عیسی بزرگزاده درباره سدسازیهای افغانستان بروی رودهای مشترک و واکنش ایران به این اقدامات اظهار داشت: ما موضع شفاف خود را به گوش مقامات افغانستان رساندیم و از کانالهای دیپلمایتکی هم اعلام کردیم.
وی افزود: از نظر ما کشور همسایه در هر اقدامی که روی رودهای مشترک انجام میدهد باید حقوق عرفی را در نظر بگیرد و در چارچوب موازین و حقوق بینالملل اقدام کند.
سخنگوی صنعت آب ساخت و آبگیری سد پاشدان در حوضه مرزی و مشترک هریرود را باعث کاهش جریان طبیعی رودخانه مرزی هریرود و بروز خسارتهای اجتماعی و زیست محیطی در مناطق پاییندست به ویژه آسیب جدی در تامین آب شرب شهر مشهد دانست.
وی یادآور شد: اعمال هرگونه سختگیری و فشار به بخشی از مردمان حوضه آبریز، ناگزیر همه ساکنان حوضه را تحت تاثیر قرار میدهد.
بزرگزاده بیان کرد: اثرات این اقدام یکجانبه طرف افغان نه تنها تامین آب شرب و بهداشت چند میلیون نفر را متأثر میکند، بلکه به آسیب گسترده به محیطزیست پاییندست نیز منجر میشود.
وی خاطرنشان کرد: بهرهبرداری یکسویه و غیرمشارکتی از منابع آب حوضه هریرود به نفع هیچیک از کشورها در بالادست و پاییندست نیست.
سخنگوی صنعت آب کشور گفت: وزارت نیرو در نشستهای خود با طرف مقابل به صراحت این موضوع را یادآور شده و در کانالهای دیپلماتیک نیز یادداشتهای خود را ارائه دادیم.
وی تاکید کرد: ما اجازه نمیدهیم بابت بهرهبرداری یکجانبه طرف همسایه به پاییندست و مناطق و شهروندان کشورمان آسیب وارد شود، این مسئله قابل قبول نیست.
عباس علیآبادی درباره واکنش ایران در قبال سدسازی اخیر افغانستان روی رودخانه مشترک با ایران گفته است: آبهای مرزی دارای اهمیت بسیار است، ما در قسمتهایی آب را دریافت و در بخشهایی آب را تحویل میدهیم، ما تلاش میکنیم طبق مقررات جهانی عمل کنیم.
وی ادامه داد: برنامه ما این است با همسایگانی که از ایران آب دریافت میکنند به عدالت رفتار کنیم و سهم کشور خودمان را نیز از دیگر کشورها دریافت کنیم.
وزیر نیرو گفت: از طریق مجاری مربوطه اقدامات سیاسی لازم را برای دریافت حقابه و حقوق مردم انجام میدهیم، حتی از ظرفیتهای بومی و محلی هم استفاده میکنیم که بسیار هم موثر است.
این گزارش حاکی است؛ در سفر اخیر عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان به کابل و دیدا با امیرخان متقی وزیر خارجه افغانستان «حقابه ایران از هیرمند» مورد بحث و گفتوگو قرار گرفته است.
عراقچی گفته است: بحث آب یک بحث جدی برای ما بود، رویکرد مقابل ما طرف افغانستان رویکرد سازنده و مثبتی است هم رئیسالوزرا و هم وزیر امور خارجه افغانستان تاکید کردند که حقابه ایران بر اساس معاهده هیرمند داده خواهد شد و حتی از آن بالاتر تعبیر بسیار زیبایی که داشتند این بود که حتی اگر معاهده هم نبود وظیفه شرعی و وظیفه انسانی ما اقتضا میکرد که آب را به ایران برسانیم یک سری نکات فنی وجود دارد که قرار شد همکاری بشود تا رفع شود البته بارشها هم مؤثر است پدیده خشکسالی پدیدهای است که کل منطقه را در بر گرفته ولی اینکه خشکسالی واقعا در چه سطحی است و آب چه میزان است چه میزان نیست خود این هم یک بحث فنی هست که باید به صورت دو جانبه حل و فصل بشود.
به گفته وزیر امور خارجه؛ در این خصوص توافقات صورت گرفت اصل قضیه مورد تأیید دوستان ما در کابل است و انشاءالله پیگیری خواهد شد امیدوارم که این امر تأمین شود.
همچنین در این دیدار یک مقام افغانستانی گفته است: موضوع آب هم برای افغانستان و هم ایران مهم است، ما در نعمتی که خدا داده دخالت نداریم، مردم سیستان و بلوچستان هم برادران ما هستند.
وی اضافه کرده: ما به صراحت گفتیم برای ما بین مردم هلمند و نیمروز و سیستان و بلوچستان فرقی ندارند، مشکل موجود به خاطر خشکسالی است وقتی باران و برف نباشد و یا کم باشد آب هم کم میشود، آب از مناطق مرکزی افغانستان به هلمند و کجکی میرسد و بعد از آن تا سد کمالخان و سیستان و بلوچستان باید ۶۰۰ تا ۷۰۰ کیلومتر طی شود. زمین این مسیر هم اکثرا ریگ و خاک است که آب جذب و یا تبخیر میشود بنابراین اگر آب زیاد نباشد به سیستان و بلوستان نمیرسد.
این مقام افغانستانی تاکید کرده است: بهرحال اگر حتی توافق و معاهده هم نباشد ما به خاطر اسلام و انسانیت مسئولیت خود میدانیم که آب به مردم سیستان و بولچستان برسد.