غریب‌آبادی: مذاکرات محرمانه‌ای با آژانس نداریم
کاظم غریب‌آبادی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه امشب (سه‌شنبه) ۲۷ آبان‌ماه در گفت‌وگوی ویژه خبری درباره نشست استانداران کشور‌های ساحلی دریای خزر گفت: دیپلماسی استانی هدف اصلی‌اش شناسایی فرصت‌های کار با کشور‌های همسایه و یا استان‌ها در کشور‌های همجوار است. باید ظرفیت‌های استانی را بشناسیم دو نشست وزارت خارجه در شیراز و مشهد برگزار کرد و باید بتوانیم استان‌های خود را به استان‌های کشور‌های دیگر وصل کنیم.
وی افزود: هدف نهایی ما از دیپلماسی استانی دیپلماسی همسایگی و منطقه‌ای است. کار با همسایگان و کار با کشور‌های منطقه. نزدیک ۱۵ کشور همسایه داریم. آنگونه که باید برنامه ریزی می‌کردیم در دولت‌های مختلف و از ظرفیت کار با کشور‌های همسایه استفاده کنیم، این برنامه ریزی را نداشتیم هر زمان در محدودیت‌ها و مضیقه‌ها مثلا تحریم‌ها قرار گرفتیم یاد کشور‌های همسایه بیفیتم.
* همسایگان اولویت سیاست خارجی
معاون وزیر خارجه بیان کرد: همسایگان باید به اولویت در سیاست خارجی ایران تبدیل شوند در دولت فعلی این اولویت تعریف شده و ما دنبال آن هستیم و به همین خاطر دیپلماسی استانی، استان‌های خودمان را به کشور‌های همجوار وصل می‌کند.
وی اضافه کرد: الان در بحث کشور‌های همسایه نگاهی به سیاست منطقه‌گرایی داشتیم. از منطقه خرز شروع کردیم. کشور‌های ساحلی خزر ظرفیت‌های بسیار گسترده‌ای دارند و روابط بسیار خوبی با چهار کشور ساحلی دریای خزر داریم. البته این بدان معنا نیست که توجهی به سایر کشور‌های حوزه آسیای مرکزی و قفقاز نداریم. به عنوان مثال در اتحادیه اوراسیا فعال هستیم.
وی افزود: حوزه خزر ظرفیت‌های مختلف در حوزه همکاری‌های محیط زیستی، گردشگری، حمل و نقلی، کریدور شمال - جنوب، دارد و نشست امروز در رشت هدفش این است که نقشه راهی تدوین کنیم که استان‌های خود را به هم وصل کنیم.
* تشکیل دبیرخانه برای دیپلماسی استانی
غریب‌آبادی بیان کرد: برای دیپلماسی استانی دبیرخانه‌ای در وزارت خارجه در معاونت مجلس، امور کنسولی و ایرانیان تشکیل شده و جلال‌زاده معاون وزیر مسئولیت آن را برعهده دارد. در دیپلماسی استانی مهم این است که استان‌ها باور کنند دارای ظرفیت هستند.
وی افزود: هدف این است که ظرفیت‌های داخل را شناسایی و به ظرفیت‌ها و فرصت‌های خارج از کشور وصل و در راستای منافع ملی خود استفاده کنیم.
* سیاست خارجی در گفت‌و‌گو و مذاکره خلاصه نمی‌شود
معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: سیاست خارجی در این خلاصه نمی‌شود که ما با یک تعدادی از کشور‌ها گفت‌و‌گو کنیم. گفت‌و‌گو و مذاکره و اقدامات سیاسی و دیپلماتیک بخشی از وظایف وزارت خارجه است. وزارت خارجه وظایف دیگری بر عهده دارد. از جمله وظایفی که در حوزه دیپلماسی اقتصادی بر عهده وزارت خارجه گذاشته شده است.
