«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه امروز دوشنبه ۱۹ آبان ماه در نشست خبری با اصحاب رسانه، به بررسی دیدگاهها و تصمیمات دستگاه دیپلماسی درباره تازهترین تحولات منطقهای و بینالمللی پرداخت.
اعتراف ترامپ را به عنوان سند در شورای امنیت سازمان ملل ثبت کردیم
«اسماعیل بقائی» در پاسخ به این پرسش که اکنون با استناد به اعتراف ترامپ که سندی برای استیفای حقوق ملت ایران نزد مجامع حقوق بینالمللی به شمار میرود، وزارت امور خارجه چه اقدامهایی برای پاسخگو کردن دولتمردان آمریکا در قبال جنایات و بهویژه دریافت غرامت از سوی آنان انجام داده و چه برنامههایی را در دستور دارد؟ گفت: ادعای قبلی وزیر خارجه این کشور در ۲۳ خرداد را صراحتاً رد میکند، چون قبلاً وزیر خارجه آمریکا گفته بود که ما هیچ نقشی نداریم و این یک اقدام یکجانبه از سوی رژیم صهیونیستی است. این اعتراف صریح به ارتکاب یک جنایت بینالمللی، مسئولیت کامل دولت آمریکا را در پی دارد.
وی با اشاره به اینکه ما بلافاصله در امتداد اقدامات دیگری که برای مستندسازی جنایات آمریکا و رژیم صهیونیستی انجام داده بودیم، این ادعای رئیسجمهور آمریکا را بهعنوان سند در سازمان ملل متحد و شورای امنیت سازمان ملل ثبت کردیم، گفت: قطعاً این اعتراف، بهعنوان یکی از دلایل روشن مشارکت آمریکا در این اقدام تجاوزکارانه، در هر محکمهای مورد استفاده قرار خواهد گرفت. موضوع مستندسازی تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا را با جدیت دنبال میکنیم و همچنین در حال بررسی همه امکانات موجود در سطح بینالمللی برای تظلّمخواهی و طرح دعوا علیه آمریکا هستیم. این موضوع با همکاری معاونت حقوقی ریاستجمهوری و قوه قضاییه بهصورت جدی در حال انجام است.
روند انتخاب سفرا با هماهنگی و مشارکت وزارت امور خارجه و سایر دستگاههای ذیربط صورت میگیرد
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره اخبار مطرح شده در خصوص انتصاب وی به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل متحد و همچنین انتصاب سفرای خارج از وزارت امور خارجه برای شکورهایی از جمله ایتالیا و روسیه گفت: باید بگویم که روند انتخاب سفراء یک روند کاملا مشخصی است. نخست اینکه، سفیر نماینده وزیر امور خارجه یا صرفاً وزارت امور خارجه نیست؛ سفیر، مانند سایر کشورها، نماینده نظام و حاکمیت در کشور پذیرنده محسوب میشود؛ بنابراین روند انتخاب و تصمیمگیری درباره افراد برای نامزدهای مسئولیتهای نمایندگی خارجی، با هماهنگی و مشارکت وزارت امور خارجه و سایر دستگاههای ذیربط صورت میگیرد.
وی ادامه داد: در حال حاضر دو مورد قطعی شده را میتوانم خدمتتان اعلام کنم که آقای فتحعلی برای مأموریت در هند انتخاب و اعزام شدهاند و آقای عباس طالبیفر برای کره شمالی تعیین شده است. در خصوص دیگر کشورها، از جمله ایتالیا و روسیه، روند انتخاب همچنان ادامه دارد. فرایند انتخاب در رم کمی جدیتر شده و به محض نهایی شدن، نام فرد منتخب برای آنجا مانند همیشه اطلاعرسانی خواهد شد. من نیز تا زمانی که وزیر محترم صلاح بدانند، با قوت و جدیت به این مسئولیت که به نظر بنده مهمترین مسئولیت است ادامه خواهم داد؛ مگر اینکه شما بخواهید شغل دیگری برای من در نظر بگیرید.
تلاش برای تخریب روابط دوستانه ایران با سایر کشورها، یکی از برنامههای رژیم صهیونیستی است
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری با خبرنگاران در پاسخ به پرسش ایرنا درباره ادعای رژیم اسرائیل مبنی بر تلاش ایران برای سوقصد به سفیر این رژیم در مکزیک گفت: سفارت ما اعلام کرد که این ادعا را آنقدر مضحک و سخیف دیدیم که حتی به نظرمان رسید نیازمند اعلام نظر سخنگویی نیست. الان که سؤال را مطرح کردید، موضوع روشنتر از قبل شده است. همانطور که سفارت ما اعلام کرد، این یک ادعای بیاساس و واقعاً مضحک بود. آنها معتقد هستند که در سال ۲۰۲۴ چنین برنامهای وجود داشته است. کافی است به نمونههای مشابه نگاهی بیندازید. موردی که در رابطه با استرالیا مطرح شد و باعث شد متأسفانه مقامهای استرالیایی، با اعتماد ناصواب به ادعاهای سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی رژیم صهیونیستی، روابط دیرینه و دیرپای ایران و استرالیا را تخریب کنند، یک نمونه بسیار روشن است.
