زنان عراق و امنيت آمريكايي!
آفتاب‌‌نیوز : 
بعدازاينكه نيروهاي بوش، حكومت صدام حسين را سرنگون كردند، حكومت آمريكايي جايگزين اعلام كرد كه رسيدگي به مسأله حقوق زنان را در صدر اهداف خود قرار مي‌دهد تا آنجا كه عراق در اين زمينه به الگويي براي ساير كشورهاي منطقه تبديل شود.
اما آنچه در واقعيت رخ داد، جايگزيني سركوب‌هاي رژيم صدام حسين با سنت‌گرايي‌هاي برخواسته از مذهب بود تا اميد زنان عراقي براي گسترش محدوده آزادي‌هاي فردي‌شان به نااميدي تبديل شود.
افزايش خشونت عليه زنان در عراق، باعث شده كه اكثر آنها عملاً در خانه‌هايشان زنداني شوند و جرأت حضور در اجتماع را نداشته باشند. شرايط به‌گونه اي است كه حتي آزادي‌هاي موجود در زمان حكومت صدام هم از زنان عراقي دريغ مي‌شوند و زناني كه در گذشته اجازه داشتند تا لباس‌هاي غربي بپوشند و به تنهايي به خريد بروند، حالا حتي با حجاب هم جرأت خارج شدن از خانه‌هايشان را ندارند.
تشديد فقر، بيكاري، تجديد قدرت عقايد عقب‌افتاده و پايمال شدن حقوق و آزادي‌هاي دموكراتيك به خصوص در سال‌هاي اخير و كوشش براي پيشبرد طرح‌هاي جنگ‌طلبانه و نظامي‌گري، بيش از همه موقعيت زنان و دستاوردهاي جنبش جهاني زنان كه حاصل كوشش و مبارزه مداوم آنان در طول تاريخ مي‌باشد را به مخاطره انداخته است.
در سال 1959، زماني بسيار طولاني قبل از به قدرت رسيدن صدام حسين و هنگامي كه حزب ناسيوناليست در عراق قدرت داشت، زنان عراقي موفق به تصويب بسياري از حقوق دموكراتيك خود شدند، طوري كه حتي بعداز به قدرت رسيدن صدام حسين، زنان در عراق داراي حقوقي بودند كه بسياري از زنان در كشورهاي آسيايي از داشتن آن محروم بودند. زنان مي‌توانستند رأي بدهند، رانندگي كنند، زنان حق تحصيل و اشتغال به‌كار داشتند ولي امروز به واسطه سياست هاي جنگ‌طلبي امپرياليسم، زنان عراقي در شرايط بسيار اسف‌باري قرار دارند.
جان و حقوق زنان عراقي توسط نيروهاي اشغالگر امپرياليستي و بنيادگرايان مذهبي و گروه‌هاي قاچاق انسان به‌طور مداوم تهديد مي‌شود.
در حالي كه ادامه خشونت‌ها در عراق موضوع اصلي گزارش‌هاي خبري اين كشور است، از زندگي روزمره عراقي‌ها، به‌ويژه وضعيت زنان عراقي پس از سقوط صدام حسين جزئيات كمتري در دست است.
مسائل حقوقي زنان در عراق و وضعيت بهداشتي و درماني آنان از جمله موضوعاتي بوده است كه رسانه‌هاي بين‌المللي به‌طور پراكنده به آن پرداخته‌اند. چندي پيش صندوق جمعيت سازمان ملل متحد با مطرح كردن روند صعودي مرگ و مير در ميان زنان باردار در عراق، هشدار داد كه عواملي مانند فروپاشي نظام‌هاي امنيتي، نارسايي در مراقبت‌هاي بهداشتي و افزايش فشارهاي رواني جان زنان عراقي را تهديد مي‌كند.
در اواسط ماه فوريه سال جاري ميلادي هم از عراق گزارش شد كه گروهي از زنان عراقي كه خواستار حضور بيشتر زنان در تصميم‌گيري هاي سياسي هستند، در بغداد دست به اعتراضاتي زدند.
بنابراين گزارش، در حالي كه يك دهه تحريم‌هاي بين‌المللي موقعيت زنان عراقي را تضعيف كرده است و حدود 75 درصد آنان بي‌سواد هستند، در مقابل آن گروهي كه با سواد هستند از سطح تحصيلاتي بسيار بالايي برخوردار هستند.
در اين شرايط با شروع انتخابات در عراق فرصت جديدي براي زنان عراقي به‌وجود مي‌آيد كه هرچه بيشتر و اين‌بار به صورت جدي در انتخابات سراسري اين كشور براي كسب حقوق مدني خود وارد عرصه سياست كشورشان شوند.
