این امر در پی آن روی میدهد که سه کشور اروپایی، یعنی آلمان، فرانسه و بریتانیا، با ادعای اینکه تهران به تعهدات خود در برجام پایبند نبوده، مکانیسم ماشه یا همان سازوکار بازگرداندن تحریمها را فعال کردند.
پیشبینی میشود که بازگشت تحریمها تأثیر منفی بر اقتصاد ایران بگذارد.
به گزارش یورونیوز، نکات کلیدی درباره روند مکانیسم ماشه در پی میآید.
چه کسی هدف تحریم است؟
تحریمهای بینالمللی شرکتها، سازمانها و افرادی را هدف قرار میدهند که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم در برنامه هستهای ایران یا توسعه موشکهای بالستیک نقش دارند.
فراهم کردن تجهیزات لازم، دانش فنی یا منابع مالی همگی از دلایل کافی برای تحریم محسوب میشوند.
تحریمهای بازاعمالشده شامل تحریم تسلیحات متعارف خواهد بود، یعنی ممنوعیت هرگونه فروش یا انتقال سلاح به ایران.
واردات، صادرات یا انتقال قطعات و فناوریهای مرتبط با برنامه هستهای و موشکی نیز ممنوع میشود.
داراییهای اشخاص و گروههای ایرانی مرتبط با برنامه هستهای که در خارج نگهداری میشوند، مسدود خواهد شد.
افرادی که بهعنوان مشارکتکننده در فعالیتهای هستهای ممنوعه معرفی شوند، ممکن است از سفر به کشورهای عضو سازمان ملل محروم گردند.
کشورهای عضو سازمان ملل موظف خواهند شد دسترسی ایران به تسهیلات بانکی و مالی را که میتواند به برنامه هستهای یا موشکی کمک کند، محدود کنند.
هر فرد یا نهادی که نظام تحریمها را نقض کند، ممکن است با مسدود شدن داراییهایش در سراسر جهان مواجه شود.
تحریمهای جداگانه اتحادیه اروپا
اقدامات جداگانهای از سوی اتحادیه اروپا نیز ممکن است بار دیگر در کنار تحریمهای اصلی و جهانی اعمال شود.
هدف این تحریمها ضربه زدن به اقتصاد ایران بوده است، نه فقط برای مختل کردن فعالیتهای هستهای، بلکه همچنین برای تحمیل فشار مالی با هدف واداشتن تهران به تمکین.
کشورهای غربی نگران دستیابی ایران به سلاح هستهای هستند؛ نگرانیای که تهران شدیداً آن را رد میکند و بر حق خود برای توسعه یک برنامه هستهای با اهداف غیرنظامی پافشاری دارد.
ایالات متحده از قبل تحریمهای خود را اعمال کرده است، از جمله تحریمهایی که مانع خرید نفت ایران توسط سایر کشورها میشود. این تحریمها پس از خروج دونالد ترامپ از برجام در نخستین دوره ریاست جمهوریاش در سال ۲۰۱۸ قرار داده شد.
مکانیسم ماشه چگونه اجرایی میشود؟
فرآیند «مکانیسم ماشه» قطعنامههای سازمان ملل متحد را دوباره فعال میکند، اما اجرای عملی آن نیازمند بهروزرسانی قوانین داخلی کشورهای عضو سازمان ملل است.
اتحادیه اروپا و بریتانیا باید قوانین لازم را تصویب کنند تا تحریمها اجرایی شوند، اما هیچکدام جزئیاتی درباره این روند ارائه نکردهاند.
تحریمها چگونه اعمال میشوند؟
قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریمهای مرتبط با آن الزامآور هستند، گرچه مرتبا نقض هم میشوند.
سؤال اصلی این است که آیا کشورهایی مانند چین و روسیه که فعالسازی «مکانیسم ماشه» را غیرقانونی میدانند، ممکن است که به ایران متعهد باشند یا نه.
برخی کشورها، از جمله چین، با وجود تحریمهای آمریکا به تجارت با ایران ادامه دادهاند.
قدرتهای اروپایی انتظار دارند روسیه تحریمها را نادیده بگیرد، اما درباره چین که به مقدار قابل توجهی نفت از ایران وارد میکند مطمئن نیستند.
کلِمان ترم، پژوهشگر وابسته به مؤسسه بینالمللی مطالعات ایران در ارتباط با دانشگاه سوربن در این زمینه به خبرگزاری فرانسه میگوید: «دور زدن تحریمها هزینه دارد؛ هزینه سیاسی، اما همچنین هزینه مالی و اقتصادی، زیرا تراکنشهای مالی گرانتر میشوند.»
شرکتهای کشتیرانی یک نمونه از کسبوکارهایی هستند که تحت فشار قرار خواهند گرفت.
ترم اضافه کرد: «در مورد تحریمهای سازمان ملل، احتمالاً شاهد یک محاصره کامل نخواهیم بود، اما هزینهها افزایش خواهد یافت.»