روزی که امیر قلعهنویی به عنوان جانشین کارلوس کیروش تعیین شد در اولین مصاحبه گفت که میخواهد شکل بازی تیم ملی و سیستم را عوض کند.
فوتبال ما به ذات هجومی است و بازیکنان میل به گل زنی و حمله دارند. تماشاگران هم همچنین، اما در زمان ۸ ساله کارلوس کیروش با وجود آن همه پیروزی و رسیدن به جام جهانی به صورت متوالی، مردم، چون از شکل بازی تیم ملی راضی نبودند چندان به این نتایج بها ندادند.
اتفاقا منتقدان کارلوس نیز از همین مسئله استفاده و با گفتن جملاتی مثل اینکه «با این سهمیه زیاد آسیا هر کس روی نیمکت باشد ایران به راحتی در جام جهانی خواهد بود» تمام خدمات کیروش را زیر سوال بردند. مردی که نظم را به تیم ملی آورد و تغییر نسل داد، نامهای بزرگ را کنار گذاشت و به جوانانی، چون سردار آزمون میدان داد.
امیر قلعهنویی رابطه خوبی با کارلوس دارد و هیچ وقت او را مستقیم زیر سوال نبرد، اما این حق طبیعی اوست که فلسفهای مغایر با مرد پرتغالی داشته باشد. قلعهنویی با ورود به تیم ملی آرام آرام این فلسفه را به تیم تزریق کرد. در زمان کارلوس تیم ملی ما با سیستم ۱-۳-۲-۴ بازی میکرد. حتی با وجود حضور طارمی در زمین سردار تک مهاجم بود و طارمی یک خط عقبتر به گلزنی تیم هم کمک میکرد.
با آمدن قلعهنویی از همان روز اول سیستم تیم ملی ۲-۴-۴ شد. سردار و طارمی مهاجمان ثابت شدند و دو هافبک راست و چپ ما یعنی علیرضا جهانبخش و محمد محبی با میل زیاد به هجوم در حالت حمله، سیستم تیم ما را به ۴-۲-۴ تغییر میدادند. اما وقتی تیم توپ را از دست میدهد طارمی یک خط عقب میآید و سیستم تیم ما ۱-۵-۴ میشود. با این سیستم تیم ملی هر وقت بخواهد میتواند ۴-۲-۳-۱ هم بازی کند.
دو هافبک میانی ثابت ما در جام ملتها هر دو دفاعی هستند، یعنی سعید عزت اللهی و احمد نوراللهی که ذخیرهای همچون روزبه چشمی را هم دارند. در این صورت طارمی میتواند یک خط عقب بیاید و حتی سامان قدوس هم به عنوان هافبک مرکزی پشت مهاجم شانس بازی دارد. در جام ملتها هر وقت به رقبای اصلی برخورد کنیم امیر با سیستم ۱-۳-۲-۴ بازی خواهد کرد و ترکیب او نیز تقریباً قابل حدس است. ترکیبی که برای تغییر به ۴-۴-۲ نیازی به تعویض ندارد.
به احتمال زیاد ۱۱ مرد اصلی قلعهنویی در جام ملتها همین نفراتی هستند که مقابل اردن به میدان رفتند، البته به شرط حفظ آمادگی و مصدوم نشدن. البته که جای بعضیها خیلی محکم نیست!
انگار ۱۰ نفر جایگاه محکمی در تیم امیر دارند؛ علیرضا بیرانوند درون دروازه، رامین رضاییان در دفاع راست، احسان حاجصفی در دفاع چپ، حسین کنعانی در مرکز دفاع، احمد نوراللهی و سعید عزتاللهی در هافبک میانی، محمد محبی و علیرضا جهانبخش در دو سمت هافبک یا وینگر و زوج سردار آزمون و مهدی طارمی در نوک.
تنها شجاع خلیلزاده باید برای سهمیه یازدهم بجنگد. او رقیبی، چون مرتضی پورعلیگنجی را دارد و مجید حسینی که از مصدومیت برمیگردد.
در این سیستم ما هر وقت صاحب توپ شویم چهار حملهور داریم؛ محبی و جهانبخش در کناره و سردار و طارمی در محوطه جریمه حریف.
قلعهنویی در این مدت ۳-۳-۴ را هم امتحان کرد، روش پایهای که در مقابل تیمهای قوی و ضعیف به یک اندازه قابلیت مانور داشته باشد. یعنی اگر حریف ضعیف باشد دو هافبک دفاعی و یک هافبک هجومی در وسط قرار بگیرند و اگر حریف قوی هر سه هافبک میانی دفاعی خواهند بود.
وظیفه اول یک مربی شناختن ترکیب اصلی است و سپس هماهنگ کردن آنها، مرور تاکتیکها و جلوگیری از اشتباهات. قلعهنویی این وظیفه را انجام داده و حالا باید در فاصله کوتاه تا جام ملتها به قول معروف لکهگیری کند و البته که آنالیز رقبا هم به همین اندازه مهم است.