بقائی: همکاری ایران و روسیه با جدیت ادامه می‌یابد
اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز (دوشنبه) ۲۸ مهرماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی گفت: چند روز گذشته شاهد تحولات بسیار مهم در سطح منطقه و عرصه بین‌المللی بودیم.
بقائی بیان کرد: کماکان مهمترین تحول در منطقه ما به وضعیت فلسطین مربوط می‌شود علیرغم تفاهمی که در شرم الشیخ منعقد شد شاهد تداوم کشتار در غزه و کرانه باختری بودیم. بیش از ۸۰ مورد نقض آتش‌بس از سوی رژیم صهیونیستی که منجر به شهادت و مجروح شدن ۳۰۰ نفر از مردم غزه شد.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: گذرگاه رفح کماکان بسته است و با وجود اینکه قرار بود کمک رسانی به مردم غزه با حداقل روزانه ۶۰۰ کامیون انجام شود این اتفاق نیفتاد و همانطور که از ابتدا حدس زده می‌شد این بار هم رژیم صهیونیستی به وعده‌هایش عمل نکرد و ضامنان آتش‌بس به ویژه آمریکا با بی عملی باعث تداوم این جنایات شده‌اند.
این دیپلمات ارشد ایرانی به برگزاری اجلاس عدم تعهد در اوگاندا اشاره کرد و افزود: مصوبه مهمی در این نشست تصویب شد در حمایت قاطع جنبش عدم تعهد از موضع ایران مبنی بر خلاف قانون بودن اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا در ادعای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت بود. این فقط یک پیام مکتوب نبود بلکه حاکی از نگرانی جامعه جهانی نسبت به دست اندازی برخی قدرت‌ها بر سازمان‌های بین‌المللی و سوءاستفاده از این سازمان‌ها برای پیشبرد اغراض خود بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه به درگیری‌ها بین پاکستان و افغانستان اشاره و بیان کرد: ثبات در منطقه پیرامونی برای ما اهمیت دارد از ابتدا از دو طرف درگیر خواستیم خویشتنداری نشان دهند و خوشحالیم دو طرف موفق به انعقاد تفاهم آتش‌بس شدند.
بقائی گفت: امیدواریم این روند به یک روند مبتنی بر مفاهمه و گفت‌و‌گو بین دو کشور برای حل اختلاف و کاهش تنش بین دو کشور منجر شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره حمایت بی سابقه از موضع ایران در مخالفت با یکجانبه گرایی غرب و مخالفت روسیه و چین و اینکه همزمان شاهد برخی هجمه‌ها و روایت‌های نادرست از جمله رابطه راهبردی ایران و روسیه هستیم، گفت: تحولاتی که این چند روز شاهد بودیم محصول یک کارزار همه جانبه دیپلماتیک در همه سطوح بود که از یک سال قبل شروع کردیم با در نظر گرفتن از سوءاستفاده سه کشور وجود داشت.
وی بیان کرد: در یک سال تلاش کردیم طرف‌های مقابل را به این جمع بندی برسانیم که سوءاستفاده از سازوکار پس‌گشت تأثیری در بهبود روند‌های دیپلماتیک نخواهد داشت بلکه باعث پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد شد.
بقائی افزود: متأسفانه طرف‌های مقابل با تبعیت از خواسته آمریکا نهایتا تأکید کردند بر بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده تحریمی.
سخنگوی وزارت امور خارجه به مخالفت روسیه و چین با این اقدام اشاره کرد و افزود: این مخالفت به این معناست که عملا شورای امنیت موفق به اتخاذ تصمیم در رابطه با بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی نشد و جنبش عدم تعهد از موضع ایران حمایت کردند.
وی گفت: در دو نوبت شش کشور عضو شورای امنیت به شمول دو عضو دائم با اقدام سه کشور اروپایی مخالفت کردند و بعد این موضع استمرار یافت.
بقائی ادامه داد: این فقط یک اعلام موضع مقطعی در فاصله زمانی بل از اقدام سه کشور اروپایی نبود بلکه این موضع کماکان ادامه دارد. دیروز ایران، روسیه و چین در نامه مشترک مواضع خود را مورد تأکید قرار دادند. این به این معناست که باید قطعنامه ۲۲۳۱ از تاریخ ۲۶ مهر خاتمه یافته تلقی کنیم. دبیرخانه شورای امنیت باید بر این اساس عمل کند.
وی افزود: متوجه هستیم اقدام سه کشور اروپایی باعث نوعی شکاف در جامعه بین‌المللی و آشفتگی حقوقی در سطح سازمان ملل شده است و مسئولیت آن با سه کشور اروپایی است. اکثریت جامعه جهانی با سوءاستفاده این سه کشور و آمریکا مخالفت قاطع دارد و جامعه جهانی نباید اجازه دهد چند کشور معدود از شورای امنیت سوءاستفاده کنند برای اغراض سیاسی‌شان.
وی درباره اظهارات لاوروف درباره همکاری نظامی و دفاعی با ایران بیان کرد: روند همکاری‌های ایران و روسیه در همه زمینه‌ها روند رو به رشدی است. ما دارای چند موافقتنامه مهم مبنایی هستیم که آخرین آن معاهده مشارکت جامع راهبردی است. این موافقتنامه موضوعات متنوع و متعددی را پوشش می‌دهد از جمله همکاری‌های دفاعی را.
بقائی ادامه داد: با توجه به اینکه اعتقاد راسخ ما و روسیه و بخش عمده جامعه بین‌المللی این است که قطعنامه ۲۲۳۱ پایان یافته است، همکاری ایران و روسیه در چارچوب موافقتنامه‌ها و تفاهم‌هایی که از قبل وجود داشته با جدیت ادامه خواهد یافت.
وی در پاسخ به سؤالی درباره عملکرد سه کشور اروپایی بیان کرد: عملکرد این سه کشور از ابتدا با مشکل مواجه بود.
بقائی بیان کرد: قطعنامه ۲۲۳۱ خاتمه می‌یابد بدون اینکه تاثیری داشته باشد بر برخی تعهدات اساسی که ما دادیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره ادعای سه کشور اروپایی برای مذاکره و دیپلماسی با ایران و انتظار ایران از این سه کشور بیان کرد: شرم است.
وی گفت: در این مقطع سه کشور اروپایی باید نشان دهند که اراده و توان لازم دارند برای اینکه یک طرف مذاکراتی قابل اتکا و دارای اعتبار عمل کنند. چنین چیزی را ما ندیدیم. شواهدی را می‌بینیم که نشان می‌دهد طرف اروپایی خودش به ناتوانی و بی اراده‌گی در نقش آفرینی مثبت و سازنده معترف است.
سخنگوی وزارت امور خارجه به مصاحبه صدراعظم آلمان اشاره کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره تبادل دو جاسوس فرانسوی با خانم مهدیه اسفندیاری بیان کرد: با جدیت پیگیری می‌کنیم هر دو طرف اراده لازم را دارند موضوع را حل و فصل کنند.
* سفر لاورنتیف به ایران
فارس با اشاره به سفر پنجشنبه گذشته علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی به مسکو و تسلیم پیام رهبر معظم انقلاب به گمانه‌زنی‌های مطرح شده درباره اینکه پوتین در حال میانجیگری بین ایران و آمریکاست درباره صحت و سقم این گمانه‌زنی‌ها سؤال کرد که بقائی پاسخ داد: به صورت مستمر و خیلی طبیعی با دوستان در منطقه مشورت داریم در رابطه با موضوعاتی که به نوعی مرتبط به امنیت کشور می‌شود تماس‌ها با روسیه به همین ترتیب در سطوح مختلف ادامه دارد.
وی افزود: همین امروز نماینده ویژه روسیه در امور سوریه لاورنتیف با مقام‌های ذیربط در وزارت خارجه و خارج از وزارت خارجه دیدار دارد و این تماس‌ها در چارچوب مشورت‌های منظمی است که بین ایران و روسیه در خصوص موضوع هسته‌ای و سایر موضوعات دوجانبه ادامه دارد.
* آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات رافائل گروسی درباره مواد غنی‌شده ایران که گفته بخشی از مواد ایران به جا‌های دیگر منتقل شده، گفت: آژانس به عنوان نهاد مسئول و فنی در رابطه با مباحث هسته‌ای و فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز کشور‌ها نقش بسیار مهمی دارد و مادامی که براساس صلاحیت‌ها و اختیارات خود و به دور از اعمال نظر و اعمال فشار سیاسی برخی اعضا عمل کند مورد احترام ماست.
وی افزود: آنچه به آن معترض بودیم و باز تکرار می‌کنیم این است که آژانس شخصیت و عدم وابستگی خود را به هیچ یک از ارکان بین‌المللی را حفظ کند و اجازه ندهد در تصمیم گیری‌ها و گزارش دهی‌های فنی‌اش اغراض برخی کشور‌ها از جمله آمریکا و سه کشور اروپایی مورد سوءاستفاده این کشور‌ها قرار بگیرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سفر عراقچی به اوگاندا و روابط ایران و کشور‌های آفریقایی بیان کرد: اجلاس اوگاندا نوزدهمین اجلاس میان دوره‌ای جنبش عدم تعهد بود. از این فرصت هم برای گفت‌و‌گو با کشور‌های آفریقایی استفاده کردیم به خاطر اهمیتی که برای روابط با این کشور‌ها قائل هستیم.
وی گفت: سال گذشته اجلاس ایران و آفریقا در ایران برگزار شد. آن رویداد تأثیر بسزایی در ارتقای روابط اقتصادی ما با این کشور‌ها داشت.
بقائی ادامه داد: در سطح جنبش عدم تعهد متونی که در بیانیه پایانی به تصویب رسید در خصوص موضوعات منطقه و خصوصا بحث هسته‌ای بسیار مهم است. محکومیت قاطع تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به ایران یکی از مواردی بود که در این سند گنجانده شد.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: بحث حمایت جنبش از دیدگاه ایران، روسیه و چین در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران بود و تأکید بر اینکه ادعای سه کشور اروپایی برای بازگشت قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت هیچ وجاهت حقوقی و قانونی ندارد.
بقائی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا مصر میانجی بین ایران و آمریکا شده است؟ گفت که تماس‌ها بین ما و طرف‌های مقابل با واسطه ادامه دارد ولی این به معنای این نیست که وارد مذاکره شده‌ایم.
وی افزود: خیلی از کشور‌هایی که در این یک سال سعی کردند از مساعی جمیله خود برای حل مشکلات استفاده کنند کماکان ادامه دهند. در گفت‌و‌گو‌ها با وزیر خارجه مصر یکی از موضوعات مورد گفت‌و‌گو غزه است و مصر یکی از ضامنان آتش‌بس است و در هر گفت‌وگویی درباره ضرورت توقف کشتار و نسل‌کشی در غزه صحبت می‌کنیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: ما باید الان متمرکز بر وضعیتی باشیم که الان با آن مواجه هستیم.
وی افزود: از روسیه و چین برای اصرار بر موضع اصولی آنها تقدیر می‌کنیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: هند از بنیانگذاران جنبش عدم تعهد و کشور بسیار مهمی است و رابطه ارزشمندی داریم و مصمم هستیم این ارتباط خوب را در همه حوزه‌ها ادامه دهیم.
وی درباره تالاب هورالعظیم گفت: بخش حقوقی و مرزی ما یکی از مباحثی که با طرف عراقی صحبت می‌کند درباره همین تالاب است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره تنش بین افغانستان و پاکستان و تحلیل‌های مطرح شده در این خصوص اظهار داشت: تحلیل‌های مختلفی وجود دارد که چرا این درگیری شروع و ادامه یافت.
وی افزود: آنچه برای ما به عنوان ایران و همسایه دو کشور مهم است این است که شاهد کاهش تنش و برقراری صلح و ثبات بین دو کشور باشیم. از تفاهم آتش‌بس بین دو کشور استقبال می‌کنیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی به روسیه انجام شده و باید سؤال کنم در این جلسه چه مواردی بحث شده است.
بقائی درباره بحث خلع سلاح حماس به عادت رژیم صهیونیستی برای طفره رفتن از تعهداتش اشاره کرد و گفت: موضوع سلاح فلسطینی‌ها باید توسط خود گروه‌های فلسطینی درباره آن تصمیم گیری شود.
وی افزود: جامعه جهانی مراقبت کند برای پیشگیری از تداوم و تشدید کشتار و نسل‌کشی در غزه.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی شهادت رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح یمن را تبریک و تسلیت گفت و افزود: حمایت مردم یمن در دو سال اخیر از آرمان فلسطین در راستای عمل به یک تعهد انسانی و اخلاقی و قانونی بوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره نشست بازسازی غزه که قرار است در مصر برگزار شود نیز گفت: در مورد این رویداد هنوز به جمع بندی نرسیدیم و باید بررسی کنیم.
وی افزود: در خصوص اصل کمک به فلسطینی‌ها در بیانیه ۱۴ مهر تأکید کردیم که علاوه بر ضرورت توقف نسل‌کشی و خروج اشغالگران هر کمکی که بتوانیم به مردم غزه انجام دهیم دریغ نخواهیم کرد.
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره اظهاراتی بهرامی مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه و وعده صدور ویزای کاری برای شهروندان افغانستانی گفت: ما به صورت کلی در راستای ساماندهی به حضور اتباع خارجی در کشور مجموعه اقداماتی را انجام دادیم و در همین ارتباط در خصوص نوع و نحوه صدور روادید برای متقاضیان افغانستانی را تنظیم کردیم و این یکی از مواردی بوده که در دستورکار ما بوده است.
* برخورد خشونت‌آمیز پلیس آمریکا با یک زن سیاهپوست
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره انتشار ویدئویی از برخورد خشونت‌آمیز پلیس آمریکا با یک زن سیاهپوست و نقض حقوق زنان و رنگین‌پوستان در آمریکا عنوان کرد: ما قصد نداریم در امور جایی دخالت کنیم ولی همیشه نسبت به ضرورت احترام به حقوق همه اقشار جامعه آمریکا خصوصا سیاهپوستان و رنگین پوستان و آفریقایی‌تبار‌ها تأکید کردیم.
وی افزود: این یک معضل است و فارغ از اختلافات سیاسی که با آمریکا داریم، تبعیض نژادی در آمریکا یک امر واقعی است و هر از چندگاهی یک موردی باعث می‌شود به جامعه آمریکا و جامعه
بین‌المللی یادآوری شود و در یک سال اخیر به دلیل سیاست‌های رسمی دولت آمریکا تشدید شده است.
بقائی به جورج فلوید اشاره کرد و گفت: صحنه منزجر کننده‌ای است که پلیس با خشونت با یک زن سیاهپوست در مقابل چشمان فرزندانش برخورد می‌کند و دولت آمریکا باید اقداماتی را برای جلوگیری از تکرار این اقدامات صورت دهد.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: هر کشور عضو سازمان ملل تعهدات و مسئولیت‌هایی را دارد و معتقدیم این اقدام مغایر با تعهدات و مسئولیت‌های بین‌المللی آنها طبق منشور سازمان ملل و قطعنامه ۲۲۳۱ است.
وی افزود: قاطبه جامعه بین‌المللی مخالف با رویکرد یکجانبه آمریکا و سه کشور اروپایی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است شاهد حضور آمریکا و ایران بر سر میز مذاکره باشیم؟ گفت: اعتقاد نداریم موضوع هسته‌ای ایران موضوع اختلاف بین‌المللی است.
وی افزود: موضوع هسته‌ای ایران به هیچ عنوان موضوع اختلافی بین‌المللی نیست. بهانه‌ای است که رژیم صهیونیستی ادعا کرد. این بهانه کماکان ادامه دارد.
بقائی گفت: همیشه گفته‌ایم موضوع هسته‌ای ایران براساس معاهده منع اشاعه نگاه شود. حق ایران برای استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای حقی نیست که کسی برای ما به رسمیت بشناسد ما از این حق برخورداریم. هر وقت این جمع بندی از سوی طرف‌های مقابل صورت بگیرد که حاضرند در یک گفت‌وگوی معقول با در نظرگرفتن حقوق مشروع ایران وارد شوند، مسیر بسته نیست.
* در آستانه یک روند مذاکراتی نیستیم
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره اظهارات ویتکاف برای دریافت تماس‌ها از ایران گفت: تماس‌های با واسطه بین ایران و طرف‌های مقابل کم و بیش در این روز‌ها مثل قبل وجود داشته است. واسطه‌هایی پیام‌هایی بین ما و آنها تبادل کردند، ولی اینکه بگوییم در آستانه یک روند مذاکراتی هستیم به دلایلی که عرض کردم، نمی‌توانیم چنین ادعایی داشته باشیم.
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره انتقاد مطرح شده مبنی بر اینکه چرا عراقچی بلافاصله بعد از سفر به عمان به کمیسیون امنیت ملی مجلس رفته است، گفت: آقای عراقچی کجا باید برود؟ قاعدتا به عنوان عضو هیأت دولت و بخشی از قوه مجریه، طبیعتاً باید در یکی از نهاد‌هایی که پاسخگو و موظف به ارائه گزارش هستند حضور یابند و آن نهاد، مجلس شورای اسلامی است.
بقائی بیان کرد: این روند کاملاً طبیعی و شناخته شده‌ای است که وزرا باید درباره عملکرد خود مجلس را در جریان بگذارند. فکر کردم می‌خواهیم وزارت خارجه را به خاطر این روابط خوب با مجلس تشویق کنید که همیشه سعی کرده مجلس را در جریان تحولات سیاست خارجی قرار دهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: یکی از وظایف اصلی وزارت امور خارجه و شخص وزیر، اجماع‌سازی در بین اجزای حاکمیت برای تسهیل و هماهنگی در روند‌های مربوط به سیاست خارجی است، که سعی کردیم در حد توان به آن بپردازیم.
