نقد دلسوزانه از نظر وزارت کشاورزی!؟

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: وزارت کشاورزی در پاسخ به انتقادات کارشناسان و استادان دانشگاه و رئیس مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام درمورد عملکرد ضعیف این وزارت‌خانه توضیح داده است. سخنگوی وزارت جهاد كشاورزی با انتقاد از آنچه «پررنگ کردن» كاهش تولیدات کشاورزی خواند، تمام مشکلات این بخش را متوجه سردی هوا در سال 86 دانست! تاکنون وزارت کشاورزی در پاسخ به سوالات و انتقادات کارشناسان یا سکوت کرده یا با وارد کردن اتهام به برجسته‌ترین شخصیت‌ها و استادان کشاورزی دانشگاه‌های کشور و دستاویزقراردادن شرایط جوی یک سال گذشته با فرافکنی سعی در شانه خالی کردن از بار مسئولیت کاهش تولید انواع محصولات کشاورزی داشته است. مطلب زیر نمونه‌ دیگر از تلاش این وزارت‌خانه است:

به گزارش سرویس اقتصاد و صنعت آفتاب، در نمابر ارسالی از سوی وزارت کشاورزی به نقل از سخنگو و مدیركل روابط عمومی وزارت جهاد كشاورزی آمده است: «پررنگ كردن كاهش تولیدات در یك سال آن‌هم پس از وقوع سرمای بی‌سابقه در زمستان 86 و درپی آن كاهش بارش و وقوع خشكسالی بی‌سابقه در بیش از نیمی از استان‌های كشور و از بین رفتن محصولات كشاورزی و به تبع ورود كالاهای اساسی مورد نیاز به منظور تامین بخشی از نیاز داخلی و لحاظ شرایط خاص منطقه‌یی و بین‌المللی، بدون توجه به سایر اقدامات مثبت انجام شده ذكر شده توسط وزارت جهاد كشاورزی، در مقطع كنونی نمی‌تواند به عنوان نقدی سازنده و دلسوزانه برای كشور و نظام تلقی شود».

سخنگو و مدیركل روابط عمومی وزارت جهاد كشاورزی در این نمابر می‌افزاید: «بخش كشاورزی به‌دلیل برخورداری از پتانسیل‌ مناسب تولید محصولات كشاورزی و نقش حیاتی در تامین امنیت غذایی بااتكاء به منابع داخلی از مهمترین بخش‌های اقتصادی كشور است. در بررسی عملكرد بخش كشاورزی كه حوزه فعالیت آن در محیطی است كه بسیاری از عوامل آن دراختیار نیست، قضاوت عملكرد یك سال كه با مخاطرات شدید محیطی سرمازدگی و خشكسالی همراه بوده است. به عنوان عملكرد بخش و سوء مدیریت، نمی‌تواند قضاوت صحیحی باشد. لذا بررسی وضعیت تولیدات بخش كشاورزی طی سال‌های 86 ـ 81 و مقایسه دو دوره‌ 83 ـ 81 و 86 ـ 84 می‌تواند تا حدی بیانگر عملكرد بخش و فعالیت‌های انجام شده وزارت جهاد كشاورزی دراین زمینه در دولت نهم باشد».

سخنگوی وزارت جهاد كشاورزی در عین حال تصریح كرده است: «بخش كشاورزی به لحاظ حوزه عمل و عرصه‌های فعالیت خود با تنش‌های محیطی و غیرمحیطی متعددی روبرو است لذا نه تنها برای برنامه‌ریزی در این بخش، بلكه برای ارزیابی عملكرد آن نیز باید تمامی زمینه‌ها و عوامل اثربخش را در نظر گرفت و قضاوت كرد. از سوی دیگر نكات مطروحه آقای حسن روحانی در رابطه با بخش كشاورزی از نظر پتانسیل‌های تولید تا حدودی منطقی است اما باتوجه به بقیه موارد ذكر نكاتی ضروری است».

مدیركل روابط عمومی وزارت جهاد كشاورزی با اشاره به بخشی از اظهارات حسن روحانی، رئیس مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره بی‌‌توجهی دولت نهم به بخش كشاورزی در سال‌های اخیر گفت: «طی سه برنامه‌ اول و دوم و سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تحت عنوان محوریت، بخش كشاورزی بوده است اما عملكرد مجریان برنامه‌ها درخصوص شاخص‌های اعتباری، بانكی، بهره‌وری نشان از بی‌توجهی مطلق به بخش كشاورزی بوده و لذا قبل از تدوین برنامه چهارم گروهی كه در عناد با بخش كشاورزی هستند با تهیه گزارش‌های منفی سعی در ناكارآمدی بخش داشتند و عدم تامین منابع لازم برای توسعه متناسب با برنامه‌ را عدم كارایی بخش كشاورزی قلمداد می‌كردند و در همین راستا برنامه چهارم از محوریت كشاورزی خارج و با محوریت دانایی‌محوری مطرح شد. برنامه چهارم توسعه به‌گونه‌ای تدوین شد كه مبنای آن سال 83 قرار گرفت و در ابتدای امر شاخص‌های ورودی برنامه با شاخص‌های خروجی آن در تناقض بود یعنی شاخص‌هایی كه برای رشد پرشتاب متناسب با چشم انداز لحاظ شده بود با روح برنامه همخوانی نداشت، بنابراین باعث برهم خوردن نظم و انضباط برنامه توسعه شد و همین امر در ابتدا باعث افزایش تورم و كاهش قدرت خرید گروه‌های كم درآمد شد».