اسماعیل بقائی ادامه داد: مقامات رسمی پلیس استرالیا اعلام کردند که هیچیک از چند مورد حادثهای که علیه اهداف یهودی در استرالیا اتفاق افتاده، هیچ ارتباطی با ایران نداشته است. ولی ظاهراً، علیرغم این اعتراف صریح و رسمی، کماکان ادعای خود را تکرار میکنند. در مورد مکزیک هم همان الگو تکرار شد. اینکه چرا مکزیک را انتخاب کردند، جالب توجه است. یکی از دلایل آن، انتقامگیری از افکار عمومی مکزیک است که در این ماهها نظرات خود را در اعتراض به نسلکشی در غزه، بسیار صریح ابراز کردند. تلاش برای تخریب روابط دوستانه ایران با سایر کشورها، یکی از برنامههای رژیم صهیونیستی است. لذا، کل این موضوع ساختگی بود. شاهد بودید که هم وزارت خارجه مکزیک و هم نهادهای اطلاعاتی آن کشور، بیانیه دادند و تکذیب کردند که اصلاً چنین موضوعی وجود داشته است.
پرداختن به مسئله هستهای ایران در نشست شورای حکام موضوعی عجیب نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا موضوع پرونده هستهای ایران در نشست بعدی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح خواهد شد و واکنش ایران به سخنان وزیر امور خارجه فرانسه در رابطه با علاقمندی برای مذاکره با ایران گفت: اظهار علاقهمندی به تنهایی کافی نیست و باید اقدامات عملی و جدی نشان داده شود، که متأسفانه ما با فقدان چنین اقدامی مواجه هستیم. نشست شورای حکام معمولاً به مجموعهای از موضوعات فنی در حوزه هستهای میپردازد و یکی از این موضوعات، مسئله هستهای ایران خواهد بود؛ این امر موضوعی عجیب نیست. با توجه به اقداماتی که سه کشور اروپایی و آمریکا در سطح شورای امنیت سازمان ملل برای بازگرداندن قطعنامههای لغو شده، انجام دادند، احتمال دارد که در این نشست نیز تلاش شود اقدامی مشابه در انطباق با آن اقدام انجام دهند. همکاران ما در نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در وین با کشورهای عضو شورای حکام در ارتباط هستند و تلاش میکنیم که منافع کشورمان را در نشست آتی به بهترین وجه صیانت کنند. انشاءالله.
اقدامات رژیم صهیونیستی و آمریکا خطری علیه همه اصول و ضوابط ببینالمللی است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره اهداف برگزاری کنفرانس بینالمللی «حقوق بینالملل تحت تهاجم؛ تجاوز و دفاع» در تهران گفت: این اجلاس روز یکشنبه به ابتکار وزارت امور خارجه در دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی برگزار خواهد شد و صاحبنظران حقوق بینالملل و روابط بینالملل از کشورهای محتلف شرکت کرده و حضور خواهند داشت. تمرکز بر موضوع هجمه نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران خواهد بود، اما موضوعات متنوع است. این نشست فقط در راستای تبیین ماهیت تجاوزکارانه و غیرقانونی اقدام رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران نیست. ما در واقع در حال انجام یک کار بینالمللی هستیم برای جلب توجه جامعه جهانی نسبت به روندی که میتواند همه معیارها و هنجارهای بینالمللی و حقوق بینالملل را نقض کند. اقدام رژیم صهیونیستی و آمریکا صرفاً علیه یک کشور مستقل نبود، بلکه علیه همه آن اصول و ضوابطی بود که در هشتاد سال گذشته مبنای زیست مشترک جامعه بینالمللی بوده است.
اسماعیل بقائی افزود: این اقدام، نمونهای بسیار واضح از سیطره یکجانبهگرایی و همان چیزی است که بهعنوان «نظم مبتنی بر قاعده» از آن یاد میشود. ما شاهد بروز آن در جریان تهاجم نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران بودیم. این موضوع دغدغه کل جامعه بینالمللی و کشورهاست. نشانههایی از تداوم این رویکرد بسیار خطرناک را در سایر نقاط دنیا نیز میبینیم؛ علاوه بر منطقه غرب آسیا، مواردی که در کارائیب و آمریکای لاتین شاهد آن هستیم، الگوبرداری از اقدامات مبتنی بر استفاده از زور در منطقه ماست.
اظهارات دبیرکل ناتو صرفاً یک فرافکنی سخیف و اتهامزنی به ایران است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا براساس ادعای رئیس جمهور آمریکا، ایران از واشنگتن درخواست کرده تا تحریمهای تهران را لغو کند و همچنین در واکنش به ادعای دبیرکل ناتو مبنی بر همدستی ایران و روسیه برای تضعیف قواعد جهانی گفت: تردیدی نیست که جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یک قدرت معتبر و قاطع در دفاع از امنیت ملی و صلح و امنیت منطقهای مورد اجماع است. نکته مهم در رابطه با اظهارات دبیرکل ناتو این است که اغلب اقداماتی که خود اعضای ناتو انجام میدهند، دیگران را متهم میکنند؛ این موضوع نیازی به تحلیل ندارد و کافی است واقعیتها را بررسی کنیم تا مشخص شود کدام طرف قوانین بینالملل و منشور سازمان ملل را نقض کرده است: ایران یا کشورهای عضو ناتو.
اسماعیل بقائی با اشاره به اینکه این روند محدود به چند ماه اخیر نیست؛ افزود: از زمان اشغال افغانستان و جنایاتی که در آنجا مرتکب شدهاند، و حتی پیش از آن، ادامه داشته است. در یک سال اخیر، قانونشکنی و نقض حقوق بینالملل توسط آمریکا و برخی دیگر از اعضای ناتو به یک الگوی تکرار شونده تبدیل شده است و آمریکا بهعنوان تأثیرگذارترین عضو ناتو، خود مخل صلح و امنیت بینالمللی است. بنابراین، اظهارات دبیرکل ناتو صرفاً یک فرافکنی سخیف و اتهامزنی به ایران است؛ کشوری که خود قربانی اقدامات غیرقانونی آمریکا و برخی دیگر از اعضای ناتو بوده است.
