سرهنگ جانگ شیائوگانگ در نشست خبری امروز چهارشنبه وزارت دفاع چین که توسط خبرگزاری ینهوا (شینخوآ) منتشر شد، اعلام کرد: نیروهای دریایی چین و روسیه در ماه اوت (اواسط مرداد) رزمایش مشترک موسوم به «دریای مشترک ۲۰۲۵» را در مناطق هوایی و دریایی نزدیک استان ولادیوستوک در جنوبشرق روسیه برگزار میکنند.
وی افزود: پس از پایان این رزمایش، برخی از یگانهای شرکتکننده از دو کشور، ششمین گشت دریایی مشترک خود را در آبهای مربوط به اقیانوس آرام انجام خواهند داد.
سخنگوی وزارت دفاع چین با تاکید بر اینکه این رزمایش بخشی از برنامه همکاری سالانه میان پکن و مسکو است، تصریح کرد: «این تمرینها علیه هیچ کشور ثالثی نیست و ارتباطی با وضعیت جاری بینالمللی یا منطقهای ندارد.»
پایان راه ناو «کوزنتسوف» کجاست؟
همزمان با اعلام برگزاری این رزمایش، برخی گمانهزنیها در شبکههای اجتماعی چین درباره احتمال فروش ناو هواپیمابر «کوزنتسوف» —تنها ناو باقیمانده از دوران اتحاد جماهیر شوروی— به پکن مطرح شده است. اما کارشناسان نظامی چنین سناریویی را بعید میدانند.
سناریوی فروش به چین؛ فایده یا دردسر؟
به گفته تحلیلگران، کوزنتسوف با بیش از ۳۰ سال خدمت عملیاتی، ساختاری فرسوده و فناوری منسوخشدهای دارد که هرگونه بازسازی آن را به طرحی پرهزینه و پیچیده تبدیل میکند. حتی اگر چین بخواهد آن را به ناوی مدرن تبدیل کند، هزینه بازسازی احتمالا از ساخت یک ناو جدید فراتر خواهد رفت.
در حالی که چین ناو پیشرفته «فوجیان» را در آستانه عملیاتی شدن دارد و بهطور همزمان روی طرحهای نسل بعدی ناوهای هستهای با فناوری پرتابگر الکترومغناطیسی کار میکند، خرید یک ناو قدیمی و از رده خارج، هم از نظر اقتصادی و هم راهبردی فاقد توجیه است.
کوزنتسوف بهعنوان ناو هدف؛ ارزش پنهان برای آزمایشهای واقعی
با این حال، برخی تحلیلگران پیشنهاد میدهند که اگر چین قصد خرید این ناو را داشته باشد، استفاده از آن بهعنوان «ناو هدف» در آزمایشهای واقعی موشکی میتواند ارزش نظامی بالایی داشته باشد. برخلاف ماکتها یا مدلهای شبیهسازیشده، یک ناو واقعی با ساختار پیچیده چندلایه میتواند دادههای دقیق و میدانی درباره عملکرد سلاحهای ضد ناو فراهم کند.
چین در طول سالهای اخیر موشکهای ضد کشتی پیشرفتهای مانند «دونگفنگ-۲۱دی» و «وای جی ۲۱» را توسعه داده است. برخورد این تسلیحات به بدنه واقعی ناو کوزنتسوف، میتواند اطلاعات کلیدی درباره قدرت نفوذ، شعاع تخریب، آسیب به مناطق حساس مانند آشیانه هواپیما، مخازن سوخت و اتاق فرمان فراهم کند؛ دادههایی که برای اصلاح تاکتیکهای ضد ناو و بهینهسازی طراحی تسلیحات، حیاتی هستند.
از نظر اقتصادی نیز، خرید یک ناو فرسوده بهعنوان سکوی آزمایشی، بسیار ارزانتر از ساخت نمونههای آزمایشگاهی مشابه است. روسیه نیز در صورت فروش این ناو، ضمن کسب درآمد، از شر هزینههای سنگین نگهداری آن رها میشود. بنابراین، چنین معاملهای میتواند برای هر دو طرف سودآور باشد.