سخنگوی وزارت جهاد كشاورزی ادامه می‌دهد: «در جای دیگر بیان شده ایران زمانی صادركننده محصولات كشاورزی منطقه محسوب می‌شد ولی متاسفانه امروز تبدیل به واردكننده این محصولات شده است در حالیكه میزان صادرات بستگی به كمیت و ارزش اقلام صادراتی دارد؛ براساس گزارشات موجود طی برنامه‌های اول، دوم و سوم توسعه همواره صادرات غیرنفتی كمتر از اهداف مندرج در برنامه‌های بوده است و حتی در سال 83 نسبت به سال 82 از كاهش قابل توجهی برخوردار بوده است و این در حالی است كه آمارها نشان می‌دهد طی سال‌های 84 و 85 و 86 میزان و ارزش صادرات محصولات كشاورزی و صنایع غذایی به شدت افزایش یافته به‌طوری كه محصولات كشاورزی از 22/1 میلیارد دلار در سال 83 به رقم 574/2 میلیارد دلار یعنی با بیش از 110 درصد افزایش مواجه بوده است و از سوی دیگر صادرات صنایع غذایی كه بخش اعظم آن را محصولات كشاورزی تشكیل می‌دهند از 252 میلیون دلار در سال 83 به 720 میلیون دلار در سال 86 رسیده است».

مدیركل روابط عمومی وزارت جهاد كشاورزی ادامه داده است: «درباره اینكه 7 میلیارد متر مكعب بیلان منفی و كشت محصولات جدید باید گفت افرادی كه كمترین اطلاع را از آب و كشاورزی دارند آگاهند كه تخریب زیرساخت‌هایی مثل بیلان منفی آب، فرسایش خاك، كاهش حاصلخیزی خاك طی مدت كوتاهی بروز نمی‌كند بلكه عملكرد ده‌ها سال گذشتگان است كه نه تنها عامل تخریب منابع كشور بوده‌اند بلكه باعث تاراج تولید و كشت گونه‌های جدید نیاز به تحقیقات و مطالعه چندین ساله دارد تا بتوان آن را در الگوی كشت قرار داد و گذشتگان باید اینكار را انجام می‌دادند، اما دولت نهم در راستای این برنامه‌ها گام برداشته و انشاءالله این برنامه‌ها در آینده به بار خواهد نشست».

انصاری‌فرد اظهار داشته است: «درباره اجرای طرح‌های بدون توجیه اقتصادی مصرف هزینه‌های بسیار زیاد در برخی از پروژه‌های تولیدی غیراقتصادی در گذشته باعث شد تا ضمن صرف هزینه برای بعضی از اقلام مثل شكر از نیشكر باعث شد تا قیمت تمام شده این محصولات بالا رفته و غیر اقتصادی شود، ضمن این كه مصرف آب بیش از حد معمول بالا برود، از طرفی با ایجاد تفكرات غلط بعضی از كارخانجات چغندری كه از توجیه مناسبی برخوردار بوده‌اند تعطیل شدند كه دراین رابطه و در دولت نهم برخی از این موارد شناسایی و سلاطین شكر و غیره دستگیر شدند».

سخنگوی وزارت جهاد كشاورزی در ادامه این نمابر مدعی شده است: «سیاست‌های دولت نهم در برنامه‌ چهارم علیرغم كاستی‌ها و عدم تطابق برنامه با چشم‌انداز و برنامه با سند توسعه‌بخشی دولت نهم در بخش كشاورزی توانسته است نه تنها اهداف مندرج در برنامه توسعه را محقق بلكه درت كلیه بخش‌ها از كمیت‌ها پیشی گرفته و علیرغم عدم تامین منابع لازم به اهداف مورد نظر برسد».

وی افزوده است: «در ارتباط با موضوع كاهش تولیدات برخی از محصولات پس از وقوع سرمازدگی سال 86 و خشكسالی سال 87 كه از آن به سوءمدیریت دولتی اشاره شده ذكر این نكته به عنوان یادآوری ضروری است كه یكی از تنگناها و چالش‌های بنیادی و مهمی كه دستیابی به هدف‌های توسعه كشاورزی و روستایی را دشوار می‌سازد. «متغیرهای ناامن‌كننده طبیعی» است. وابستگی بیشتر بخش كشاورزی به طبیعت، در مقایسه با دیگر بخش‌های اقتصادی، باعث ورود متغییرهای ناامن‌كننده و مخاطره‌آمیز در تابع تولیدات محصولات كشاورزی خواهد شد».

انصاری‌فرد رابطه رویدادهای طبیعی با عملکرد ضعیف وزارت کشاورزی را چنین بیان می‌کند: «یكی از مهمترین عوامل بازدارنده‌ جلب و جذب سرمایه‌گذاری خصوصی در بخش كشاورزی، رویدادهای طبیعی خسارت‌زا و مخاطره‌های مهارناپذیری است كه تولیدات كشاورزی را در كشور به‌طور جدی تهدید می‌كند. وسعت وقوع عوامل یاد شده در كشور چنان است كه براساس گزارش قانون از میان 410 نوع سانحه طبیعی كه در جهان ثبت شده است، 31 نوع آن در ایران امكان وقوع دارد. و كشور ما جز 10 كشور اول بلاخیز دنیا محسوب می‌شود به‌طوری كه همه ساله خسارت‌هایی به ویژه در بخش كشاورزی (سیل، تگرگ، طوفان، باران‌های سیل‌آسا، سرما، یخبندان و خشكسالی) به بار می‌آید. این خطرها صرف‌نظر از اینكه سودآوری فعالیت تولید در بخش كشاورزی را در مقایسه با دیگر بخش‌های اقتصادی كاهش می‌دهد، دستیابی به اهداف توسعه كشاورزی را نیز با چالش بزرگ مواجه می‌سازد».