مروری بر تاريخچه ثبت زمين‌لرزه‌ها در كشور
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: رییس مركز مطالعات پیش نشانگرهای زلزله موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران با اشاره به طرح‌های توسعه شبكه لرزه‌نگاری تهران اعلام كرد: با پوشش دستگاهی مناسب مناطق مختلف تهران، ثبت خرد زمین لرزه‌ها و شناسایی ساخت‌های زمین شناسی فعال كه چشمه ایجاد زمین لرزه‌ها هستند، امكانپذیر می‌شود.
دكتر حاتمی خاطرنشان كرد: در حال حاضر شبكه لرزه‌نگاری دوره كوتاه تهران 12 ایستگاه دارد كه راه اندازی سیستم هشدار سریع و استفاده از آن به عنوان یك پیش نشانگر حداقل نیازمند نصب و راه‌اندازی 50 ایستگاه دیگر است كه در این مرحله حداقل راه‌اندازی و تجهیز حداقل 20 ایستگاه لرزه‌نگاری جدید پیش‌بینی می‌شود.
وی افزود: با ایجاد پوشش دستگاهی مناسب مناطق مختلف تهران، ثبت خرد زمین لرزه‌ها و شناسایی ساخت‌های زمین شناسی فعال كه چشمه ایجاد زمین لرزه‌ها هستند، امكانپذیر خواهد شد. برای بررسی میزان زلزله خیزی هر گستره، لازم است ایستگاه‌های لرزه نگار جدید مجهز به دستگاه‌های زلزله نگار رقمی دایر شوند تا در زمان بسیار كوتاهی اطلاعات به دست آمده را به مركز لرزه نگاری كشوری ارسال كنند تا ضمن اطلاع رسانی دقیق و سریع رویداد زمین لرزه، فعالیت‌های حیاتی امداد و نجات به موقع صورت پذیرد.
حاتمی درباره ضرورت و اهداف این طرح گفت: هرچند در حال حاضر موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران با داشتن 12 ایستگاه لرزه نگاری دوره كوتاه می‌تواند پس از وقوع زمین لرزه اطلاعات نسبتا دقیقی از محل زمین لرزه با بزرگی بالاتر از دو در اختیار قرار دهد اما به دلیل اینكه هر اندازه كه نیازمند ثبت خرد لرزه‌ها باشیم برای تعیین محل دقیق تر نیازمند تعداد ایستگاه‌های بیشتری هستیم از این رو برای مطالعه خرد لرزه‌ها در منطقه كه ابزاری برای پیش نشانگری است نیازمند تعداد ایستگاه‌های بیشتری می‌باشیم.
وی تصریح كرد: موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران، كار ثبت و تعیین محل زمین لرزه‌ها را از سال 1337 (1958 میلادی) با احداث اولین ایستگاه لرزه نگاری در تهران آغاز كرد و در دهه 1960 میلادی ایستگاه‌های لرزه نگاری كشور به پنج ایستگاه آنالوگ نصب شده در شهرهای تهران، تبریز، مشهد، شیراز و كرمانشاه افزایش یافت. از این تعداد سه ایستگاه تبریز، مشهد و شیراز زیر مجموعه شبكه لرزه نگاری استاندارد جهانی (WWSSN) بودند. در سال 1354 (1975 میلادی) یك آرایه هفت ایستگاهی موسوم به آرایه بلند دوره ایران (ILPA) برای اهداف خاص و نیز فراهم آوردن اطلاعات لرزه‌ای مناسب برای تحقیقات زلزله شناسی در جنوب غربی تهران نصب شد. در سالهای ابتدایی دهه 1360 هجری شمسی در چند نقطه دیگر كشور از جمله بروجن، مینودشت، سد مهاباد، قمصر كاشان و قلعه قاضی هرمزگان نیز توسط موسسه ژئوفیزیك ایستگاه‌های لرزه نگاری آنالوگ نصب و راه اندازی شد.
وی ادامه داد: تا سال 1374، ثبت و گزارش زمین لرزه‌های رخداده در كشور توسط این ایستگاه‌های آنالوگ صورت می‌گرفت. با توجه به ضرورت و اهمیت موضوع با خرید تجهیزات لرزه نگاری جدید از نوع رقمی و تله متری، نصب دستگاه‌های لرزه نگاری خریداری شده در سال 1374 در شبكه‌های لرزه نگاری تهران و تبریز آغاز و در ادامه این تجهیزات در شبكه‌های لرزه نگاری سمنان، قوچان، یزد، ساری، اصفهان، شیراز، مشهد، كرمانشاه، بیرجند و خرم آباد نصب شد.
حاتمی در گفت‌و‌گو با ایسنا افزود: داده‌های لرزه نگاری به صورت برخط و دائما توسط ارتباط رادیویی – تله‌متری به مركز هر شبكه استانی مخابره می‌شوند. بعد از پردازش داده‌ها، برداشت‌های لرزه‌ای و داده‌های لرزه‌ای به صورت ماهانه بر روی لوح فشرده ثبت شده و به مركز لرزه نگاری كشور در تهران ارسال و در بانك اطلاعاتی آن لاین منعكس می‌شود.
وی خاطرنشان كرد: داده‌های لرزه‌ای شبكه تهران به طور آنی در شبكه آن لاین موسسه ژئوفیزیك منعكس می‌شود. ایستگاه‌های لرزه نگاری همه شبكه‌ها مجهز به لرزه نگار SS-1 با فركانس ویژه یك هرتز، آنتن VHF، فرستنده رادیویی Tx، دیجیتایزر 24 یا 16 بیتی آنالوگ به رقومی و یك منبع تغذیه مجهز به باتری خورشیدی هستند.