اين روزها در خيابان‌هاي بغداد، پلاكاردهاي انتخاباتي مختلفي به چشم مي‌خورند.
در اين پلاكاردها شعارهاي اصلي درباره استقلال عراق و پايان دادن به درگيري‌هاي خشونت‌آميز در اين كشور به چشم مي‌خورد.
در فهرست نام نامزدهاي انتخاباتي، اسامي زنان شركت‌كننده نيز به چشم مي‌خورد.
«سلما الخفاجي» فردي كه خود را يك تكنوكرات عراقي مي خواند يكي از نامزدهاي زني است كه اميدوار است در انتخابات 30 ژانويه با رأي مردم كشورش به مجلس عراق راه يابد. وي معتقد است زنان عراقي نيازمند تمرين براي كسب حقوق مدني خود هستند و بايد بدانند به همان نسبت از حقوق سياسي برخوردارند كه از حقوق ايدئولوژيك به عنوان يك مسلمان.
الخفاجي 46 ساله يك كه دندانپزشك است از ميان 15 زني كه خود را كانديداي نمايندگي مجلس ملي عراق كرده‌اند همه متفق‌القول براين باور هستند كه زنان منتخب عراق در مجلس نبايد بر شعارهاي افراطي ليبرال پافشاري كنند و آنچه را كه واقعاً در جامعه زنان، جوانان و به‌طور كلي مردم اين كشور در جريان است، ناديده بگيرند.
«زكيه خليقه الزيدي» 72 ساله داراي افكار كمونيستي است و اتفاقاً قصد دارد به عنوان يك نامزد قدرتمند حزب كمونيست عراق وارد مجلس اين كشور شود و اما زن ميانسالي كه با همكاري 10 زن ديگر براي دكتر «رجاءالخوزاعي» تبليغات انتخاباتي مي‌كند، مي‌گويد كه تعداد زيادي از مردم ترس دارند كه در حوزه‌هاي انتخاباتي حضور يابند. اين زنان هفته‌اي يكبار در مركز حزب اتحاديه ملي عراق با يكديگر ملاقات مي‌كنند. اين حزب با نام العراقيه فهرست نام كانديداهاي خود را در انتخابات اعلام كرده است. از 240 نامزد انتخاباتي، 80 نفر زن هستند.
زن ديگري كه نامش در فهرست نام كانديداهاي انتخاباتي است، حنا ادوارد نام دارد.
او وكيل مدافع است و به‌عنوان نامزد انتخاباتي در ليست گروه الوطني معرفي شده است.
او با ديده ترديد به اين انتخابات مي‌نگرد و مي‌گويد كه مردم اطلاعات زيادي درباره نامزدهاي انتخاباتي ندارند و مي‌توانند مورد سوءاستفاده برخي از گروه‌ها قرار گيرند. گروه الوطني از پزشكان و استادان دانشگاه و هنرمندان غيروابسته است كه به دنبال تغييرات پايه‌اي در جامعه عراق و ايجاد حقوق مساوي براي زنان و مردان است.
حنا ادوارد كه در بصره متولد شده، از سال 1971 تا 1983 در شهر برلين آلمان، مسؤول فدراسيون بين‌المللي زنان دموكرات بوده است. او كه از فعالان جنبش چپ در عراق به شمار مي‌آمده، امكان زندگي در اين كشور را در دوران حكومت صدام نداشته و تا سال 2003 در منطقه كردستان عراق زندگي مي‌كرده است و اما شرايط كار و زندگي روزنامه‌نگاران زن در عراق نيز تحت‌تأثير نابساماني و ناامني عراق قرار گرفته است.
«سحر محمد» روزنامه‌نگار عراقي كه در بغداد زندگي مي‌كند، مشكل اساسي را بي‌قانوني در عراق مي بيند. او مي‌گويد كه هر روز صبح وقتي عازم محل كارش مي‌شود و با چهار كودكش كه همه به مدرسه مي‌روند، خداحافظي مي كند، نمي‌داند كه آيا بازگشتي براي او يا همسر و فرزندانش وجود دارد.
در اين بين با قرار گرفتن در روز انتخابات، شاهد گسترش ابعاد حملات تروريستي هستيم.
شرايط زندگي و كار به‌خصوص براي روزنامه‌نگاران زن در اين كشور، شرايط سختي است.
