همت مضاعف دولت برای تعطیلی مضاعف

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب- سحربیاتی: هنوز دو ماهی از فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص نام گذاری سال 89 به نام "کار مضاعف ، همت مضاعف" نگذشته که دولت بی هیچ دلیل موجهی 2 روز تعطیلی در شنبه و یکشنبه 25 و 26 اردیبهشت اعلام می‌کند.

اما هنوز از این تصمیم نیز 24 ساعت نگذشته که دولت تغییر نظر داده و تعطیلی را تنها به مراکز آموزشی از جمله مدارس و دانشگاه ها محدود کرده است.

در تقویم رسمی کشور، دوشنبه 27 اردیبهشت به مناسبت رحلت بانوی اسلام حضرت فاطمه (س) تعطیلی رسمی اعلام شده و البته پنج شنبه و جمعه نیز از تعطیلات معمول کشور است با این حساب 5 روز تعطیلی درست در میانه اردیبهشت رقم می خورد.

5 روزی که بهترین زمان ممکن برای جریان داشتن کار و فعالیت اقتصادی است. نه هوا سر ناسازگاری دارد نه بحرانی گزارش شده که دانش آموزان و دانشگاهیان را بخواهد از حضور بر سر کلاس و حتی در بسیاری موارد امتحانات میان ترمی باز دارد .

اما مشکل اصلی که کارشناسان و صاحب نظران عنوان می کنند مربوط به روش مدیریتی کشور است که آن‌را قابل نقد می‌دانند زیرا تجربه سال‌های گذشته نیز نشان داده دولت از اخذ این قبیل تصمیمات که بدون هیچ "پیش آگاهی عمومی" صورت می‌گیرد ابایی ندارد.

هر چند تعطیلی بی دلیل اصلاح می‌شود اما آیا تعطیلاتی نا بهنگام برای مراکز آموزشی هم منطقی است؟ مگر نیروی فعال کاری در این مراکز مشغول به ارائه خدمات آموزشی نیستند؟

چندی پیش معاون رئیس جمهور ضمن تاکید بر کاهش تعطیلات در کشور برخی از آثار اقتصادی - اجتماعی تعطیلات در کشور را بدین شرح بر شمرده بود:1- ركود كارهاي اداري و اقتصادي كشور 2- سرگرداني مردم به خصوص آنان‌كه براي كارهاي اداري يا اقتصادي به تهران يا شهرهاي ديگر رفته‌اند.

3- كاهش بهره‌وري در بخش‌هاي مختلف جامعه 4- اخلال در روند جاري امور كشور 5- عقب افتادگي در كارها 6- هزينه كردن بيت‌المال و منابع ملي بدون كمترين بهره برداري براي رسيدن به چشم انداز 20 ساله.حال این تعطیلی نا به هنگام در راستای مرتفع کردن کدام یک از مشکلاتی است که خود دولتی ها عنوان می‌کنند؟

هر چند دو خبرگزاری ایسنا و فارس دلیل اين تصميم را برگزاري اجلاس سران جي‌15 و نزدیکی این دو روز با سالروز شهادت حضرت زهرا (س) عنوان کرده اند اما قرار است این اجلاس در روز دوشنبه 27 ارديبهشت ماه برگزار شود که اساسا هیچ ارتباطی با تعطیلی‌های مذکور در روز شنبه و یکشنبه ندارد .

آیا چنین دلیلی برای تعطیلی برای حتی مراکز آموزشی هم قانع کننده است ؟ بررسی تعطیلات و عواقب آن در کشور این تعطیلی عجیب درست در سال کار مضاعف در حالی اتفاق می‌افتد که پیش از این نیز مقام معظم رهبری فرموده اند : "این تعطیلات طولانی و بی دلیل، هیچ منطق عقلایی ندارد.

وضع خوبی نیست که اول سال، روزهای متوالی- گاهی دو هفته و گاه بیشتر- همه چرخ‌های فعالیت در کشور از حرکت بیفتد. خلاف مقررات هم هست. بنا بر مقررات تعطیلی ها محدود است. ما در این روزهای سال، تعطیلی زیاد داریم که این به زیان کشور است".

اگر به تقویم سال 89 رجوع شود 25 روز تعطیلی رسمی در این سال وجود دارد که با احتساب جمعه ها که 52 روز است و احتمال تعطیل شدن 2 روز بین التعطیلین مجموع روزهای تعطیل سال 89 به 74 روز می‌رسد.

البته هنوز احتمال بروز موقعیت های بحرانی در این آمار ارائه نشده ماجراهایی چون حمله ریزگردها و آلودگی بیش از حد هوا و یا در فصل سرما بارش های ناگهانی برف و باران که ممکن است باعث تعطیلی های اجتناب ناپذیر باشد و دلایلی از این دست و به آن بیفزایید مرخصی های قانونی کارمندی و کارگری را؛ هر کارگر یا کارمند ایرانی در طول یک سال می تواند از 30 روز مرخصی استحقاقی استفاده کند که با اضافه کردن تعطیلات رسمی و جمعه ها می شود 104 روز در سال.

