محسن جلیلوند در گفتگو با شفقنا آینده در پاسخ به این سوال که مذاکراتی که به طور غیر مستقیم بین ایران و آمریکا در جریان است چقدر جدی است و چقدر احتمال دارد مذاکرات به نتیجه برسد؟ اظهار داشت: این مذاکرات حالت غیر مستقیم دارد و در قالب تفاهم بسته میشود، چون اگر توافق کنند باید متن توافق به کنگره آمریکا برود و مورد بررسی قرار بگیرد و تصویب شود. از این رو نتیجه هر مذاکرهای با آمریکا توافق رسمی نخواهد بود و قراردادی بین ایران و آمریکا امضا نمیشود بلکه تفاهمی ضمنی در جریان خواهد بود.
ایران و آمریکا در حال حاضر به دستاورد کم به کم راضی شده اند
وی افزود: به عقیده من ایران و آمریکا در حال حاضر به دستاورد کم به کم راضی شده اند و هر دو در خصوص حداقلها توافق میکنند تا به به شرایط جدید برسند و اتفاقات دیگری رقم بخورد. امروز هر دو طرف به این نتیجه رسیده اند که این از هیچ بهتر است. بعد از خروج آمریکا از برجام ایران به برنامه هستهای خود شتاب داد و میزان غنی سازی را بالا برد و تعداد سانتریفیوژها را افزایش داد این روند ایران برای آمریکا به مشکل تبدیل شده است. در برجام سقف غنی سازی ایران در حدود ۴% تایید شده بود، ولی امروز آمریکا به ۶۰% غنی سازی راضی است و این فعالیت ایران را به عنوان یک واقعیت پذیرفته است.
در بهترین شرایط حتی اگر تمام تحریمها یک روز بعد از توافق لغو شود ۱۰ سال زمان میبرد تا ایران به جایگاه سال ۹۰ برگردد
وی تصریح کرد: از زاویه آمریکا نیز تحریمهای ایران به مرزی رسیده است که در بهترین شرایط حتی اگر تمام تحریمها یک روز بعد لغو شود بازحدود ۱۰ سال زمان میبرد تا ایران به جایگاهی که در سال ۹۰ داشت برگردد. اگر ایران بتواند بعد از لغو تمام تحریمها ۴.۵ میلیون بشکه نفت تولید کند و ۲ میلیون بشکه را صادر کند به شرایطی خواهد رسید که در سال ۹۰ داشت. از نگاه هر دو طرف شرایط به گونهای است که باید روی یک سری حداقلها تفاهم کنند، ولی چرایی این حداقلها مورد سوال است. ایران به این منظور که آمریکا تحریمها را افزایش ندهد و به سراغ احیای تحریمهای سازمان ملل علیه ایران نرود به سمت تفاهم حرکت کرده است. آمریکا نیز میخواهد سطح غنی سازی ایران را کنترل کند و اجازه ندهد میزان غنی سازی بیش از این مقدار باشد و ایران را به همکاری بیشتر با آژانس تشویق کند. همچنین آمریکا با این تفاهم میخواهد ایران را به همکاری بیشتر با منطقه سوق دهد و احتمال چالش و درگیری در منطقه را پایین بیاورد.
اگر اتفاق خاصی رخ ندهد حصول تفاهم پیش بینی میشود
با توجه به انتخابات آمریکا میتوان عمر تفاهم احتمالی را یک سال پیش بینی کرد
جلیلوند با بیان اینکه خبرگزاریها و رسانهها نیز در این حد درباره تفاهم احتمالی صحبت کرده اند و مورد ویژه و خاصی در دست تحلیلگران و کارشناسان نیست گفت: اگر اتفاق خاصی رخ ندهد حصول تفاهم پیش بینی میشود، چون قالب توافق نیست و تفاهم است احتمال دارد هر حادثهای آن را به هم بزند. ضمن اینکه تفاهم در مورد حداقلها است و مساله بده بستانی در سطح امضا یک توافق نیست. از این رو با توجه به انتخابات آمریکا میتوان عمر این تفاهم را یک سال پیش بینی کرد.