بارش کمسابقه در غرب و جنوب ایران؛ پیامدهای احتمالی
گزارش مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور در بازه زمانی ۱۶ تا ۲۶ آذرماه غرب و جنوب ایران شاهد رخدادهای بارشی قابل توجهی بودند که از نظر شدت، گستره و تمرکز زمانی، بارشها در غرب ایران و شرق کشور عراق و جنوب ایران واجد ویژگیهای سامانههای بارشی کمسابقه محسوب میشود.
در هفته گذشته در نوار غربی ایران شاهد شدت بارش کمسابقه بودیم و در شرق کشورعراق بارشها شدت بیسابقهای داشت، بهگونهای که در تعدادی قابل توجهی از ایستگاههای کشورعراق بارش بیش از ۲۰۰ میلیمتر و در برخی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیمتر را رقم زد.
دادههای استخراجشده از ایستگاههای سینوپتیک سازمان هواشناسی کشور و ایستگاههای بارانسنجی مبنا وابسته به وزارت نیرو، نشاندهنده ثبت بیشینه بارش رکوردی ۲۴ ساعته در روزهای ۲۴ و ۲۵ آذر در استانهای جنوبی از جمله هرمزگان، فارس، کرمان و بوشهر هستند.
ثبت رکوردهای جدید در ایستگاههای جنوب کشور
در استان هرمزگان، ایستگاههای رودان، خنسرخ، مهرگان، جهرم، حاجیآباد و گچین، بارشهایی در محدوده ۱۳۴ تا ۱۴۲ میلیمتر را طی یک شبانهروز ثبت کردهاند. این مقادیر در مقایسه با میانگینهای بلندمدت منطقه، نشانگر وقوع بارشی با شدت بالا در مدتزمانی کوتاه است که در مناطقی به روانابهای سطحی، آبگرفتگی و اختلال در زیرساختهای محلی منجر شده است.
توزیع مکانی بارش و تمرکز منطقهای
نقشه تجمعی بارش کشور در این بازه زمانی نشان میدهد که بیشترین بارشها در نوار جنوبی کشور بهویژه در جنوب و جنوب غرب متمرکز بودهاند. مناطقی از استانهای هرمزگان، فارس و بوشهر در طبقات بالای بارش (۷۰ تا بیش از ۱۰۰ میلیمتر) قرار گرفتهاند. این تمرکز مکانی، همراه با همزمانی رخداد در چندین ایستگاه، نشاندهنده فعالیت یک سامانه بارشی همپیوند و گسترده است.
ملاحظات اقلیمی و پیامدهای احتمالی
رخدادهای اخیر از منظر اقلیمی نیز قابل توجه است. وقوع چنین بارشهایی در ماه آذر، پس از دوره طولانی خشکسالی میتواند نشانهای از تغییرات در الگوهای گردش جو باشد که ترکیبی از تقویت سامانه مدیترانهای و تأثیرنوسانات دورپیوندی نظیر MJO است.