رفع تحریمها یک مطالبه مشروع ملت ایران است
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره سخنان اخیر رئیس جمهور آمریکا پیرامون رفع تحریمهای ایران گفت: رفع تحریمها یک مطالبه مشروع ملت ایران است و لطفی از سوی ایالات متحده نیست. اعمال تحریمها طی این چند دهه بهصورت ناعادلانه بر تکتک ایرانیان تحمیل شده و تبعات آن بر حقوق بنیادین مردم، مصداق جنایت علیه بشریت است. ما همواره تأکید کردهایم که برای اعتمادسازی نسبت به ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران، تحریمهای ظالمانه باید لغو شود؛ لذا نیازی به بیان مستقیم یا از طریق کانالهای غیررسمی نیست و جمهوری اسلامی ایران صراحتاً اعلام میکند که رفع تحریمها یکی از شروط و مبانی است که همواره در هر گفتوگو با طرفهای غربی بهطور جدی دنبال خواهد کرد.
تهیه گزارشهای نقض حقوق بشر هم برای افکار عمومی داخلی و هم افکار عمومی بینالمللی آموزنده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره اهداف انتشار گزارش سالانه در مورد نقض حقوق بشر در آمریکا و انگلیس و نحوه پیگیری موضوعاتی که در این گزارش مطرح شده، گفت: ما در وزارت امور خارجه موظف هستیم طبق قانون مجلس، سالانه گزارش نقض حقوق بشر این کشورها را ارائه کنیم. اما اینکه چرا این کشورها انتخاب میشوند، به این دلیل است که این کشورها در سطح بینالمللی مدعی دفاع از حقوق بشر هستند و با ابزارسازی از این مفهوم، همواره کشورهای مستقل را در معرض فشار، تهدید و عراق قرار دادهاند. اینکه شما با ارائه اسناد و شواهد نشان دهید ادعای حقوق بشری آنها صرفاً یک ادعای منافقانه و مزورانه است، بهنظر من یک وظیفه همگانی در سطح بینالمللی است. استفاده ابزاری از حقوق بشر متاسفانه در سطح بینالمللی شایع شده است؛ ازاینرو تهیه این گزارشها هم برای افکار عمومی داخلی و هم برای افکار عمومی بینالمللی آموزنده است و در سطح سازمان ملل متحد و نهادهای حقوق بشری نیز بهعنوان یک سند قابل اتکا میتواند مورد استفاده قرار گیرد. ما این اسناد را از طریق نمایندگیهای خود در ژنو و نیویورک بین سایر کشورها توزیع میکنیم و از هر فرصتی در شورای حقوق بشر و کمیته سوم مجمع عمومی نیز برای تبیین موارد نقض حقوق بشر توسط آمریکا و انگلیس استفاده میکنیم.
هرگونه مداخله خارجی در انتخابات عراق محکوم و مردود است
اسماعیل بقائی در پاسخ به سوالی در خصوص تحریمهای ایالات متحده علیه بانکها و موسسات شیعه در عراق و اعمال فشار برای حذف گروههای نزدیک به ایران در انتخابات این کشور گفت: انتخابات عراق، اهمیت ویژهای در تعیین سرنوشت مردم این کشور دارد و هرگونه مداخله خارجی در این فرایند، از سوی مردم عراق، دولت این کشور و سایر کشورهای مسئولیت پذیر، محکوم و مردود است. دخالتهای آمریکا قطعاً مضر است؛ سوابق و تجارب نشان میدهد که هرگاه آمریکا در کشورهای مختلف مداخله کرده، نتیجه آن به ضرر صلح و ثبات آن کشور و کل منطقه بوده است. ما امیدواریم آنچه در عراق طی این دو، سه روز آینده رخ خواهد داد، به خیر و صلاح مردم عراق و در جهت تقویت ثبات و امنیت کل منطقه باشد. عراق کشوری بسیار مهم برای ماست؛ همسایه مسلمان و دارای روابط نزدیک با ایران و امنیت، ثبات و آبادانی این کشور برای ما اهمیت ویژهای دارد.
دولت انگلیس به بهانههای واهی از آزادی زندانی ایرانی که مشمول عفو شده است خودداری میکند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص ارسال نامه نماینده هموطنان ارمنی در مجلس به انگلیس برای آزادی تبعه ایرانی، جزئیات این بازداشت و همچنین امکان تبادل وی با لندن گفت: نامهای که نمایندگان محترم هموطنان ارمنی به مقامات انگلیس نوشتهاند، در رسانهها دیدیم. تبعه ایرانی، که از هموطنان ارمنی است، از سالها قبل در زندانهای انگلیس به سر میبرد. ایشان، آقای ریچارد جان، فکر میکنم بیش از ۲۰ سال است که در زندان است و طبق عفوی که شامل حال ایشان شده بود قرار بود در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ آزاد شود، اما مقامهای انگلیسی به دلایل مختلف و بهانههای متعدد از آزادی او خودداری کردهاند و و ضعیت ایشان در زندان اصلا مناسب نیست.