وی افزود: معتقدیم برآیند کار وزارت خارجه باید تأمین منافع ملی باشد و تأمین منافع ملی هم فقط خلاصه به منافع سیاسی، امنیتی، دیپلماتیک و نظامی و دفاعی خلاصه نمی‌شود. بخش مهم آن در جهان کنونی، منافع اقتصادی و تجاری است که بسیار کلیدی است. از این منظر وزارت خارجه ساختار‌های خود را بازنگری می‌کند که از تمام ظرفیت‌های داخلی، استان‌ها و سفارتخانه‌ها برای تحقق منافع ملی استفاده کند.
* توجه به سفارتخانه‌ها در کشور‌های پیرامونی
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ایده‌ای که در وزارت خارجه روی آن کار می‌کنیم. یک زمانی توجه ویژه‌ای به سفارتخانه‌ها در کشور‌های اروپایی داده می‌شد و تلاش می‌شد سفرای قوی به کشور‌های اروپایی اعزام شوند و ساختار دیپلمات‌ها در کشور‌های اروپایی تقویت شود ولی الان نیازی نیست چنین اتفاقی بیفتد وزارت خارجه الان روی این ایده کار می‌کند که ما باید قوی‌ترین دیپلمات‌ها را به کشور‌های همسایه بفرستیم و وزیر خارجه به این موضوع عنایت دارد.
غریب‌آبادی افزود: الان داریم روی این موضوع کار می‌کنیم که ساختار و منابع انسانی سفارتخانه‌ها را در کشور‌های پیرامونی تقویت کنیم.
معاون وزیر خارجه گفت: این تغییر نگرش و بازنگری در ساختار در حال رخ دادن است.
* اجلاس سران خزر مردادماه سال آینده در تهران
غریب‌آبادی در پاسخ به سؤالی گفت: سیاست خارجی متمرکز و یکپارچه به این معنا نیست که از ظرفیت‌های استانی و محلی استفاده نکنیم. در هر کشوری سیاست خارجی متمرکز است و اینگونه نیست که کشور‌ها سیاست خارجی خود را چند تکه کنند و بخشی از اختیارات در حوزه سیاست خارجی مثل گفت‌و‌گو‌ها و عقد توافقنامه‌ها را به بخش‌های دیگری از کشور واگذار کنند.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: سیاست خارجی متمرکز است. در حوزه خزر ما به عنوان وزارت امور خارجه که بخشی از دولت و ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران هستیم زمینه‌ها را برای استفاده بخش‌های تجاری و اقتصادی، آماده می‌کنیم.
غریب‌آبادی همچنین گفت: در حال برنامه‌ریزی اجلاس سران خزر در مردادماه سال آینده در تهران هستیم که سران چهار کشور دیگر به تهران بیایند. کار‌های آن در حال انجام است. در حال مذاکره درباره ۱۱ سند همکاری دیگر در حوزه خزر با چهار کشور ساحلی هستیم.
وی افزود: سفر مسعود پزشکیان رئیس جمهور به دو کشور قزاقستان و ترکمنستان تا یک ماه آینده در حال برنامه‌ریزی است.
معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: درخواست ما از دستگاههای اجرایی این است که از این بسترسازی‌ها استفاده کنند. هر استانداری در داخل کشور بخواهد با استان‌های کشور‌های دیگر حتی دورتر از منطقه پیرامونی فرصتی برای همکاری و تبادل تجربیات و عقد توافق داشته باشد، ما در وزارت خارجه نهایت مساعدت را انجام می‌دهیم و ترغیب و تشویق می‌کنیم.
غریب‌آبادی بیان کرد: یک کار ما در وزارت خارجه ایجاد هماهنگی هم هست.
وی گفت: از ظرفیت‌های سازمان‌هایی، چون اکو، شانگهای و بریکس استفاده می‌کنیم.
غریب‌آبادی اضافه کرد: الان در داخل ستاد هماهنگی امور بریکس و شانگهای را با حضور نمایندگان بیش از ۶۵ دستگاه اجرایی تشکیل داده‌ایم که چگونه از ظرفیت‌های این سازمان‌ها برای منافع ملی استفاده کنیم.
معاون وزیر خارجه با اشاره به اسنپ‌بک که توسط سه کشور اروپایی صورت گرفت، بیان کرد: اسنپ‌بکی که انجام دادند مورد حمایت قاطبه کشور‌ها نیست.
