عرضه ناکام سه کیلو زعفران طی 11 ماه در بورس کالا

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: طبق بررسی‌های صورت گرفته قیمت‌های زعفران در بازار داخلی در سال 87 حدود 18 تا 42 میلیون ریال به ازای هر کیلوگرم زعفران در نوسان بوده و در سه ماهه نخست سال جاری این قیمت حدود 43-42 میلیون ریال به ازای هر کیلوگرم زعفران اعلام شده است.

اما با توجه به افزایش تولید زعفران قیمت این محصول در نیمه دوم سال جاری در بازار داخلی کاهش پیدا خواهد کرد. سهم زعفران کاران از قیمت بالای زعفران در بازار حدود سه میلیون تومان بوده این در حالی است که قیمت تمام شده این محصول بدون محاسبه هزینه‌های اجاره زمین و آب برای زعفران کاران دو میلیون و 200 هزار تومان به ازای هر هکتار است. این امر اصلاً به سود کشاورز نیست چراکه مابقی این رقم نصیب دلالان شده است. باوجود آنکه زعفران کاران در دفعات مکرر از دولتمردان خواستار حذف دلالان از بازار زعفران شده‌اند اما این امر تاکنون محقق نشده است. 

همین امر باعث متضرر شدن زعفران کاران شده است این در حالی است که با استفاده از تکنولوژی کشت بافت اقدام به تولید انبوه پیاز زعفران کرده‌اند به طوری که سطح زیرکشت زعفران در ایران از 15000 هکتار در سال 1352 به 49 هزار هکتار در حال حاضر رسیده است. با برآوردهای صورت گرفته امسال حدود 500 تن زعفران تولید خواهد شد. اما فارغ از شرایط آب و هوایی و یخبندان‌ها یا خشکسالی‌های چهار سال اخیر حضور پررنگ دلال‌ها و بی توجهی متولیان امر در حالی صورت می‌گیرد که در کشور همسایه ایران (افغانستان) دولت حمایت همه جانبه از زعفران کاران می‌کند و حتی براساس شنیده‌ها بی توجهی متولیان امر موجب شده زعفران کاران پیاز ارزشمند ایرانی را هر کیلو 1000 دلار به افغانستان بفروشند و این موضوع باعث شده رقبای جدید برای بازار زعفران ایران پیدا شود اما شایان ذکر است در حال حاضر نبض بازار جهانی با تولید 95 درصد زعفران در دست ایران است. 

از آنجا که در حال حاضر مرکزی موثر برای کشف قیمت زعفران بر مبنای سازوکار بازار وجود ندارد هر اتفاقی ممکن است مجدداً برای قیمت و به تبع آن افزایش یا کاهش تولید زعفران رخ دهد. 

حمیدرضا شوشتریان کارشناس بورس کالا با بیان این مطلب افزود: «با توجه به آغاز فصل برداشت زعفران تا زمانی که مکانیزم اصولی برای کشف قیمت وجود نداشته باشد، نمی‌توان قیمتی برای این محصول ارائه کرد». 

به گفته وی خریداران خارجی که عمده تقاضا برای این محصول از سوی آنها صورت می‌گیرد در برابر قیمت بالا واکنش نشان داده و جذب تولیدکنندگان دیگری چون افغانستان و چین شوند. 

وی همچنین تصریح کرد: «اگر عامل عرضه و تقاضا را به عنوان اصلی‌ترین دلیل هر قیمت گذاری بپذیریم، این عامل با توجه به مصرف داخلی تقاضای جهانی و تولید داخلی قابل اندازه گیری است که از بروز چنین نوسانات دامنه داری جلوگیری کند» .

وی با بیان اینکه راهکارها برای کاهش قیمت را باید به راهکارهایی برای منطقی کردن قیمت تغییر دهیم، گفت: «تا زمانی که قیمت هر محصول کشاورزی و صنعتی بر مبنای اصول حاکم بر اقتصاد جهانی و سایر عوامل موثر داخلی تبیین نشود، نمی‌توان از کاهش یا افزایش قیمت محصول زعفران سخن گفت» .

