تاثیر انتخابات اروپا بر ایران
مواضع احزاب اصلی پارلمان اروپا در قبال مردم و حکومت ایران در دوره پنج‌ساله‌ای که با انتخابات کنونی به پایان می‌رسد، چگونه بوده است؟ نمایندگان کدام حزب و گروه جریان اصلی در چه مواقعی و با چه اقداماتی درباره ایران موافق بودند؟
با افزایش آمار مهاجران ایرانی در اروپا به ویژه در سال‌های اخیر، تعداد ایرانیانی که شهروندی یکی از کشور‌های اتحادیه اروپا را به دست آورده اند نیز افزایش یافته است. این علاوه بر برخورداری از حق رای در انتخابات کشوری که تبعه آن شده اند، مجاز به رای دادن در انتخابات اتحادیه اروپا هم هستند.
اگرچه عوامل بسیاری در انتخاب حزب و یا انتخاب نماینده وجود دارد، با این حال ممکن است نحوه موضع‌گیری احزاب در قبال مسائل مرتبط با ایران برای برخی از شهروندان ایرانی‌الاصل کشور‌های عضو اتحادیه اروپا در انتخابات پارلمان اروپا حائز اهمیت باشد.
نمایندگان پارلمان اروپا که در احزاب سیاسی مختلف کشور خودشان عضویت دارند، به طور معمول یا عضو هفت گروه جریان اصلی این پارلمان‌اند و یا عضو گروه خاصی به حساب نمی‌آیند.
این هفت گروه که به طور کلی نماینده پنج جریان سیاسی از چپ‌گرا تا راست‌گرا هستند عبارتند از:
-چپ‌گرایان پارلمان اروپا – چپ متحد اروپا/چپ سبز اسکاندیناوی با ۳۷ کرسی (The Left)
-اتحاد پیشروی سوسیال دموکرات‌ها با ۱۴۰ کرسی (S&D)
-سبزها/اتحاد آزاد اروپا با ۷۲ کرسی (Greens/EFA)
-تجدید اروپا با ۱۰۲ کرسی (Renew Europe)
-فراکسیون حزب مردم اروپا با ۱۷۶ کرسی (EPP)
-محافظه‌کاران و اصلاح‌طلبان اروپا با ۶۸ کرسی (ECR)
-هویت و دموکراسی با ۵۹ کرسی (ID)
همچنین ۵۰ نفر از نمایندگان پارلمان اروپا به هیچ گروهی تعلق ندارند.
از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ نام ایران در ۷۲ قطعنامه پارلمان اروپا قید شده است. از این میان ۱۱ قطعنامه مستقیما با مسائل مربوط به ایران مرتبط بوده است.
از زمان انتشار گزارش سالانه سازمان ملل متحد در اوایل سال ۲۰۲۲ در مورد تعداد اعدامی‌های ایران در سال ۲۰۲۱ (دست کم ۲۷۵ نفر) و همچنین آغاز جنبش اعتراضی مردم ایران در پی جان‌باختن مهسا امینی در سپتامبر سال ۲۰۲۲، تاکنون هفت قطعنامه در پارلمان اروپا در مورد مسائل مرتبط با ایران به تصویب رسیده اند.
آخرین این قطعنامه‌های مزبور در روز ۲۵ آوریل ۲۰۲۴ در واکنش به حملات پهپادی و موشکی ۱۳ آوریل سپاه پاسداران به اسرائیل با ۳۵۷ رای موافق، ۲۰ رای مخالف و ۵۸ رای ممتنع از مجموع ۴۳۵ رای به تصویب پارلمان اروپا رسید.
پارلمان اروپا با تصویب این قطعنامه بر تقاضای پیشین پارلمان اروپا برای قرار دادن نام سپاه پاسداران ایران در فهرست سازمان‌های تروریستی شناخته‌شده اتحادیه اروپا تاکید کرده است.
از ۳۷ نماینده عضو گروه «چپ‌گرایان پارلمان اروپا – چپ متحد اروپا/چپ سبز اسکاندیناوی»، تنها ۱۹ نماینده به این قطعنامه رای دادند که از این میان ۸ رای موافق، ۶ رای مخالف و ۵ رای ممتنع به ثبت رسید. از میان ۱۳۹ نماینده عضو گروه «اتحاد پیشروی سوسیال‌ها و دموکرات‌ها»، ۷۹ نماینده به این قطعنامه رای دادند که از این میان ۷۴ رای موافق و ۵ رای ممتنع به ثبت رسید.
اما پاسخ «سبزها» به این قطعنامه متفاوت بود. از میان ۷۲ نماینده عضو این گروه ۵۹ نفر به این قطعنامه رای دادند که از میان ۲۴ رای موافق، ۶ رای مخالف و ۲۹ رای ممتنع بود.
پاسخ نمایندگان گروه لیبرال «تجدید اروپا» تقریبا شبیه نمایندگان گروه چپ‌گرای میانه‌روی «اتحاد پیشروی سوسیال‌ها و دموکرات‌ها» بود. از میان ۱۰۲ نماینده این گروه ۸۹ نفر به این قطعنامه رای دادند که از این میان ۸۴ رای موافق و ۵ رای ممتنع بود.
از میان ۱۷۶ نماینده گروه راست‌گرای میانه‌روی «فراکسیون حزب مردم اروپا»، ۱۱۶ نماینده به این قطعنامه رای دادند که ۱۱۵ رای موافق و تنها یک رای ممتنع بود.
گروه «محافظه‌کاران و اصلاح‌طلبان اروپا» که ۶۸ کرسی پارلمان را در اختیار دارد، ۳۶ رای موافق و دو رای ممتنع به این قطعنامه داد و نمایندگان گروه راست‌گرای افراطی «هویت و دموکراسی» که ۵۹ کرسی پارلمان را در اختیار دارند، به این قطعنامه با ۲۵ رای موافق و ۶ رای مخالف پاسخ دادند.
این یعنی ۲۱.۶ درصد از نمایندگان گروه «چپ‌گرایان پارلمان اروپا – چپ متحد اروپا/چپ سبز اسکاندیناوی»، ۵۴.۲ درصد از نمایندگان گروه «اتحاد پیشروی سوسیال‌ها و دموکرات‌ها»، ۳۳.۳ درصد از نمایندگان «سبزها»، ۸۲.۳ درصد از نمایندگان گروه «تجدید اروپا»، ۶۵.۳ درصد نمایندگان گروه «فراکسیون حزب مردم اروپا»، ۵۲.۹ درصد نمایندگان گروه «محافظه‌کاران و اصلاح‌طلبان اروپا» و ۴۲.۳ درصد نمایندگان گروه «هویت و دموکراسی» با تصویب این قطعنامه پارلمان اروپا موافق بودند.
