غلامعلی دهقان، کارشناس سیاسی و مدرس تاریخ، در یادداشتی نوشت: ما ایرانیها ویژگیهایی داریم که هرازچندگاه خود را سر بزنگاهی نشان میدهد. این روزها یکی متهم میشود که در قضیه برجام خوب عمل نکرده است و دیگری متهم که در داستان کرسنت بیراهه رفته است و آن دیگری در این وانفسای اقتصادی چرا ولخرجی و و لنگاری داشته است. خلاصه همه در حال زدن یکدیگر هستند تا چه پیش آید.
به نظر میرسد گزاره مرحوم مهدی_بازرگان در اول انقلاب که میگفت اسبها در سربالایی به خاطر صعوبت و سختی راه، گردنهای خود را به هم میزنند تا از آن مرحله عبور کنند، دوباره در حال خودنمایی است.
واقعیت این است ما ایرانیها در هنگامه جنگ اول جهانی و در زمانی که عثمانی در غرب و انگلیس در جنوب و روسهای تزاری در شمال و شمال غربی و شمال شرقی کشور جولان میدادند، ترجیح میدادیم شاهد دعوای ناصرالملک و عضدالملک قجر برای ریاست ایل قجر و قائممقامی احمدشاه جوان باشیم.
همچنین، ناظر دعوای اعتدالیون و عامیون بر سر تصاحب کابینه و حتی کشاندن عوام در این معرکه بودیم؛ همانطور که در هزاردستان رضا تفنگچی عامی و الکیخوش را هم وارد بازی سیاست کردند.
سپس نوبت جنگ جهانی دوم رسید. کشور اشغال بود، اما نزاع تودهایهای کمونیست با ملیون و مذهبیها روزبهروز گستردهتر شد. یکی خواهان واگذاری نفت شمال به شوروی و دیگری خواهان ملی شدن نفت شد.
در این نزاع، البته جداییهایی هم بوجود آمد. جایی که آلاحمد کمونیست ناظر حمایت روسها از گردهمایی خود بود و از آنها دور شد و همچنین، دوره ترور و البته دادگاه بیدادگران پهلوی اول هم است.
سالها بعد انقلاب میشود. کشور توسط قوای صدام بعثی اشغال میشود، اما بازار دعواهای سیاسی هم گرم است. جریان بنی صدر با حزب جمهوری اسلامی در حال درگیری است. حرکت مسلحانه مجاهدین خلق (موسوم به منافقین) هم شکل میگیرد و گروههای فعال در استانهای مرزی مثل خلق عرب و کومله هم به دنبال فرصتطلبی هستند.
و حالا دو باره دشمن در تمامی جهات نظامی، اقتصادی، رسانهای و... به کشور حمله کرده است؛ اما باز شاهد سرباز شدن نزاعهای قدیمی و صعوبت کار و البته گردنزنی دوباره اسبها هستیم.
در موقعیتهای گذشته خوششانس بودیم. در روسیه انقلاب شد و روسهای تزاری عقبنشینی کردند. نوبت بعد با درایت احمد قوام به خیر گذشت؛ و بعد از انقلاب با شروع جنگ عراق و انسجام ملی از آن پیچ رد شدیم. اینبار هم ختم بخیر خواهد شد؛ اگر اتحاد ملی و ایران را فراموش نکنیم و از گذشته بیاموزیم.