وی ادامه داد: این شهروند ایرانی مادر پیری در ایران دارد و ما درخواست کردهایم که آزاد شود تا بتواند درمان خود را در ایران ادامه دهد و هم خانوادهاش را ملاقات کند. ادعای مقامات انگلیسی مبنی بر اینکه آزادی او ممکن است به شهروندان انگلیسی آسیب برساند که معقول نیست. ما اعلام کردهایم که میتوانیم او را سریعاً به ایران بازگردانیم و سفارت ما در لندن بهصورت جدی پیگیر این موضوع است و بارها با طرفهای انگلیسی گفتوگو کرده است. با توجه به وضعیت بسیار نامناسب ایشان و همچنین رأی کمیسیون عفو که سالها پیش برای آزادی او صادر شده بود، امیدواریم مقدمات آزادی این شهروند ایرانی هرچه سریعتر فراهم شود. لازم به ذکر است که ایشان دو تابعیتی نبوده و تابعیت ایرانی خود را حفظ کرده است و تابعیت انگلیسی را پس داده است. ایران همواره حمایت از تمامی اتباع خود را فارغ از دین، قومیت یا باورهای سیاسی، یک وظیفه مهم میداند و از هیچ اقدامی فروگذار نخواهد کرد تا این شهروند به کشور بازگردد و از حقوقش بهرهمند شود.
ابتکار برگزاری اجلاس استانداران استانهای ساحلی کشورهای خزر در راستای تقویت همکاری است
اسماعیل بقائی در پاسخ به پرسشی درباره کشورهای حاضر، سطح شرکتکنندگان و دستور کار نشست هفته آتی، استانداران کشورهای حاشیه دریای خزر گفت: اجلاس استانداران استانهای ساحلی کشورهای خزر که برای نخستین بار برگزار خواهد شد، در روزهای بیستوهفتم و بیستوهشتم آبان در رشت. این اجلاس به ابتکار ایران در سومین همایش اقتصادی کشورهای ساحلی خزر مطرح شد و مورد تایید کشورهای ساحلی خزر قرار گرفت. پنج کشور ساحلی از استانهای ساحلی خود در این نشست شرکت خواهند کرد. از ایران هم علاوه بر سه استان ساحلی، چند استان دیگر هم مشارکت خواهند داشت. این ابتکار در راستای تقویت همکاری میان کشورهای ساحلی خزر است. بهصورت مستقیمتر، میخواهیم مناطق، شهرها و استانهایی که به نوعی همسایه یکدیگر در حاشیه دریای خزر تلقی میشوند، بتوانند اتصالات و ارتباطاتی ایجاد کنند بهمنظور بهبود مراودات و روابط اقتصادی. سطح شرکتکنندگان نیز از طرف ایران توسط وزیر محترم امور خارجه و وزیر کشور افتتاح خواهد شد و از کشورهای ساحلی هم، از چند منطقه خودمختار و همچنین استانهای ساحلی، اگر اشتباه نکنم، ۹ استان و منطقه مشارکت خواهند کرد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری با این مضمون که «روزنامه نیویورکتایمز گزارش داده وزیر دفاع آمریکا در ۹ ماه گذشته بیش از ۲۰ ژنرال و دریاسالار را بدون توضیحات شفاف برکنار کرده یا از ارتقا بازداشته و حتی برخی از این افسران به دلیل ابراز دیدگاههای خود یا مخالفت با تصمیمات سیاسی، از جمله حمله در کارائیب و اختلافنظرشان در رابطه با ایران، برکنار شدهاند»؛ گفت: شاید این تعبیر قرآنی خوب باشد؛ «تحسبهم جمیعاً و قلوبهم شتّی» به همین اکتفا میکنم.
نگاه عادیسازی نسبت به رژیم صهیونیستی، این رژیم را در تداوم جنایات خود در غزه و منطقه و استمرار قانونشکنی جریتر خواهد کرد
اسماعیل بقائی در پاسخ به سوالی در خصوص پیوستن قزاقستان به «پیمان ابراهیم» و سخنان رئیس جمهور آمریکا در این رابطه گفت: در خصوص قزاقستان، بهطور کلی معتقدیم رژیمی که مرتکب نسلکشی ادامهدار در غزه و همچنین اقدامات تجاوزکارانه علیه کشورهای دیگر در منطقه شده، شایسته هیچ گونه شناسایی یا عادیسازی نیست. نگاه عادیسازی نسبت به رژیم صهیونیستی، این رژیم را در تداوم جنایات خود در غزه و منطقه و استمرار قانونشکنی جریتر خواهد کرد. بنابراین، کلیت موضوع از نظر ما امر مردودی است. در عین حال، درباره قزاقستان باید گفت که این کشور بیش از سه دهه دارای روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی بوده است و اعلام اخیر آن بیش از آنکه تغییر واقعی باشد، به نظر میرسد یک نمایش سیاسی برای نشان دادن منزوی نبودن رژیم صهیونیستی باشد. آمریکا نیز تلاش میکند با چنین اقدامات نمایشی، اصل موضوع، یعنی ادامه اشغالگری و نسلکشی در غزه، را به حاشیه ببرد. این امر مسئولیت همه کشورها را سنگینتر میکند تا اجازه ندهند توجهات بینالمللی از اصل موضوع و ریشه بحران در منطقه منحرف شود.
