آشتی اقتصادی چین و هند
منابع آگاه که مایل نبودند نامشان فاش شود، به بلومبرگ گفتند: جدیدترین اقدام مودی، ازسرگیری پروازهای مستقیم با چین در ماه آینده است. به گفته منابع آگاه، این توافق احتمالا زمانی رسما اعلام می‌شود که مودی برای اولین بار پس از هفت سال به چین سفر کرده و با شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، در نشست سازمان همکاری شانگهای که از ۳۱ اوت (۹ شهریور) در تیانجین برگزار می‌شود، دیدار می‌کند.
پروازهای مستقیم میان هند و چین در طول همه‌گیری کرونا به حالت تعلیق درآمد و این اتفاق، با تیرگی روابط میان این دو کشور همسایه پس از درگیری‌های مرزی در هیمالیا و کشته شدن ۲۰ سرباز هندی و تعداد نامعلومی از نیروهای چینی، همزمان شد. محاسبات اقتصادی مودی، ماه جاری، پس از اینکه ترامپ تعرفه کالاهای هندی را به عنوان جریمه خرید نفت روسیه، دو برابر کرد و به ۵۰ درصد رساند، اساسا تغییر کرد. اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه اقتصاد هند «مرده» و موانع تعرفه‌ای آن «نفرت‌انگیز» است، روابط را بیش از پیش متشنج کرد.
این اقدام از سوی آمریکا، به ویژه پس از آنکه مودی از ترامپ تمجید کرد و جزو اولین رهبران خارجی بود که پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید، با او دیدار کرد، ضربه سختی بود.
هنری وانگ، رئیس اندیشکده «مرکز چین و جهانی شدن» در پکن، گفت: روابط میان هند و چین در حال تحول است و به عنوان رهبران کشورهای جنوب جهان، آنها باید واقعا با یکدیگر صحبت کنند. جنگ تعرفه‌ای ترامپ علیه هند، باعث شده است هند متوجه شود که باید نوعی خودمختاری استراتژیک و استقلال استراتژیک را حفظ کند.
چین هم که هدف اصلی جنگ‌های تجاری ترامپ است، نشانه‌هایی از آمادگی برای آب شدن یخ روابط نشان داده است و در همین راستا، ماه جاری، محدودیت‌های ارسال اوره به هند که بزرگترین واردکننده کود در جهان است را کاهش داد. اگرچه حجم اولیه اندک است، اما این تجارت می‌تواند گسترش یابد و کمبودها و قیمت‌های جهانی را کاهش دهد. چین در ماه ژوئن، این ممنوعیت را لغو کرد، اما تاکنون محدودیت‌هایی را برای هند حفظ کرده بود.
به گفته منابع آگاه، گروه آدانی در حال بررسی همکاری با غول خودروسازی چینی بی‌وای‌دی است که به شرکت گوتام آدانی میلیاردر اجازه می‌دهد تا در هند باتری تولید کند و تلاش‌های خود را برای ورود به انرژی پاک گسترش دهد.
تقویت روابط هند با اعضای بریکس
دولت مودی پس از سال‌ها محدودیت، به تازگی، ویزای توریستی را برای اتباع چینی مجاز اعلام کرد. چین دومین شریک تجاری بزرگ هند پس از آمریکا است و هند برای توسعه پایگاه تولیدی خود، به مواد کلیدی چین نیاز دارد.
در حالی که ممکن است روابط دو قدرت آسیایی بهبود یابد، بعید است که این دو قدرت آسیایی بتوانند اعتماد کامل را یک شبه احیا کنند. آنها سال‌هاست که یکدیگر را رقیب می‌دانند و چند ماه پیش، زمانی که چین در مناقشه نظامی اخیر پاکستان با هند، سلاح و اطلاعات به این کشور تحویل داد، اصطکاک افزایش یافت.
بخشی از خشم اخیر ترامپ نسبت به دهلی‌نو، به دلیل تکذیب ادعاهای رئیس‌جمهور آمریکا توسط هند در مورد نقش میانجیگری ترامپ برای کاهش تنش‌ها با پاکستان بوده است. مودی همچنین در تماس تلفنی با ترامپ در ماه ژوئن، مستقیما این ادعاها را به چالش کشید. به گفته مقامات دهلی‌نو، هند پس از آن شاهد تغییر لحن کاخ سفید بود.
مودی همچنین در حال تقویت روابط با برزیل و روسیه است که از دیگر اعضای بنیانگذار بریکس هستند. او در ماه اوت، همزمان با تیره شدن روابط با آمریکا، از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، دعوت کرد تا به هند سفر کند.
ترامپ از ادامه واردات نفت از روسیه به هند ناراضی است. اما مودی هیچ نشانه‌ای از عقب‌نشینی نشان نداده و دولت او در ماه جاری، توافق‌هایی را با مسکو برای تعمیق همکاری اقتصادی امضا کرده است.
مودی همچنین با لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل، در مورد تجارت و اعمال تعرفه‌های یکجانبه علیه کشورهایشان صحبت کرده است. تقویت روابط تجاری میان برزیل و هند، موضوع اصلی سفر مودی به برازیلیا در ماه ژوئیه بود. لولا و مودی در طول تماس تلفنی در اوایل ماه اوت، توافق کردند که قرارداد تجاری هند را با اتحادیه گمرکی آمریکای جنوبی (مرکوسور) که برزیل از اعضای آن است، گسترش دهند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، آمریکا مدت‌هاست که هند را به عنوان وزنه تعادل چین در ژئوپلیتیک در نظر گرفته است، اما با جنگ‌های تجاری ترامپ، پکن و دهلی‌نو در حال یافتن زمینه‌های مشترک هستند.
