معرفی کتاب
زنان و توسعه
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب:توسعه پایدار به‌عنوان یکی از بسترهای تعالی و رشد انسان، آن‌گاه می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد که با یاری و مشارکت همه گروه‌های اجتماعی و برای همه آنان صورت پذیرد. در میان گروه‌های اجتماعی، زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و توجه به نیروهای بالقوه این بخش از جامعه، عاملی است که در کشورهای در حال توسعه نادیده گرفته شده است و به همین جهت، علی‌رغم برنامه‌ریزی‌ها و فعالیت‌های انجام یافته، هنوز در این کشورها زنان نتوانسته‌اند به جایگاه و نقش مناسب خود در اداره امور کشور و در تصمیم‌گیری‌ها دست یابند. در واقع، جامعه‌ای که قصد حرکت به سوی توسعه را دارد، اگر صرفاً به ابعاد مادی آن توجه داشته باشد و تعالی انسان‌ها و کاهش نابرابری‌ها را در نظر نگیرد به موفقیت دست نخواهد یافته است. اگر در جامعه‌ای ضریب باسوادی، تندرستی، شاخص‌های تغذیه و تأمین مسکن، ایجاد اشتغال و درآمد، بالا رود اما توزیع آن بین زنان و مردان متعادل نباشد، آن جامعه توسعه نیافته است. از این رو نقش زنان در توسعه، مورد توجه نظریه‌پردازان «توسعه مشارکتی» قرار گرفت. توجه به نقش زنان در فرآیند توسعه از اوایل دهه هفتاد میلادی، ناشی از دو واقعیت مهم عدم تحقق کلی نظریات توسعه در بهبود وضعیت کشورهای جهان سوم و موقعیت نامطلوب اجتماعی و اقتصادی زنان در این کشورها بود.
البته تجربیات اولیه نشان داد، ترسیم نقش منفعلانه برای زنان در توسعه نمی‌تواند بهبود وضعیت زندگی آنها را به‌همراه داشته باشد. در چنین حالتی، زن موجودی با مشکلات و مسائل خاص خود و جدا از مرد دیده می‌شود. به این ترتیب، برنامه‌های توسعه مبتنی بر رویکرد «زن و توسعه» نیز بر اعطای امتیازاتی به زنان و دریافت سهمی از منافع به دست آمده، تأکید داشت. اما در دهه 1980، مفهوم جنسیت جایگزین مفهوم زن در توسعه شد. ارزش و اهمیت مفهوم جنسیت در پارادایم جدید توسعه آن است که به بررسی فرایندهای اجتماعی از نقطه نظر تأثیر آنها بر زنان، مردان و روابط میان آنها می‌پردازد. این مفهوم، زنان را به‌صورت جدا در نظر نگرفته، بلکه باعث می‌شود تفاوت‌های ناشی از طبقه، نژاد، قومیت، سن، توانایی و رفتار جنسی میان زنان و مردان آشکار شود. در این رهیافت، توانمندسازی زن‌ها و رفع نیازهای راهبردی آنها مورد توجه قرار می‌گیرد. به همین جهت، امروزه دنیا با این واقعیت روبه‌رو شده که دیگر نمی‌توان زنان را به‌عنوان عوامل نامرئی در فرآیند توسعه به حساب آورد و توانمندی‌های زنان در میزان موفقیت دولت‌های در حال توسعه در زمینه کنترل رشد جمعیت، بیکاری، بهداشت و. . . امری غیر قابل انکار است.
در چنین شرایطی به نظر می‌رسد تحقق توسعه پایدار در کشور ما نیز بدون توجه به توانمندی‌های زنان امکان‌پذیر نیست و بررسی دقیق‌تر این مسأله، امری ضروری در راستای ایجاد زمینه مناسب برای بهبود وضعیت جامعه محسوب می‌شود
.فهرست مقالات این شماره عبارتست از:
پیشگفتار
زنان و توسعه پایدار: نگاهی مقایسهای به جهان اسلام/ محمدحسین حافظیان
توانمندسازی زنان در فرآیند توسعه/ زهرا رضایی
نقش زنان در توسعه روستایی/ فاطمه پاسبان
مشارکت سیاسی زنان در ایران، غرب و اسلام/ سیدمحمد احمدی
توانمندسازی اقتصادی زنان روستایی از طریق اعتبارات خرد/ فرزانه مافی
بررسی موانع توسعه‌ای مشارکت زنان در مدیریت شهری/ سارا مژده‌ای
جنسیت و توسعه/ برگردان: مهدی نیاکانی‌فر
تعداد صفحات:274
ناشر:پژوهشکده تحقیقات استراتژیک
تاریخ نشر:پاییز 1388
البته تجربیات اولیه نشان داد، ترسیم نقش منفعلانه برای زنان در توسعه نمی‌تواند بهبود وضعیت زندگی آنها را به‌همراه داشته باشد. در چنین حالتی، زن موجودی با مشکلات و مسائل خاص خود و جدا از مرد دیده می‌شود. به این ترتیب، برنامه‌های توسعه مبتنی بر رویکرد «زن و توسعه» نیز بر اعطای امتیازاتی به زنان و دریافت سهمی از منافع به دست آمده، تأکید داشت. اما در دهه 1980، مفهوم جنسیت جایگزین مفهوم زن در توسعه شد. ارزش و اهمیت مفهوم جنسیت در پارادایم جدید توسعه آن است که به بررسی فرایندهای اجتماعی از نقطه نظر تأثیر آنها بر زنان، مردان و روابط میان آنها می‌پردازد. این مفهوم، زنان را به‌صورت جدا در نظر نگرفته، بلکه باعث می‌شود تفاوت‌های ناشی از طبقه، نژاد، قومیت، سن، توانایی و رفتار جنسی میان زنان و مردان آشکار شود. در این رهیافت، توانمندسازی زن‌ها و رفع نیازهای راهبردی آنها مورد توجه قرار می‌گیرد. به همین جهت، امروزه دنیا با این واقعیت روبه‌رو شده که دیگر نمی‌توان زنان را به‌عنوان عوامل نامرئی در فرآیند توسعه به حساب آورد و توانمندی‌های زنان در میزان موفقیت دولت‌های در حال توسعه در زمینه کنترل رشد جمعیت، بیکاری، بهداشت و. . . امری غیر قابل انکار است.
در چنین شرایطی به نظر می‌رسد تحقق توسعه پایدار در کشور ما نیز بدون توجه به توانمندی‌های زنان امکان‌پذیر نیست و بررسی دقیق‌تر این مسأله، امری ضروری در راستای ایجاد زمینه مناسب برای بهبود وضعیت جامعه محسوب می‌شود
.فهرست مقالات این شماره عبارتست از:
پیشگفتار
زنان و توسعه پایدار: نگاهی مقایسهای به جهان اسلام/ محمدحسین حافظیان
توانمندسازی زنان در فرآیند توسعه/ زهرا رضایی
نقش زنان در توسعه روستایی/ فاطمه پاسبان
مشارکت سیاسی زنان در ایران، غرب و اسلام/ سیدمحمد احمدی
توانمندسازی اقتصادی زنان روستایی از طریق اعتبارات خرد/ فرزانه مافی
بررسی موانع توسعه‌ای مشارکت زنان در مدیریت شهری/ سارا مژده‌ای
جنسیت و توسعه/ برگردان: مهدی نیاکانی‌فر
تعداد صفحات:274
ناشر:پژوهشکده تحقیقات استراتژیک
تاریخ نشر:پاییز 1388
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید