زهران ممدانی اولین شهردار مسلمان نیویورک است که در انتخابات شهرداریها پیروز شد.
زهران ممدانی در سال ۱۳۷۰ خورشیدی (۱۹۹۲ میلادی) در شهر کامپالا، پایتخت کشور اوگاندا، به دنیا آمد. خانواده او پس از مدتی به ایالات متحده مهاجرت کردند و در نیویورک ساکن شدند.
پدرش محمود ممدانی، از اساتید برجسته علوم سیاسی و جامعهشناسی در دانشگاه کلمبیاست و مادرش میرا نایر فیلم ساز است.
گرچه اطلاعات کمی درباره دیدگاه مذهبی ممدانی و خانواده اش وجود دارد، اما برخی منابع نوشتهاند: پدر ممدانی از جامعهٔ خوجا اهل گجراتِ هند است که عمدتاً از مسلمانان شیعه دوازدهامامی هستند. مادر او نیز از خانوادهای هندو در ایالت پنجاب هند است.
منابع دیگری نیز ممدانی را فردی دارای عقاید شیعه دوازده امامی معرفی کردهاند.
ممدانی تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته علوم سیاسی در کالج بومن در ایالت مین آمریکا به پایان رساند و از همان دوران دانشجویی به فعالیتهای اجتماعی و عدالتخواهانه روی آورد.
فعالیت رسمی ممدانی در عرصه سیاسی از سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹ میلادی) آغاز شد، زمانی که به عنوان عضو حزب دموکرات نامزد مجلس ایالتی نیویورک شد.
او در انتخابات سال ۱۳۹۹ (۲۰۲۰ میلادی) توانست با شکست نماینده وقت، به عنوان نماینده منطقه ۳۶ نیویورک (شامل آستوریا و بخشهایی از کویینز) وارد مجلس ایالتی شود.
پیروزی در انتخابات با شعار زندگی آسانتر برای طبقه کارگر
ممدانی از همان ابتدا با گرایشهای سوسیالیستی و مردمی شناخته شد و به سرعت در کنار چهرههایی مانند الکساندریا اوکاسیو-کورتز به یکی از رهبران جریان «سوسیالیستهای دموکرات آمریکا» در نیویورک تبدیل شد.
اصلیترین محور فعالیتهای ممدانی بر عدالت اقتصادی، مسکن ارزانقیمت، اصلاح نظام حملونقل عمومی و مبارزه با تبعیض نژادی و طبقاتی استوار است.
او همواره تأکید دارد که «دولت محلی باید زندگی را برای طبقات کارگر آسانتر کند» و سیاستورزی را ابزاری برای بهبود شرایط زیستی مردم عادی میداند.
در طول فعالیت خود در مجلس ایالتی، طرحهایی در زمینه افزایش بودجه مسکن عمومی، کاهش هزینههای حملونقل شهری و بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی ارائه کرده است.
در انتخابات شهرداری نیویورک در ۱۳ آبان ۱۴۰۴ (۴ نوامبر ۲۰۲۵)، زهران ممدانی توانست با غلبه بر فرماندار سابق ایالت، اندرو کومو، به عنوان شهردار جدید نیویورک انتخاب شود.
پیروزی او که در فضایی از نارضایتی عمومی نسبت به هزینههای بالای زندگی رقم خورد، به عنوان پیروزی جناح چپ حزب دموکرات تعبیر شد.
ممدانی در این رقابت با شعار «شهری که بتوانیم در آن زندگی کنیم» وارد میدان شد و وعده داد تا با اصلاحات ساختاری، هزینه مسکن، آموزش و مراقبت از کودکان را برای شهروندان کاهش دهد.
زهران ممدانی در حال حاضر در منطقه آستوریا در شهر نیویورک زندگی میکند. او علاقهمند به موسیقی هیپهاپ و سینمای اجتماعی است و در مصاحبههای خود بارها تأکید کرده که «سیاست باید صدای مردم عادی باشد، نه شرکتهای بزرگ».
مواضع ممدانی در قبال ایران و اسرائیل
به گزارش روزنامه آمریکایی نیویورک پست، ممدانی بهشدت از حملات هوایی ایالات متحده به تأسیسات هستهای ایران انتقاد کرده است. او آن اقدام را «اقدام نظامی غیرقانونی و آغازگر فصل تازهای از بیثباتی بینالمللی» خوانده است.
در نگاه او، سیاست آمریکا در مورد ایران، از جمله استفاده از زور بدون مشورت کنگره نمونهای از «پیمان شکنی» و اولویت دادن به هزینههای نظامی به جای عدالت اجتماعی است.
ممدانی، مواضعی بسیار انتقادی نسبت به رژیم صهیونیستی اتخاذ کرده است. او رژیم اسرائیل را متهم به اجرای سیاستهای آپارتاید در سرزمینهای اشغالی فلسطین کرده است.
شهردار جدید نیویورک از تحریم اقتصادی و فرهنگی رژیم صهیونیستی حمایت کرده و اقدامات این جنبش را در راستای حقوق بین الملل اعلام کرده است.
روزنامه انگلیسی گاردین درباره دیدگاههای ممدانی نوشت: این سیاستمدار مسلمان، اقدامات اسرائیل در غزه را نسل کشی میداند.
نشریه آمریکایی پولیتیکو در عین حال، نوشت که ممدانی از مخالفت صریح با موجودیت اسرائیل خودداری کرده است.
مواضع ممدانی در قبال ترامپ
رسانههای آمریکا، ممدانی را از مخالفان جدی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اعلام کردهاند.
ممدانی، تهدیدات ترامپ مبنی بر دستگیری یا اخراج او به عنوان یک سیاستمدار آفریقاییتبار را «حمله به دموکراسی» و تاکتیکی برای سرکوب صدای طبقات کارگر ارزیابی کرده است.
ممدانی تأکید دارد که ترامپ در دوره ریاستجمهوری نتوانسته خواستههای اقتصادی مردم مثل کاهش هزینههای زندگی را برآورده کند.
در حالی که ترامپ، ممدانی را کمونیست و یک فاجعه خوانده، ممدانی گفته است که ترامپ میخواهد آتش اختلافات را برافروزد تا شکست برنامه هایش در حمایت از طبقه کارگر را بپوشاند.
ترامپ، ممدانی را تهدیدی برای ایدئولوژی سیاسی و اقتصادی ایالات متحده معرفی کرده و در مقابل، ممدانی تلاش ترامپ برای ایدئولوژیک جلوه دادن این تقابل را تلاش برای سرپوش گذاشتن بر رسیدگی نکردن به مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم دانسته است.