گسل «پیشانی کوهستان» مسبب احتمالی زلزله ۴.۱ «شنبه» استان بوشهر
بعدازظهر روز گذشته (سه‌شنبه ۲۱ مرداد) زمینلرزه‌ای به بزرگای ۴.۱ در عمق ۱۹ کیلومتری منطقه «شنبه» استان بوشهر را لرزاند بر اساس گزارش موسسه ژئوفیزیک کانون این رخداد لرزه‌ای در ۱۳ کیلومتری شنبه، ۱۸ کیلومتری کاکی و ۲۴ کیلومتری آبدان این استان بوده است.
دکتر علی بیت‌اللهی رییس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، ضمن بیان این مطلب، با اشاره به رخداد لرزه‌ای با بزرگای ۴.۱ در شنبه استان بوشهر، گفت: این زلزله در ۱۳ کیلومتری جنوب شهر شنبه استان بوشهر رخ داده است.
وی اظهار کرد: رومرکز این زلزله در امتداد سگمنت‌های گسل «پیشانی کوهستان» واقع شده است که احتمالا جنبائی سگمنتی از گسل بزرگ و فعال و لرزه‌زای پیشانی کوهستان MMF موجب رخداد این زمین لرزه شده است.
بیت‌اللهی تاکید کرد: این منطقه در سال ۱۳۹۲ زلزله با بزرگای ۶.۳ را تجربه کرده که خسارت‌های قابل ملاحظه در برداشت و این در حالی است که نوع مصالح سنگ و گِلی واحد‌های مسکونی در این ناحیه صدمات جانی رخداد‌های لرزه‌ای را بالا می‌برد.
وی با بیان اینکه برای این زمینلرزه، خسارت برآورد نشده است، ادامه داد: در شکل زیر زلزله‌های رخ داده در محدوده اطراف رومرکز زلزله ۴.۱ با بزرگای بالا ۵ نشان داده شده است. به طور کلی منطقه رومرکزی این زلزله، منطقه‌ای تنک و با کم جمعیت است.
«پیشانی کوهستان» (که گاهی از آن به‌عنوان «گسل جبهه کوهستان» Mountain Front Fault – MFF یاد می‌شود با طول تقریبی ۱۳۵۰ کیلومتر، از قطعات رانده‌ای با طول ۱۵ تا ۱۱۵ کیلومتر تشکیل شده و مرز جنوبی زون چین‌خورده ساده زاگرس را مشخص می‌کند.
در برخی مناطق مانند خورگو، این گسل به گسل دیگر مانند «زاگرس مرتفع» (High Zagros Fault – HZF) می‌پیوندد و با ساختار «زاگرس ساده» (Zagros Foredeep Fault – ZFF) هم‌راستاست. این گسل تأثیر قابل توجهی در هندسه و سبک چین‌خوردگی در سمت‌های مختلف به‌ویژه در نواحی مانند دوگنبدان داشته است به گونه‌ای که تأثیر آن در شکل‌گیری تاقدیس‌هایی همچون «میش» قابل مشاهده است.
مناطق لرزه‌خیز متعددی در طول قطعات این گسل مشاهده شده‌اند که از جمله تبعات آن می‌توان به زمینلرزه‌های کرمانشاه و زلزله مهیب ازگله سال ۱۳۹۶ اشاره کرد. زلزله‌ای بابزرگی ۴ در سال‌های اخیر در استان هرمزگان، حوالی بندر مقام نیز منشأ آن به این گسل نسبت داده شده است.