با در نظر گرفتن این موضوع که روزهای پنجشنبه بسیاری از اداره ها و موسسه ها تعطیل هستند و مابقی هم نیمه وقت کار می کنند و البته مرخصی‌های استعلاجی و تشویقی، در نهایت می توان ادعا کرد که هر ایرانی یک سوم روزهای سال را در تعطیلات به سر می‌برد.

در حالی که ایرانی ها 25 روز تعطیلی رسمی در سال دارند که این رقم در کشور پیشرفته ای مثل ژاپن فقط 14 روز است.ایران به روایتی بعد از پرو و به قولی دیگر به تنهایی در مقام اول بیشترین تعطیلات رسمی سال در میان کشورهای جهان است و سنگاپور با 10 روز در رتبه آخر ایستاده است.

جالب آن که سنگاپور در رده بندی های دیگر جهانی از جمله تجارت، تولید ناخالص ملی و میزان درآمد همیشه در رده های اول قرار دارد.

در شرایطی که امسال به "همت مضاعف، کار مضاعف" نامگذاری شده است، بسیاری معتقدند تنها با اکتفا به تعطیلات ثبت شده در کشور چنین مهمی امکان پذیر نیست حال ما به جای کاستن از این تعطیلات بی هیچ دلیل موجهی به آن نیز می‌افزاییم.

تعطیلات واژه ای است که بنگاه‌های صنعتی و تولیدی به ویژه در دوران رونق کاری چندان از آن استقبال نمی کنند و این واژه برای آن‌ها مساوی است با توقف خط تولید، بیکاری کارگران، و به تبع آن کاهش سطح تولید هزینه‌های سربار اضافه.

مگر این‌که خود به کسادی بازار کار اعتراف کنیم و چشم در دست چینی‌ها داشته باشیم برای واردات کالاهای مصرفی و مورد نیاز کشور.

طی سال‌های اخیر اظهار نظرهای زیادی درباره پایین بودن بهره وری نیروی کار در کشور از سوی کارشناسان مختلف ارایه شده است؛ با این وجود کارهای عملی انجام شده برای افزایش بهره وری نیروی کار کشور، کارایی چندان زیادی نداشته، زیرا هر بار تلاشی در این زمینه انجام شده، به یک باره تعطیلات چندین روزه از راه رسیده و دوباره روز از نو و روزی از نو.

سال هاست که تعطیل بودن روزهای تعطیل در ایران مورد بحث صاحبنظران فن سیاست ، اقتصاد ، جامعه و فرهنگ است و موافقان و مخالفان آن در برابر هم صف آرایی کرده اند.

مخالفان که بیشتر کارشناسان اقتصادی هستند به آمارهای جهانی استناد می کنند که نشان می‌دهد در روزهای قبل و بعد از تعطیلات ، تعداد تاخیرها؛ غیبت ها ترک‌های زود هنگام و مرخصی های متوالی زیاد می‌شود و میزان تولید ناخالص داخلی به صورت معناداری پایین می‌آید.

این صاحبنظران معتقدند که بر طبق محاسبات آن‌ها در صورت کاهش تنها پنج روز از تعطیلات رسمی کشور بیش از 7000 میلیارد ریال از هزینه های دستمزدی که بابت روزهای تعطیل رسمی به اقتصاد مملکت تحمیل می‌شود کاسته خواهد شد.

آثار و فشارهای مخرب ناشی از تعطیلات زیاد شاید در بخش های دولتی متکی به چاه های نفت چندان نمایان نباشد اما در بخش خصوصی و نیمه خصوصی کاملا مشهود است.

در برابر این مخالفان، هستند موافقانی اغلب از جنس مسئولان اجتماعی که مدعی اند تعطیلات رسمی قادر است کمک شایانی به افزایش روحیه شادی و شادمانی در میان مردم یک جامعه روبه توسعه نظیر ایران بکند.

کارشناسان معتقدند که به جای کاهش روزهای تعطیل باید انگیزه و راندمان کار را در میان ایرانیان بالا برد. البته آمارهای قابل تاملی نیز در این خصوص ارائه شده که نشان می دهد 91 درصد مردان و زنان ایرانی در روزهای تعطیلی فقط تلوزیون تماشا می‌کنند.

در کمال تاسف باید این آمار را به دقت مورد ملاحظه قرارداد که میانگین کار مفید هفتگی در ایران فقط 6 تا 9 ساعت است، در حالی که این رقم در ژاپن 49 تا 60 ساعت و در کره جنوبی به 54 تا 72 ساعت می رسد.

موافقان برای اثبات این ادعا کشور انگلستان را مثال می آورند که تعطیلاتش از ایران هم بیشتر است اما میزان بهره وری و کار، آن قدر بالاست که جبران زیادی روزهای تعطیل را می‌کند.

در سال‌های اخیر هرچند دولت نهم لایحه‌ای را جهت کاهش روزهای تعطیل تهیه و به مجلس ارایه کرد اما با اعلام تعطیلات قریب الوقوع از سوی هیئت دولت دهم، گویا خود دولتی ها هم تمایلی به اجرای لایحه قبلی خود ندارند.

باید دید برنامه دولت برای جبران این تعطیلات و رسیدن به شعار همت مضاعف ، کار مضاعف چیست ؟ آیا طرح مقام معظم رهبری نیز چون طرح اصل 44 قرار است با کم کاری و یا تلاش معکوس دولت به فراموشی سپرده شود؟