دو تن از زنان روزنامه‌نگار درباره شرايط زندگي زنان و شرايط كاري آنان و تهيه گزارش در ميان انفجارها مي‌گويند كه زندگي در اين شرايط به روز مرگي ما بدل شده است و حتي با لبخند از اين مسأله ياد مي‌كنند كه چطور در طول زمان، آنان مي‌توانند با شنيدن صداي انفجار حتي با فاصله دور، نوع بمب و درجه شدت آن را تشخيص دهند.
«سهاد» زن مجري راديو، فقط با همراهي پدر يا برادرانش خانه را ترك مي‌كند و رفت و آمد به محل كارش فقط از طريق استفاده از سرويس رفت و آمد راديو امكان‌پذير است.
«دنيا بغدادي» كه چهل سال دارد مي‌گويد: شرايط زندگي زنان در حقيقت به نسبت زمان پايان حكومت صدام، تغييرات زيادي كرده است.
ما اكنون سازمان‌هاي زنان غيردولتي زيادي داريم. شركت زنان در زندگي اجتماعي كاملاً از بين نرفته، درست است كه شرايط امنيتي سخت است اما اين براي مردها هم همينطور است.
دنيا به كارش در شرايط سخت ادامه مي‌دهد و براي تهيه گزارش در رفت و آمد است اما در صندوق اتومبيلش اسلحه كوچكي را براي دفاع از خود حمل مي‌كند. همراه داشتن اسلحه از زماني است كه او در اتوبان مورد حمله مهاجمان قرارگرفته و از دست آنها گريخته است.
اين روزنامه‌نگار زن مي‌گويد: من مي‌خواهم از سد همه اين موانع عبور كنم. من نمي‌خواهم از واقعيت بگريزم. مي‌خواهم درتغييرات اجتماعي كشور هم حضور داشته باشم و همه آنچه را انجام دهم كه سال‌ها انجام آن برايم امكان‌پذير نبود.
و اما «حيفا زنگنه» رمان‌نويس و نقاش عراقي كه در حكومت پيشين عراق از جمله زندانيان سياسي صدام حسين بوده و پس از حدود 30 سال به بغداد بازگشته است، معتقد است با اين كه تلاش شده زنان عراقي نقش بيشتري در اجتماع داشته باشند اما غالب اين ابتكارات در كشورهاي خارجي طراحي شده‌اند كه زنان عادي عراق را مدنظر قرار نمي‌دهند.
بعدازاينكه نيروهاي بوش، حكومت صدام حسين را سرنگون كردند، حكومت آمريكايي جايگزين اعلام كرد كه رسيدگي به مسأله حقوق زنان را در صدر اهداف خود قرار مي‌دهد تا آنجا كه عراق در اين زمينه به الگويي براي ساير كشورهاي منطقه تبديل شود. اما آنچه در واقعيت رخ داد، جايگزيني سركوب‌هاي رژيم صدام حسين با سنت‌گرايي‌هاي برخواسته از مذهب بود تا اميد زنان عراقي براي گسترش محدوده آزادي‌هاي فردي‌شان به نااميدي تبديل شود.
افزايش خشونت عليه زنان در عراق، باعث شده كه اكثر آنها عملاً در خانه‌هايشان زنداني شوند و جرأت حضور در اجتماع را نداشته باشند. شرايط به‌گونه اي است كه حتي آزادي‌هاي موجود در زمان حكومت صدام هم از زنان عراقي دريغ مي‌شوند و زناني كه در گذشته اجازه داشتند تا لباس‌هاي غربي بپوشند و به تنهايي به خريد بروند، حالا حتي با حجاب هم جرأت خارج شدن از خانه‌هايشان را ندارند.
تشديد فقر، بيكاري، تجديد قدرت عقايد عقب‌افتاده و پايمال شدن حقوق و آزادي‌هاي دموكراتيك به خصوص در سال‌هاي اخير و كوشش براي پيشبرد طرح‌هاي جنگ‌طلبانه و نظامي‌گري، بيش از همه موقعيت زنان و دستاوردهاي جنبش جهاني زنان كه حاصل كوشش و مبارزه مداوم آنان در طول تاريخ مي‌باشد را به مخاطره انداخته است.
در سال 1959، زماني بسيار طولاني قبل از به قدرت رسيدن صدام حسين و هنگامي كه حزب ناسيوناليست در عراق قدرت داشت، زنان عراقي موفق به تصويب بسياري از حقوق دموكراتيك خود شدند، طوري كه حتي بعداز به قدرت رسيدن صدام حسين، زنان در عراق داراي حقوقي بودند كه بسياري از زنان در كشورهاي آسيايي از داشتن آن محروم بودند. زنان مي‌توانستند رأي بدهند، رانندگي كنند، زنان حق تحصيل و اشتغال به‌كار داشتند ولي امروز به واسطه سياست هاي جنگ‌طلبي امپرياليسم، زنان عراقي در شرايط بسيار اسف‌باري قرار دارند.
جان و حقوق زنان عراقي توسط نيروهاي اشغالگر امپرياليستي و بنيادگرايان مذهبي و گروه‌هاي قاچاق انسان به‌طور مداوم تهديد مي‌شود.
در حالي كه ادامه خشونت‌ها در عراق موضوع اصلي گزارش‌هاي خبري اين كشور است، از زندگي روزمره عراقي‌ها، به‌ويژه وضعيت زنان عراقي پس از سقوط صدام حسين جزئيات كمتري در دست است.
مسائل حقوقي زنان در عراق و وضعيت بهداشتي و درماني آنان از جمله موضوعاتي بوده است كه رسانه‌هاي بين‌المللي به‌طور پراكنده به آن پرداخته‌اند. چندي پيش صندوق جمعيت سازمان ملل متحد با مطرح كردن روند صعودي مرگ و مير در ميان زنان باردار در عراق، هشدار داد كه عواملي مانند فروپاشي نظام‌هاي امنيتي، نارسايي در مراقبت‌هاي بهداشتي و افزايش فشارهاي رواني جان زنان عراقي را تهديد مي‌كند.
در اواسط ماه فوريه سال جاري ميلادي هم از عراق گزارش شد كه گروهي از زنان عراقي كه خواستار حضور بيشتر زنان در تصميم‌گيري هاي سياسي هستند، در بغداد دست به اعتراضاتي زدند.
بنابراين گزارش، در حالي كه يك دهه تحريم‌هاي بين‌المللي موقعيت زنان عراقي را تضعيف كرده است و حدود 75 درصد آنان بي‌سواد هستند، در مقابل آن گروهي كه با سواد هستند از سطح تحصيلاتي بسيار بالايي برخوردار هستند.
در اين شرايط با شروع انتخابات در عراق فرصت جديدي براي زنان عراقي به‌وجود مي‌آيد كه هرچه بيشتر و اين‌بار به صورت جدي در انتخابات سراسري اين كشور براي كسب حقوق مدني خود وارد عرصه سياست كشورشان شوند.
اين روزها در خيابان‌هاي بغداد، پلاكاردهاي انتخاباتي مختلفي به چشم مي‌خورند.
در اين پلاكاردها شعارهاي اصلي درباره استقلال عراق و پايان دادن به درگيري‌هاي خشونت‌آميز در اين كشور به چشم مي‌خورد.
در فهرست نام نامزدهاي انتخاباتي، اسامي زنان شركت‌كننده نيز به چشم مي‌خورد.
«سلما الخفاجي» فردي كه خود را يك تكنوكرات عراقي مي خواند يكي از نامزدهاي زني است كه اميدوار است در انتخابات 30 ژانويه با رأي مردم كشورش به مجلس عراق راه يابد. وي معتقد است زنان عراقي نيازمند تمرين براي كسب حقوق مدني خود هستند و بايد بدانند به همان نسبت از حقوق سياسي برخوردارند كه از حقوق ايدئولوژيك به عنوان يك مسلمان.
الخفاجي 46 ساله يك كه دندانپزشك است از ميان 15 زني كه خود را كانديداي نمايندگي مجلس ملي عراق كرده‌اند همه متفق‌القول براين باور هستند كه زنان منتخب عراق در مجلس نبايد بر شعارهاي افراطي ليبرال پافشاري كنند و آنچه را كه واقعاً در جامعه زنان، جوانان و به‌طور كلي مردم اين كشور در جريان است، ناديده بگيرند.
«زكيه خليقه الزيدي» 72 ساله داراي افكار كمونيستي است و اتفاقاً قصد دارد به عنوان يك نامزد قدرتمند حزب كمونيست عراق وارد مجلس اين كشور شود و اما زن ميانسالي كه با همكاري 10 زن ديگر براي دكتر «رجاءالخوزاعي» تبليغات انتخاباتي مي‌كند، مي‌گويد كه تعداد زيادي از مردم ترس دارند كه در حوزه‌هاي انتخاباتي حضور يابند. اين زنان هفته‌اي يكبار در مركز حزب اتحاديه ملي عراق با يكديگر ملاقات مي‌كنند. اين حزب با نام العراقيه فهرست نام كانديداهاي خود را در انتخابات اعلام كرده است. از 240 نامزد انتخاباتي، 80 نفر زن هستند.