آفتاب: رییس مركز مطالعات پیش نشانگرهای زلزله موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران با اشاره به طرح‌های توسعه شبكه لرزه‌نگاری تهران اعلام كرد: با پوشش دستگاهی مناسب مناطق مختلف تهران، ثبت خرد زمین لرزه‌ها و شناسایی ساخت‌های زمین شناسی فعال كه چشمه ایجاد زمین لرزه‌ها هستند، امكانپذیر می‌شود. دكتر حاتمی خاطرنشان كرد: در حال حاضر شبكه لرزه‌نگاری دوره كوتاه تهران 12 ایستگاه دارد كه راه اندازی سیستم هشدار سریع و استفاده از آن به عنوان یك پیش نشانگر حداقل نیازمند نصب و راه‌اندازی 50 ایستگاه دیگر است كه در این مرحله حداقل راه‌اندازی و تجهیز حداقل 20 ایستگاه لرزه‌نگاری جدید پیش‌بینی می‌شود.
وی افزود: با ایجاد پوشش دستگاهی مناسب مناطق مختلف تهران، ثبت خرد زمین لرزه‌ها و شناسایی ساخت‌های زمین شناسی فعال كه چشمه ایجاد زمین لرزه‌ها هستند، امكانپذیر خواهد شد. برای بررسی میزان زلزله خیزی هر گستره، لازم است ایستگاه‌های لرزه نگار جدید مجهز به دستگاه‌های زلزله نگار رقمی دایر شوند تا در زمان بسیار كوتاهی اطلاعات به دست آمده را به مركز لرزه نگاری كشوری ارسال كنند تا ضمن اطلاع رسانی دقیق و سریع رویداد زمین لرزه، فعالیت‌های حیاتی امداد و نجات به موقع صورت پذیرد.
حاتمی درباره ضرورت و اهداف این طرح گفت: هرچند در حال حاضر موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران با داشتن 12 ایستگاه لرزه نگاری دوره كوتاه می‌تواند پس از وقوع زمین لرزه اطلاعات نسبتا دقیقی از محل زمین لرزه با بزرگی بالاتر از دو در اختیار قرار دهد اما به دلیل اینكه هر اندازه كه نیازمند ثبت خرد لرزه‌ها باشیم برای تعیین محل دقیق تر نیازمند تعداد ایستگاه‌های بیشتری هستیم از این رو برای مطالعه خرد لرزه‌ها در منطقه كه ابزاری برای پیش نشانگری است نیازمند تعداد ایستگاه‌های بیشتری می‌باشیم.
وی تصریح كرد: موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران، كار ثبت و تعیین محل زمین لرزه‌ها را از سال 1337 (1958 میلادی) با احداث اولین ایستگاه لرزه نگاری در تهران آغاز كرد و در دهه 1960 میلادی ایستگاه‌های لرزه نگاری كشور به پنج ایستگاه آنالوگ نصب شده در شهرهای تهران، تبریز، مشهد، شیراز و كرمانشاه افزایش یافت. از این تعداد سه ایستگاه تبریز، مشهد و شیراز زیر مجموعه شبكه لرزه نگاری استاندارد جهانی (WWSSN) بودند. در سال 1354 (1975 میلادی) یك آرایه هفت ایستگاهی موسوم به آرایه بلند دوره ایران (ILPA) برای اهداف خاص و نیز فراهم آوردن اطلاعات لرزه‌ای مناسب برای تحقیقات زلزله شناسی در جنوب غربی تهران نصب شد. در سالهای ابتدایی دهه 1360 هجری شمسی در چند نقطه دیگر كشور از جمله بروجن، مینودشت، سد مهاباد، قمصر كاشان و قلعه قاضی هرمزگان نیز توسط موسسه ژئوفیزیك ایستگاه‌های لرزه نگاری آنالوگ نصب و راه اندازی شد.
وی ادامه داد: تا سال 1374، ثبت و گزارش زمین لرزه‌های رخداده در كشور توسط این ایستگاه‌های آنالوگ صورت می‌گرفت. با توجه به ضرورت و اهمیت موضوع با خرید تجهیزات لرزه نگاری جدید از نوع رقمی و تله متری، نصب دستگاه‌های لرزه نگاری خریداری شده در سال 1374 در شبكه‌های لرزه نگاری تهران و تبریز آغاز و در ادامه این تجهیزات در شبكه‌های لرزه نگاری سمنان، قوچان، یزد، ساری، اصفهان، شیراز، مشهد، كرمانشاه، بیرجند و خرم آباد نصب شد.
حاتمی در گفت‌و‌گو با ایسنا افزود: داده‌های لرزه نگاری به صورت برخط و دائما توسط ارتباط رادیویی – تله‌متری به مركز هر شبكه استانی مخابره می‌شوند. بعد از پردازش داده‌ها، برداشت‌های لرزه‌ای و داده‌های لرزه‌ای به صورت ماهانه بر روی لوح فشرده ثبت شده و به مركز لرزه نگاری كشور در تهران ارسال و در بانك اطلاعاتی آن لاین منعكس می‌شود.
وی خاطرنشان كرد: داده‌های لرزه‌ای شبكه تهران به طور آنی در شبكه آن لاین موسسه ژئوفیزیك منعكس می‌شود. ایستگاه‌های لرزه نگاری همه شبكه‌ها مجهز به لرزه نگار SS-1 با فركانس ویژه یك هرتز، آنتن VHF، فرستنده رادیویی Tx، دیجیتایزر 24 یا 16 بیتی آنالوگ به رقومی و یك منبع تغذیه مجهز به باتری خورشیدی هستند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید