آفتابنیوز : آفتاب: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی چگونگی مدیریت سیاسی اقوام و اقلیتها در کشور را مورد مطالعه قرار داد.
دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهشهای مجلس با اعلام این مطلب که منظومه فرهنگی و اجتماعی ایرانیان محصول تمدنی چند هزارساله و برآیند تعامل جمعی گروههای قومی و مذهبی است که هویت فرهنگی ایران را شکل بخشیدهاند، افزود: اشتراکات تاریخی و فرهنگ کهن ایرانیان، هویت فرهنگی کلانی را ساخته که مانند چتر گسترده و فراگیری همه اقوام و مذاهب را در خویش جای داده است. با این همه تنوعات و تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی و بهویژه تنوعات قومی، مذهبی و دینی در برخی موارد به خاطر سوءاستفاده قدرتهای خارجی و تحت تأثیر تحولات منطقهای بستری برای بروز تنازع و تنش شده است؛ اما نکته قابل توجه این واقعیت است که ایرانیان با وجود تنوعات اجتماعی ذیل این هویت مشترک، در تمام ادوار تاریخ همزیستی مسالمتآمیزی داشتهاند.
اکنون نیز سیاستهای جمهوری اسلامی در عرصه مدیریت اقوام و تنوعات اجتماعی و افزایش همبستگی ملی ضروری است که بر بنیاد «سیاست تکثرگرایی وحدتطلبی دینی» بنا شود.
این گزارش میافزاید: روند سیاستهای قومی در ایران، در بستری از چالشهای ناشی از متغیرهای داخلی و خارجی (برون مرزی) با بهرهگیری از رویکردی منطقی با عنوان سیاست تکثرگرایی وحدتطلبی دینی در حال تکوین است و تنها در صورتی میتوان از فعال شدن شکافهای مذهبی و قومیتی در کشوری با تنوعات اجتماعی ایران کاست که از ظرفیتهای قانونی و حقوقی موجود در قوانین اساسی و مدنی کشور بهرهگیری جدی به عمل آید.
دقت در اصول مورد اشاره قانون اساسی حاکی از پیشبینیهای منطقی و مبتنیبر انصاف و رعایت حقوق کامل شهروندان ایرانی فارغ از نژاد، رنگ، دین، مذهب و زبان و سایر تفاوتهای اجتماعی است و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به مثابه منشور حقوق شهروندی در ایران از ظرفیتهای بسیار خوبی در مدیریت مبتنیبر انصاف تنوعات اجتماعی برخوردار است که به دلایل گوناگون کمتر مورد بهرهبرداری قرار گرفته است.
از سوی دیگر سیاستهای مدیریتی تنوعات اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران به سمت سیاستهای بسط محور در حال تحول بوده و به سوی سیاست «تکثرگرایی وحدت طلبی دینی» حرکت میکند.
مردمسالاری دینی به عنوان جوهره اصلی جمهوری اسلامی ایران گامهای پایهای و اولیه را برای ایجاد تحکیم هویت ملی به مثابه محور همبستگی ملی ایرانیان برداشته است و مهمترین اقدامات در این رابطه شناساندن و ایجاد شناخت ژرف و عمیق از ایرانی بودن است که باید بیش از پیش درونی شود.
از سوی دیگر پاسداری از هویت ملی نیازمند نهادینه سازی احساس غرور ملی در میان اقوام و گروههای دینی و مذهبی گوناگون است و این هدف ارزشمند زمانی تحقق پیدا میکند که با پرهیز از تبعیضات قومی و نژادی و فرهنگی خاصگرایانه و منفی برای ترویج و اشاعه فرهنگ مدارا، دگردوستی، ایثار و فداکاری مبتنیبر ارزشهای اسلامی و همچنین وفادار ماندن عملی به هنجارها و هویت تاریخی و میراث مشترک فرهنگی برنامهریزی به عمل آید، و حقوق گروههای مختلف اجتماعی در ابعاد حقوق فرهنگی، حقوق اجتماعی، حقوق سیاسی و شهروندی و حقوق اقتصادی آنها در بستری از سیاستگذاری مبتنیبر عدالت و انصاف که از شاخصهای عینی عقلانیت هستند مورد تأکید قرار گیرد.
طبعاً در چنین شرایطی جمهوری اسلامی ایران میتواند الگوی مناسبی در جهان اسلام و همچنین سایر کشورهای جهان در حوزه مدیریت سیاسی تنوعات اجتماعی و فرهنگی باشد و از حداکثر ظرفیتهای انسانی برای رشد و تعالی و توسعه ملی بهرهبرداری کند.