زن ديگري كه نامش در فهرست نام كانديداهاي انتخاباتي است، حنا ادوارد نام دارد.
او وكيل مدافع است و به‌عنوان نامزد انتخاباتي در ليست گروه الوطني معرفي شده است.
او با ديده ترديد به اين انتخابات مي‌نگرد و مي‌گويد كه مردم اطلاعات زيادي درباره نامزدهاي انتخاباتي ندارند و مي‌توانند مورد سوءاستفاده برخي از گروه‌ها قرار گيرند. گروه الوطني از پزشكان و استادان دانشگاه و هنرمندان غيروابسته است كه به دنبال تغييرات پايه‌اي در جامعه عراق و ايجاد حقوق مساوي براي زنان و مردان است.
حنا ادوارد كه در بصره متولد شده، از سال 1971 تا 1983 در شهر برلين آلمان، مسؤول فدراسيون بين‌المللي زنان دموكرات بوده است. او كه از فعالان جنبش چپ در عراق به شمار مي‌آمده، امكان زندگي در اين كشور را در دوران حكومت صدام نداشته و تا سال 2003 در منطقه كردستان عراق زندگي مي‌كرده است و اما شرايط كار و زندگي روزنامه‌نگاران زن در عراق نيز تحت‌تأثير نابساماني و ناامني عراق قرار گرفته است.
«سحر محمد» روزنامه‌نگار عراقي كه در بغداد زندگي مي‌كند، مشكل اساسي را بي‌قانوني در عراق مي بيند. او مي‌گويد كه هر روز صبح وقتي عازم محل كارش مي‌شود و با چهار كودكش كه همه به مدرسه مي‌روند، خداحافظي مي كند، نمي‌داند كه آيا بازگشتي براي او يا همسر و فرزندانش وجود دارد.
در اين بين با قرار گرفتن در روز انتخابات، شاهد گسترش ابعاد حملات تروريستي هستيم.
شرايط زندگي و كار به‌خصوص براي روزنامه‌نگاران زن در اين كشور، شرايط سختي است.
دو تن از زنان روزنامه‌نگار درباره شرايط زندگي زنان و شرايط كاري آنان و تهيه گزارش در ميان انفجارها مي‌گويند كه زندگي در اين شرايط به روز مرگي ما بدل شده است و حتي با لبخند از اين مسأله ياد مي‌كنند كه چطور در طول زمان، آنان مي‌توانند با شنيدن صداي انفجار حتي با فاصله دور، نوع بمب و درجه شدت آن را تشخيص دهند.
«سهاد» زن مجري راديو، فقط با همراهي پدر يا برادرانش خانه را ترك مي‌كند و رفت و آمد به محل كارش فقط از طريق استفاده از سرويس رفت و آمد راديو امكان‌پذير است.
«دنيا بغدادي» كه چهل سال دارد مي‌گويد: شرايط زندگي زنان در حقيقت به نسبت زمان پايان حكومت صدام، تغييرات زيادي كرده است.
ما اكنون سازمان‌هاي زنان غيردولتي زيادي داريم. شركت زنان در زندگي اجتماعي كاملاً از بين نرفته، درست است كه شرايط امنيتي سخت است اما اين براي مردها هم همينطور است.
دنيا به كارش در شرايط سخت ادامه مي‌دهد و براي تهيه گزارش در رفت و آمد است اما در صندوق اتومبيلش اسلحه كوچكي را براي دفاع از خود حمل مي‌كند. همراه داشتن اسلحه از زماني است كه او در اتوبان مورد حمله مهاجمان قرارگرفته و از دست آنها گريخته است.
اين روزنامه‌نگار زن مي‌گويد: من مي‌خواهم از سد همه اين موانع عبور كنم. من نمي‌خواهم از واقعيت بگريزم. مي‌خواهم درتغييرات اجتماعي كشور هم حضور داشته باشم و همه آنچه را انجام دهم كه سال‌ها انجام آن برايم امكان‌پذير نبود.
و اما «حيفا زنگنه» رمان‌نويس و نقاش عراقي كه در حكومت پيشين عراق از جمله زندانيان سياسي صدام حسين بوده و پس از حدود 30 سال به بغداد بازگشته است، معتقد است با اين كه تلاش شده زنان عراقي نقش بيشتري در اجتماع داشته باشند اما غالب اين ابتكارات در كشورهاي خارجي طراحي شده‌اند كه زنان عادي عراق را مدنظر قرار نمي‌دهند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید