نامش ساده است؛ «کارت امید مادر» یک کارت بانکی کوچک که قرار است در کیف میلیونها زن ایرانی جا بگیرد، اما پشت این نام ساده، داستانی بزرگتر از یک کمکهزینه ماهانه نهفته است.
در دورانی که بسیاری از خانوادهها بین خواستن و نتوانستن برای فرزندآوری سردرگم هستند، دولت با طرحی تازه وارد میدان شده است؛ طرحی که مستقیماً «مادر» را نشانه رفته، نه سرپرست خانوار، نه پدر و نه سازوکارهای پیچیده اداری. این بار مخاطب، کسی است که بیشترین نقش را در تولد و پرورش یک نسل دارد: «مادر».
بر اساس این طرح، با تولد فرزند، کارتی به نام مادر صادر میشود که تا دو سال پس از تولد کودک، هر ماه مبلغی مشخص به آن واریز خواهد شد. هدف، کاهش بخشی از فشار اقتصادی روزهای ابتداییِ مادر شدن است؛ روزهایی که پر از هزینه، نگرانی، و تغییرات بزرگ است.
اما «کارت امید مادر» فقط یک ابزار مالی نیست. بعضی آن را نشانهای از تغییر نگاه سیاستگذاران به نقش مادر در جامعه میدانند؛ تغییری که زن را فقط یک عضو از خانواده نمیبیند، بلکه او را ستون اصلی شکلگیری آینده جمعیت کشور در نظر میگیرد.
در واقع، این کارت یک پیام غیرمستقیم هم دارد: اینکه بحران کاهش جمعیت دیگر یک هشدار دوردست نیست، بلکه به مرحله واکنش جدی رسیده است.
هدف از صدور کارت امید مادر چیست؟
این طرح در دل سیاستهای کلان جمعیتی کشور شکلگرفته است؛ جایی که کاهش نرخ تولد و افزایش روند سالمندی، زنگ خطر را برای آینده ایران به صدا درآورده است. سیاستگذاران میگویند «کارت امید مادر» پاسخی به همین نگرانی است؛ پاسخی که قرار است به شکل «حمایت مستقیم از مادران» عمل کند.
هدفهای اصلی این کارت را میتوان در سه محور کاهش بخشی از فشار اقتصادی ماههای ابتدایی پس از تولد فرزند،ایجاد انگیزه و دلگرمی برای زوجهایی که به دلیل دغدغه مالی،
فرزندآوری را به تعویق انداختهاند و تمرکز بر نقش «مادر» بهعنوان محور اصلی خانواده و جمعیت خلاصه کرد.
کارت امید مادر چگونه و به چه کسانی تعلق میگیرد؟
در این طرح، کارت به «نام مادر» صادر میشود و برخلاف بسیاری از حمایتهای قبلی، وابسته به نام سرپرست خانوار نیست. ملاک اصلی برای دریافت آن، تولد فرزند در بازه زمانی تعیینشده است و نه میزان درآمد، محل سکونت (شهری یا روستایی بودن)، یا تعداد فرزندان قبلی.
بر اساس اعلام مسئولان، این کارت شامل مادرانی میشود که از زمان تعیینشده برای آغاز طرح، فرزند خود را به دنیا میآورند. هدف این است که هیچ مادر تازهنفسی از این حمایت محروم نماند.
همچنین کارت بهصورت مستقل صادر میشود و صرفاً برای هزینههای مرتبط با فرزند و معیشت اولیه خانواده در نظر گرفته شده است؛ از شیرخشک و پوشک گرفته تا برخی نیازهای اساسی نوزاد.
مبلغ و مدت زمان استفاده از کارت
بر اساس اطلاعات اعلامشده، این کارت برای مدت ۲۴ ماه (دو سال فعال خواهد بود و در هر ماه مبلغی ثابت به آن واریز میشود.
گزارشها حاکی از آن است که مبلغ ماهانه در حدود ۲۰ میلیون ریال (۲ میلیون تومان) در نظر گرفته شده که مادر میتواند آن را برای هزینههای ضروری کودک هزینه کند.
این بازه زمانی، حساسترین دوران رشد کودک از بدو تولد تا دوسالگی است؛ یعنی دورهای که بیشترین هزینهها و درعینحال بیشترین نیاز به حمایت در آن وجود دارد.