ایران و عربستان مصمم هستند که روند مثبت روابط را در حوزههای مختلف بهصورت جدی ادامه دهند
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره اهداف سفر معاون حقوقی وزیر امور خارجه به عربستان و دستاوردهای این سفر گفت: روند روابط دیپلماتیک ما با عربستان، در کل این دو سال، روندی روبهرشد و مثبت بوده است و هر دو طرف مصمم هستند که این روند مثبت را در حوزههای مختلف بهصورت جدی ادامه دهند. سفر آقای غریبآبادی نیز باید در همین راستا دیده شود. مجموعهای از موضوعاتی که هم در سطح دوجانبه برای ما اهمیت دارد و هم در سطح بینالمللی و منطقهای، در دستور کار گفتوگوهای معاون حقوق بینالملل ما و طرفهای عربستانی بوده است. موارد دیگری هم از این رفتوآمدها وجود داشته که البته در راستای شرکت در نشستهای بینالمللی بوده است؛ از جمله شرکت وزیر محترم بهداشت در یک نشست بینالمللی مربوط به سازمان بهداشت جهانی، و همچنین شرکت وزیر میراث فرهنگی در اجلاس گردشگری جهانی که به میزبانی عربستان برگزار شد. همه اینها نشان میدهد که روابط دو طرف در سطوح مختلف بهخوبی در حال مدیریت است و روند مثبت آن ادامه دارد.
نتیجه انتخابات عراق هر چه باشد روند دوستانه میان تهران و بغداد ادامه خواهد داشت
اسماعیل بقائی در واکنش به سخنان فواد حسین مبنی بر اینکه کنار نیامدن ایران و امریکا مشکل بغداد نیست و عراق میخواهد با هر دو طرف رابطه خوبی داشته باشد و همچنین موضع تهران در قبال انتخابات عراق گفت: همسایه بزرگ ما قطعاً میداند چگونه مشکلات خود را با سایر بازیگران مدیریت کند. رابطه ما با عراق رابطهای بسیار مهم و دوستانه است و اطمینان داریم که هر نتیجهای از انتخابات حاصل شود، این روند دوستانه میان دو ملت همچنان ادامه خواهد داشت.
وی تاکید کرد: ما متوجه هستیم که فضای سیاسی عراق در حال حاضر یک فضای انتخاباتی است و موضع ما کاملاً روشن است و معتقدیم انتخابات در عراق یک موضوع داخلی است. ما دعا میکنیم که مردم عراق بتوانند در این روند که تعیینکننده آینده سیاسی آنان است، به بهترین نحو مشارکت کنند و انشاءالله آنچه خیر و صلاح عراق است، بهعنوان نتیجه انتخابات محقق شود.
بیاعتمادی ایران به آمریکا ناشی از تجربه طولانی ملت ایران در روابط با این کشور است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره این ادعا «چرا ایران اکنون گام شجاعانهای برنمیدارد تا صفحه گذشته را با آمریکا ببندد و به جایگاه واقعی خود در عرصه بینالمللی بازگردد و به آمریکا اعتماد نمیکند؟» گفت: این نگاه ناشی از یک تنش طولانی نیست، بلکه ناشی از تجربه طولانی ملت ایران در روابط خود با آمریکاست. این تجربه طولانی نیز منحصر به این پنج دهه اخیر نیست. من بارها اشاره کردهام که ما حتماً در گذشته زندگی نمیکنیم؛ نگاه ما رو به جلوست، اما قطعاً با نگاه به تجربههای گذشته. ما نیازی نداریم به سال ۱۹۵۳ یا ۱۳۳۲ بازگردیم تا ببینیم رویکرد آمریکا نسبت به ملت ایران چه بوده است؛ کافی است چند ماه قبل، یعنی خردادماه را در نظر بگیریم. این دیدگاههایی که بهصورت یکسویه مطرح میشود و عملکرد آمریکا را در رابطه با ایران و منطقه نادیده میگیرد، همراه با برخی گزارههای تا حدی شعاری؛ از جمله اینکه ایران باید گام شجاعانهای بردارد، در واقع نادیده گرفتن واقعیتهای موجود است. شما نمیتوانید نادیده بگیرید که آمریکا در بالاترین سطح، جنایتی را علیه ایران مرتکب شده و سپس مدام به آن جنایت میبالد، افتخار میکند و در عین حال ادعا میکند که ما دنبال گفتوگو و مذاکره با ایران هستیم.
بقائی خاطرنشان کرد: این موضوع را همه باید مورد توجه قرار دهند؛ ایران در میانه یک فرآیند مذاکراتی مورد تعرض قرار گرفت. اکنون دیگر مشخص است که اگر قبلاً میگفتند این کار رژیم صهیونیستی بوده، امروز با اعتراف رئیسجمهور آمریکا روشن شد که نقش آمریکا، نقشی مستقیم بوده است. آمریکا صراحتاً میگوید که ما برای حمله به تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران، ۲۲ سال تمرین کردهایم. این به آن معناست که در تمام این سالها، همزمان با گفتوگوهایی که صورت میگرفته، آمریکا در حال برنامهریزی برای آسیبزدن به ملت ایران بوده است. در چنین شرایطی، که یک طرف به دنبال ضربهزدن و آسیبرساندن به طرف دیگر است و به هیچ عنوان به یک روند مذاکراتی معقول بر پایه حقوق بینالملل اعتقادی ندارد، طبیعی است که شرایط لازم برای شکلگیری مذاکره دشوار خواهد بود.
