کاهش سطح آب دریای خزر تأیید شد؛ پای روسیه در میان است
حسین دلیریان؛ سخنگوی سازمان فضایی ایران طی سخنانی در جمع خبرنگاران با اشاره به بررسی‌های این سازمان درباره وضعیت دریای خزر، گفت: سازمان فضایی ایران با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، وضعیت سطح آب دریای خزر به‌عنوان بزرگترین دریاچه جهان را بررسی کرده است. در این بررسی‌ها که شامل بررسی یک بازه زمانی حدوداً ۱۰ ساله است و توسط بخش سنجش از دور سازمان فضایی ایران انجام شده است، بخش‌های مختلف دریای خزر از منظر سطح آب دریا مورد ارزیابی قرار گرفته است.
سخنگوی سازمان فضایی ایران تصریح کرد: این بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش شمالی دریای خزر در سالیان گذشته به‌خصوص دو سال اخیر با کاهش سطح آب و پیشروی خط ساحل که نشئت‌گرفته از کاهش میزان آب بوده، مواجه شده است.
دلیریان ادامه داد: در بخش جنوبی و سواحل کشورمان، فعلاً تغییرات زیادی حاصل نشده که احتمالاً به‌دلیل شیب یا عمق دریا در این بخش است، اما روند کاهش سطح آب دریای خزر موضوعی مهم و جدی تلقی می‌شود.
وی تأکید کرد: در مجموع، سازمان فضایی ایران به‌عنوان متولی بخش فضایی کشور تأیید می‌کند که سطح آب دریای خزر کاهش یافته است و این کاهش سطح در صورت تداوم یافتن، در سالیان پیش‌ِرو مشکلات زیست‌محیطی زیادی را برای تمام کشور‌های ساحلی ایجاد خواهد کرد.
کاهش ورودی آب از ولگا بیشترین تأثیر را بر "کاهش تراز آب دریای خزر" دارد
استاد پژوهشکده اقیانوس‌شناسی و علوم جوی کشور گفت: تراز آب دریای خزر وابسته به ورودی و خروجی آن است که بخش ورودی شامل آبدهی رودخانه‌ای عمدتاً از ولگا و از بارش‌های سالانه است، بنابراین کاهش ورودی ولگا بیشترین تأثیر را بر کاهش تراز دارد.
صبح امروز وبینار روز ملی دریای کاسپین (خزر) توسط سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور برگزار شد.
در ابتدای این نشست، حمید علیزاده لاهیجانی؛ استاد پژوهشکده اقیانوس‌شناسی و علوم جوی کشور اظهار کرد: ولگا با آبدهی ۲۵۰ میلیون مترمکعب به این دریا آبدهی دارد و بزرگترین تأمین‌کننده آب این دریاست. مصرف آب در این حوضه آبریز نیز بین ۴۳ تا ۵۵ مترمکعب در سال است.
وی در رابطه با تراز آب خزر توضیح داد: تراز آب خزر وابسته به ورودی و خروجی آن است که بخش ورودی شامل آبدهی رودخانه‌ای عمدتاً از ولگا و از بارش‌های سالانه است بنابراین کاهش ورودی ولگا بیشترین تأثیر را بر کاهش تراز دارد، خروجی نیز تنها از تبخیر است و خروج آب از طریق زیرزمینی را در دریای خزر نداریم.
استاد پژوهشکده اقیانوس‌شناسی و علوم جوی کشور با بیان اینکه تراز آب خزر فعلاً کاهشی است، گفت: سدسازی‌ها در حوضه آبریز خزر از دهه ۵۰ میلادی شروع شده است و سد‌های رود رودخانه ولگا بیشترین اهمیت را دارند. سد‌های روی رودخانه کورا هستند و سد‌های روی رود‌های ایران روی خزر تأثیر ندارد.
علیزاده لاهیجانی درباره طرح‌های انتقال آب خزر گفت: شوروی در دهه ۷۰ برنامه داشت که طرح‌های انتقال آب خزر را پیاده کند و می‌خواستند بخش شمال شرقی خزر را با دایک جدا کنند، اما بعد از جنگ جهانی اولویت آن‌ها عوض شد و بحث کشتیرانی در ولگا مطرح شد. شوروی وقتی سد‌های روی ولگا را ساخت و تراز آب پایین آمد، دوباره به فکر افتاد که این کار را اجرا کند، اما این طرح به‌دلیل افول اقتصادی شوروی و هزینه‌ای که این طرح داشت و همچنین به‌دلایل فشار‌های بین‌المللی به‌دنبال فجایع زیست‌محیطی که طرح شوروی در پی داشت، اجرا نشد.
وی با ابراز اینکه "در زمان حاضر پایین آمدن تراز آب خزر برای ما خیلی مشهود نیست، اما در نیمه شمالی می‌تواند بنادر این کشور‌ها را غیرقابل استفاده کند"، بیان کرد: میزان تبخیر از خزر به‌دلیل افزایش باد‌هایی که به‌موازات مدار می‌وزند و رطوبت را به آسیای میانه می‌برد، بیشتر شده است. عامل مؤثر بر تبخیر خزر تنها دمای آب نیست و موضوع باد نیز بسیار مهم است.
استاد پژوهشکده اقیانوس‌شناسی و علوم جوی کشور تأکید کرد: بیشترین اثر را از کاهش تراز آب، تالاب‌های ما می‌بینند؛ در آن منطقه تالاب‌های زیادی از جمله انزلی، امیرکلا، فریدونکنار، خلیج گرگان، گمیشان، میانکاله و.. را داریم که از کاهش تراز آب آسیب می‌بینند.
وی تأکید کرد: ما نباید به اکوسیستمی که تحت تأثیر فشار طبیعی است، فشار مضاعفی وارد کنیم، متأسفانه کشور‌های حاشیه خزر همکاری خوبی در این خصوص ندارند.
به‌گفته وی، پروژه‌های انتقال آب مانند انتقال از خزر به سمنان و یا به دریاچه ارومیه که مطرح شده بود، تأثیر بسیار کمی روی تراز آب دارد.
این هم دوست و حامی و روسیه خوب و با حال خالا ببنید چطور دماری از این مملکت در می اورد که تا قرنها از یاد ما ایرانیها نرود 
