرهیز کنید که این کار هم انرژی زیادی را هدر می‌دهد.
علاوه بر این باید به این نکته نیز توجه داشت که وجود هرگونه ترک در دودکش می‌تواند مقدار زیادی از انرژی گرمایشی را هدر دهد. پس دودکش‌هایتان را سالی یک بار بررسی کنید و اگر دیدید که شکسته‌اند یا ترک خورده‌اند، از یک تعمیرکار بخواهید که آن‌ها را برایتان تعویض کند. همچنین اکثر خانه‌ها یک اتاق کوچک به نام خرپشته در پاگرد آخرین طبقه‌شان دارند که از آنجا می‌توانند به پشت‌بام دسترسی داشته باشند. وجود هرگونه منفذی مثل پنجره شکسته یا دیوار ترک‌خورده در این محوطه می‌تواند اسباب اتلاف انرژی گرمایشی در زمستان و انرژی سرمایشی در تابستان را فراهم آورد.
برای صرفه‌جویی بیشتر در مصرف سوخت باید دمای آبگرمکن‌تان را روی ۶۰ درجه سانتی‌گراد و حتی کمتر، تنظیم کنید. اگر درجه آبگرمکن شما بیشتر از ۷۵ درجه سانتی‌گراد باشد، یعنی شما دارید سوخت زیادی را هدر می‌دهید. آبگرمکن‌های قدیمی و آن‌هایی که برچسب مصرف انرژی‌شان در رده C یا پایین‌تر است، سوخت زیادی را هدر می‌دهند. همچنین برای جلوگیری از به هدر رفتن سوخت و انرژی گرمایشی، لوله‌های آب گرم و رادیاتور مرکزی را عایق‌بندی کنید و هرچند وقت یک بار به شوفاژخانه سر بزنید تا از نبود هرگونه ترکیدگی یا شکاف در لوله‌ها مطمئن شوید. درجه رادیاتور مرکزی را هم خیلی زیاد نکنید و آن را بنابر سرما یا گرمای هوا تنظیم نمایید.
علاوه بر این توجه داشته باشید که وقتی قصد خرید بخاری یا کولر را برای منزل‌تان دارید، حتما به بزرگی خانه‌تان توجه داشته باشید. بزرگ و پرقدرت بودن یک وسیله همیشه نشانه برتر بودن آن نیست. پس اولین راه صرفه‌جویی در مصرف انرژی، خریدن وسایل گرمایشی و سرمایشی، متناسب با اندازه منزل و اتاق‌ها است. سعی کنید از شومینه استفاده نکنید. در صورت عدم استفاده از شومینه پوشاندن درب شومینه بسیار کمک کننده است. این کار اثر دودکشی شومینه را شدیداً مهار میکند.
خروجی کانال‌های کولر را از داخل با پوشش‌های به حدکافی ضخیم بپوشانید و در صورت استفاده از شوفاژ استفاده از شیر‌های ترموستاتیک استفاده کنید. همچنین درز همه پنجره‌ها را با درزگیر بپوشانید. البته توجه داشته باشید، در صورتی که از بخاری گازی استفاده می‌کنید و یا پکیج شما از هوای داخل منزل استفاده میکند و دودکش دو جداره ندارد، باید حتما قسمتی از درز‌ها را برای تأمین هوای تازه باز بگذارید.