استانداردهای دوگانه در برابر رژیم صهیونیستی باعث تداوم بیکیفرمانی این رژیم شده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که «اخیراً یک خبرنگار در ایتالیا به دلیل طرح سؤالی درباره مسئولیتهای رژیم صهیونیستی، ظاهراً از کار برکنار شده و رسانه وی نیز اعلام کرده که این سؤال مورد تأیید نبوده است. سؤال او درباره مسئولیت رژیم صهیونیستی در بازسازی غزه بود، با توجه به تخریب گستردهای که در آنجا اتفاق افتاده و مشابه همان پرسشی که درباره روسیه و لزوم پرداخت خسارت به اوکراین مطرح میشود. نظر شما در خصوص این موضوع چیست؟» گفت: این دقیقاً همان سیاست «یک بام و دو هوا» ست؛ همان چیزی که باعث تداوم بیکیفرمانی رژیم صهیونیستی شده است. یعنی اگر کوچکترین اعتراضی در مورد رژیم صهیونیستی انجام دهید، یا متهم میشوید به ضدیهودی بودن یا به انحای مختلف به حمایت از فلسطینیها متهم میشوید؛ خود حمایت از فلسطین در قاموس برخی از کشورهای غربی، مترادف است با حمایت از تروریسم. یعنی کسانی که خود در معرض نسلکشی و کشتار قرار دارند، همزمان متهم میشوند به انجام اقدامات تروریستی. این موارد نشانگر نوع و نگاه برخی از طرفهای غربی به مبحث آزادی بیان است؛ نگاهی که یک طرف را کاملاً از هرگونه انتقاد و اعتراض در برابر شدیدترین نقضهای حقوق بشری مصون میداند و طرف دیگر را، بهجای آن، مشمول اتهام و تهمتزنی میکند. همین موضوع را ما در رابطه با مسئله حقوق بشر ایران نیز مشاهده میکنیم. کاملاً مشخص است که با یک نگاه دوگانه و مبتنی بر استانداردهای دوگانه مواجه هستیم.
آمریکا در عمل نشان داده است که هیچگونه حسن نیت و جدیتی در زمینه مذاکره و توافق ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری با خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که «رئیسجمهور آمریکا پس از آنکه به حمله علیه ایران اذعان کرد، در ادامه افزوده که میخواهد ایران توافق کند و گفته است ایرانیها معاملهگران خوبی هستند؛ آنها بیان نمیکنند که میخواهند توافق کنند، ولی واقعاً به دنبال توافق هستند؛ نظر شما در این زمینه چیست؟» گفت:
اگر کوتاه بگویم آنها هم برعکس این موضوع هستند. آنها بیان میکنند که میخواهند، اما در واقع نمیخواهند. این فریبکاری است. در عمل نشان دادهاند که هیچگونه حسن نیت و جدیتی در این زمینه ندارند.
هرگونه ناامنی در مرزهای شرقی، امنیت کل منطقه را تحت تاثیر قرار میدهد/ ایران آماده هرگونه مساعدت جهت حل مسئله است
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری با خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که «تلاشهای جدید وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی برای میانجیگری بین افغانستان و پاکستان آغاز شده است. آیا توافقی صورت گرفته که ایران رسماً وارد فرآیند میانجیگری بین دو کشور شود و محورها و اهدافی که تهران دنبال میکند، چیست؟» گفت: ما بسیار نگران هرگونه تشدید تنش در مرزهای شرقی هستیم، نه فقط به دلیل همسایگی، بلکه به این دلیل که همسایگان ما، پاکستان و افغانستان، دو کشور مسلمان و دارای رابطه بسیار دیرپای تاریخی، فرهنگی و دینی با ایران هستند. هرگونه ناامنی در مرزهای شرقی، امنیت کل منطقه را تحت تاثیر قرار میدهد. به همین دلیل، از همان ابتدای بروز تنش، ما طرفین را به خویشتنداری دعوت و آمادگی خود را اعلام کردیم تا مساعی جمیله خود را به کار گیریم و تنش بین دو کشور را کاهش دهیم. در آخرین مورد، وزیر محترم امور خارجه با وزرای امور خارجه پاکستان و افغانستان تماس تلفنی داشتند، دیدگاههای خود را مطرح و تصریح کردیم که جمهوری اسلامی ایران آماده هرگونه مساعدت جهت حل مسئله و جلوگیری از تشدید تنشها بین دو کشور است. این آمادگی خود را مجدداً اعلام میکنیم و در صورتی که طرفهای مقابل موافق باشند، از هیچ تلاشی برای بهبود وضعیت دریغ نخواهیم کرد.
فعالیت سفارت استرالیا در ایران در چهارچوب مباحث کنسولی در حد امکان ادامه دارد
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص آخرین وضعیت سفارت ایران در استرالیا و سفارت استرالیا در ایران و همچنین فشارهای آمریکا برای خلع سلاح حزبالله و گروههای عراقی گفت: همکاران ما در سفارت ایران در استرالیا، بهویژه در حوزه کنسولی، فعال هستند و به ما اعلام شده که فعالیتهای سفارت استرالیا از طریق روشهای جایگزین و با کمک کشورهای دوست شان، در حد امکان و در چارچوب مباحث کنسولی ادامه خواهد داشت. در رابطه با مبحث خلع سلاح، باید گفت که دفاع از یک کشور در برابر شرارت و تجاوز دیگران، حق و مسئولیت هر ملت است و موضوعی است که هر کشور و جامعه باید درباره آن تصمیمگیری کند. تجربه نشان داده است در منطقه ما که برای حفظ عزت، حاکمیت و تمامیت سرزمینی کشورها، ضروری است که ملتها و دولتها خود را قدرتمند کنند و اجازه ندهند طرفهای مقابل آنچه در میدان جنگ نتوانستهاند به دست آورند، از طریق مذاکرات فریبکارانه بر ملتها تحمیل کنند. این اصل برای ثبات و امنیت منطقه ما حیاتی است.
