سلسلهنشستهای گفتمانسازی عدالت اجتماعی فراگیر با موضوع «نظام اندازهگیری و سیاستگذاری فقرزدا» با حضور احد رستمی سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، محمدعلی فرزین اقتصاددان و فرهاد خداداد کاشی استاد گروه اقتصاد دانشگاه پیامنور برگزار شد.
رستمی گفت: دولت آقای رجایی اولین یارانه را پرداخت کرد و امروز کمیته امداد طرحی را به نام شهید رجایی اجرا کرده و به افراد بالای ۶۰ سال یارانه پرداخت میکند و پس از جنگ و در دولتهای بعدی، آزادسازی قیمتها مطرح و در اوایل دهه ۷۰ مطالعاتی شروع شد که همزمان با رشد اقتصادی نرخ فقر و ضریب چینی هم افزایش پیدا کرد و برخی مطالعات در سازمانها انجام شدند که نتایج آن به قانون نظام جامع رفاه تأمین اجتماعی منجر شد.
وی افزود: در سال ۱۳۸۷ ثبتنام همگانی شروع شد و اطلاعات خانوار به ثبت رسید و عملاً پایگاه اطلاعاتی که تشکیل شد و راه به جایی نرسید.
سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد: بهترین روش شناسایی خانوادهها آزمون وسع است، یعنی اطلاعات درآمدی خانوادهها بهروز شود. ما سالانه اکثر اطلاعات را بهروز میکنیم به طوری که در سال دوباره رخ میدهد. از سال ۱۳۸۷ به بعد اطلاعات ملک به کد ملی وصل شده است و از ۶۰ میلون ملکی وجود دارد اطلاعات مربوط به ۱۶ میلیون ملک را گرفتهایم و بقیه ملکها به کدملی وصل نشده است و باید اینها بهروز شود.
وی یادآور شد: از ۱۳۹۷ وسعی را به امتیاز را به خانواده میدهیم و جزئیات مربوط به وسع آنها انجام و دهکبندی و صدک بندی میشود.
وی با اشاره به برخی خدمات ارائه شده با بهره گیری از خدمات پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، گفت: ارائه سرویس به کمیته امداد، ارائه مستمری به دهکهای یک تا ۳ دهک اول. وامهای اشتغالزایی به دهکهای تا ۵ است و ارائه خدمات به ۷ دهک از سوی بیمه سلامت برخی از خدماتی است که ارائه میشود.
وی اضافه کرد: در سال ۱۴۰۲، به ۱۳۶هزار کودک دارای سو تغذیه یارانه اعطا شده است که این میزان ۸.۹ هزار میلیارد ریال بوده است.
رستمی ادامه داد: قبل از دوران کرونا ۴۷ درصد خانوارها روی کارتهای بانکی تراکنش داشتند و پس از کرونا این میزان به ۹۸ درصد خانوارها رسیده است که روی کارت خود خرید انجام میدهند و این وضعیت معیشت خانوارها مشخص میکند.
اسدی عنوان کرد: در سال ۹۴ گفته شد ۳.۵ میلیون سرباز فراری داریم که یارانه آنها باید قطع شود، ما اطلاعاتشان را گرفتیم در آزمون وسع گذاشتیم و در نهایت دیدیم که اتفاقا اینها در سه دهک پایین بیشتر هستند. یا سال ۱۳۹۴ حدود ۱۲۶ هزار کودک بازمانده از تحصیل داشتیم و برخی از آنها که معلول بودهاند و برخی هم در مدارس دینی مشغول بودند و در نهایت ۲۶ هزار کودک قابل بازگشت به تحصیل داشتیم و در نهایت با کمک برخی از سمنها و خیریهها بخشی از آنها را به تحصیل بازگرداندیم.
سرپرست پایگاه جامع اطلاعات رفاه ایرانیان عنوان کرد: پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان وظیفه دارد اطلاعاتی که سازمانها نیاز دارند را ارائه دهد، ما اطلاعات را برای مرحله جدید اجرای طرح کالابرگها ارائه کردیم.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به برخی از شاخصهای اندازهگیری فقر در کشور، گفت: وضعیت فقر و تبعیض با آمارهای ما قابل اندازهگیری و سیاستگذاری است. مثلا با آمارها و مطالعات ما مشخص شد که ۴۰ درصد از خانوادههای ایرانی نمیتوانند وام بگیرند و یا هرگز وام نگرفتهاند؛ که البته باید دهکهای افراد هم با دیگر متفاوت باشد.
وی با بیان اینکه «پنجره واحد رفاه زنان راه اندازی شده و شهر آستارا و شهرستان بهارستان بهصورت آزمایشی شروع کار این پنجره واحد را تجربه کرده است» گفت: قرار است پنجره واحد سایر حوزهها را هم در بر بگیرد. مطالعاتی از حوزه کودکان بازمانده از تحصیل، سربازان فراری، کودکان کار و... برای برنامه ریزی بهتر در پایگاه جامع اطلاعات رفاه ایرانیان داشتیم.
سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: ما رصدخانه جامعی در وزارت کار راه اندازی کردیم که اساتید و دانشجویان و پژوهشگران و علاقهمندان از نتایج پایش آن میتوانند استفاده کنند.
رستمی اضافه کرد: ما دادههای خود را به هوش مصنوعی نیز عرضه کردیم و در این حوزه با سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی نیز همکاری داریم. البته سازمان هدفمندسازی یارانهها در ذیل وزارت تعاون قرار ندارد، اما آنها نیز از دادههای ما استفاده میکنند.