هشدار یک اقتصاددان نسبت به عقبگرد شاخص‌های کلیدی اقتصادی
تنور انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم روز به روز داغ‌تر می‌شود و نامزد‌ها هر کدام به رونمایی از برنامه‌های خود می‌پردازند. رفته رفته دیدگاه‌های اقتصادی کاندیداها در حال روشن شدن است و هر یک با توجه به شرایط سخت اقتصادی کشور، وعده‌هایی را مطرح می‌کنند.
در همین رابطه وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددانان در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین در واکنش به اظهارات کاندیدا‌های ریاست‌جمهوری چهاردهم گفت: در شرایطی کشور در حال آماده شدن برای برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری می‌شود که شرایط خطیری بر اقتصاد ایران از منظر شاخصه‌های جهانی و منطقه‌ای سایه افکنده است. دیدگاه‌های اقتصادی کاندیدا‌های چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در حال روشن شدن است.
وی افزود: بررسی مقایسه‌ای اهداف کلان اقتصادی سند چشم‌انداز با رقبای منطقه‌ای گویای این واقعیت است که طی دوره ۲۰ ساله سند چشم‌انداز شاهد عقبگرد در تعدادی از شاخص‌های کلیدی اقتصادی هستیم و شکاف ایران با رقبای منطقه‌ای بیشتر شده است.
این اقتصاددان متذکر شد: از طرف دیگر سرمایه‌گذاری‌های عظیمی توسط کشور‌های منطقه در گذر از اقتصاد خام‌محور، نفت‌محور و تک‌محصولی با افزایش منابع متعدد تولید ثروت (ثروت‌آفرینی) از جمله اقتصاد دانش‌بنیان، اقتصادمجازی و هوش مصنوعی، اقتصاد گردشگری و ورزش، ساخت شهر‌های نوین بدون کربن و هوشمند، و افزایش صادرات خدمات با ارزش افزوده بالا طی سال‌های اخیر شروع شده و با سرعت در حال انجام است و در صورت تعلل و تاخیر اقتصاد ایران، شکاف اقتصادی ایران با رقبا تشدید خواهد شد.
شقاقی عنوان کرد: دوم این‌که تحریم‌های اقتصادی از دهه ۹۰ معیشت و اقتصاد ایران را به شدت تحت‌تاثیر خود قرار داده و در کنار ضعف مدیریت و سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی، شرایط رکود تورمی عمیقی بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است.
وی بیان کرد: سوم این‌که انباشت ناترازی‌های اقتصاد کلان به دلیل تعلل در اجرای اصلاحات ساختاری و نهادی به خصوص در بخش‌های بانکی، آب و فرونشست زمین، صندوق‌های بازنشستگی، انرژی (نفت وگاز و بنزین) و برق در کنار تهدیدات و ابرروند‌هایی مخربی همچون کاهش رشد و سالمندی جمعیت، افزایش ادراک فساد مالی و اقتصادی در کنار تنزل سرمایه اجتماعی، تنگنای منابع مالی و تشدید فرسودگی زیرساخت‌های اقتصاد، افزایش شکاف طبقاتی و گذار جهان از وابستگی به سوخت‌های فسیلی، بر شدت و دامنه پیچیدگی‌های اداره و حکمرانی اقتصاد ایران در سال‌های پیشروی دهه ۱۴۰۰ افزوده است.
این اقتصاددان با بیان این‌که در روز‌های گذشته کاندیداها نظرات و دیدگاه‌های خود را مطرح کردند که عمده تاکید نامزد‌ها بر اجرای برنامه هفتم بود.
شقاقی افزود: با این حال متاسفانه اسناد توسعه‌ای نظیر برنامه هفتم و نیز استراتژی‌های توسعه صنعتی و تجاری کشور هنوز با ادبیات نوین اقتصادی عجین نشده‌اند و همچنان توسعه مبتنی بر طراحی مدل اقتصادی غیرنفتی ملاک تصمیم‌گیری سیاست‌گذاران قرار نگرفته است و اقتصاد ایران همچنان برپایه اتکای به نفت و گاز و مشتقات نفتی اداره می‌شود و حکمرانی جدید و هندسه نوین اقتصادی آغاز نشده است.
وی عنوان کرد: از این رو در حکمرانی اقتصادی ایران هر چقدر تعلل صورت بگیرد، این تاخر زمانی قطعا تبعات منفی شدیدی بر آینده اقتصادی کشور تحمیل کرده و موجبات تشدید روزافزون شکاف اقتصادی بین ایران و رقبای منطقه‌ای خواهد شد.
این اقتصاددان تصریح کرد: متاسفانه خود برنامه هفتم توسعه فاقد رویکرد نوین اقتصادی است، بنابراین بازنگری بنیادین در نحوه حکمرانی اقتصادی کشور برپایه نقشه جدید و هندسه نوین اقتصادی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر دارد.
شقاقی یادآوری شد: در ضمن هیچ کدامیک از کاندیداها ایده و طرح جدیدی که ناظر بر چگونگی حل مساله ناترازی‌های اقتصاد کلان و ابرچالش‌های اقتصاد ایران باشد، ارائه ندادند.
وی ادامه داد: همچنین نظرات صریح و شفاف خود را در خصوص فعال‌سازی دیپلماسی اقتصادی و سیاسی در جهت حذف تحریم‌های ظالمانه، پذیرش قواعد بین‌المللی اقتصادی و تجاری با هدف قرار گرفتن ایران در زنجیره تولید و ارزش اقتصاد منطقه‌ای و جهانی مطرح نکردند.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: جنس حرف‌ها عمدتا تکراری و خسته کننده و بدون مبانی فکری اقتصادی روشن بود. امیدوارم در روز‌های آینده شاهد شفافیت اصول و مبانی فکری نامزد‌ها باشیم.
