پیچ وین؛ بازار خودرو به کدام سو می‌رود؟
در این میان به‌نظر می‌رسد نااطمینانی، سایه سنگین خود را بر بازار خودروی کشور انداخته و این بازار را در انتظار نگه داشته است. برخی می‌گویند بلاتکلیفی بازار خودرو تا تعیین تکلیف این دو موضوع، به‌خصوص موضوع مذاکرات احیای برجام ادامه خواهد داشت.
به همین دلیل حتی فرارسیدن تابستان نیز که هرساله به‌عنوان موتور متحرک بازار خودرو عمل می‌کرد، این‌بار نتوانسته این بازار را از خواب عمیق خود بیدار کند. (دنیای اقتصاد) بررسی روند دوساله قیمت ارز و خودرو در بازار بیان‌گر تاثیرپذیری خودرو از مولفه‌های بیرونی از جمله نرخ ارز و انتظارات تورمی است. در دو سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ خودرو همانند بورس، ارز، طلا، زمین و ساختمان پناهگاه حفظ ارزش پول بوده، حال آنکه سیاست‌گذار برای نجات بازار خودرو دو مسیر رشد تیراژ و محدودیت در خرید را در پیش گرفته است. به این ترتیب سرمایه‌گذاری در بازار خودرو طی بیش از دو سال گذشته تقویت شده؛ تا جایی که این بازار همچنان منجی حفظ ارزش پول شهروندان است، اما آیا این بازار همچنان می‌تواند این نقش را ایفا کند؟
دو عامل مهم در بلاتکلیفی بازار نقش اساسی را ایفا می‌کنند. مورد اول موضوع واردات خودرو است که این انتظار را در متقاضیان ایجاد کرده که با ورود خودرو‌های خارجی بتوانند خودرو‌های باکیفیت‌تر یا شاید ارزان‌تر خریداری کنند. با این حال، واردات خودرو نیز خود همچنان در ورطه ابهام و بلاتکلیفی افتاده و با وجود وعده‌های دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت هنوز آیین‌نامه آن هم در هیات دولت به تصویب نرسیده است. بعد از تصویب دولت هم کمیته انطباق مجلس باید هماهنگی این آیین‌نامه را با قانون اساسی بررسی کند؛ بنابراین امید چندانی وجود ندارد که در زمان کوتاهی تکلیف این عامل تاثیرگذار بر بازار خودرو روشن شود. (اقتصاد نیوز)
از طرف دیگر عوامل سیاسی تاثیرگذاری چه‌بسا بزرگ‌تری نسبت به عامل اول در این بازار نابسامان دارند. مذاکرات احیای برجام که هفته گذشته در وین درحال انجام بود، همچنان به نتیجه مشخصی نرسیده است؛ عاملی که به‌عنوان یک فاکتور تعیین‌کننده در نرخ ارز می‌تواند قیمت بازار خودرو را تا حد زیادی جابه‌جا کند. گزارش روز چهارشنبه «دنیای اقتصاد» به همین مسئله پرداخته و مشخص کرده بود که تغییرات قیمت خودرو در بازار تقریبا سازگار با تغییرات نرخ ارز در کشور جابه‌جا شده است؛ نکته‌ای که متقاضیان خرید خودرو به خوبی از آن آگاه هستند و خرید خود را تا تعیین تکلیف مذاکرات هسته‌ای به تعویق انداخته‌اند. با این حال، همان‌طور که اشاره شد، تکلیف این عامل حیاتی نیز فعلا مشخص نیست. پیتر استانو، سخنگوی سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از این گفته بود که متن مورد مذاکره متن نهایی است و روز سه‌شنبه نیز از تهران و واشنگتن خواسته که هرچه زودتر پاسخ خود را به این متن اعلام کنند، با این حال روسیه می‌گوید متن مذاکره می‌تواند مورد تغییر قرار بگیرد. با وجود این فعلا مذاکره‌کنندگان به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند. (دنیای اقتصاد)
بنابراین به نظر می‌رسد که بازار خودروی کشور برای خروج از باتلاق بلاتکلیفی چشم‌به‌راه اخبار رسیده از وین است. اگر تا چند وقت آینده مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد و دیوار تحریم‌ها بشکند، جدا از تاثیرات بلند‌مدتی که می‌تواند در صنعت و بازار خودروی کشور داشته باشد، در کوتاه‌مدت بازار ارز را در ایران دچار ریزش قابل توجهی خواهد کرد. بازار خودرو نیز که همیشه تبعیت خود را از نرخ ارز به اثبات رسانده، می‌تواند شاهد کاهش قیمت باشد. با این حال، اگر مذاکرات این‌بار هم با شکست مواجه شود، با توجه به هشدار طرف اروپایی مبنی بر نهایی بودن متن مذاکره مشخص نیست که روند صعودی نرخ ارز و قیمت خودرو تا کجا پیش خواهد رفت. در این صورت گرچه ممکن است که برخی به‌سودای کسب سود در آینده از محل افزایش قیمت خودرو در قامت متقاضی ظاهر شوند، اما بخش مهمی از هرم تقاضا قدرت خرید خود را از دست خواهد داد و احتمالا پس از یک دوره کوتاه افزایش تقاضا، دوباره این رکود خواهد بود که سایه خود را بر بازار خودروی کشور سنگین می‌کند.
*حسین ایلامی، تحلیلگر بازار خودرو