به تعهدات خود نسبت به NPT و پادمان واقف هستیم
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به سخنان مدیرکل آژانس در خصوص عدم حضور بازرسان این نهاد در ایران گفت: ما مادامی که عضو انپیتی هستیم و به موافقتنامه پادمان متعهدیم، کاملاً به تعهدات خود نسبت به آن واقف هستیم. همین هفته گذشته، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از چند مرکز هستهای ایران، از جمله رآکتور تحقیقاتی تهران، بازدید کردند. در رابطه با سایر تأسیسات هستهای نیز رویه و مقررات روشن است. بر اساس قانون مصوب مجلس، ما موظف هستیم هرگونه درخواست آژانس برای بازرسی از تأسیسات هستهای را پس از هماهنگی با شورای عالی امنیت ملی بررسی و تصمیمگیری کنیم. ضمن اینکه، به دلیل اقدام تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی و آمریکا، آژانس باید شرایط خاص موجود را درک کند؛ شرایطی که کاملاً عادی نیست. پیش از این تجاوز نظامی، همکاری ما با آژانس بهصورت متعارف انجام میشد و پس از آن نیز در قالب تفاهم قاهره، برای همکاری در شرایط جدید به تفاهم دست پیدا کردیم. طرفی که باید مورد سرزنش قرار گیرد، کشورهای اروپایی هستند که تلاش کردند با سوءاستفاده از سازوکار حل اختلاف برجام، قطعنامههای لغو شده شورای امنیت را بازگردانند و کل فرایندی که ما با آژانس آغاز کرده بودیم را مختل کنند.
حضور نظامی آمریکا در منطقه صرفاً موجب بیثباتی و ناامنی بیشتر میشود
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری با خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که «واکنش ایران نسبت به حضور نظامی مجدد آمریکا در دمشق و پیامدهای آن برای ثبات منطقه و نیز رفع تحریمهای سوریه چیست؟» گفت: ما همواره گفتهایم که هرگونه حضور نظامی آمریکا در کشورهای منطقه صرفاً موجب بیثباتی و ناامنی بیشتر میشود. حضور آمریکا در سوریه در این سالها، پوششی بوده برای غارت اموال مردم سوریه و برای حمایت از ناامنی در این کشور. اکنون هم مشخص است که این حضور هدفی جز تامین منافع اشغالگران و ناامنساز رژیم صهیونیستی نخواهد داشت. در رابطه با تحریمهای شورای امنیت، سیاست اصولی ما همیشه این بوده است که تحریمهایی که برای سالها مردم سوریه را تحت فشار قرار داده و آنها را از حقوق بدیهی خود محروم کرده، مردود است. از هر اقدامی که باعث کاهش تحریمها علیه مردم سوریه شود، استقبال میکنیم.
مردم آمریکا به هیچ عنوان حامی هزینهکردن از اموال و آبروی کشورشان برای یک رژیم نسلکش نیستند
اسماعیل بقائی در خصوص انتخاب شهردار مسلمان نیویورک گفت: انتخابات آمریکا یک موضوع داخلی است، در عین حال پیامهایی که از این انتخابات و انتخاب افراد منتشر شد، بسیار قابل تأمل است. یکی از پیامهایی که میتوان از این انتخابات دریافت کرد، این است که افکار عمومی آمریکا و مردم عادی این کشور بهشدت نسبت به سیاستهای دولتشان در قبال منطقه، به ویژه در رابطه با رژیم صهیونیستی، معترض هستند. مردم آمریکا به هیچ عنوان حامی هزینهکردن از منابع و آبروی کشورشان برای یک رژیم نسلکش نیستند و خواهان آن هستند که دولت آمریکا از اعطای بی کیفرمانی مستمر به رژیم صهیونیستی خودداری کند. این شکاف در جامعه آمریکا را میتوان بهعنوان اعتراض جمعی نسبت به سیاستهای قلدرمآبانه و مبتنی بر نقض قوانین بینالمللی تلقی کرد.
در وزارت امور خارجه زمینهای فراهم میآوریم که فعالان اقتصادی در دو سوی مرز بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اهداف کلان دیپلماسی اقتصادی گفت: وظایف وزارت امور خارجه متفاوت از وظایف وزارتخانههای اقتصادی مانند وزارت امور اقتصاد و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان گمرکات است. کار این وزارتخانهها انجام امور اقتصادی داخلی و نظارت بر حوزههای تخصصی خودشان است، اما وزارت امور خارجه در حوزه مراودات اقتصادی بینالمللی فعالیت میکند. ما در وزارت خارجه به شناسایی ظرفیتهای استانی در بخشهای مختلف اقتصادی، تولیدی و گردشگری کمک میکنیم و زمینهای فراهم میآوریم که فعالان اقتصادی در دو سوی مرز بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. همچنین سفرای ما در کشورهای هدف نقش فعالتری در تسهیل و تسریع مراودات اقتصادی و فعالیتهای تجاری ایفا میکنند. در دو اجلاسی که تاکنون برگزار شده، اولی در شیراز و دومی در مشهد، تلاش کردیم همه کسانی که در فرایند اقتصادی و تولیدی دخیل هستند، اعم از اتاقهای بازرگانی، ادارات و بخشهای اقتصادی، به همراه سفرای ما در کشورهای مقصد، گرد هم جمع شوند تا سازوکارهایی برای روانسازی فعالیتهای اقتصادی و تجاری ایجاد شود. این روند را با جدیت ادامه خواهیم داد و هرجا که لازم باشد، با هماهنگی وزارتخانههای اقتصادی، از هیچ کمکی فروگذار نخواهیم کرد.