وی بورس‌ها را به عنوان معتبرترین مراکزی که هم اکنون در جهان به امر کشف قیمت به ویژه در مورد محصولاتی قابل عرضه در مبادلات بین‌المللی می‌پردازد، دانست و تاکید کرد: «در ایران نیز چنین بورسی فعال است و زعفران یکی از محصولات پذیرش شده در این بورس است که امیدواریم با تقویت این بورس و ایجاد نقطه تجاری و منسجم کردن معاملات آن در این بازار به حذف سودجویان و دلالان این محصول کمک کنیم» .

وی همچنین درخصوص تالار مشهد گفت: «هدف اصلی ما از تشکیل چنین بورسی تاثیرگذاری بر قیمت زعفران در بازارهای جهانی و نگه داشتن ارزش افزوده این محصول برای کشور است» .

در همین حال محمدحسین مشکانی مدیرعامل اتحادیه زعفران کاران ایران درخصوص این بورس گفت: «بورس زعفران متشکل از نمایندگان اتحادیه‌های تولیدی و صادراتی زعفران است که در صورت حمایت مسوولان، این بورس می‌تواند گام موثری در تثبیت قیمت داخلی زعفران در بازارهای جهانی بردارد» .

وی افزود: «لحاظ کردن شرایط خاص در معاملات زعفران در این بورس از جمله کیفیت مناسب برای زعفران می‌تواند کمک بزرگی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان این محصول کند» .

عدم حمایت نهاد‌های دولتی
زعفران کاران به دلیل عدم حمایت نهادهای دولتی در مقابل بلاهای طبیعی و حضور پررنگ دلالان بازندگان اصلی بازار غیرشفاف زعفران هستند. شنیده مدیر بازرگانی انجمن زعفران با بیان مطلب فوق در این خصوص گفت: «به دلیل عدم حمایت نهادهای دولتی از زعفران کاران و همین طور صادرکنندگان واقعی زعفران در دو سال گذشته بازار زعفران ایران دچار معضلات فراوانی شده است.»وی در رابطه با موانع پیش رو برای معاملات زعفران در بورس اظهار داشت: «ابتدا بسیاری از افراد از بورسی شدن زعفران استقبال کردند. شاید بتوان مهم ترین دلیل عدم عرضه مداوم زعفران در بورس را وجود بازار سنتی و عدم نظارت بر کیفیت زعفران عرضه شده عنوان کرد چرا که بسیاری از فعالان زعفران علاقه‌ای به عرضه این محصول با وجود کنترل ویژه ندارند. به همین دلیل بازار سنتی زعفران رونق خاص خود را دارد و این امر منجر به معامله نشدن این محصول در بورس شده است».
 
شنیده در پایان خاطرنشان کرد: «در صورت دادوستد زعفران در بورس کالا، شاهد تعادل در بازار و توسعه کشت زعفران و کوتاه شدن دست دلال‌ها به نفع کشاورزان خواهیم بود» .

عرضه سه کیلو طی 11 ماه
به گزارش سرمایه، طی معاملات سال 87 بورس کالا، محصول زعفران در شهریورماه سال گذشته به میزان سه کیلوگرم در رینگ کشاورزی بورس کالا عرضه شد که این میزان عرضه نیز در بورس کالا بدون استقبال ماند. همچنین لازم به ذکر است در سال جاری این محصول در بورس از سوی زعفران کاران عرضه نشده و امید است با برداشت جدید این محصول در آبان ماه سال جاری با توجه به افزایش تولید این محصول نسبت به سال قبل، عرضه این محصول از سوی دولت و متولیان این امر به سمت بورس کالا سوق داده شود تا شاهد شفاف سازی و منسجم شدن معاملات زعفران در بورس و تعادل قیمت در بازار این محصول باشیم.