* اسنپ‌بک
غریب‌آبادی درباره اینکه آیا رویکرد آمریکا نسبت به ایران تغییر کرده است؟ گفت: سیاست‌هایی که اینها در کمتر از یک سال گذشته، چه آمریکا و چه سه کشور اروپایی در قبال ایران اتخاذ کردند، خودشان هم به این جمع بندی رسیدند که اینها سیاست‌هایی که آنها را به سرمنزل مقصود رسانده باشد، نیست.
وی با اشاره به فعال کردن اسنپ‌بک گفت: سه کشور اروپایی اسنپ‌بک را فعال کرده و فکر کردند از طریق آن فشار سنگین به ایران وارد می‌کنند و شاید بتوانند به اهدافشان برسند و در حوزه‌های گفت‌وگویی و مذاکراتی ایران را به عقب‌نشینی وادار کنند.
معاون وزیر خارجه بیان کرد: ما به آنها هشدار داده بودیم که اسنپ‌بک ابزار خوبی در دست شما نیست و آخرین تیر شماست و اگر شلیک کنید در رابطه با ایران چه دارید که بخواهید صحبت کنید؟
وی افزود: حرف ما را گوش نکردند. به طرح‌های ایران برای تعامل و گفت‌و‌گو به ویژه در حاشیه مجمع عمومی توجه نکردند و اسنپ‌بک را انجام دادند و برای اولین بار در شورای امنیت انشقاق ایجاد شد و ۱۲۱ کشور عدم تعهد حمایت نکردند و روسیه و چین هم مخالفت جدی و اصولی کردند. چه اتفاقی افتاد؟
* قطعنامه در شورای حکام
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: در داخل هم دستگاههای اجرایی و اقتصادی کمک و تلاش کردند که آثار اسنپ‌بک را بر معیشت مردم کنترل کنند بله آثاری داشته است، ولی آنچه غربی‌ها پیش‌بینی می‌کردند، محقق نشده است.
وی گفت: قبل از اسنپ‌بک در جلسه‌ای که داشتیم پیش‌بینی که مسئولان دستگاههای مرتبط درباره آثار اسنپ‌بک داشتند، بسیار بیشتر از آن بود که الان شاهد هستیم و نشان می‌دهد توانسته‌ایم بخش اعظم آثار را کنترل کنیم و آنها در این خصوص شکست خوردند.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: کاری هم که در مورد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و راجع به قطعنامه الان می‌خواهند انجام دهند، کاری نمی‌توانند انجام دهند.
* سیگنال‌هایی که می‌دهند
غریب‌آبادی همچنین گفت: آمریکا و رژیم صهیونیستی تجاوزی را علیه ایران آغاز کردند. چه عایدشان شد؟ آیا توانستند ایران را شکست بدهند؟ نه. شکست اصلی را خودشان خوردند و به آن اذعان می‌کنند و به هیچ یک از اهداف راهبردی خود دست نیافتند. ایران توانست ضربه‌های سنگینی به رژیم صهیونیستی وارد کند.
وی ادامه داد: آیا توانسته‌اند از طریق حمله نظامی به اهدافشان برسند؟ نه. ایران هست، محکم، پایدار و استوار و برخوردار از حمایت مردمی و افکار عمومی داخلی و اینها باید بروند دنبال تغییر رویکردهایشان. اگر سیاست‌های قبلی را ادامه دهند پیشرفتی نخواهند داشت
غریب‌آبادی افزود: اگر می‌شنویم سیگنال‌هایی را می‌دهند در راستای این است که شاید مختصر عقلانیتی دارند که کار‌های گذشته شان راجع به ایران پاسخ نداده و باید رویکرد تعامل را در پیش بگیرند.
* مذاکره محرمانه‌ای با آژانس نداریم
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات محرمانه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصر گفت: ما با آژانس رابطه داریم و نیازی نیست مذاکرات محرمانه داشته باشیم. نه؛ چنین مذاکراتی را با آژانس نداریم. این کاری که سه کشور و آمریکا درباره صدور قطعنامه (در شورای حکام) انجام می‌دهند، سبب می‌شود تفاهمی که در قاهره داشتیم، کنار برود.