همه دولتمردان آمریکا در استمرار دشمنی شان با ملت ایران شراکت نظر دارند
اسماعیل بقائی در واکنش به تمدید وضعیت اضطراری دولت ایالات متحده علیه ایران گفت: این اتفاق خارق العادهای نیست این یک عملی است بر حسب عادت که در این چهار، پنج دهه تکرار شده فکر میکنم از سال ۱۹۷۹ هر سال این رو تجدید میکنند صرفاً به این معناست که دولت مردان آمریکا فارغ از اینکه از کدام حزب و مرام و گروه باشند ظاهراً در استمرار دشمنی شان با ملت ایران شراکت نظر دارند
به عمل کار برآید؛ صرفاً با حرف، نمیتوان به یک فرآیند مذاکراتی دست پیدا کرد
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که «رئیسجمهور فرانسه در گفتوگو با رئیسجمهور کشورمان اعلام کردند که تلاش دارند چارچوب مذاکراتی جدیدی برای ایران تعریف کنند. این چارچوب تا کنون مشخص شده و درباره آن با ایران صحبت شده است یا خیر؟ بعد از اسنپبک، روابط ما با اروپا چگونه است؟ مذاکراتی در جریان است یا خیر؟» گفت: ما تعاملات دیپلماتیک خود را محدود و منحصر به موضوع هستهای نکرده و نخواهیم کرد. سوءاستفاده از سازوکار حل و فصل اختلاف برجام یکی از گامهای اشتباهی بود که طرف مقابل برداشت و البته عوارض خودش را بر روندهای مذاکراتی گذاشت. با این حال، ما با کشورهای اروپایی روابط دیپلماتیک داریم، سفرای ما فعال هستند، سفارتخانههای آنها در تهران فعال است و در حوزههای مختلفی که با هم تعامل داشتهایم، این تعاملات ادامه دارد. در خصوص گفتوگوی دو رئیسجمهور هم، طبیعی است که در هر گفتوگویی طرفهای اروپایی بر اهمیت مذاکره تاکید میکنند و تمایل خود را برای مذاکره اعلام میکنند. اما «به عمل کار برآید»؛ یعنی ما باید در عمل شاهد جدیت و حسن نیت طرفهای مقابل باشیم. صرفاً با حرف، نمیتوان به یک فرآیند مذاکراتی دست پیدا کنیم.
دیپلماسی استانی با دیپلماسی بینالمللی تضاد نداشته و بخشی از سیاست همسایگی است/ متوجه آسیبها و ضررهای ناشی از تحریمهای ظالمانه هستیم
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که «انتقاداتی از دیپلماسی استانی و حضور وزیر امور خارجه در این برنامهها مطرح میشود و در حالی که انتظار عمومی این است که ایشان در کشورهای دیگر دیده شوند، در حالی که معاونان ایشان همزمان در کشورهای مختلف حضور دارند. این مسئله بازتاب خوبی ندارد و چرا این درگیری در سطح وزیر بوده است» گفت: ما حتماً متوجه آسیبها و ضررهای ناشی از تحریمهای ظالمانه آمریکا و برخی کشورهای غربی هستیم. به همین دلیل، از هیچ تلاشی برای استفاده از همه ابزارها، از جمله دیپلماسی، برای رفع این تحریمها فروگذار نکرده و نخواهیم کرد. همزمان، رسیدگی به معیشت مردم و کمک به مدیریت مسائل اقتصادی، یک وظیفه حاکمیتی است که همه دستگاهها باید در آن نقش ایفا کنند. این اقدامات در سطح هیات دولت، با مدیریت رئیسجمهور محترم و دستگاههای ذیربط، در حال انجام است و وزارت خارجه بهعنوان یکی از اجزای هیات دولت، تلاش خود را بهکار خواهد گرفت. پیشبینیهای لازم برای مواجهه با این شرایط انجام شده و مدام در سطوح تصمیمگیری بهروزرسانی میشود.
اسماعیل بقائی ادامه داد: در رابطه با دیپلماسی استانی، این امر با دیپلماسی بینالمللی منافاتی ندارد. وزارت خارجه در سطح بینالمللی وظایف ذاتی خود را دنبال میکند و دیپلماسی صرفاً از طریق وزیر امور خارجه انجام نمیشود. وزارت امور خارجه شامل سفارتخانهها و کنسولگریهای سراسر جهان است که وظایف خود را بهطور معمول انجام میدهند. معاونان وزیر در تماس مستمر با همتایان خود هستند و در سطح ادارات کل نیز اقدامات انجام میشود.
وی ادامه داد: دیپلماسی استانی را نباید صرفاً یک کار داخلی دید؛ این بخشی از سیاست همسایگی است. اگر تاکید داریم که همسایگان یکی از ظرفیتهای مهم برای بهرهبرداری در حوزههای اقتصادی، دیپلماتیک و تجاری هستند. لازم است در عمل این ظرفیتها شناسایی شده و به اقدامات بالفعل تبدیل شوند. این کاری است که وزارت خارجه به آن کمک میکند؛ لذا رسانهها و همکارانی که در این زمینه مطلب منتشر میکنند، این اقدامات را در چارچوب نگاه وزارت امور خارجه به تقویت مراودات با همسایگان تبیین کنند و آن را بهعنوان ظرفیت معرفی کنند، نه بهعنوان مانع پیشبرد کار اصلی وزارت خارجه در حوزه دیپلماسی بینالمللی.